ΠΗΓΗ : https://filologika.gr/gimnasio/a-gymnasiou/archea-ellinika/
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Αρχαία Ελληνικά Α’ Γυμνασίου
Για να έχετε πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό του ιστότοπού μας, επιλέξτε την αντίστοιχη ενότητα από τον παρακάτω πίνακα:
| Ενότητα 2 | Ενότητα 3 | Ενότητα 4 |
| Ενότητα 5 | Ενότητα 6 | |
Ακολουθούν οι οδηγίες για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών όπως αυτές ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ/ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ/ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
1. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Μπεζαντάκος Ν., Παπαθωμάς Α., Λουτριανάκη Ε. Χαραλαμπάκος Β. , Α΄ Γυμνασίου 2015. Βιβλίο μαθητή.
2. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Παπαθωμάς Α., Γαλάνη-Δράκου, Καμπουρέλλη Β. Λουτριανάκη Ε., Β΄ Γυμνασίου 2015. Βιβλίο μαθητή.
3. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Μπεζαντάκος Ν., Αστυρακάκη Ε., Γαλάνη – Δράκου Χαραλαμπάκος Β., Γ΄ Γυμνασίου 2015. Βιβλίο μαθητή.
4. «Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβαση» 2015, Μπούρας Ν., Ναστούλης Κ., Σακελλαρίου Ν., Γ΄ Γυμνασίου. Βιβλίο μαθητή.
2. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Παπαθωμάς Α., Γαλάνη-Δράκου, Καμπουρέλλη Β. Λουτριανάκη Ε., Β΄ Γυμνασίου 2015. Βιβλίο μαθητή.
3. Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Μπεζαντάκος Ν., Αστυρακάκη Ε., Γαλάνη – Δράκου Χαραλαμπάκος Β., Γ΄ Γυμνασίου 2015. Βιβλίο μαθητή.
4. «Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβαση» 2015, Μπούρας Ν., Ναστούλης Κ., Σακελλαρίου Ν., Γ΄ Γυμνασίου. Βιβλίο μαθητή.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ
Με δεδομένη τη μείωση των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπο στο ωρολόγιο πρόγραμμα, κατά μία (1) ώρα την εβδομάδα, (2 ώρες στη Γ΄ του Εσπερινού), έγινε προσπάθεια να μειωθεί η διδακτέα ύλη για να επαρκεί ο χρόνος, ώστε:
- Να προωθηθεί η ανακαλυπτική-διερευνητική και η κοινωνική μάθηση καθώς και οι δημιουργικές δραστηριότητες μέσα στην τάξη, που θα κινήσουν το ενδιαφέρον των μαθητών/τριών και θα καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη.
- Να υπάρχει χρόνος για δραστηριότητες ανακεφαλαίωσης, αναπλαισίωσης της γνώσης και αναστοχασμού.
- Να γίνει εφικτό οι μαθητές/τριες να μαθαίνουν στο σχολείο, χωρίς να χρειάζεται να καταφύγουν σε εξωσχολική βοήθεια.
Ειδικότερα:
- Να εξοικειώνονται οι μαθητές/τριες με κείμενα απλά, εύληπτα που κινούν το ενδιαφέρον.
- Να αντιληφθούν τη γλωσσική συνέχεια και την πολιτισμική διάσταση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
- Να διαμορφώσουν μια εικόνα για τον αρχαίο κόσμο στην εξέλιξή του.
- Να κινηθεί το ενδιαφέρον τους για τον ελληνικό πολιτισμό.
- Να αναγνωρίζουν τη συνέχεια ή την ασυνέχεια του πολιτισμικού φαινομένου και την αξία του παρελθόντος για την κατανόηση και την ερμηνεία του παρόντος.
- Να παραλληλίζουν την αρχαία ελληνική με τη σύγχρονη φάση της γλώσσας μας χρησιμοποιώντας , όπου είναι ανάγκη, τη μέθοδο από τη μετάφραση στο πρωτότυπο.
- Να γνωρίσουν τα βασικά φαινόμενα του δομολειτουργικού συστήματος της αρχαίας γλώσσας για να τα αξιοποιούν στην προσπάθεια να προσεγγίσουν το νόημα των κειμένων.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Βασικό κριτήριο υπήρξε ο περιορισμός της ύλης σε συνδυασμό με την επιλογή της βέλτιστης αναδιάρθρωσης του υλικού, ώστε να γίνει ελκυστικότερο, ενδιαφέρον για τους μαθητές/τριες και ευκολότερα προσπελάσιμο.
Σε αυτό το πλαίσιο, για την Α΄ τάξη δόθηκε έμφαση ώστε οι μαθητές/τριες να έλθουν σε επαφή με την α.ε. με ομαλό και παιγνιώδη τρόπο, αρχικά μέσα από κείμενα της λόγιας παράδοσης, από τα σύγχρονα στα παλαιότερα (οπισθοχωρητική μέθοδος).
Κατ’ αυτό τον τρόπο κρίθηκε αναγκαίο να μεταφερθεί ένα τμήμα της ύλης από την Α΄ στη Β΄ και ούτω καθ’ εξής.
Με αυτό το σκεπτικό εκεί όπου διαπιστώθηκε ότι τα κείμενα του ανθολογίωνήταν δύσκολα για την αντιληπτική ικανότητα των μαθητών, υιοθετήθηκε η μέθοδος από τη μετάφραση στο πρωτότυπο (Βοσκός- Παπακωνσταντίνου).
Κεντρικό κριτήριο αποτέλεσε ότι οι μαθητές/τριες πρέπει να γνωρίζουν κείμενα (κειμενοκεντρική μέθοδος) κατά την προσέγγιση ενοτήτων.
Κατ’ αυτό τον τρόπο κρίθηκε αναγκαίο να μεταφερθεί ένα τμήμα της ύλης από την Α΄ στη Β΄ και ούτω καθ’ εξής.
Με αυτό το σκεπτικό εκεί όπου διαπιστώθηκε ότι τα κείμενα του ανθολογίωνήταν δύσκολα για την αντιληπτική ικανότητα των μαθητών, υιοθετήθηκε η μέθοδος από τη μετάφραση στο πρωτότυπο (Βοσκός- Παπακωνσταντίνου).
Κεντρικό κριτήριο αποτέλεσε ότι οι μαθητές/τριες πρέπει να γνωρίζουν κείμενα (κειμενοκεντρική μέθοδος) κατά την προσέγγιση ενοτήτων.
Σημαντικές Επισημάνσεις
Θεωρώντας ότι το μάθημα έχει ανάγκη ανανέωσης για να υπάρξουν καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα, στον ενδεικτικό προγραμματισμό που ακολουθεί, επισημαίνονται τα εξής: Επιδιώκεται οι μαθητές/τριες:
- να αναζητούν σε ένα κείμενο τις χρονικές και αιτιακές σχέσεις, τον τόπο, τις μετοχικές και απαρεμφατικές φράσεις,
- να ωθηθούν, βαθμιαία, στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οργανώνεται το κείμενο,
- να προσεγγίζουν τα γλωσσικά φαινόμενα μέσα από την αναγνώρισή τους στα κείμενα,
- να ανιχνεύουν, για παράδειγμα, τη λειτουργία των γραμματικοσυντακτικώνφαινομένων μέσα στο κείμενο,
- να αναζητούν τις βασικές δομές της αρχαίας γλώσσας, εστιάζοντας σε όσα διαφέρουν από τη σύγχρονη,
- να δημιουργούν, με τη βοήθεια κατάλληλων ερωτήσεων, το διάγραμμα του κειμένου,
- να διορθώνουν τις ασκήσεις οι ίδιοι με τη βοήθεια των βιβλίων αναφοράς.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
1. Η διδασκαλία των επιμέρους γραμματικοσυντακτικών φαινομένων είναι κειμενοκεντρική. Οι μαθητές/τριες έρχονται σε επαφή με την αρχαία γλώσσα μέσα από τα αρχαία κείμενα και με τρόπο διερευνητικό μαθαίνουν τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα της γλώσσας. Κατά τη διδασκαλία ενδείκνυται οι μαθητές/τριες να φέρνουν μαζί τους και τα βιβλία αναφοράς (Γραμματική – Συντακτικό) και να τα χρησιμοποιούν, όταν και όπου χρειάζεται, με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού. Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται σκόπιμο ο/η εκπαιδευτικός να ενημερώνει από το προηγούμενο μάθημα τους/τις μαθητές/τριες ότι στο επόμενο θα πρέπει να έχουν μαζί τους το βιβλίο είτε της γραμματικής, είτε του συντακτικού, ανάλογα με το φαινόμενο που θα μελετήσουν μέσα στο κείμενο.
2. Σε κάθε ενότητα, θεωρείται σημαντικό η διδασκαλία των επιμέρους γραμματικοσυντακτικών, ετυμολογικών και λεξιλογικών φαινομένων να συνδέεται με αναφορές και παραδείγματα στη νέα ελληνική (εφεξής: ν.ε.) γλώσσα. Επίσης, προτείνεται η πορεία από το γνωστό προς στο άγνωστο, από τη συγχρονία στη διαχρονία.
3. Τα ερμηνευτικά σχόλια των κειμένων αξιοποιούνται με φειδώ από τον/την εκπαιδευτικό, όπου κρίνεται απολύτως αναγκαίο.
4. Από το κεφάλαιο «Λεξιλογικά» διδάσκεται η 2η και η 3η στήλη του πίνακα, με έμφαση στις λέξεις που χρησιμοποιούνται και στη νέα ελληνική.
5. Από τις ασκήσεις του σχολικού εγχειριδίου συνιστάται να προτιμώνται αυτές που ζητούν αναγνώριση τύπων της αρχαίας ελληνικής (εφεξής: α.ε.) που δεν έχουν επιβιώσει στη ν.ε. (με τη μορφή ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής, συμπλήρωσης κενών, αντιστοίχισης) και την παραγωγή τύπων που έχουν επιβιώσει στη ν.ε. (με ασκήσεις μετασχηματισμού λέξεων εντός φράσεων ως προς τον αριθμό, τη φωνή, τον χρόνο, την πτώση). Οι προτεινόμενες ασκήσεις είναι ενδεικτικές. Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν δικές τους ασκήσεις, στο πνεύμα όμως των οδηγιών του αναλυτικού προγράμματος. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να δώσουν δικές τους ασκήσεις ή/και να αξιοποιήσουν αυτές του σχολικού βιβλίου μέσα στην τάξη κατά την ώρα της διδασκαλίας.
6. Συνιστάται η διόρθωση των ασκήσεων να γίνεται στην τάξη από τους ίδιουςτους μαθητές με αξιοποίηση και των βιβλίων αναφοράς (Γραμματική – Συντακτικό).
7. Η όποια αλλαγή στη σειρά διδασκαλίας των ενοτήτων ή υποενοτήτων έγινε για να διδαχθούν σε σχετικά κοντινό χρόνο ομοειδή γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα (π.χ. α΄, β΄ κλίση ουσιαστικών – Δευτερόκλιτα επίθετα), ώστε οι μαθητές/τριες να τα εμπεδώσουν καλύτερα.
8. Τα παράλληλα κείμενα αξιοποιούνται όπου κρίνει ο/η εκπαιδευτικός ότι είναι αναγκαίο για την εμπέδωση της ύλης. Τα προτεινόμενα στις οδηγίες είναι ενδεικτικά.
2. Σε κάθε ενότητα, θεωρείται σημαντικό η διδασκαλία των επιμέρους γραμματικοσυντακτικών, ετυμολογικών και λεξιλογικών φαινομένων να συνδέεται με αναφορές και παραδείγματα στη νέα ελληνική (εφεξής: ν.ε.) γλώσσα. Επίσης, προτείνεται η πορεία από το γνωστό προς στο άγνωστο, από τη συγχρονία στη διαχρονία.
3. Τα ερμηνευτικά σχόλια των κειμένων αξιοποιούνται με φειδώ από τον/την εκπαιδευτικό, όπου κρίνεται απολύτως αναγκαίο.
4. Από το κεφάλαιο «Λεξιλογικά» διδάσκεται η 2η και η 3η στήλη του πίνακα, με έμφαση στις λέξεις που χρησιμοποιούνται και στη νέα ελληνική.
5. Από τις ασκήσεις του σχολικού εγχειριδίου συνιστάται να προτιμώνται αυτές που ζητούν αναγνώριση τύπων της αρχαίας ελληνικής (εφεξής: α.ε.) που δεν έχουν επιβιώσει στη ν.ε. (με τη μορφή ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής, συμπλήρωσης κενών, αντιστοίχισης) και την παραγωγή τύπων που έχουν επιβιώσει στη ν.ε. (με ασκήσεις μετασχηματισμού λέξεων εντός φράσεων ως προς τον αριθμό, τη φωνή, τον χρόνο, την πτώση). Οι προτεινόμενες ασκήσεις είναι ενδεικτικές. Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν δικές τους ασκήσεις, στο πνεύμα όμως των οδηγιών του αναλυτικού προγράμματος. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να δώσουν δικές τους ασκήσεις ή/και να αξιοποιήσουν αυτές του σχολικού βιβλίου μέσα στην τάξη κατά την ώρα της διδασκαλίας.
6. Συνιστάται η διόρθωση των ασκήσεων να γίνεται στην τάξη από τους ίδιουςτους μαθητές με αξιοποίηση και των βιβλίων αναφοράς (Γραμματική – Συντακτικό).
7. Η όποια αλλαγή στη σειρά διδασκαλίας των ενοτήτων ή υποενοτήτων έγινε για να διδαχθούν σε σχετικά κοντινό χρόνο ομοειδή γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα (π.χ. α΄, β΄ κλίση ουσιαστικών – Δευτερόκλιτα επίθετα), ώστε οι μαθητές/τριες να τα εμπεδώσουν καλύτερα.
8. Τα παράλληλα κείμενα αξιοποιούνται όπου κρίνει ο/η εκπαιδευτικός ότι είναι αναγκαίο για την εμπέδωση της ύλης. Τα προτεινόμενα στις οδηγίες είναι ενδεικτικά.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ
Από το διδακτικό βιβλίο «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου» των Ν. Μπεζαντάκου, Ε. Λουτριανάκη κ.ά, δε θα διδαχθούν οι ενότητες 14-18. Οι υπόλοιπες ενότητες θα διδαχθούν δύο (2) ώρες την εβδομάδα κατά την περίοδο “Σεπτεμβρίου-Μαΐου”.
Για να δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών και τις οδηγίες σε μορφή pdf για την Α’ Γυμνασίου πατήστε ΕΔΩ.
https://app.box.com/s/z98stvklr622tbcq5zuelt2d6y1sot6w
https://app.box.com/s/z98stvklr622tbcq5zuelt2d6y1sot6w
