ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΠΙΟΥ-Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ :https://www.pronews.gr/perivallon/topia/633649_limni-moraine-ena-topio-poy-kovei-tin-anasa-vinteo
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:Ο ΚΗΠΟΣ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ

https://www.slideshare.net/epimorfomenipap/ss-55132039


https://www.parthenopoulos.gr/kipos/dentra/dentra-gia-to-mikro-kipo.php

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ-ΕΚΘΕΣΗ:Ο ΚΗΠΟΣ ΜΟΥ
     
      Το αγαπημένο μου μέρος είναι ο κήπος μου. Βρίσκεται στο δυτικό μέρος του σπιτιού μου. Είναι αρκετά μεγάλος, με περίμετρο 200 περίπου μέτρα.
Το σχήμα του είναι ορθογώνιο παραλληλόγραμμο. Είναι περιφραγμένος με ψηλό τοίχο, ο οποίος είναι σκεπασμένος με άφθονη πρασινάδα. Ο κήπος είναι χωρισμένος σε τρία της ίδιας περίπου έκτασης μέρη. Οι στενοί διάδρομοι του κήπου είναι χαλικοστρωμένοι, για να μη δημιουργείται λάσπη το χειμώνα με τις βροχές.
    Κάθε πλευρά έχει τα χαρακτηριστικά της. Το ένα μέρος, που κατά τη γνώμη μου είναι και το ωραιότερο, είναι γεμάτο από κάθε λογής ποικιλόχρωμα λουλούδια. Και μόνο να τα βλέπει το μάτι είναι ένα όνειρο. Τριαντάφυλλα, γαρίφαλα, ανεμώνες, μαργαρίτες, ζουμπούλια, πανσέδες, γιασεμιά, χρυσάνθεμα, κρίνοι, όλα καμαρώνουν στολισμένα, ενώ το απαλό τους άρωμα ξεχύνεται στην ατμόσφαιρα. Ξεχωριστή βέβαια θέση κατέχει ένας πανέμορφος κυκλικός τριανταφυλλώνας, ο οποίος προσελκύει αμέσως τη ματιά του κάθε επισκέπτη. Το δεύτερο μέρος του κήπου περιλαμβάνει τα διάφορα λαχανικά, που έχει φυτέψει ο πατέρας μου για τις ανάγκες του σπιτιού. Υπάρχουν εκεί μαρούλια, ντομάτες, κρεμμύδια, καρότα, σκόρδα, καθώς και διάφορα άλλα είδη, ανάλογα με τις εποχές. Τέλος, στο τρίτο μέρος βρίσκονται τα οπωροφόρα δέντρα. Ελιές, αμυγδαλιές, ροδακινιές, μηλιές, πορτοκαλιές, λεμονιές, καθώς και ένα μεγάλο κλήμα. 
       Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον θα είχε, αν παρακολουθούσε κανείς τις όψεις, τις μορφές που παίρνει ο κήπος μας κατά τις διάφορες εποχές του χρόνου. Το φθινόπωρο, για παράδειγμα, παίρνει μια μελαγχολική όψη, καθώς τα φύλλα των δέντρων κιτρινίζουν και αρχίζουν σιγά- σιγά να πέφτουν. Το χειμώνα πάλι με το τσουχτερό κρύο τα δέντρα γυμνώνονται και ο κήπος μας παίρνει μια μουντή μορφή. Το γρασίδι όμως θεριεύει καταπράσινο σ' ολόκληρο τον κήπο. Την άνοιξη, την πιο όμορφη εποχή του χρόνου, ο κήπος μας παρουσιάζει ένα θέαμα ανεπανάληπτο και μαγικό. Τα ποικιλόχρωμα λουλούδια ανθίζουν και τα δέντρα γεμίζουν μπουμπούκια. Οι αμυγδαλιές στολίζονται σαν νυφούλες με τα λευκά άνθη τους και σκορπίζουν παντού το μεθυστικό άρωμά τους. Ο κήπος ολόκληρος γιορτάζει, ενώ οι μέλισσες και οι φανταχτερές πεταλούδες πετούν χαρούμενες από λουλούδι σε λουλούδι. Το καλοκαίρι τέλος, μπορεί ο κήπος μας να χάνει τα όμορφα λουλούδια του, αλλά τα δέντρα με την πλούσια φυλλωσιά τους είναι ό,τι καλύτερο, για να καθόμαστε από κάτω και να προστατευόμαστε από την πολλή ζέστη. Αμέτρητα είναι τα πουλιά, τα έντομα και οι μέλισσες που κατακλύζουν τον κήπο μας. Τα πουλιά χτίζουν φωλιές, πετούν χαρούμενα στα κλαδιά των δέντρων και κελαηδούν γλυκά. Οι μέλισσες, βιαστικές και ακούραστες, πηδούν από ανθάκι σε ανθάκι να μαζέψουν το νέκταρ, για να φτιάξουν το μέλι τους. Οι πεταλούδες πάλι με τα πολύχρωμα φτερά τους χορεύουν σαν τρελές, δίνοντας κίνηση, ζωντάνια και χαρά στο όμορφο σκηνικό του ολάνθιστου κήπου μας. 


ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Γιατί το κείμενο είναι περιγραφικό; 
2. Να βρείτε και να υπογραμμίσετε τοπικούς προσδιορισμούς.
 3. Στο κείμενο έχουν υπογραμμιστεί κάποια επίθετα. Να συνεχίσετε την υπογράμμιση. 
4. Να βρείτε τη δομή όλων των παραγράφων 
5. Το φθινόπωρο, για παράδειγμα, παίρνει μια μελαγχολική όψη: να μετατρέψετε την πρόταση σε απλή.

Ν γλώσσα 3η ενότητα, α΄ γυμνασίου

https://www.slideshare.net/chavalesnick/3-56925515

1. 1. Ν. ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΘΕΩΡΙΑ 3ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ 
2.  Περί περιγραφής: Με τον όρο περιγραφή εννοούμε την αναπαράσταση μέσα από το λόγο χώρων, προσώπων, αντικειμένων, φαινομένων… 
3.  Η περιγραφή ως είδος κειμένου συνδέεται κυρίως με το χώρο.  Ακολουθεί πορεία από το γενικό στο ειδικό, από γενικές εικόνες σε λεπτομερειακές.
4.   Το σημείο περιγραφής μπορεί να είναι σταθερό, όταν ο συγγραφέας μένει ακίνητος και αποκεί περιγράφει το χώρο, ή να κινείται μέσα στο χώρο. 
5.  Η γλώσσα της περιγραφής χαρακτηρίζεται από σαφήνεια, ακρίβεια, ζωντάνια, χρήση επιθέτων, κυριαρχία του ενεστώτα και εξακολουθητικών ρημάτων. 
6.  Τα επίθετα παίζουν σημαντικό ρόλο στην περιγραφή. Προσδίδουν ζωντάνια και παραστατικότητα στο κείμενο αλλά και σαφήνεια, καθώς δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τα ουσιαστικά που προσδιορίζουν αποδίδοντάς τους συγκεκριμένες ιδιότητες. 
7.  Περιγραφικά κείμενα συναντάμε στον προφορικό και γραπτό λόγο της καθημερινής ζωής, στη λογοτεχνία, σε τουριστικούς οδηγούς κ.τ.λ.. 
8.  Περί αφήγησης: Με τον όρο αφήγηση εννοούμε την προφορική ή γραπτή παρουσίαση ενός γεγονότος ή μιας σειράς γεγονότων, πραγματικών ή φανταστικών. 
9.  Η αφήγηση οργανώνεται με άξονα το χρόνο, αλλά οι καταστάσεις συνδέονται αιτιολογικά μεταξύ τους. 
10.  Κύριος χρόνος της αφήγησης είναι ο αόριστος (δηλώνειένα γεγονός που συνέβη μία στιγμή στο παρελθόν), αλλά χρησιμοποιείται και ο παρατατικός (δηλώνειένα γεγονός που είχε μια διάρκεια στο παρελθόν). Μερικές φορές όμως χρησιμοποιείται και ο δραματικός ενεστώτας (αντί του αορίστου) για να δοθεί στο κείμενο παραστατικότητα και ζωντάνια.
11. 2.  Στην αφήγηση χρησιμοποιούνται κυρίως ρήματα δράσης (τρέχω, λέω, φεύγω…) και ρήματα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων (σκέφτομαι, φοβάμαι, γελάω….) 
12.  Κύριο γνώρισμα της αφήγησης είναι οι συνδετικές λέξεις ή φράσεις που δείχνουν τη χρονική σειρά των γεγονότων (αρχικά, μετά, στη συνέχεια, την ίδια στιγμή, σε λίγο, κατά τη διάρκεια, αργότερα, εκείνη τη στιγμή….) και την αιτιολογική σχέση μεταξύ τους (επειδή, αφού, εξαιτίας, γι’ αυτόν τον λόγο, αυτό οφείλεται….).
13.   Η αφήγηση ακολουθεί την εξής δομή: 
14. Α. Πληροφορίες για τους ήρωες, το χρόνο, το χώρο και την κατάσταση από την οποία ξεκινά η αφήγηση.
15.  Β. Η εξέλιξη της αφήγησης και η έκβασή της.
16.  Γ. Η λύση: η κρίση του αφηγητή για το νόημα της ιστορίας.
17.   Περί περίληψης:
18.  Η περίληψη είναι ένα σύντομο κείμενο το οποίο συμπυκνώνει το βασικό περιεχόμενο ενός μεγαλύτερου κειμένου και μας πληροφορεί γι’ αυτό.
19.  Η περίληψη μπορεί να λάβει πολλές μορφές: μπορεί να είναι ο τίτλος ενός κειμένου ή μιας παραγράφου, όπως επίσης και η σύντομη απόδοση του περιεχομένου ενός βιβλίου. Εξάλλου, συναντάμε τον περιληπτικό λόγο καθημερινά σε τίτλους ειδήσεων, διαφημίσεις, αγγελίες κ.τ.λ…. Τα βασικά βήματα για την περίληψη είναι: 
20. Α. Προεργασία
21.   Προσεκτική ανάγνωση του αρχικού κειμένου (2-3 φορές).
22.   Εντοπισμός του θεματικού κέντρου του κειμένου.
23.   Μελέτη της δομής των παραγράφων του κειμένου και υπογράμμιση των βασικών λέξεων.
24.   Γραφή σύντομων πλαγιότιτλων σε κάθε παράγραφο. 
25. Β. Γραφή περίληψης 
26.  Η γραφή της περίληψης ξεκινά με αναφορά στο κείμενο / συγγραφέα και στο θεματικό του κέντρο.  Ένωση των πλαγιότιτλων για τη σύνθεση του κύριου κορμού της περίληψης και αξιοποίηση των απαραίτητων συνδετικών λέξεων για την πετυχημένη μετάβαση από τον ένα (πλαγιότιτλο) στον άλλο.  Αποφυγή αντιγραφής αυτούσιων φράσεων του αρχικού κειμένου και αντικατάστασή τους από συνώνυμες.
27. 3.  Τήρηση του ορίου λέξεων που έχει προσδιοριστεί (συνήθως ως όριο τίθενται οι 100 λέξεις και ανεπίσημα επιτρέπεται μία απόκλιση ± 20 
28. ).  Η περίληψη πρέπει να έχει πληροφοριακό ύφος και να μη σχολιάζει το κείμενο. 
29.  Αποφεύγεται η γραφή των παραδειγμάτων του αρχικού κειμένου στην περίληψη και αποδίδονται μόνο οι κύριες και βασικές του ιδέες. 
30.  Η περίληψη εκτείνεται σε μία παράγραφο.
31.   Το πρόσωπο γραφής της περίληψης είναι το τρίτο.
32.   Περί επιχειρηματολογίας: 
33.  Σε μια συζήτηση ή σε ένα κείμενο, για να υποστηρίξουμε τις θέσεις μας ή για να αντικρούσουμε τις θέσεις άλλων, χρησιμοποιούμε επιχειρήματα. 
34.  Η χρήση επιχειρημάτων μας βοηθάει να κατανοήσουμε ποιες θέσεις είναι ορθότερες ή πιο σημαντικές από άλλες και κυρίως να πείσουμε τους άλλους για την ορθότητα των θέσεών μας.
35.   Τα επιχειρήματα παρουσιάζονται σε ποικίλες μορφές, αλλά τα πιο απλά είδη τους είναι τα επιχειρήματα διά μέσου παραδειγμάτων και τα επιχειρήματα με αιτίες, που είναι συνηθισμένα τόσο στις καθημερινές συζητήσεις όσο και στα «επίσημα» κείμενα, ιδιαίτερα στο χώρο των κοινωνικών και φυσικών επιστημών. 
36.  Περί πολυτροπικών κειμένων: στην εποχή μας υπάρχουν πολλά κείμενα που συνοδεύονται από εικόνες, χωρίς τις οποίες δεν έχουν νόημα μερικές φορές ή δε μεταφέρουν αποτελεσματικά το μήνυμά τους. Η εικόνα 
37.  συχνά συμπληρώνειτο νόημα των λέξεων (ιδιαίτερα όταν το κείμενο μας δίνει πληροφορίες)
38.   ενισχύει το μήνυμα που επιδιώκει να μεταφέρει το κείμενο (συνήθως σε διαφημίσεις ή αφίσες ευαισθητοποίησης σε κοινωνικά ζητήματα) 
39.  κάνει απλώς πιο ελκυστικό το κείμενο. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση οι λέξεις να επεξηγούν απλώς την εικόνα, οπότε η εικόνα παίζει τον κύριο ρόλο, ενώ το κείμενο το βοηθητικό.
40. 4
41. . ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ
42.  1. Στο παρακάτω κείμενο: 
43. Α. Να υπογραμμίσετε όλα τα επίθετα. Ποιος είναι ο ρόλος τους στο κείμενο; 
44. Β. Να σχηματίσετε με πέντε από αυτά ονοματικά σύνολα. 
45. Γ. Να δώσετε μ’ έναν πλαγιότιτλο το θέμα της παραγράφου.

1. 
   
2.  Το θέλγητρο της Ανδαλουσίας Αν η Καστίλλια είναι μια καθολική αρχόντισσα που ζει σ’ ένα μελαγχολικό πύργο μια ζωή μονότονη, αυστηρή κι αποτραβηγμένη, όλη περηφάνια για τα περασμένα της και περιφρόνηση για τα τωρινά, η Ανδαλουσία είναι μια νέα γυναίκα του λαού, κρουστή και μελαψή, με κόκκινα χείλια και φλογερό βλέμμα, που αγαπάει τη ζωή, το χορό και το τραγούδι· μια γυναίκα όλη χυμούς και ζωτικότητα, αγράμματη μα γεμάτη θέλγητρα, που έχει προλήψεις, πιστεύει στη χαρτομαντεία, στολίζει τα μαλλιά της μ’ ένα τριαντάφυλλο, περνάει τις περισσότερες ώρες της στο κατώφλι του σπιτιού της παρά στην κουζίνα της, δίνει ερωτικές συνεντεύξεις μέσα στις εκκλησίες, έχει ένα θερμό και γλυκό αίμα, αγαπάει τα χτυπητά φορέματα και τα φανταχτερά κοσμήματα, έστω και ψεύτικα, και περνάει μέσα από τη ζωή μ’ ένα λικνιστικό, χορευτικό περπάτημα. Κρουστή=με σφιχτό σώμα Λικνιστικό=κουνιστό
3.  Α. Ρόλος επιθέτων………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………….. Β. Ονοματικά σύνολα:…………………………………………………………………….…… …………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………….. Γ. Πλαγιότιτλος:…………………………………………………………………………………..…
4. 
5. 
   
6. 
   
7. 
   
8. 5
9. . 2. Στο παρακάτω κείμενο του Κ. Ουράνη: 
10. Α. Πώς οργανώνει ο συγγραφέας την περιγραφή του;
11.  Β. Να βρείτε τα συνώνυμα των υπογραμμισμένων επιθέτων και τα αντώνυμα των μαυρισμένων.
12.  Γ. Ποιον χρόνο χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στα ρήματα του κειμένου και γιατί; 
13. 
    
14. Από την κορφή του βουνού της Καστρίτσας ανοίγεται μπροστά στα μάτια του περιηγητή μεγάλο πανόραμα κι έμορφο. Ο ουρανός απλώνεται απάνω καθάριος και γαλανός κι από τα’ αμέτρητα κι ανερεύνητα ύψη του χύνει ο χινοπωριάτικος ήλιος τις θαλπερές του αχτίδες στην πλάση κάτω, που προβάλλει σα νιόπαντρη γυναίκα, ζωηρή, γιομάτη φως και χρώματα κι ομορφιά. Δεξιά ο κάμπος, μοιρασμένος από τους ζευγολάτες αδερφικά σε ίσια και κανονικά τετράγωνα κομμάτια, καρτερεί ώρα σε ώρα τ’ αλέτρια να διαβούν από πάνω του και να τον οργώσουν. Ζερβά η λίμνη ατάραχη, ολόστρωτη και μακρουλή, με το χαϊδεμένο κι ακριβό νησάκι της μες τη μέση και με τον καλαμιώνα περίγυρα, καθρεφτίζει στα βάθη της, σα να σφίγγει απάνω στα στήθη της ερωτικά τον γαλανόν ουρανό και τ’ αντίπερα καμαρωμένο βουνό της. Κάπου κάπου οργώνειτα νερά της κανένα καϊκάκι. Ανάλαφρη κι αραιή καταχνιά σηκώνεται σα σεντόνι από πάνω της, σαν καιάμενου λιβανιού καπνός. Κατά τις δυτικές όχθες της, που ανάμεσα απ’ αυτή κι από σειρά χαμηλών βουνών απλωμένων από βοριά σε νότο σχηματίζεται μια μικρή κοιλάδα, στενή λουρίδα, που ανταμώνει τον πέρα με τον δώθε πλατύκαμπο, συμπυκνώνεται η πόλη του Γιαννίνου σε μεγάλο άπλωμα, με τα βυζαντινά κι αληπασαλήτικα κάστρα της, χωμένα μέσα στη λίμνη, με τους στενούς και λιθόστρωτους δρόμους, τα παλιά σπίτια και σαράγια, τις εκκλησιές και τα σχολειά. Κι ολοτρόγυρα τα Καμποχώρια, αμέτρητα μικρά και μεγάλα χωριά, που στολίζουν με τα σπιτάκια τους τον κάμπο και τα ριζά του βουνού. Κι ολόγυρα από τα χωριά κι από τον κάμπο ορθώνονται σα φράχτες οι λόφοι, τα χαμηλώματα των γύρωθε βουνών, οπ’ ανεβαίνοντας απανωτά σα σκαλοπάτια σχηματίζουν σιγά σιγά τα ψηλά κι άγρια και κακοτράχαλα καταρράχια του Πίνδου, του Σουλιού και του Δέλβινου, που κλειούν περίγυρα, σα γιγάντιες κορνίζες, τη μεγάλη αυτή κι ομορφότατη εικόνα. 
15. Α. Οργάνωση της περιγραφής:……………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Β. Συνώνυμα Αντώνυμα
16. 6. Γ. Χρόνος περιγραφής / τι πετυχαίνεται:………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………