Ελληνική Επανάσταση και Ευρώπη 1821-1822
1821-1822
Οι Έλληνες προσπάθησαν να εξασφαλίσουν τη συμπαράσταση των Ευρωπαίων, τόσο των ηγετών, όσο και των λαών. Γι’ αυτό στην Α’ Εθνοσυνέλευση διακήρυξαν ότι η επανάστασή τους δεν είχε σκοπό την κοινωνική ανατροπή, αλλά την ελευθερία…. Όμως οι συνθήκες στην Ευρώπη δεν ευνοούσαν την Ελλάδα λόγω της Παλινόρθωσης.
Κατά τα έτη 1821-1822 οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) κράτησαν αρνητική στάση απέναντι στην επανάσταση λόγω :
1. των συμφερόντων της κάθε χώρας
2. της κοινής επιθυμίας να εμποδίσουν τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Έτσι, όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ζήτησε βοήθεια από τους Ρώσους για την επανάσταση στις Ηγεμονίες, αυτοί αρνήθηκαν και καταδίκασαν την ελληνική επανάσταση.
1823
Αυτή τη χρονιά γίνεται μια μεγάλη αλλαγή. Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας γίνεται ο Τζόρτζ Κάνιγκ, ο οποίος πιστεύει ότι η Αγγλία πρέπει να βοηθήσει την Ελλάδα να κερδίσει την ανεξαρτησία της, ώστε το νέο ελληνικό κράτος να αποτελέσει χρήσιμο συνεργάτη της Αγγλίας. Γι’ αυτό το λόγο αναγνώρισε τους Έλληνες ως εμπόλεμη δύναμη.
1824
Η Ρωσία βλέποντας ότι η Αγγλία κέρδιζε συμπάθειες στην Ελλάδα, γνωστοποίησε στις αρχές του 1824 το σχέδιο των τριών τμημάτων, που προέβλεπε το σχηματισμό τριών αυτόνομων ελληνικών ηγεμονιών. Το σχέδιο απορρίφθηκε τόσο από τους Τούρκους, όσο και από τους Έλληνες.
Την ίδια χρονιά η Ελλάδα πήρε το 1ο δάνειο από την Αγγλία
1825
Η Ελλάδα παίρνει και δεύτερο δάνειο από την Αγγλία. Οι Έλληνες ηγέτες υπογράφουν την πράξη της υποτέλειας, ένα έγγραφο με το οποίο ζητούσαν από την Αγγλία να αναλάβει την προστασία της Ελλάδας. Ένας από τους λίγους που δεν υπέγραψαν ήταν ο Δημήτριος Υψηλάντης.
Τα κόμματα
Την περίοδο 1823-1825 δημιουργήθηκαν πολιτικά κόμματα που συνδέονταν με τις Δυνάμεις :
1) Το αγγλικό κόμμα με αρχηγό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο
2) Το γαλλικό κόμμα με αρχηγό τον Ιωάννη Κωλέττη
3) Το ρωσικό κόμμα με αρχηγούς τον Ανδρέα Μεταξά και τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.
Το κίνημα του φιλελληνισμού
Στην Ευρώπη και στην Αμερική αναπτυσσόταν ο φιλελληνισμός, ένα κίνημα συμπαράστασης στους Έλληνες και στρεφόταν κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Ιερής Συμμαχίας. Οι παράγοντες που γέννησαν τον φιλελληνισμό :
1) ο φιλελευθερισμός
2) η επαναστατικότητα που είχε σπείρει η γαλλική επανάσταση
3) ο θαυμασμός προς τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό
4) ο αποτροπιασμός για τις βιαιότητες των Τούρκων εναντίον των άμαχων Ελλήνων
5) η συγκίνηση που είχαν προκαλέσει οι ελληνικές επιτυχίες
6) ο τυχοδιωκτισμός (κάποιοι ελάχιστοι ενδιαφέρθηκαν για τα χρήματα και τα αξιώματα)
Οι φιλέλληνες :
Α) ενίσχυσαν οικονομικά την επανάσταση με χρήματα και εφόδια
Β) βοήθησαν ηθικά με πολλές εκδηλώσεις συμπαράστασης
Γ) πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων π.χ. ο Άγγλος λόρδος Μπάιρον που πέθανε στο πολιορκημένο Μεσολόγγι το 1824.
1826
Από το 1826 οι Μεγάλες Δυνάμεις ήταν αποφασισμένες να λύσουν το ελληνικό ζήτημα.
1827
Υπογράφεται στις 6 Ιουλίου του 1827 η Ιουλιανή Συνθήκη του Λονδίνου από την Αγγλία, τη Ρωσία και τη Γαλλία με την οποία ιδρύεται αυτόνομο ελληνικό κράτος. Η Τουρκία αρνείται τη συνθήκη κι έτσι οι 3 δυνάμεις επεμβαίνουν : στη ναυμαχία του Ναβαρίνου οι στόλοι της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας συνέτριψαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο.
1828-1829
Γίνεται ρωσοτουρκικός πόλεμος στον οποίο η Τουρκία χάνει κι έτσι αναγκάζεται με τη Συνθήκη της Αδριανούπολης (1829) να δεχτεί την αυτονομία της Ελλάδας. Η Αγγλία και η Γαλλία προτείνουν την ανεξαρτησία για να κερδίσουν τη συμπάθεια των Ελλήνων.
1830
Στις 22 Ιανουαρίου/ 3 Φεβρουαρίου του 1830 υπογράφεται από την Αγγλία, τη Γαλλία και τη Ρωσία το ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ. Τα σύνορα της Ελλάδας ορίστηκαν ως τη γραμμή Αχελώου – Σπερχειού. Παράλληλα οι Δυνάμεις επέλεξαν τον πρίγκιπα Λεοπόλδο του Σαξ Κόμπουργκ ως ηγεμόνα της Ελλάδας. Αυτός όμως δεν αποδέχτηκε την εκλογή του.
Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης
ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ 1821 ΩΣ ΤΟ 1830
ΠΗΓΗ 2 : http://kodikosdaskalos.blogspot.gr/2009/03/1821-1830.html
Παρακάτω βλέπετε ιστορικούς χάρτες που δείχνουν την πορεία της Ελληνικής Επανάστασης.
Με το μπλε χρώμα απεικονίζονται τα εδάφη που απελευθέρωναν οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης.
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ - (ΙΣΤΟΡΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)
ΕΝΟΤΗΤΑ 10.
- Ελληνική επανάσταση και ευρωπαϊκή διπλωματία (1821-1826)
Η διεθνής συγκυρία : ήταν δυσμενής → οι ευρωπαϊκές δυνάμεις είχαν νικήσει τον
Ναπολέοντα και δεν ήθελαν νέες επαναστάσεις (εποχή της Παλινόρθωσης)
1821 -1822 : οι Δυνάμεις κράτησαν αρνητική στάση απέναντι στην ελληνική
επανάσταση (συμφέροντα & διατήρηση της οθωμανικής αυτοκρατορίας).
1823 : η Αγγλία (Κάνιγκ) αλλάζει στάση : αναγνωρίζει τους Έλληνες ως εμπόλεμη δύναμη.
1824 : η Ρωσία ανησυχεί και προτείνει το «Σχέδιο των τριών τμημάτων»
(3 αυτόνομες ελληνικές ηγεμονίες) → απόρριψη από το Σουλτάνο και τους Έλληνες.
Αγγλία : δύο δάνεια προς την Ελλάδα (1824 - 1825) και «Πράξη Προστασίας»,
που δεν υπέγραψε ο Υψηλάντης.
Πολιτικές ομάδες (κόμματα) : αγγλικό (Μαυροκορδάτος), γαλλικό (Κωλέττης),
ρωσικό (Μεταξάς και Κολοκοτρώνης).
- Το κίνημα του Φιλελληνισμού
Λόγοι ανάπτυξης : - θαυμασμός των Ευρωπαίων για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό
- βιαιότητες Τούρκων σε βάρος των Ελλήνων
- συγκίνηση για τις ελληνικές επιτυχίες.
Στήριξη : α) οικονομική (χρήματα, εφόδια), β) ηθική (εκδηλώσεις συμπαράστασης),
γ) προσωπική συμμετοχή (Λόρδος Μπάιρον)
- Η ίδρυση του ελληνικού κράτους
Ιουλιανή Συνθήκη του Λονδίνου (1827) :
Ναυμαχία του Ναβαρίνου: οι Δυνάμεις
καταστρέφουν ολοκληρωτικά τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο.
Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1828-1829) : η Τουρκία χάνει και ο Σουλτάνος αναγκάζεται να δεχτεί όλες τις μέχρι τότε συνθήκες.
Αγγλία και Γαλλία : προτείνουν τη δημιουργία ανεξάρτητου
ελληνικού κράτους → «Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας» :
τα σύνορα από τον Αχελώο ως τον Σπερχειό.
Ηγεμόνας : ο πρίγκιπας Λεοπόλδος του Σαξ - Κόμπουργκ → αρνήθηκε
ΕΝΟΤΗΤΑ 10
Ελληνική επανάσταση και Ευρώπη
Ελληνική επανάσταση και ευρωπαϊκή διπλωματία (1821-1830)
Η αρνητική διεθνής συγκυρία:
· Στόχος των ευρωπαϊκών δυνάμεων ήταν η διαμόρφωση μιας ισορροπίας δυνάμεων, ενός status quo, που θα απέτρεπε στο μέλλον τις συγκρούσεις.
· Η Ευρώπη βίωνε την Παλινόρθωση.
· Η ελληνική επανάσταση ήταν μια συνιστώσα του ανατολικού ζητήματος.
Οι διπλωματικές εξελίξεις κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης (1821-1830:
· 1821-1822: καταδίκη της ελληνικής επανάστασης από τον τσάρο και επικράτηση του δόγματος της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
· 1823: στροφή στην ευρωπαϊκή διπλωματία από τον Άγγλο υπουργό Εξωτερικών Τζόρτζ Κάνιγκ, που αναγνώρισε τους Έλληνες ως εμπόλεμη δύναμη.
· 1824: αντίδραση της Ρωσίας με την πρόταση του σχεδίου των τριών τμημάτων, το οποίο απορρίφθηκε και από το σουλτάνο και από τους Έλληνες.
· 1824-1825: σύναψη από τους επαναστάτες δύο δανείων με αγγλικές τράπεζες.
· 1825: υπογραφή από τους Έλληνες της πράξης προστασίας από τους Άγγλους.
· 1826: απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων να λύσουν το ελληνικό ζήτημα.
· 1827: υπογραφή από Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία της ιουλιανής συνθήκης του Λονδίνου και ένοπλη επέμβασή τους, στη ναυμαχία του Ναβαρίνου, όπου οι στόλοι των τριών Δυνάμεων σύντριψαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο.
· 1828-1829: ήττα του σουλτάνου στο ρωσοτουρκικό πόλεμο.
· 1829: απόδοχή από τον σουλτάνο των αποφάσεων των Δυνάμεων με τη συνθήκη της Αδριανούπολης.
· 1830: υπογραφή της συνθήκης του Λονδίνου, με την οποία οι Δυνάμεις αποφάσισαν την ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους και επέλεξαν ως ηγεμόνα του τον Λεοπόλδο του Σαξ-Κόμπουργκ, αλλά ο ίδιος δεν αποδέχτηκε την εκλογή του.
Το κίνημα του φιλελληνισμού
Ορισμός:
Ο φιλελληνισμός ήταν ένα κίνημα συμπαράστασης στους Έλληνες και στρεφόταν εναντίον τόσο της οθωμανικής απολυταρχίας, όσο και της Ιερής συμμαχίας.
Αιτίες ανάπτυξης του φιλελληνισμού:
· ο φιλελευθερισμός και ο ριζοσπαστισμός της γαλλική επανάστασης,
· ο θαυμασμός των Ευρωπαίων για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό,
· ο αποτροπιασμός για τις βιαιότητες των Τούρκων,
· η συγκίνηση από τις ελληνικές επιτυχίες.
Η προσφορά του φιλελληνισμού:
· οικονομική ενίσχυση,
· ηθική συμπαράσταση,
· προσωπική συμμετοχή φιλελλήνων στον Αγώνα.