1.Να τονίσετε τις παρακάτω λέξεις εφαρμόζοντας τους κανόνες τονι σμού:
μηκος, κατηγορος, ανωμαλος, Νειλος, βωλος, ταυρος, φλοισβος,
δουλος, δουλων, νευρον, οινος,
γενναιος, γενναιων, νησοι.
2. Να τονίσετε και να βαλετε πνεύμα τις επόμενες αποφθεγματικές φράσεις, προσέχοντας όπου
χρειάζεται τα σύμβολα μακρότητας ( - ) ή βραχύτητας ( ˇ ):
α. σπευδε βραδεως.
β. γνωθῐ σαυτον
γ.θνησκε υπερ πατρῐδος
δ. πλουτος ουδεν, αρετη πρωτον και μεγιστον.
ε. εισι μητρι παιδες αγκυραι βιου
στ. μηδενα προ του τελους μακάριζε
ΠΗΓΗ ΛΟΥΠΑΣΗΣ Π,
3.Να τονίσετε στις παρακάτω λέξεις, εφαρμόζοντας τους κανόνες τονι σμού:
παρηγορος πονος χωραι σημειον ἀξιος γεροντων διδασκαλων
οὑτοι εἰδος οἰκου ηὑρον δωρον χωρος ἀγγελος ἱκανος ἐνδοξων
κηπος ποτηριον δουλος γεροντος αὑτη τουτο βουλομαι
ποιηται δαιμων εὐχομαι ἀγαθος θρονος
4.. Να προσθέσετε στις παρακάτω λέξεις το κατάλληλο πνεύμα (ψιλή ή δασεία).
Για τις δασυνόμενες λέξεις βλέπε σελίδα 24 (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου) και 17-19 (ΓΑΕ, Οικονόμου).
ακρόπολις απαλός ακούω ήλιος ημέρα αρετή ιερός
ιστορία επιμέλεια αλιεύς άνθρωπος οδός ειρήνη ευγένεια αυξάνω
αμαρτία ο εκεῖνος αυτός ειμί εγώ η ός (αναφορ. αντων.) οποῖος
αμπελος ιατρός Ελλάς ἄλλος
4. Να βάλετε το πνεύμα που πρέπει στις λέξεις της δεξιάς στήλης, αφού συμπληρώσετε πρώτα με δασύ ή ψιλό σύμφωνο το κενό των σύνθετων λέξεων της αριστερής στήλης (αν βάζετε φ ή θ η λέξη παίρνει δασεία)
ἀ_οπλίζω οπλίζω, οπλίτης, όπλον κα_αιρῶ αιρῶ, αιροῦμαι, αίρεσις
ἀ_αίμαξις αιμα ἐ_αρμόζω αρμόζω ἀ_ηγοῦμαι ηγοῦμαι ὑ_αρπάζω
αρπάζω με_επόμενος έπομαι ὑ_ήλιος ήλιος
Πρακτικός κανόνας Για να διαπιστώσουμε αν μια λέξη δασύνεται, αρκεί να την κάνουμε σύν-
θετη με μια πρόθεση (ὑπό, κατά, ἀπό, ἐπί) και να παρατηρήσουμε αν το π ή το τ μετατρέπονται σε φ ή θ αντίστοιχα. π.χ. ἐπί+ἵππος (ἔφιππος), ὑπό+ἵσταμαι (ὑφίσταμαι), κατά+ὁμολογῶ (καθομολογῶ) -ΠΗΓΗ synodoiporos.weebly.com/uploads/2/6/8/3/26835838/enotita3neovivlio.pd
