Κυριακή 19 Αυγούστου 2018

ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αιώνα

2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. 
Σημαντικοί αυτοκράτορες: 
Ιουλιανός (361-363), 
Θεοδόσιος Α' (379-395), 
Θεοδόσιος ...

πηγή : https://www.slideshare.net/katerina60/6-39457791

α. Οικονομικά 
και 
κοινωνικά προβλήματα 
Κατερίνα Προκοπίου


• Η κύρια πηγή πλούτου ήταν η γεωργία. 
• Το κράτος ακολουθούσε παρεμβατική πολιτική, 
προσπαθώντας να καθορίσει τις οικον...


Κατερίνα Προκοπίου


Ποια ήταν τα κοινωνικά προβλήματα του πρώιμου Βυζαντίου; 
• Βαριά φορολογία 
• Οι αγρότες εγκαταλείπουν τη γη 
=> καταφεύγ...

Πώς δρομολογήθηκε η ανάπτυξη του μακρινού εμπορίου; 
Από την άλλη μεριά η επέκταση της βυζαντινής 
επιρροής στις χώρες της...

β. Το γερμανικό πρόβλημα 
Κατερίνα Προκοπίου

Ποια η τύχη του ρωμαϊκού κράτους μετά το θάνατο του 
Θεοδοσίου Α΄(395 μΧ); 
Όταν πέθανε ο Θεοδόσιος Α' (395), το Ρωμαϊκό Κ...

Ποια προβλήματα αντιμετώπισε το μοιρασμένο 
στα δύο ρωμαϊκό κράτος; 
Έτσι μοιρασμένο αντιμετώπισε ως τα τέλη του 5ου αι. τ...

Με ποιον τρόπο οι αυτοκράτορες του οικονομικά ισχυρότερου ανατολικού 
τμήματος εξουδετέρωσαν την απειλή των γερμανικών λαώ...

Πώς δημιουργήθηκε ο σοβαρός κίνδυνος 
εκγερμανισμού του κράτους και πώς 
αντιμετωπίστηκε; 
Προβλήματα προκάλεσε στο κράτος...

Ποια ήταν η τύχη του οικονομικά εξαντλημένου Δυτικού Ρωμαϊκού 
κράτους; 
Κατερίνα Προκοπίου


γ. Πολιτιστικές 
εξελίξεις 
Κατερίνα Προκοπίου

Ενώ στη Ρώμη, άλλοτε πνευματική πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, 
οι επιστήμες και οι τέχνες είχαν παρακμάσει, τα πνευματικά ...

Ποια είναι τα δύο σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα; 
Η εξέλιξη αυτή αντανακλάται σε δύο σημαντικά πολιτιστικά 
γεγονότα:...

Τι δείχνει η αριθμητική υπεροχή των ελληνόφωνων εδρών 
του Πανεπιστημίου Κωνσταντινούπολη; 
Η οριακή έστω αριθμητική υπερο...

Τι ήταν ο Θεοδοσιανός κώδικας και ποια η σημασία του; 
O Θεοδοσιανός Κώδικας, στον οποίο περιλήφθηκαν όλα τα αυτοκρατορικά...

Κατερίνα Προκοπίου

Κατερίνα Προκοπίου

Κατερίνα Προκοπίου

Κατερίνα Προκοπίου

Κατερίνα Προκοπίου

Βυζαντινή Ιστορία: Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αιώνα μΧ
2. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΩΣ ΤΙΣ
ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 6ΟΥ ΑΙΩΝΑ
α. Οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα
Σελ.
10-12
β. Το γερμανικό πρόβλημα
γ. Πολι...

πηγή : https://www.slideshare.net/christostsatsouris/2-6-79894416

Χαρακτηριστικά της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας
Τον 4ο και 5ο αι.
μ.Χ. η Ρωμαϊκή
Αυτοκρατορία
είναι κυρίως ένα
μεσογειακό
κράτος.

Οι αυτοκράτορες, που είχαν την έδρα τους
στην Κωνσταντινούπολη, προσπάθησαν να
τονώσουν την οικονομία και να λύσουν τα
πολ...

1.Η γεωργία ήταν η
κύρια πηγή πλούτου.
Χαρακτηριστικά της οικονομίας του πρώιμου βυζαντινού κράτους

2. Το κράτος ακολουθούσε παρεμβατική πολιτική
προσπαθώντας να καθορίσει τις οικονομικές εξελίξεις.
Παρεμβατική πολιτική
Tο...

3. Στις εμπορικές συναλλαγές χρησιμοποιούσαν το νόμισμα
ενώ οι ανταλλαγές είδους με είδος ήταν περιορισμένες
(εκχρηματισμέ...

4. Οι πόλεις στο ανατολικό τμήμα είχαν μεγάλη
οικονομική σημασία ως τα μέσα του 6ου αιώνα.
Χαρακτηριστικά της οικονομίας τ...


5. Αναπτύχθηκε το μακρινό εμπόριο
Χαρακτηριστικά της οικονομίας του πρώιμου βυζαντινού κράτους


Ποιες πληροφορίες μας δίνει το
παράθεμα για τη γεωγραφία του
βυζαντινού εμπορίου και το
διεθνές κύρος του Βυζαντίου
στις α...

Η γη στην ύπαιθρο συγκεντρώνεται στα χέρια των μεγάλων γαιοκτημόνων.
Οι μικροϊδιοκτήτες, λόγω χρεών, μετατρέπονται σε πάρο...

Οχυρωμένη έπαυλη
Σε τέτοιες επαύλεις, που
έμοιαζαν με μικρά φρούρια,
ζούσαν, σε συνθήκες
ασφάλειας και μεγάλης
πολυτέλειας...

Οι φόροι πλήττουν τον
αγροτικό πληθυσμό
περισσότερο από τον αστικό.
Πολλοί αγρότες
εγκαταλείπουν τη γη τους και
καταφεύγου...


Ποια προβλήματα απασχολούσαν
τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις
στο Βυζάντιο;


Οι αρχές των πόλεων διανέμουν δωρεάν σιτάρι. Οργανώνουν θεάματα στον Ιππόδρομο.
Τρόποι αντιμετώπισης κοινωνικών προβλημάτων


2. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΩΣ ΤΙΣ
ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 6ΟΥ ΑΙΩΝΑ
β. Το γερμανικό πρόβλημα
Σελ. 11

Χωρισμός
του
Ρωμαϊκού
Κράτους σε
ανατολικό και
δυτικό τμήμα
μετά το
θάνατο του
Θεοδοσίου Α'
(395 μ.Χ.)
Χωρισμένο
αντιμετώπ...


Αρκάδιος
Ονώριος
Δυτική Ανατολική
Ο Θεοδόσιος Α΄ το 395
μοιράζει την αυτοκρατορία
στους δυο γιους του


Γότθοι
Ούννοι
Βάνδαλοι
Διασχίζουν από το Βορρά το Δούναβη και κάνουν επιθέσεις
Ούννοι
Βάνδαλοι
Γότθοι


Αντιμετώπιση των Γερμανών από το Ανατολικό κράτος
Έπεισαν τους Γερμανούς να στραφούν προς τη Δύση ή
να εγκατασταθούν ειρην...

1. Στρατολόγηση ντόπιων
γεωργών
2.Αντικατάσταση – απόλυση
Γερμανών μισθοφόρων
3.Γενική κινητοποίηση
(Φιλόσοφοι, βιοτέχνες,...

Το Ανατολικό ρωμαϊκό κράτος αντιμετώπισε
τους επιδρομείς και άντεξε.
Το Δυτικό ρωμαϊκό κράτος, αδύναμο
οικονομικά και στρα...


Επίθεση των Ούννων
του Αττίλα


Ο τελευταίος
αυτοκράτορας του Δυτικού
ρωμαϊκού κράτους. Η
εκθρόνισή του από τον
γερμανό Οδόακρο
παραδοσιακά σηματοδοτεί
το...

Ο Οδόακρος
απαρνήθηκε τον
τίτλο του
αυτοκράτορα που
ήταν ούτως ή
άλλως χωρίς ουσία
και έτσι απέφυγε
μια πιθανή σύρραξη
με ...


2. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
ΩΣ ΤΙΣ
ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 6ΟΥ
ΑΙΩΝΑ
γ. Πολιτιστικές εξελίξεις
Σελ. 11

Πολιτιστικές εξελίξεις
Δυτικό
κράτος
Οι επιστήμες
και οι τέχνες
παρακμάζουν
Τα πνευματικά
ιδρύματα
υπολειτουργούν
Οι
βιβλι...

Ίδρυση
από (425) με 16 ελληνόφωνες
έδρες και 15 λατινόφωνες.
Η Κωνσταντινούπολη πολιτιστικό κέντρο
όπως η Αθήνα και η Αλεξ...


2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου


2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου

2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου


2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου

2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου


2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου


2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου


2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι. Οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα. Το γερμανικό πρόβλημα. Ιστορία Β΄ Γυμνασίου

πηγή https://www.slideshare.net/kioufe/3-6-38135913
Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι.
2ο2ο Γυμνάσιο ΚιλκίςΚιλκίς


Η οικονομία του πρώιμου βυζαντινού
κράτους είχε τα εξής χαρακτηριστικά:
● Κύρια πηγή πλούτου ήταν η γεωργία. (Σήμερα
ποια ...

Προβλήματα
● Στην ύπαιθρο η γη άρχισε να συγκεντρώνεται στα χέρια
των μεγάλων γαιοκτημόνων (“δυνατοί”) και οι
μικροκτηματί...

Οι αγρότες καλλιεργούν κυρίως σιτηρά, αλλά και ελιές και αμπέλια, που
φέρνουν στον καλλιεργητή μεγαλύτερο κέρδος από τα σι...

2ο2ο Γυμνάσιο ΚιλκίςΚιλκίς


Εμπόριο
● Η επέκταση της βυζαντινής επιρροής στην Αιθιοπία
και την Υεμένη διευκόλυνε την ανάπτυξη του
εμπορίου. Έλληνες κα...


2ο2ο Γυμνάσιο ΚιλκίςΚιλκίς


Εισβολές των γερμανικών λαών
2ο2ο Γυμνάσιο ΚιλκίςΚιλκίς


Εισβολές των γερμανικών λαών
● Όταν πέθανε ο Θεοδόσιος Α’ το κράτος χωρίστηκε
σε Ανατολικό και Δυτικό.
● Έτσι τα δύο πια κ...

Εισβολές των γερμανικών λαών
Ανατολικό κράτος – Γερμανικό πρόβλημα
● Ο Θεοδόσιος έδωσε ανώτερα αξιώματα στους
Γερμανούς γι...


Εισβολές των γερμανικών λαών
Δυτικό κράτος
● Αντίθετα με το Ανατολικό κράτος το δυτικό
υπέκυψε στα γερμανικά φύλα.
● Ο γερ...

Γερμανικά βασίλεια της Δύσης
2ο2ο Γυμνάσιο ΚιλκίςΚιλκίς


Πολιτιστικές εξελίξεις
Στην Ανατολική αυτοκρατορία το ελληνικό στοιχείο
σιγά σιγά επιβάλλεται
●Ιδρύεται το πανεπιστήμιο τη...

Τα σπουδαιότερα παιδευτικά κέντρα της Ανατολής: Αλεξάνδρεια,
Αντιόχεια, Έφεσος, Αθήνα. Τώρα έρχεται να προστεθεί και η
Κων...

Η Κωνσταντινούπολη δεν είχε εκπαιδευτική παράδοση, όπως η
Αθήνα, η Αλεξάνδρεια και άλλες μεγάλες πόλεις. Γι’ αυτό, το 425
...


3.Ποια συγκεκριμένα μέτρα προτείνει ο φιλόσοφος και επίσκοπος
Κυρηνης Συνέσιος για την αντιμετώπιση του γοτθικού ή γερμανι...

Στα παρακάτω αποσπάσματα ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ένας από τους πιο
σημαντικούς χριστιανούς θεολόγους, μιλάει για τους φτω...

● Από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης (330 μ.Χ.) ως τις
αρχές του 18ου αιώνα - Εθνικό και Καποδιστριακά
Πανεπιστήμιο Αθην...


ΔΕΣ ΚΑΙ http://3gym-ag-anarg.att.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/
2013-09-10-13-52-42/b-gymnasiou/modrern-greek/49-history-b/45-notes-for-b-class

http://3gym-ag-anarg.att.sch.gr/autosch/joomla15/images/articles/history3.pdf
Μεσαιωνική & Νεώτερη Ιστορία Β΄ Γυμνασίου
 2. Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι.


Σχεδιάγραμμα σελίδων 10-12 (Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αιώνα)

ΠΗΓΗ http://diavatagirgenis.blogspot.com/2012/11/10-12-6.html
Ιστορία
Σχεδιάγραμμα σελίδων 10-12 (Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αιώνα)
1.Ποια ήταν τα κυριότερα χαρακτηριστικά της οικονομίας του Πρώιμου Βυζαντινού Κράτους;
α)Κύρια πηγή πλούτου ήταν η γεωργία β)το κράτος καθόριζε με νόμους τις οικονομικές συναλλαγές (παρεμβατική πολι
τική) γ)Στην οικονομία κυριαρχεί η χρήση του νομίσματος, του χρήματος (εκχρηματισμένη οικονομία) δ)Οι πόλεις έχουν με
γάλη οικονομική σημασία.
2.Μεγάλοι γαιοκτήμονες-μικροί αγρότες-πάροικοι
Η πλούσιοι που κατείχαν μεγάλα κτήματα (μεγαλογαιοκτήμονες) έδιναν δάνεια στους φτωχούς μικρούς αγρότες. Οι τελευ
ταίοι δεν μπορούσαν να τα ξεπληρώσουν και έτσι οι πλούσιοι τους άρπαζαν τα χωράφια. Οι μικροί αγρότες στη συνέ
χεια πλήρωναν ενοίκιο στους πλούσιους για τα ίδια τους τα χωράφια και ήταν αναγκασμένοι να μείνουν για όλη τους τη ζωή 
στα χωράφια που καλλιεργούσαν. Την υποχρέωση αυτή την κληρονομούσαν και τα παιδιά τους. Οι αγρότες 
αυτοί ονομάζονταν πάροικοι.
3.Φόροι-μονές-μεγαλουπόλεις
Το κράτος έβαζε περισσότερους φόρους στον αγροτικό πληθυσμό παρά στον πληθυσμό των πόλεων. Επίσης οι
 μονές (μοναστήρια) πλήρωναν λίγο ή καθόλου φόρο. Έτσι πολλοί φτωχοί αγρότες άφηναν τη γη τους και πήγαιναν στις με
γάλες πόλεις (μεγαλουπόλεις) ή στα μοναστήρια. Έτσι ο πληθυσμός των πόλεων συνεχώς μεγάλωνε. Οι αγρότες που πήγαιναν 
στις πόλεις δεν έβρισκαν δουλειά και ζούσαν στη φτώχεια, με αποτέλεσμα να γίνονται φασαρίες και ταραχές. Για να μην γίνονται τέτοιες ταραχές το κράτος μοίραζε στον κόσμο δωρεάν σιτάρι και οργάνωνε θεάματα στον Ιππόδρομο.
4.Το γερμανικό πρόβλημα στην Ανατολή και τη Δύση
Από τον 3ο μ.Χ. διάφοροι γερμανικοί λαοί έκαναν επιδρομές στο βυζαντινό κράτος. Οι αυτοκράτορες, για να τους αντιμετω
πίσουν α)τους άφηναν να εγκατασταθούν μέσα στο κράτος, δίνοντάς τους χωράφια β)τους έδωσαν θέσεις στο στρατό 
και τη διοίκηση του κράτους γ)έδιναν χρήματα στους αρχηγούς των Γερμανών, για να φύγουν προς τη Δύση. Ωστόσο μ’ 
αυτό τον τρόπο το κράτος κινδύνευε να γίνει γερμανικό (εκγερμανισμός). Οι βυζαντινοί μορφωμένοι (λόγιοι) και πολι
τικοί αντέδρασαν και οργάνωσαν ένα αντιγερμανικό κόμμα. Το κόμμα αυτό ξεσήκωσε το λαό της Κωνσταντινούπολης που το 
400 μ.Χ. εξόντωσε τους Γότθους και τον αρχηγό τους Γαϊνά. Έτσι το ανατολικό κομμάτι του κράτους προς το παρόν απαλλά
χτηκε από τους Γερμανούς.
Το 395 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος πεθαίνοντας μοίρασε με τη διαθήκη του το ρωμαϊκό κράτος στα δύο: στο ανατο
λικό ρωμαϊκό κράτος με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη και στο δυτικό με πρωτεύουσα τη Ρώμη. Το δυτικό ρωμαϊκό 
κράτος γρήγορα έπαψε να υπάρχει, επειδή το κατέλαβαν οι Γερμανοί. Ο Γερμανός Οδόακρος εκθρόνισε τον τελευ
ταίο αυτοκράτορα της Ρώμης Ρωμύλο Αυγουστύλο το 476 μ.Χ., ενώ λίγο αργότερα (493) ο Οστρογότθος Θευδέριχος ίδρυ
σε το Οστρογοτθικό βασίλειο της Ιταλίας με πρωτεύουσα τη Ραβέννα.
5.Πολιτιστικές εξελίξεις
Οι κυριότερες εξελίξεις στον πολιτισμό ήταν οι εξής: α)Στη Δύση (Ρώμη) ο πολιτισμός παρακμάζει β)Στην Ανα
τολή (Κωνσταντινούπολη) κυριαρχεί σιγά-σιγά το ελληνικό στοιχείο και ο ελληνικός πολιτισμός γ)ιδρύεται το πανεπιστήμι
ο της Κωνσταντινούπολης δ)εκδίδεται το 438 ο Θεοδοσιανός Κώδικας (=βιβλίο με νόμους), ο οποίος περιλάμβανε ό
λες τα αυτοκρατορικά διατάγματα μετά το 312. Το βιβλίο αυτό διευκόλυνε τους δικαστές να βγάζουν αποφάσεις στις δίκες, 
ενώ για μας είναι πολύτιμη πηγή πληροφοριών για τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής. 

2. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΩΣ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 6ΟΥ ΑΙΩΝΑ
πηγή http://stamatiageorgiou.blogspot.com/2012/05/blog-post_8805.html
Αυτοκράτορες:
4Ος αιώνας: - Ιουλιανός
                    - Θεοδόσιος Α’
5ος αιώνας:- Θεοδόσιος Β’
                    -Ζήνων
Τέλος 5ου- αρχές 6ου αιώνα:   - Αναστάσιος
Αρχές 6ου αιώνα:                      - Ιουστίνος Α’
Α. Οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα


Χαρακτηριστικά της οικονομίας
☼ Κύρια πηγή πλούτου ήταν η γεωργία
☼ Το κράτος ρύθμιζε τις οικονομικές εξελίξεις
☼ Οι συναλλαγές γινόντουσαν με νόμισμα (εκχρηματισμένη οικονομία)
☼ Οικονομικά κέντρα ήταν οι πόλεις του ανατολικού τμήματος
Κοινωνικά προβλήματα


♠ Σταδιακά μεγαλογαιοκτήμονες αποκτούν τη γη
♠ Οι μικροϊδιοκτήτες γίνονται εξαρτημένοι αγρότες ή πάροικοι στη γη τους
♠ Βαριά φορολογία πλήττει αγρότες και αστούς. Έτσι:
          -Οι αγρότες καταφεύγουν σε μονές ή πόλεις
          - Η συγκέντρωση φτωχών στις πόλεις προκαλεί ταραχές
          - Οι αυτοκράτορες προσφέρουν σε αυτόν τον όχλο «άρτον και θεάματα» για να διατηρήσουν την ηρεμία


Θετικά στοιχεία
 Η επέκταση στην Ανατολή (Ερυθρά θάλασσα) φέρνει εμπορικες συναλλαγές και πλούτο
 Πολυτελή προϊόντα της Ανατολής (μετάξι, υφάσματα, μπαχαρικά) διακινούνται προς τη Μεσόγειο.
Β. Το γερμανικό πρόβλημα
♠ Το 395 το Ρωμαϊκό κράτος χωρίζεται σε Ανατολικό και Δυτικό τμήμα
♠ Το Δυτικό Ρωμαϊκό κράτος διαλύεται από επιθέσεις γερμανικών φύλων, που δημιουργούν πολλά γερμανικά βασίλεια. Ο Θευδέριχος, ιδρυτής του Οστρογοτθικού κράτους είναι ανεξάρτητος από το Βυζάντιο.
♠ Το Ανατολικό κράτος εξουδετερώνει το γερμανικό κίνδυνο
-πείθοντας τους Γερμανούς να στραφούν προς τη Δύση
-εγκαθιστώντας τους στα εδάφη του
-δίνοντας στους αρχηγούς τους ανώτερες στρατιωτικές θέσεις
-υποκινώντας τελικά εξέγερση της αντιγερμανικής παράταξης, που εξοντώνει τους Γερμανούς (400)
Γ. Πολιτιστικές εξελίξεις
- Στο Ανατολικό κράτος επιβάλλονται προοδευτικά τα ελληνικά πολιτιστικά στοιχεία.
- Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης (425), με 16 ελληνόφωνες και 15 λατινόφωνες έδρες διδασκαλίας.
- Ο Θεοδοσιανός κώδικας (438)
♦ περιέλαβε τα αυτοκρατορικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί μετά το 312
♦ διευκόλυνε την απονομή δικαιοσύνης.


Εξελίξεις στο βυζαντινό κράτος ως τις αρχές του 6ου αιώνα


Σύντομη παρουσίαση
ΠΗΓΗ http://history-gymelliniko.blogspot.com/2013/10/6.html
Σημαντικότεροι αυτοκράτορες 

-        Ιουλιανός (361-363)

-        Θεοδόσιος Α'(379-395)

-        Θεοδόσιος Β'(408-450)

-        Ζήνων (474-491)

-        Αναστάσιος (491-518)

-        Ιουστίνος Α'(518-527)

A. Οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα

Χαρακτηριστικά της Οικονομίας 

Θεριστές

  • Η γεωργία αποτελούσε την κύρια πηγή πλούτου.

  • Το Κράτος καθόριζε (ρύθμιζε) τις οικονομικές εξελίξεις (παρεμβατική οικονομική πολιτική=η παρέμβαση του κράτους στις οικονομικές εξελίξεις μιας χώρας. Η παρέμβαση αυτή γίνεται με διάφορους τρόπους-μέσα: ενθαρρύνει εξαγωγές, αποθαρρύνει εισαγωγές, επιβάλλει δασμούς, ενισχύει καλλιέργειες, καθορίζει τιμές, επιδοτεί προϊόντα κ.ά.)

  • Το νόμισμα κυριαρχούσε στις εμπορικές ανταλλαγές (εκχρηματισμένη οικονομία: η οικονομία στην οποία ως μέσο συναλλαγής χρη­σιμοποιείται το χρήμα.)

  • Οι πόλεις στο ανατολικό τμήμα ήταν κέντρα της οικονομίας.
  • Αυξάνονται τα κέρδη από το εμπόριο.

Κοινωνικά προβλήματα 

  • Η γη σταδιακά γίνεται κτήμα των μεγαλογαιοκτημόνων. (Μεγάλοι γαιοκτήμονες: όσοι συγκεντρώνουν στην κατοχή τους μεγάλες εκτά­σεις γης, ανάλογα με την εποχή  ονομάζονται τιμαριούχοι, φεου­δάρχες, τσιφλικάδες.)

  • Οι μικροϊδιοκτήτες γης, καταχρεωμένοι, γίνονται εξαρτημένοι αγρότες ή πάροικοι. (Δουλοπάροικοι: Πρόσφεραν υπηρεσίες στους ιδιοκτήτες, όπως αγγαρείες φόρους κ.ά., αλλά είχαν νομική υπόσταση, π.χ. έκαναν διαθήκες). 
 
φτωχοί αγρότες


  • Η βαριά φορολογία πλήττει αγρότες και αστούς. Έτσι:

-        Οι αγρότες καταφεύγουν στις μονές ή στις πόλεις λόγω της ανεργίας.

-        Η συγκέντρωση φτωχών στις πόλεις προκαλεί ταραχές.

-        Οι αυτοκράτορες προσφέρουν «άρτον και θεάματα» για να αποφύγουν -ταραχές.


Θετικά στοιχεία
  • Η επέκταση προς την Ανατολή (Ερυθρά θάλασσα) φέρνει πλούτο από το εμπόριο.
  • Πολυτελή προϊόντα της Ανατολής (μετάξι κ.ά.) μεταφέρονται προς τη Μεσόγειο


B. Διοικητικές αλλαγές και το πρόβλημα των γερμανικών φύλων 

Χάρτης του Ανατολικού και του Δυτικού Ρωμαϊκού Κράτους, μετά τη διαίρεση της αυτοκρατορίας από το Θεοδόσιο. Ο Θεοδόσιος μοίρασε την αυτοκρατορία στους δυο γιους του, πιστεύοντας ότι έτσι θα κυβερνιόταν καλύτερα. Ο Αρκάδιος πήρε το ανατολικό της τμήμα και ο Ονώριος το δυτικό.
  • Το Ρωμαϊκό Κράτος χωρίζεται σε ανατολικό και δυτικό τμήμα (395).

  • Το Δυτικό Ρωμαϊκό Κράτος διαλύεται από γερμανικά φύλα. Στα εδάφη του δη­μιουργούνται πολλά γερμανικά βασίλεια. Ο ιδρυτής του Οστρογοτθικού Κράτους Θευδέριχος είναι στην ουσία ανεξάρτητος από το Βυζάντιο.

  • Το Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος εξουδετερώνει τους Γερμανούς προσωρινά με τους εξής τρόπους:

-        πείθοντας τους να στραφούν στη Δύση,

-        εγκαθιστώντας τους στα εδάφη του,

-        δίνοντας στους Γερμανούς ηγέτες ανώτερες διοικητικές στρατιωτικές θέσεις, υποκινώντας τέλος εξέγερση της αντιγερμανικής παράταξης ενάντια στους Γερμανούς, με την οποία τους εξοντώνει (400).

Γ. Πολιτιστικές εξελίξεις


Τα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα στο Ανατολικό Ρωμαϊκό κράτος είναι

  • Η ίδρυση του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης (425) που διέθετε δεκαέ­ξι ελληνόφωνες και δεκαπέντε λατινόφωνες έδρες διδασκαλίας.

  • Ο Θεοδοσιανός Κώδικας (438), ο οποίος:

-        περιέλαβε τα αυτοκρατορικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί μετά το 312,

-        διευκόλυνε την απονομή της δικαιοσύνης.
  

Δ. Θρησκευτικές εξελίξεις

Η πάλη της ορθοδοξίας με τις αιρέσεις και την αρχαία θρησκεία

Τι ήταν οι αιρέσεις και πώς καταδικάζονταν;

Αίρεση ονομάζουμε κάθε λανθασμένη διδασκαλία που δεν είναι σύμφωνη με τα διδάγματα της ορθόδοξης πίστης. Οι αιρέσεις καταδικάζονταν στις Οικουμενικές Συνόδους.

Ποιες ήταν οι κυριότερες αιρέσεις, τι πίστευαν, πότε καταδικάστηκαν; Ποιες οι συνέπειες για το κράτος;

Οι κυριότερες αιρέσεις ήταν: 
ο Αρειανισμός (από τον ιδρυτή του επίσκοπο Άρειο) που δίδασκε ότι ο Υιός ήταν δημιούργημα του Πατρός και αμφισβητούσε τη θεότητα του Χριστού. Διαδόθηκε πολύ ανάμεσα στους κατοίκους της αυτοκρατορίας, όσο και ανάμεσα στους Γερμανούς. Καταδικάστηκε στις οικουμενικές συνόδους της Νίκαιας (325) και της Κωνσταντινούπολης (381).

Νεστοριανισμός: Ονομάστηκε έτσι από τον ιδρυτή του Νεστόριο. Τόνιζε ότι η ανθρώπινη φύση του Χριστού υπερίσχυε της θείας του φύσης. Καταδικάστηκε στη σύνοδο της Εφέσου (453).

Μονοφυσιτισμός: έλεγε ότι ο Χριστός είχε μόνο μια φύση, τη θεϊκή, η οποία απορρόφησε την ανθρώπινη. Καταδικάστηκε από τη σύνοδο της Χαλκηδόνας (451).

Συνέπειες: οι αιρέσεις, αν και καταδικάστηκαν από την επίσημη Εκκλησία, διαδόθηκαν ιδιαίτερα στη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών ένιωθαν καταπιεσμένοι από το κράτος και την Εκκλησία, γι’ αυτό, όταν αργότερα εμφανίστηκαν οι Άραβες (630-650), οι περιοχές αυτές παραδόθηκαν εύκολα, για να απαλλαγούν από την καταπίεση της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης.


Η παρακμή της αρχαίας θρησκείας.

  • Αν και ο αυτοκράτορας Ιουλιανός (361-363) προσπάθησε να αναστήσει την αρχαία θρησκεία και να καταπιέσει τους Χριστιανούς, δεν τα κατάφερε, γιατί οι ιδέες του ήταν πια εκτός τόπου και χρόνου.
  •  Το τέλος της αρχαίας θρησκείας το έφερε ουσιαστικά ο Θεοδόσιος, ο οποίος α) έκλεισε τους αρχαίους ναούς και β) απαγόρευσε τους ολυμπιακούς αγώνες και τα ελευσίνια μυστήρια (392-393). 

Η σχέση Χριστιανισμού-Ελληνισμού
  • Στην αρχή οι Χριστιανοί, οδηγούμενοι από κάποιους φανατικούς, α) κατέστρεφαν τους αρχαίους ναούς ή τους μετέτρεπαν σε εκκλησίες, β) καταδίωξαν τους ειδωλολάτρες και γ) κατέστρεφαν τα γυμνά αγάλματα. 
 Διαβάστε την ιστορία της φιλοσόφου και μαθηματικού Υπατίας


Οι Πατέρες της εκκλησίας

  • Σύντομα όμως οι Μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας (Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος Ναζιανζηνός, Γρηγόριος Νύσσης, Ιωάννης Χρυσόστομος), οι οποίοι είχαν σπουδάσει στις φημισμένες σχολές της Αθήνας και των άλλων κέντρων του Ελληνισμού κατάλαβαν την αξία της αρχαίας ελληνικής παιδείας και αξιοποίησαν τα διδάγματα των αρχαίων Ελλήνων σοφών, για να διατυπώσουν το χριστιανικό δόγμα. Έτσι πέτυχαν μια συμφιλίωση και μια σύνθεση ανάμεσα στο Χριστιανισμό και τον Ελληνισμό (=ελληνική παιδεία), η οποία κράτησε για όλη τη βυζαντινή ιστορία.

Ιστορικές πηγές

Σχολίασε τη στάση μιας μερίδας χριστιανών εναντίον των μνημείων και των οπαδών του δωδεκάθεου, με αφοεμή το παρακάτω παράθεμα:


  Επιστολή
του φιλόσοφου Λιβάνιου, από την Αντιόχεια, στον αυτοκράτορα Θεοδόσιο.


«Συ μεν λέγεις ότι ούτε τα ιερά διέταξες να κλείσουν, ούτε κανέναν εμποδίζεις να προσέλθει στους ναούς και στους βωμούς και να τιμήσει τους θεούς με λιβανωτό και θυμιάματα.
Οι οπαδοί της νέας θρησκείας όμως τρέχουν ανεμπόδιστοι εναντίον των ιερών, με ξύλα και πέτρες και σίδερα. Κάποιοι από αυτούς ακόμη τα καταστρέφουν και χωρίς αυτά, με τα χέρια και με τα πόδια».
Λιβάνιος, Λόγος 30

Η ζωή και το τέλος της φιλοσόφου Υπατίας αποτέλεσαν το θέμα της ταινίας Agora, του σκηνοθέτη Alejandro Amenabar το 2010. Δείτε το trailer:



ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
http://9gym-iliou.att.sch.gr/download/istoria_b_gym.pdf





Εξελίξεις ως τις αρχές του 6ου αι.

                             
Σχεδιάγραμμα - Περίληψη

Αυτοκράτορες:

4Ος αιώνας: - Ιουλιανός

                    - Θεοδόσιος Α’

5ος αιώνας:- Θεοδόσιος Β’

                    -Ζήνων

Τέλος 5ου- αρχές 6ου αιώνα:   - Αναστάσιος

Αρχές 6ου αιώνα:                      - Ιουστίνος Α’


Α. Οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα

Χαρακτηριστικά της οικονομίας
Ø κύρια πηγή πλούτου ήταν η γεωργία
Ø το κράτος ρύθμιζε τις οικονομικές εξελίξεις
Ø οι συναλλαγές γινόντουσαν με νόμισμα (εκχρηματισμένη οικονομία)
Ø  οικονομικά κέντρα ήταν οι πόλεις του ανατολικού τμήματος

Κοινωνικά προβλήματα

v Σταδιακά μεγαλογαιοκτήμονες αποκτούν τη γη
v  Οι μικροϊδιοκτήτες γίνονται εξαρτημένοι αγρότες ή πάροικοι στη γη τους
v  Βαριά φορολογία πλήττει αγρότες και αστούς.
                             Συνέπειες:
-   οι αγρότες καταφεύγουν σε μονές ή πόλεις
   - η συγκέντρωση φτωχών στις πόλεις προκαλεί ταραχές
 - οι αυτοκράτορες προσφέρουν σε αυτόν τον όχλο «άρτον και θεάματα» για να διατηρήσουν την ηρεμία.

Θετικά στοιχεία
ü  η επέκταση στην Ανατολή (Ερυθρά θάλασσα) φέρνει εμπορικές συναλλαγές και πλούτο
ü  πολυτελή προϊόντα της Ανατολής (μετάξι, υφάσματα, μπαχαρικά) διακινούνται προς τη Μεσόγειο

Β. Το γερμανικό πρόβλημα
o   Το 395 το Ρωμαϊκό κράτος χωρίζεται σε Ανατολικό και Δυτικό τμήμα
o    Το Δυτικό Ρωμαϊκό κράτος διαλύεται από επιθέσεις γερμανικών φύλων, που δημιουργούν πολλά γερμανικά βασίλεια. Ο Θευδέριχος, ιδρυτής του Οστρογοτθικού κράτους είναι ανεξάρτητος από το Βυζάντιο.
o    Το Ανατολικό κράτος εξουδετερώνει το γερμανικό κίνδυνο

-πείθοντας τους Γερμανούς να στραφούν προς τη Δύση

-εγκαθιστώντας τους στα εδάφη του

-δίνοντας στους αρχηγούς τους ανώτερες στρατιωτικές θέσεις

-υποκινώντας τελικά εξέγερση της αντιγερμανικής παράταξης,  που εξοντώνει τους Γερμανούς (400)

Γ. Πολιτιστικές εξελίξεις

§  στο Ανατολικό κράτος επιβάλλονται προοδευτικά τα ελληνικά πολιτιστικά στοιχεία
§  ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης (425), με 16 ελληνόφωνες και 15 λατινόφωνες έδρες διδασκαλίας
§  ψηφίζεται ο  Θεοδοσιανός κώδικας (438)

♦ περιέλαβε τα αυτοκρατορικά διατάγματα που είχαν εκδοθεί μετά το 312

♦ διευκόλυνε την απονομή δικαιοσύνης

( Στον παρακάτω σύνδεσμο βλέπετε ιστορικούς χάρτες:explorethemed.com/mapsEl.asp)




Η πάλη της Ορθοδοξίας με τις αιρέσεις και την αρχαία θρησκεία 



                                    Σχεδιάγραμμα - Περίληψη

-  αίρεση: παρέκκλιση από ορθή χριστιανική διδασκαλία- οικουμενικές σύνοδοι
-  αιρέσεις: Αρειανισμός, Νεστοριανισμός, Μονοφυσιτισμός
-  Ιουλιανός: προσπάθεια αναβίωσης ειδωλολατρίας(4ος αι. μ.Χ.)
- Θεοδόσιος: μέτρα κατά αρχαίας θρησκείας ( κλείσιμο ναών 
και μαντείων-Ολυμπιακοί αγώνες)
-  θρησκευτικός φανατισμός: βιαοπραγίες,καταστροφές, βανδαλισμοί 
- σύνεση μεγάλων πατέρων της εκκλησίας( Μ. Βασίλειος,
 Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος, Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, 
Αγ. Γρηγόριος Νύσσης): αξιοποίηση αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας,σύνθεση χριστιανισμού-ελληνισμού














ΔΕΣ ΚΑΙ http://9gym-iliou.att.sch.gr/download/istoria_b_gym.pdf

4ος αι 5ος αι 6ος αι 7ος αι 
Μ. Κωνσταντίνος 
 Μέτρα ανόρθωσης 
 Μεταφορά πρωτεύουσας 
 312 Χριστόγραμμα 
 313 Διάταγμ...
ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/ssuser703132/ss-42012068?ref=http://istoimerologio.blogspot.com/2014/11/330-717.html

8Ï‚
αι 9ος
αι 10ος
αι 11ος
αι
Λέων Γ΄ο Ίσαυρος
Κωνσταντίνος ο Ε΄
Ειρήνη η Αθηναία
Α΄ φάση εικονομαχίας
726: έναρξη
787: τερ...
ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/ssuser703132/8o-9-10-11o