«
Συγγραφέας: ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ-ΕΛΕΝΗ | Κατηγορία ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ | , στις 18-01-2016
«Να ’σαι καλά δάσκαλε»
ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ (1927-1985)
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
Αξία-περιφρόνηση του λαϊκού πολιτισμού
Αποκοπή-γνωριµία των μαθητών µε τον λαϊκό πολιτισµό
Μαθητική πονηριά
ΥΠΟΘΕΣΗ
Στο διήγημα αυτό ο αφηγητής, με το βλέμμα ενός έφηβου μαθητή, περιγράφει την εμπειρία του από τη διδασκαλία και την παρουσία του φιλολόγου του.
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Το διήγημα περιέχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, αφού ο Ιωάννου θήτευσε στη Μέση Εκπαίδευση και ασχολήθηκε με τη συγκέντρωση και μελέτη των δημοτικών τραγουδιών.
Το έργο του Γιώργου Ιωάννου τοποθετείται στη μεταπολεμική ελληνική λογοτεχνία και πηγάζει από τις προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα από την εποχή της γερμανικής κατοχής, της εθνικής αντίστασης και του εμφυλίου στην Ελλάδα. Γνωρίσματα των έργων του Ιωάννου, κατά τον Λ. Πολίτη, είναι ο «εξομολογητικός» τόνος της αφήγησης και παράλληλα η «ταύτιση του αφηγητή με τα βάσανα και τις λαχτάρες μια ολόκληρης ομάδας ανθρώπων»
ΜΟΝΤΕΛΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Τα δύο μοντέλα διδασκαλίας που παρουσιάζονται στο κείμενο
α. Η Νέα Παιδαγωγική «σχολείο εργασίας», β. Η Παλαιά Παιδαγωγική «Δασκαλοκεντρική διδασκαλία»
ο δάσκαλος συνεργάτης και σύμβουλος καθηγητής παντογνώστης-αυθεντία
διαλογικό μάθημα μονόλογος καθηγητή
ενεργητική συμμετοχή τους, αυτενέργεια και πρωτοβουλία μαθητών, συνεργασία και έρευνα μαθητών άβουλος, παθητικός μαθητής
δημιουργική αφομοίωση γνώσης-πρακτική εφαρμογή της γνώσης ανάπτυξη κριτικής σκέψης στείρα απομνημόνευση γνώσεων (παπαγαλία)
σχολείο ενταγμένο στην κοινωνική ζωή, κοινωνικοποίηση μαθητών, δράσεις εκτός σχολικού χώρου
έπαινος και ενθάρρυνση, σεβασμός στην προσωπικότητα του μαθητή, ευγενικές υποδείξεις φόβος καταλόγου – προσβολές
δημοκρατικό κλίμα στην τάξη αυταρχισμός
«το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο»
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥ
ενθουσιώδης, έχει όραμα και πάθος για τη δουλειά του
ευσυνείδητος και υπεύθυνος επιστήμονας
καταρτισμένος πάνω στο αντικείμενό του
σωστός παιδαγωγός
αυστηρός κατά περίσταση
μεταδίδει αγάπη
εμπνέει τους μαθητές του
καταδεκτικός και όχι ψηλομύτης
γνώστης και λάτρης της λαϊκής παράδοσης και του πολιτισμού
φυσιολάτρης
ευρηματικός και καινοτόμος, τολμηρός
εγκάρδιος, αξιαγάπητος, ευαίσθητος, ενθαρρυντικός
ΤΕΧΝΙΚΗ:
Αναδρομική αφήγηση με γραμμική πορεία και αφηγηματικά κενά που επιταχύνουν την αφήγηση.
ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ: αφήγηση, περιγραφές, σχόλια του αφηγητή, διάλογοι.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ: ομοδιηγητικός όταν συμμετέχει ο ίδιος στα γεγονότα, ετεροδιηγητικός όταν αφηγείται την πονηριά του συμμαθητή του. Στο τέλος του διηγήματος, όπου ο αφηγητής απαντά νοερά στην απορία του παλιού του καθηγητή (Δεν είναι μυστήριο …όταν το ξαναπήρε), μιλάει ο ίδιος σε ώριμη ηλικία. Απευθύνεται νοερά σε β’ πρόσωπο στον παλιό του καθηγητή και μιλάει με την προοπτική του παρόντος. Εδώ ο χρόνος της αφήγησης είναι παροντικός και είναι μεταγενέστερος από τα γεγονότα τα οποία αφηγείται.
ΓΛΩΣΣΑ: απλή, δημοτική με λέξεις της καθημερινότητας.
ΥΦΟΣ: απλό, φυσικό, ζωντανό και παραστατικό στην περιγραφή της σχολικής τάξης, μελαγχολικό και στοχαστικό όταν ο αφηγητής εξομολογείται την εμπειρία του, ειρωνικό σε κάποια σημεία (π.χ.αλλά ήξεραν πολύ καλά από κατάλογο …και τρεμούλες)
ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ: παρομοιώσεις, μεταφορές, επαναλήψεις, ασύνδετα σχήματα εικόνες (λιτότητα γενικά στα εκφραστικά μέσα).
ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
· Προβάλλεται ο σημαντικός ρόλος του εκπαιδευτικού στην ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού και κάθε αξίας που συντελεί στην κοινωνικοποίηση των παιδιών και στην αισθητική τους καλλιέργεια.
· Ο αστικός τρόπος ζωής, η στροφή από τη συλλογική ζωή στην προβολή του ατομικού συμφέροντος και η εισβολή ξένων προτύπων ζωής οδήγησαν στην περιφρόνηση του λαϊκού πολιτισμού και στην ισοπέδωση ιδεών και αξιών.
Μπορείτε να ακούσετε την ωραία ανάγνωση του διηγήματος από τον ηθοποιό Γρηγόρη Βαλτινό https://www.youtube.com/watch?v=cnCawBglYCg
Δείτε ένα βίντεο με την αναπαραγωγή του διηγήματος σε μορφή comics
https://www.youtube.com/watch?v=8jHNFYZrmRo
και μια παρουσίαση
http://www.slideshare.net/christostsatsouris/ss-40434853
Οι μαθητές της Ελλάδας στις δεκαετίες του 1930-1950…