ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ,ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ,ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ,ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ,ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ

Ρατσισμός,Πρόσφυγες-Μετανάστες,Στερεότυπα,ΑμΕΑ,Παρατσούκλια

https://stefanu.wordpress.com/2008/01/07/132/

• ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

• Μορφές ρατσισμού.
• Σε σχέση με τους λαούς (φυλετικός ρατσισμός)
• Φυλετικός: διάκριση ανάλογα με το χρώμα (μαύροι – λευκοί, ινδιάνοι).
• Εθνικός: π.χ. Εβραίοι – Γερμανοί (Χίτλερ) – θεωρία Τσάμπερλεν περί Αρίας φυλής
• Θρησκευτικός: Μουσουλμάνοι – Χριστιανοί, Εβραίοι – «ο περιούσιος λαός».
• Ανωτερότητα δυτικών κρατών έναντι των χωρών του Τρίτου Κόσμου.
• Καταπίεση των μειονοτήτων σε κράτη ή λαών με διαφορετικά χαρακτηρι­στικά.
• Σε σχέση με άτομα ή ομάδες (κοινωνικός ρατσισμός)
• Αυτός εκδηλώνεται απέναντι σε: ομοφυλόφιλους, ναρκομανείς, πόρνες, φο­ρείς ΑΙDS, άτομα με ειδικές ανάγκες, γυναίκες (διαφορετικός τρόπος αντιμε­τώπισης τους στο επαγγελματικό, οικογενειακό, και κοινωνικό περιβάλλον), μαθητές (καλοί – κακοί ανάλογα με τη βαθμολογία), επαγγέλματα (πνευματι­κά – χειρωνακτικά).
• Επίσης, μπορεί να αφορά στο πνευματικό επίπεδο, την οικονομική κατάστα­ση, τη δυνατότητα κατανάλωσης, την ιδεολογία, την εν­δυμασία, τον τρόπο ομιλίας και διασκέδασης, την κατοχή τίτλου σπουδών κ.λπ.

• Αίτια ρατσισμού.
• Πνευματική ένδεια – προσωπικά συμπλέγματα.
• Κρίση αξιών – ηθική χαλάρωση – ενίσχυση του απ` το ατομικιστικό πνεύμα της εποχής μας.
• Προκαταλήψεις – στερεότυπα.
• Οικονομικά συμφέροντα (π.χ. οικονομική εκμετάλλευση τριτοκοσμικών χω­ρών). Σήμερα μάλιστα ενισχύεται λόγω του υλιστικού – καταναλωτικού πνεύματος.
• Πολιτικές σκοπιμότητες (π.χ. επεκτατικές βλέψεις – Χίτλερ).
• Κρίση φορέων αγωγής – έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας.
• Αρνητικά πρότυπα απ’ τα ΜΜΕ (π.χ. ανώτερος απ` τους άλλους αυτός που έχει πολλά υλικά αγαθά κ.λπ.).
• Οι πολιτικοί εντείνουν τον κομματικό και τον πολιτικό ρατσισμό, υψώνουν διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στους πολίτες, ώστε τους μετατρέπουν σε φανατικούς οπαδούς (ψηφοθηρικοί λόγοι, ωφελιμιστι­κό πνεύμα).
• Ξενοφοβία. Τροφοδοτείται από τη γενικότερη οικονομική κρίση (ανεργία, ανισοκατανομή πλούτου), και συχνά, εμφανίζεται να εξαρτάται απ’ την αθρόα εισβολή μεταναστών, ειδικά σήμερα, όπου μετά την κατάρρευση των σοσια­λιστικών καθεστώτων της ανατολικής Ευρώπης, το φαινόμενο της μετανά­στευσης παρουσιάζεται έντονο.
• Θρησκευτικός ή και εθνικός φανατισμός (π.χ. Ισλάμ – Δύση).
• Καταστάσεις ή αντιλήψεις που διαμορφώνονται μέσα από την ανάμνηση ιστορικών γεγονότων.
• Η αποξένωση και η ανωνυμία της ζωής στις πόλεις ευνοούν την εμφάνιση φαινομένων κοινωνικής νοσηρότητας όπως ο ρατσισμός, γιατί δεν υπάρχει κοινωνική συνείδηση και αλληλοσεβασμός.
• Ανεργία, αδικία και ανισότητα είναι φαινόμενα που σήμερα γνωρίζουν έξαρση, δημιουργούν εντάσεις και αντιδράσεις και εντείνουν τον κοινωνικό ρατσισμό.

• Συνέπειες ρατσισμού.
• Ανισότητες στην εκπαίδευση – εύκολη η χειραγώγηση των θυμάτων του ρα­τσισμού.
• Εκμετάλλευση, παραβιάσεις, σκανδαλώδεις ενέργειες, υποκρισία.
• Βία – εγκληματικότητα,
• Απουσία υγιούς δημοκρατίας λόγω έλλειψης ίσων ευκαιριών για διάλογο, συμμετοχή στα κοινά και πολυφωνία.
• Ανασφάλεια – άγχος (για τα θύματα του ρατσισμού).
• Εθνικισμός – πυροδότηση πολέμων και συγκρούσεων.
• Δε συμβάλλουν όλοι στο βαθμό που θα μπορούσαν στην οικονομική ανά­πτυξη της χώρας. Η κοινωνία δεν αξιοποιεί εξολοκλήρου το δημιουργικό της δυναμικό.
• Απουσία συνεργασίας, αλληλεγγύης και κοινωνικοπολιτικής συνείδησης -έλλειψη ανθρωπισμού.
• Διεύρυνση χάσματος μεταξύ αναπτυγμένων χωρών και μη («κοινωνία δύο τρίτων»),
• Μειονότητες που ζουν σε συνθήκες εξαθλίωσης κ.λπ.

• Τρόποι αντιμετώπισης ρατσισμού.
• Απ` το άτομο
• Ευαισθησία – κατανόηση, ανεκτικότητα, σεβασμός στο διαφορετικό.
• Αυτοκριτική για να οδηγηθούμε στην αυτογνωσία και να συνειδητοποιήσου­με την ισοτιμία μας με τους άλλους.
• Διάλογος, άνοιγμα προς το συνάνθρωπο, δεκτικότητα και καταδεκτικότητα, απλότητα, σεμνότητα, περιορισμός έπαρσης και αλαζονείας, χαρακτηριστι­κά που θριαμβεύουν σήμερα.
• Κοινωνική συνείδηση, αλληλεγγύη, βαθιά αίσθηση ανθρωπιάς. Απαλλαγή από προκαταλήψεις και εμπάθεια.
• Συνειδητοποίηση του προβλήματος που αναβιώνει στην εποχή μας. Ιδιαίτερα εμείς οι Έλληνες οφείλουμε να επιστρέψουμε στις παραδοσιακές αξίες μας του μέτρου, της δημοκρατίας, του ανθρωπισμού, της ολυμπιακής ιδέας κ.λπ., που θα μας ανυψώσουν ηθικοπνευματικά και θα μας υπενθυμί­σουν τη χαμένη μας ευαισθησία.
• Συζητήσεις με πνευματικούς ανθρώπους για το νοσηρό φαινόμενο του ρα­τσισμού.
• Οικογένεια
• Καλλιέργεια σεβασμού προς το διαφορετικό.
• Απαλλαγή από προκαταλήψεις και στερεότυπα και μετάδοση αξιών και υψηλού ήθους.
• Διάλογος με τα παιδιά με σκοπό τη μύηση στην ιδέα των πολυπολιτισμικών κοινωνιών.
• Προσωπικό παράδειγμα γονέων με υπεύθυνη ανθρωπιστική συμπεριφορά και κοινωνική συνείδηση, γιατί τα παιδιά μιμούνται τη στάση των γονέων.
• Κράτος
• Υγιής Δημοκρατία.
• Κατάλληλο ήθος-ύφος πολιτικής ηγεσίας ώστε να μην καλλιεργούν οι ίδιοι οι ηγέτες ρατσιστικές τάσεις στους πολίτες.
• Ενίσχυση κράτους πρόνοιας – ίσες ευκαιρίες πρόσβασης σε παιδεία, περί­θαλψη, ασφάλιση κ.λπ.
• Εξασφάλιση καλών συνθηκών εργασίας με πνεύμα ισοτιμίας για όλους τους πολίτες.
• Ίσες ευκαιρίες για συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, την τοπική αυτοδιοί­κηση κ.λπ
• Σχολείο
• Ανθρωπιστική παιδεία-απαλλαγή του σχολείο από το μανδύα του προπαρασκευαστικού σταδίου για το πανεπιστήμιο.
• Καταλυτικός ο ρόλος του δασκάλου που μπορεί να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους προσανατολίσει προς τα υψηλά ανθρωπιστικά ιδεώδη της ισοτι­μίας, της συναδέλφωσης και της ουσιαστικής δημοκρατίας.
• Περισσότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις στο σχολείο με θέμα την υγιή αντιμε­τώπιση των ξένων.
• ΜΜΕ
• Ειδικές εκπομπές με αντιρατσιστικό περιεχόμενο. Ποιοτικός έλεγχος εκπομπών.
• 
  
• ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ      ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ
• 
  
• • Παραδείγματα.
  • Διαχρονικό φαινόμενο με έξαρση στον αιώνα μας.
  • Δωριείς, αποικίες, παροικίες Τουρκοκρατίας.
  • Μικρασιάτες. Κύπριοι, Βορειοηπειρώτες, Πόντιοι. Αλβανοί, Αρμένιοι, Κούρ­δοι, Ανατολικοευρωπαίοι κ,ά.

• Αίτια
• Πόλεμοι.
• Ολοκληρωτικά καθεστώτα, καταπίεση, παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμά-
• των, πολιτικές διώξεις.
• Κοινωνικές συγκρούσεις.
• Φτώχεια, χαμηλό βιοτικό επίπεδο.
• Προβλήματα στις χώρες υποδοχής.
• Δυσκολίες ένταξης και αφομοίωσης.
• Κίνδυνος εθνολογικής αλλοίωσης του ντόπιου πληθυσμού.
• Οικονομική επιβάρυνση αποκατάστασης – ανεργία.
• Προβλήματα κοινωνικής παθογένειας,
• Συχνά δημιουργούνται «γκέτο» που δρουν ως μαφία, ενισχύονται οι κοινω­νικές, πολιτικές, θρησκευτικές εντάσεις και τα φαινόμενα των ναρκωτικών και της εγκληματικότητας, προωθείται ο ρατσισμός, διασπάται η κοινωνική συνοχή, περιορίζεται η αλληλεγγύη και απειλείται τελικά η ίδια η δημοκρα­τία.

• Προβλήματα για τους ίδιους τους μετανάστες.
• Δύσκολη εγκατάσταση και εξασφάλιση διαμονής -ανεργία – εκμετάλλευση (αποτελούν φτηνότερο εργατικό δυναμικό και αμείβονται με πενιχρά ημερομίσθια, που όμως είναι υψηλότερα απ’ τη χώ­ρα τους).
• Δυσκολίες προσαρμογής στις νέες συνθήκες ζωής (εκμάθηση γλώσσας, νοο­τροπία, αξίες).
• Εχθρική, συχνά, η αντιμετώπιση τους και κακές οι συνθήκες διαβίωσης και περίθαλψης τους.
• Ψυχολογικά προβλήματα και μνήμες της χαμένης πατρίδας, συμπλέγματα κατωτερότητας, αίσθημα μειονεξίας, ανασφάλεια, άγχος αποδοχής και προ­όδου.
• Αδυναμία μόρφωσης – εύκολη λεία για χειραγώγηση και μαζοποίηση – κίν­δυνος πολιτιστικής αλλοτρίωσης και πνευματικής υποβάθμισης (π.χ. κάποι­οι στην πατρίδα τους ήταν πολιτικοί μηχανικοί, εδώ είναι απλοί εργά­τες).
• Εκμετάλλευση, περιθωριοποίηση, έλλειψη σεβασμού απέναντι τους (ανα­γκάζονται να οδηγηθούν ακόμη και στο έγκλημα για την επιβίωση τους). Δε συμμετέχουν στα κοινά, δεν ελέγχουν την ηγεσία, αισθάνονται, έξω από τις πολιτικές εξελίξεις, αποπολιτικοποιούνται και αδρανούν.

• Αίτια ξενοφοβίας απέναντι στους μετανάστες.
• Τα παραπάνω αρνητικά αποτελέσματα που επιφέρει η μαζική εισροή μετα­ναστών στις χώρες υποδοχής τους αποτελούν πρώτο και κυρίαρχο λόγο για τον οποίο αναπτύσσεται σε ανησυχητικό βαθμό ένα τέτοιο πνεύμα εις βά­ρος τους από τους γηγενείς. Άλλα αίτια ξενοφοβίας απέναντι τους είναι:
• Η κρίση των αξιών στη σημερινή κοινωνία του συμφέροντος και της ύλης δη­μιουργεί ανθρώπους ατομικιστές που εύκολα γίνονται ρατσιστές.
• Η αστικοποίηση δημιουργεί χάσμα μεταξύ των ανθρώπων στις πόλεις. Χα­λαρώνουν οι κοινωνικοί δεσμοί, πόσο μάλλον μεταξύ ανθρώπων που δεν έχουν κοινές ρίζες, ιστορία, καταγωγή κ.λπ.
• Από τα ίδια τα ΜΜΕ υπερτονίζεται η εθνικότητα κάποιων ατόμων που εμπλέκονται συχνά σε εγκλήματα (π.χ. ληστείες, φόνους, βιασμούς κ.λπ.) που ενισχύουν τη ρατσιστική και ξενοφοβική στάση των ντόπιων.
• Οι πολιτικοί θέλοντας να δικαιολογήσουν σε κάποιες περιπτώσεις την πολι­τική κακοδιαχείριση επιρρίπτουν τις ευθύνες στη μαζική εισροή ξένων μετα­ναστών οι οποίοι μετατρέπονται σε εξιλαστήρια θύματα.
• Οι πολίτες που συχνά δεν είναι ώριμοι και δε διαθέτουν πάντα την απαραίτητη πολιτική κρίση αντιμετωπίζουν ακόμη πιο άσχημα τους μετανάστες.
• Η αντίστασης στη δημιουργία πολυπολιτισμικών κοινωνιών και στην ισοπεδωτική παγκοσμιοποίηση.

• Τρόποι αντιμετώπισης.
• Από Διεθνείς Οργανισμούς
• Μέτρα πρόληψης των αιτιών της προσφυγιάς (μέριμνα για επικράτηση -διατήρηση δημοκρατίας, για διασφάλιση ειρήνης, για παροχή βοήθειας σε θύματα πολέμου).
• Σωστός καταμερισμός προσφύγων ανά κράτος και περιοχή, μέτρα άμεσης περίθαλψης.
• Σεβασμός και εφαρμογή νομοθεσίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
• Ανθρωπιστική βοήθεια, οικονομική ενίσχυση.
• Από το Κράτος ή τα Κράτη
• Οργάνωση – προετοιμασία δομών υποδοχής και χωροταξικής κατανομής των προσφύγων.
• Προγράμματα ένταξης και προσαρμογής των προσφύγων.
• Προστασία και αξιοποίηση της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας τους.
• Ενημέρωση κι επιμόρφωση των ντόπιων και των προσφύγων.
• Παραγωγική αξιοποίηση των προσφύγων ανάλογα με τις ικανότητες τους ή τις σπουδές τους στις χώρες προέλευσης τους.
• Από τα ΜΜΕ και τους Πνευματικούς Ηγέτες
• Ορθή και υπεύθυνη ενημέρωση για τους μετανάστες.
• Συζητήσεις με ειδικούς για το φαινόμενο.
• Οι πνευματικοί άνθρωποι που έχουν παιδεία και κύρος να αγωνιστούν για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των ντόπιων και των μεταναστών.
• Από την Οικογένεια και το Σχολείο
• Ανθρωπιστική παιδεία, κοινωνική συνείδηση, καλλιέργεια ευαισθησίας και σεβασμού στο διαφορετικό.
• Από το ίδιο το Άτομο
• Ήθος, σεβασμός, ευαισθησία, ανθρωπισμός, ηθική και υλική συμπαράσταση.
• Φιλάνθρωπη αντιμετώπιση, υλική και ηθική.
• Σεβασμός της πολιτιστικής ιδιαιτερότητας των προσφυγών. Πρωτοβουλίες για την ανακούφιση τους (π.χ. έρανοι, εκδηλώσεις, προσφο­ρά τροφίμων, ρουχισμού κ.λπ,).

• ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

• Ορισμός.
• Τα στερεότυπα είναι, σταθερές, ταξινομημένες αντιλήψεις που συνήθως οφεί­λονται, σε ελλιπή πληροφόρηση σχετικά με χαρακτηριστικά τα οποία αποδίδο­νται σε μέλη μιας ομάδας.

• Παραδείγματα στερεοτύπων.
• Οι Αλβανοί είναι κακοί άνθρωποι, επιθετικοί χαρακτήρες με ροπή προς το έγκλημα.
• Οι άνδρες δεν πλένουν πιάτα, δε σκουπίζουν, δε μαγειρεύουν και γενικά δεν κάνουν δουλειές στο σπίτι.
• Υπάρχουν ακόμη ανδρικά και γυναικεία επαγγέλματα, π.χ. οι γυναίκες θε­ωρούνται καταλληλότερες ως γραμματείς, οι άνδρες ως καθηγητές μαθημα­τικών, ως οδηγοί ταξί κ.λπ.
• Οι γυναίκες είναι φιλάρεσκες, πρέπει να προσέχουν περισσότερο την εμ­φάνιση τους, ενώ οι άντρες όχι και τόσο.
• Οι γυναίκες είναι οι χειρότεροι οδηγοί.
• Οι τσιγγάνοι είναι απολίτιστοι κ.λπ.

• Αίτια επικράτησης στερεοτύπων.
• Άτομο
• Χαμηλό πνευματικό επίπεδο, έλλειψη καλλιέργειας, οπότε κάποιοι άν­θρωποι υιοθετούν άκριτα τέτοιες αντιλήψεις.
• Ψυχολογικά προβλήματα και εσωτερική ανεπάρκεια ορισμένων ανθρώπων που, στην προσπάθεια τους να φανούν ανώτεροι, υποτιμούν αυτούς που έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά.
• Ποικίλα συμφέροντα:
• Οικονομικά, π.χ. διαφημιστές που προβάλλουν το στερεότυπο ότι ευτυχής είναι αυτός που υπερκαταναλώνει, για να ανεβά­σουν τις πωλήσεις των προϊόντων.
• Πολιτικά, π.χ. ορισμένοι πολιτικοί μετα­θέτουν την ευθύνη για τα βασικά κοινωνικά προβλήματα σε διάφορες ομά­δες, όπως σε μετανάστες και σε μειονότητες, οπότε σκόπιμα ενθαρρύνουν τη δημιουργία και τη διατήρηση στερεότυπων σε βάρος τους.
• Η ιδιοσυγκρασία και η νοοτροπία ενός λαού, π.χ. η ελληνική κοινωνία είναι συντηρητική ως προς τη θέση της γυναίκας, αφού ακόμα και σήμερα πολλοί άνδρες θεωρούν ότι οι γυναίκες τους πρέπει να μένουν στο σπίτι και να μην εργάζονται, ιδιαίτερα όταν δεν αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα.
• Οικογένεια
• Γονείς με χαμηλό πνευματικό επίπεδο μεταδίδουν λανθασμένες αντιλήψεις και προκαταλήψεις στα παιδιά.
• Η οικογένεια σήμερα χάνει σε μεγάλο βαθμό το νόημα της εστίας. Απου­σιάζει ο διάλογος ανάμεσα στα μέλη της κι έτσι δε μεταδίδονται ανθρωπι­στικές αξίες στους νεότερους.
• Σχολείο
• Παρέχει στείρες γνώσεις και όχι γενική καλλιέργεια έτσι τα παι­διά παγιδεύονται σε αναχρονιστικές αντιλήψεις.
• Το ίδιο το σχολείο μάλιστα διαιωνίζει στερεότυπα π.χ. οι καλοί μαθητές εί­ναι και καλά παιδιά, ενώ οι κακοί μαθητές θεωρούνται λιγότερο καλά παι­διά κ.λπ.
• ΜΜΕ
• Μέσω ειδησεογραφίας αλλά και διαφόρων εκπομπών ή σίριαλ προβάλλονται πρότυπα κακής ποιότητας που συνδέονται και με στερεότυπες αντιλήψεις. Τα ΜΜΕ έχουν μετατραπεί σε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις. Υπερπροβάλλουν το καταναλωτικό μοντέλο ζωής και μ’ αυτό τον τρόπο διαιωνίζεται το στερεότυπο ότι επιτυχημένος είναι αυτός που έχει πολλές υλικές ανέσεις.
• Σύγχρονο πλαίσιο
• Κρίση αξιών – ηθική χαλάρωση, άρα έλλειψη σεβασμού σε κάποιες κοινωνι­κές ομάδες.
• Αστικοποίηση που οδηγεί στην αποξένωση και τη χαλάρωση των κοινωνι­κών δεσμών. Επομένως, υποβοηθάται η επικράτηση στερεότυπων αντιλή­ψεων εις βάρος κάποιων ομάδων.
• Αν και σήμερα το πνευματικό επίπεδο των ανθρώπων είναι υψηλότερο, ο σύγχρονος τεχνοκρατικός και υπερκαταναλωτικός τρόπος ζωής έχει απογυμνώσει ηθικοπνευματικά τον άνθρωπο, καθιστώντας τον πιο ευά­λωτο απέναντι σε τέτοιες αναχρονιστικές αντιλήψεις όπως τα στερεότυ­πα.

• Συνέπειες.
• Κοινωνικός Τομέας
• Απουσία πνεύματος αλληλεγγύης και συνεργασίας – δημιουργείται κοινωνι­κός ρατσισμός που διασπά τη συνοχή της κοινωνίας.
• Τα θύματα των στερεότυπων αντιλήψεων συχνά αντιδρούν και προκαλού­νται εντάσεις, συγκρούσεις, φαινόμενα βίας, κοινωνικής νοσηρότητας και αναξιοκρατίας – εντοπίζονται πολλές διακρίσεις κ.λπ.
• Πολιτικός Τομέας
• Η δημοκρατία δεν είναι υγιής, εφόσον δεν υπάρχει ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών.
• Δεν παρέχονται ίσες ευκαιρίες για διάλογο και συμμετοχή στα κοινά.
• Ηθικός – Ψυχολογικός Τομέας
• Ανασφάλειες, συμπλέγματα κατωτερότητας και ανωτερότητας διαβρώνουν ηθικά την κοινωνία, εκλείπει ο ανθρωπισμός και η υπευθυνότητα και ενι­σχύεται το άγχος για τα θύματα των στερεότυπων αντιλήψεων.
• Πνευματικός Τομέας
• Δεν παρέχονται ίσες ευκαιρίες μόρφωσης και καλλιέργειας σε όλους τους πολίτες, οπότε δημιουργείται μια κοινωνία δύο ταχυτήτων.
• Οικονομικός Τομέας
• Εδραιώνονται προκαταλήψεις απέναντι στα χειρωνακτικά ή τεχνικά επαγ­γέλματα, οπότε οι περισσότεροι νέοι στρέφονται στην πνευματική εργασία και δημιουργείται πρόβλημα επαγγελματικής ανεργίας.
• Γενικότερα η επικράτηση στερεοτύπων επιφέρει τη μη αξιοποίηση του πα­ραγωγικού δυναμικού της κοινωνίας.

• ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

• Αίτια περιθωριοποίησης.
• Άτομο – Σύγχρονο Πλαίσιο
• Ειδικά στις σύγχρονες κοινωνίες της μαζοποίησης, όπου επικρατεί η ανωνυμία και η χαλάρωση των κοινωνικών δε­σμών, καλλιεργείται η απουσία σεβασμού προς το συνάν­θρωπο, πόσο μάλλον στα άτομα με ειδικές ανάγκες.
• Άμβλυνση κοινωνικής συνείδησης. Ηθική χρεοκοπία, θεοποίηση χρήματος, επιδίωξη προσωπικού συμφέροντος και μόνο, απώλεια ευαισθη­σίας προς τον πλησίον, πόσο μάλλον όταν αυτός βρίσκεται σε δυσχερή θέση.
• Η κυριαρχία του τεχνοκρατικού τρόπου ζωής και η προσκόλληση στην εξειδίκευση μας έχουν μετατρέψει σε γρανάζια της μηχανής δίχως να το αντιληφθούμε, οπότε χωρίς ηθικοπνευματικά εφόδια υποδουλω­νόμαστε στο συρμό και αντιμετωπίζουμε ως κατώτερα αυτά τα άτομα.
• Οικογένεια – Σχολείο
• Απουσία κατάλληλης ανθρωπιστικής παιδείας από την οικογένεια και το σχολείο. Συγκεκριμένα, η ίδια η οικογένεια πρώτη απ’ όλους μεταφέρει προκαταλή­ψεις και ταμπού στα νεότερα μέλη της και τα παγιδεύει συστηματικά σε στερεότυπα για τα άτομα αυτά.
• Το σχολείο, απ` την άλλη πλευρά, επιμένει στη μετάδοση στείρων γνώσεων, μετατρέπεται σε εκκολαπτήριο αυριανών παραγωγικών μονάδων και τεχνοκρατών, χωρίς να γαλουχεί τα παιδιά με ανθρωπιστικές αξίες.
• ΜΜΕ
• Τα ΜΜΕ προβάλλουν αυτά τα άτομα ως πρόσωπα που χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης και δημιουργούν την εντύπωση ότι είναι ανίκανα να κάνουν οτιδήποτε αξιόλογο.
• Λίγες είναι οι διαφημιστικές προσπάθειες π.χ. παραολυμπιακοί αγώνες.
• Μέσα από διάφορα σίριαλ ενσταλάζετε η αντίληψη ότι τα άτομα αυτά είναι παιδιά ενός κατώτερου Θεού.
• Κράτος
• Το κράτος ενδιαφέρεται κυρίως για την οικονομική πολιτική και την καλή πορεία των οικονομικών δεικτών και όχι για την κοινωνική πολιτική και την κρατική πρόνοια.

• Γιατί η περιθωριοποίηση αυτών των ατόμων δηλώνει χαμηλό πολιτισμικό επίπεδο;
• Συνεπάγεται έλλειψη ανθρωπισμού και ευαισθησίας από την κοινωνία, απουσία ευγένειας , μειωμένο ήθος, έλλειψη αλληλεγγύης και κοινωνικής συνείδησης, στοιχεία που αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους μιας πολιτισμένης κοινωνίας.
• Τα άτομα με ειδικές ανάγκες μπορεί να έχουν συ­μπλέγματα κατωτερότητας, ανασφάλεια και άγχος, στοιχεία που χαρακτη­ρίζουν μια κοινωνία με χαμηλό επίπεδο. Την άτομα αυτά εί­ναι δυνατόν να εκδηλώσουν ακόμη κι επιθετικότητα. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι μια τέτοια κοινωνία που δε μεριμνά για τα άτομα με ειδικές ανάγκες δεν είναι αναξιοκρατική και επομένως μη δημοκρατική και μη πολιτι­σμένη.
• Ο δείκτης άλλωστε της κουλτούρας ενός λαού σχετίζεται άμεσα με τη στάση των πολιτών και της πολιτείας απέναντι σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.

• Τρόποι αντιμετώπισης.
• Άτομο
• Ευαισθησία.
• Κατανόηση.
• Συμπάθεια.
• Κοινωνική συνείδηση.
• Να αντιμετωπίζονται ως άτομα με ειδικές ικανότητες γιατί πράγματι αυτά τα άτομα έχουν αναπτύξει τις ικανότητες τους σε ένα συγκεκριμένο τομέα.
• Παροχή βοήθειας μέσω εράνων.
• Να μην τους καλλιεργούν οι συμπολίτες τους συμπλέγματα κατωτερότητας.
• Αγάπη.
• Ενδιαφέρον.
• Ευκαιρίες ξεδίπλωσης της δημιουργικότητας τους, δηλαδή να εργάζονται σε ένα χώρο βοηθητικά.
• Να αγοράζουμε προϊόντα που κατασκευάζονται από αυτά τα άτομα προ­κειμένου να τα ενισχύουμε.
• Όχι κοινωνικός ρατσισμός και αποκλεισμός.
• Κοινωνική συναναστροφή και διάλογο με αυτά τα άτομα.
• Η οικογένεια τους να τους αφήνει περιθώρια αυτονομίας και πρωτοβου­λίας.
• Πολιτεία – Κράτος
• Ράμπες στα πεζοδρόμια και στα μέσα μεταφοράς.
• Ειδικοί σηματοδότες με ηχητικά σήματα.
• Ειδική λωρίδα κυκλοφορίας στους δρόμους.
• Πιο πολλά χωριά SOS για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες.
• Περισσότερα ειδικά σχολεία.
• Περισσότερες αθλητικές εκδηλώσεις για τα άτομα αυτά (Special Olympics).
• Επαρκής ενημέρωση μέσω του σχολείου.
• Εκστρατεία από τα ΜΜΕ για ενημέρωση της κοινής γνώμης.
• Οικονομική ενίσχυση με επιδόματα, αφού χρειάζονται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
• Ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί για την παρακολούθηση των ίδιων των ατόμων αλλά και την καθοδήγηση των οικογενειών τους.
• Η πολιτεία να δίνει έμφαση στην κοινωνική πολιτική και όχι μόνο στην κοι­νωνική ευμάρεια.

• ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ

• Συνέπειες.
• Σε ατομικό επίπεδο
• Δημιουργούν συμπλέγματα κατωτερότητας.
• Ανασφάλεια.
• Πίκρα, απογοήτευση του ατόμου από τον περίγυρο.
• Παραγκωνισμός του ατόμου.
• Το άτομο χάνει το θάρρος, την αυτοπεποίθηση του και τον αυτοσεβασμό του.
• Ψυχικά τραύματα, μοναξιά.
• Σε κοινωνικό επίπεδο
• Περιθωριοποίηση.
• Μοναξιά.
• Απομόνωση.
• Το άτομο οδηγείται σε κοινωνική περιθωριοποίηση.
• Οξύνεται ο κοινωνικός ρατσισμός.
• Προκαταλήψεις.
• Δυσφήμηση.
• Το άτομο οδηγείται στη βία – αντιδρά.
• Επιπτώσεις και στο επαγγελματικό του κύρος.
• Εκτός από ψυχολογικά προβλήματα που αποκτά, φτάνει στο σημείο να αδιαφορεί εντελώς για την ομάδα και να μη συμμετέχει σε κοινωνικές και πολιτικές δραστηριότητες.
• Ίσως το άτομο από αντίδραση να υιοθετήσει μια ανάλογη συμπεριφορά και το φαινόμενο να διαιωνίζεται.

• Τρόποι άμυνας απέναντι στα παρατσούκλια.
• Αδιαφορία.
• Αντιμετώπιση με χιούμορ.
• Καλλιέργεια ποικίλων ενδιαφερόντων ώστε ο άνθρωπος να αποκτήσει ευ­ρεία παιδεία.

• ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑ

• Χαρακτηριστικά.
• Προοδευτικός είναι ο άνθρωπος ο οποίος είναι δεκτικός στις αλλαγές και δεν αρκείται ούτε προσκολλάται στο κατεστημένο και στο υπάρχον,
• Προοδευτικότητα σημαίνει δεκτικότητα σε νέες ιδέες – πολύπλευρη ενημέ­ρωση κι όχι μόνο από μία πηγή. Ο προοδευτικός άνθρωπος βρίσκεται σε διαρκή πνευματική επαγρύπνηση, αξιολογεί πρόσωπα και καταστάσεις, απαλλάσσεται από το ξεπερασμένο και επιδιώκει την ανανέωση.
• Προοδευτικός είναι εκείνος που διακρίνεται από γόνιμη αμφισβήτηση και, αντιπροτείνοντας κάτι καλύτερο και δημιουργικό, δεν πέφτει θύμα φανατι­σμού και δεν είναι δογματικός. Αντίθετα είναι ένας ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος ο οποίος μπορεί να αντισταθεί στην προπαγάνδα και τη χειραγώ­γηση.
• Δεν παγιδεύεται σε προκαταλήψεις και στερεότυπα, σέβεται τους συναν­θρώπους του και προσπαθεί να βελτιώνει συνεχώς τον εαυτό του.
• Πιστεύει στην ελευθερία και τη δημοκρατία ανεξάρτητα από τις δυσκολίες που συναντά.
• Δε λυγίζει στις δυσκολίες αλλά αγωνίζεται με σθένος.
• Προοδευτικότητα υπάρχει όταν ανανεώνονται οι νόμοι και οι θεσμοί της κοινωνίας και όταν ο πολίτης προσπαθεί να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει προβλήματα βίας και χουλιγκανισμού,
• Προοδευτικοί είναι οι άνθρωποι που επιδιώκουν την ανανέωση της πολιτι­κής ζωής του τόπου τους, που αγωνίζονται για μια δημοκρατία χωρίς ρου­σφέτια και διαφθορά, που δεν είναι βολεμένοι και που χαρακτηρίζονται από δεκτικότητα απέναντι στη θέση του άλλου και από πνεύμα αλλη­λοσεβασμού.
• Με την προοδευτικότητα εξελίσσεται η τεχνολογία, εμφανίζονται καινούρ­γιες μέθοδοι, επέρχεται βελτίωση συνθηκών εργασίας (ωράρια, αμοιβές, σχέσεις εργαζομένων – εργοδοτών).
• Προοδευτικότητα σημαίνει διατήρηση ταυτότητας, γλώσσας και παράδοσης χωρίς όμως ο λαός να γίνεται προγονόπληκτος και να φτάνει στο σημείο να αρνείται την οποιαδήποτε επίδραση από άλλους λαούς. Δε σημαίνει ξενομανία ο λαός που είναι προοδευτικός προσπαθεί να συνταιριάξει στοιχεία του παρελθόντος που συνδέονται με το παρόν κι οδηγούν σ` ένα καλύτερο μέλλον με επιδράσεις από άλλους λαούς.

• Σημείωση:
• Ο συντηρητισμός σημαίνει τα αντίθετα από τα παραπάνω. Ωστόσο, σε κά­ποιο βαθμό παρατηρούμε ότι η συντήρηση συνδέεται και με την ωριμότητα, τις εμπειρίες, τη σύνεση και την αποφυγή του παράτολμου.