1.Να εντοπίσετε στις παρακάτω προτάσεις το ρήμα, το υποκείμενο και όπου υπάρχουν, το κατηγορούμενο ή το αντικείμενο/α
α. Μικρός ἐστιν οὗτος ὁ οἷκος.
β. Προμηθεὺς ἔδωκε τοῖς ἀνθρώποις τό πῦρ.
γ. Ἅπαντες ἤκουον τοῦ ρήτορος.
δ. Λεωνίδας ἀπέθανεν ἐν Θερμοπύλαις.
ε. Ἀποδώσομεν τὴν πατρίδα μείζονα (=μεγαλύτερη) τοῖς ἐσομένοις (=στους απογόνους).
στ. Ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ σωφροσύνη νομίζονται ἀρεταί.
2. Να βρείτε τα υποκείμενα, αντικείμενα και κατηγορούμενα στα παραδείγματα:
α. Περικλῆς ἄρχων καὶ στρατηγὸς ᾑρέθη.
β. Ἡρακλῆς τῆς Ἑλλάδος κατέστη εὐεργέτης.
γ. Μιλτιάδην ἐδίωξαν οἱ ἔχθροί. δ. Οἱ θεοὶ δίκαιοί εἰσιν.
ε. Ὁ ἔπαινος ἀρχὴ φιλίας γίγνεται.
στ. Ὅτε ταῦτα ἐγίγνετο, ὁ ἥλιος ἐδύετο.
ζ. Χαλεπὰ τὰ δεινὰ ἐστιν.
η. Ἀποκλείουσιν οἱ βάρβαροι ἡμᾶς τῆς ὁδοῦ.
θ. Δημοσθένης συνεβούλευεν Ἀθηναίοις ἐκπολεμῆσαι Ὀλυνθίους..
ι. Ἀναμνήσω ὑμᾶς τοὺς τῶν προγόνων κινδύνους.
3. Να βρείτε ποια ρήματα είναι μονόπτωτα και ποια δίπτωτα στα παρακάτω παραδείγματα:
- Οὗτος λέγει ἡμῖν τήν ἀλήθειαν.
- Οἱ στρατιῶται τάφρον ὀρύττουσιν.
- Σωκράτης διδάσκει τούς νέους τήν ἀρετήν.
- Μένων χρήματα ἔλαβε.
- Κῦρος ἐθήρευεν κάπρους.
- Ὁ ἥλιος θερμαίνει τήν γῆν
- Μή ποιήσης τοῦτο.
- Σύ ἐπιθυμεῖς παιδείας.
- Ἡμεις ἵππους καί κύνας τρέφομεν.
- Οὐκ ἐρωτῶ σέ τοῦτο.
4. Να υπογραμμιστούν και να χαρακτηριστούν τα υποκείμενα, τα αντικείμενα και τα κατηγορούμενα των παρακάτω προτάσεων :
o Ὁ Δάφνις ἐσύριζεν.
o Κέρατα ἔλαφος θήλεια οὐκ ἔχει.
o Ὁ βίος βραχύς ἐστι.
o Ἡ Σάμος νῆσος ἐστι. o Θαυμάζομεν τήν ἀρετήν τῶν προγόνων. o Ἀπολαύουσιν τῶν αγαθων.
o Οἱ τριάκοντα ἦσαν τύραννοι.
o Οὐδείς ἐγένετο σοφός.
o Φίλιππος φαίνεται ἀξιόπιστος.
o Τά όρη ἦν ὑπερύψηλα.
5. Να συνταχθούν οι παρακάτω προτάσεις και να χαρακτηριστούν τα ρήματα αμετάβατα ή μεταβατικά ή συνδετικά:
α. Ἁλιεύς τις αὐλοὺς εἶχε.
β. Τοῖς μὲν πολεμίοις ἐναντίοι εἰσὶν οἱ θεοί.
γ. Λέγει αὐτώ ὁ νεανίσκος.
δ. Οὐχ Ἡρακλῆς οὗτός ἐστιν;
ε. Κύκνοι εἰρηναῖοί (= ειρηνικοί) εἰσι.
στ. Ἀγαμέμνων ἡγεμὼν τοῦ σύμπαντος στρατοῦ ἦν.
ζ. Οἱ βότρυες ὄμφακές εἰσι.
η. Ὁ ὄνος ἐκ τοῦ κόπου ἐτελεύτησε.
Γραμματική
1. Να μεταφερθούν οι τύποι των ουσιαστικών στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού:
τῆς πόλεως —>
αἱ δόσεις—>
ταῖς πράξεσι—>
ταῖς διώξεσι—>
τὴν ῥίψιν—>
τοῦ βήματος—>
(ὦ) κουρεῖς —>
τὰ ῥεύματα—>
δρομεὺς—>
τῶν ἁλιέων—>
τήν δύναμιν—>
τῷ βασιλεῖ—>
2. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο του ουσιαστικού που βρίσκεται σε παρένθεση και στη συνέχεια να τοποθετήσετε το ουσιαστικό στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού:
α. Ἅπαντες ἐν τῷ σταδίῳ ἐπευφήμουν τοὺς …………………. …..…………………. (δρομεὺς).
β. Ἀποδώσω ἑπτὰ δραχμὰς τῷ ……………… …………………….. (κουρεὺς), ἵνα μὲ κείρῃ (=για να με κουρέψει).
γ. Περικλῆς ἀπέδιδεν ἐν τῷ ………………. ……………………… (βῆμα) αὑτοῦ ὄγκον (=μεγαλοπρέπεια).
δ. Οἱ περίοικοι ἀντεδίκουν (=διαφωνούσαν) περὶ τῶν ὅρων (=για τα σύνορα) τῶν …………………… ………………… (κτῆμα).
ε. Ἐν τῇ ……………. ………………………… (πράξις) σκόπει (=να παρατηρείς) τὸ ἦθος.
3. Να σχηματίσετε τις πτώσεις που σας ζητούνται για κάθε ουσιαστικό:
ὁ γραμματεύς ——> δοτ. ενικού……………… / δοτ. πληθυντ………………..
ἡ μετάληψις ——> γεν. ενικού……………... / κλητ. ενικού……..…………...
τὸ ἐπίχρισμα ——> γεν. πληθυντ…………… / δοτ. πληθυντ…………………
ὁ τομεύς ——> γεν. ενικού……………… / κλητ. ενικού …………………..
4. Να κλιθούν και στους δυο αριθμούς τα εξής ουσιαστικά:
τῶν ὄψεων, τῶν δι αφθορέων, το κτῆμα.
5. Να διατυπωθούν οι επόμενες προτάσεις με όλους τους τύπους τους στον πληθυντικό:
α. Οὗτος ἔπεμπεν ἱππέα τῷ βασιλεῖ.
β. Ἡ πόλις αὕτη ἔνδοξος ἦν.
γ. Ἕξις ἐστὶ δευτέρα φύσις.
δ. Καλὸν τέκνον χάρμα (= ευφροσύνη) τοκέως (=γονιού) ἐστί.
ε. Ὅς πίστιν ἔχει ἀμάχητον (= ακατανίκητη) δύναμιν ἔχει.
6. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως προς τους όρους τους:
α. Οὐ λέγεις τὴν ἀλήθειαν.
β. Νικίας καὶ Ἀλκιβιάδης ἦν στρατηγοί.
γ. Οἱ ἀθληταὶ ἠγωνίζοντο ἐν τῷ σταδίῳ.
δ. Οἱ Ἀθηναῖοι ἀνέθηκαν τῷ Ἀπόλλωνι τρίποδα
ε. Πολλάκις ἐσυμβουλεύσαμεν ἡμᾶς καὶ ἅπαντας τοὺς συμμάχους μὴ πολεμεῖν.
7. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως προς τους όρους τους:
α. Δάμων καὶ Φιντίας ἦσαν φίλοι.
β. Ὁ δῆμος ἤκουσεν τοῦ ῥήτορος.
γ. Οὐκ ἐθέλομεν πολεμεῖν.
δ. Τριάκοντα νῆες (=καράβια) ἔπλεον εἰς Κρήτην
8. Να τοποθετήσετε τα παρακάτω απαρέμφατα στη σωστή στήλη:
ἐπιλῦσαι, ἐρριφέναι, κηρύττειν, καταπαύσειν, καταπεπεικέναι, λούειν, ἀγορεῦσαι, παραλλάξειν, λέγειν, τεταχέναι, ἁλιεῦσαι, κατωρυχέναι, ἀναμένειν, καθορίσειν, ἐπισπεῦσαι, ᾄσειν.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
9.. Να τοποθετήσετε τις παρακάτω μετοχές στη σωστή στήλη:
παύσας, ἡ βλάψασα, τὸ ὡρικός, ἡ δεδιωχυῖα, ὁ παραλλάσσων, ἡ ἁλιεύσουσα, τὸ μένον, ὁ κατακρύψας, ἡ ἄρξουσα, τὸ πεπιστευκός, ὁ βλάπτων, τὸ ῥῖψον.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
10. Να εντοπίσετε τις μετοχές στις παρακάτω φράσεις και να τις αναγνωρίσετε γραμματικά (ρήμα, χρόνος, γένος, αριθμός, πτώση):
α. Ὁ κακῶς βασιλεύων φθονερός ἐστί.
β. Ἰάσων εἰς τὸν ἰσθμὸν πλεύσας τὴν ναῦν (=το πλοίο) ἀνέθηκεν τὦ Ποσειδῶνι.
γ. Ἑρμῆς εἰς Πιερίαν παραγίγνεται κλέψων τὰς βοῦς τοῦ Ἀπόλλωνος.
δ. Ξενοφῶν θύσας τοῖς θεοῖς ἐστράτευσε.
ε. Οἱ πολλάκις (=πολλές φορές) πεπιστευκότες τοῖς ψευδέσι φίλοις ὕστερον οὐδὲ τοῖς πιστοῖς πιστεύουσιν.
στ. Οἱ Πέρσαι ἦλθον τὴν Ἑλλάδα ὑποτάξοντες.
ζ. Ὀξεία ἦν ἡ φωνὴ τής ᾀδούσης γυναικός. η. Κίρκη ἥδετο (=χαιρόταν) παραλλάξασα τοὺς ἐταίρους τοῦ Ὀδυσσέως εἰς ὗας (=γουρούνια).
. Να γράψετε τα απαρέμφατα όλων των χρόνων στα παρακάτω ρήματα: κινδυνεύω, φυτεύω, βλάπτω, πράττω, στρατεύω:
Συντακτικό
.1 Να αναγνωρίσετε τις μετοχές στις παρακάτω προτάσεις
α. Ὀλίγοι ὄντες ἐνίκησαν.
β. Ἦλθε ἔχων ναῦς (= πλοία) ὀλίγας.
γ. Ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον ἀπῆλθε λυπούμενος.
δ. Ὁ σῴζων τὴν πατρίδα μεγάλην τιμὴν ἔχει.
ε. Ἀλέξανδρος ἀπέστειλεν Ἀμύνταν τοὺς ἐχθροὺς διώξοντα.
στ. Ἐγὼ τὸ πρᾶγμ’ εἰμὶ τοῦτο δεδρακώς (=που έχω κάνει / ο δράστης).
ζ. Ἐλάχιστοι οἱ τὰ ἄριστα γιγνώσκοντες.
η. Σαῦτα ἀκούσας ὁ λύκος ἐπορεύετο λέγων· «Ἐν ταύτῃ τῆ ἐπαύλει ἄλλα μὲν λέγουσιν, ἄλλα δὲ πράττουσιν».
θ. Οἱ ἱππεύοντες ἐν ἀσφαλείᾳ στρτεύονται.
ι. Ἡ ὁδὸς ἡ ἄγουσα εἰς ἀρετὴν μακρά ἐστι.
2 Να βρείτε και να χαρακτηρίσετε τις μετοχές (επιθετικές, κατηγορηματικές, επιρρηματικές):
α. Ξέρξης εἶδεν Ἀρτεμισίαν μαχομένην.
β. Ἀγησίλαος προσέττατεν αὐτοῖς τοῖς ἄρχουσι πείθεσθαι.
γ. Ὁ λέγων τοῦτο ψεύδεται.
δ. Ἦλθεν οὗτος κλέψων τὰ ἐρίφια.
ε. Θεοῦ θέλοντος ταῦτα ποιήσομεν.
στ. Ἦλθεν τρέχων ἐκ Μαραθῶνος.
ζ. Ἀδικίαν ἐπράξατε λύσαντες τὰς σπονδὰς.
η. Οὐκ αἰσχύνομαι μανθάνων καίτοι γέρων ὤν.
3. Να αναγνωρίσετε στις προτάσεις που ακολουθούν το είδος του απαρεμφάτου (ειδικό-τελικό, έναρθρο-άναρθρο) και τη λειτουργία του (υποκ., αντικ., κατηγ.):
α. Ἀκολασίαν καλοῦσι τὸ ὑπὸ τῶν ἡδονῶν ἄρχεσθαι.
β. Τὸ ἀδικεῖν μέγα κακόν ἐστι.
γ. Οἱ σύμμαχοι ἔλεγον οὐκ εἶναι αὐτόνομοι.
δ. Τὸ λακωνίζειν ἐστὶ φιλοσοφεῖν.
4. Στις παρακάτω προτάσεις να βρείτε το είδος των απαρεμφάτων και το υποκείμενο τους:
α. Πάντες ἱατροὶ ἔλεγον αὐτὸν μὴ κινδυνεύειν, ἀλλά χρονίσαι ἐν τῆ νόσῳ.
β. Οἱ ἱατροὶ οὐκ ἐῶσι τοὺς νοσοῦντας ἀποθνῄσκειν.
γ. Ὁ θάνατος καὶ ὁ ᾌδης ἔμελλον καὶ σὲ γράψαι.
δ. Ἐγὼ προσπεσὼν ἐξωμοσάμην αὐτοῖς μὴ ἀληθῆ ἱατρὸν εἶναί σε.
5. Να χαρακτηρίσετε τα απαρέμφατα (ειδικά - τελικά) και να βρείτε το υποκείμενό
τους:
α. Νομίζομεν ὑμᾶς πιστοὺς φίλους εἶναι.
β. Κῦρος παραγγέλλει τῷ Κλεάρχῳ ἥκειν.
γ. Ἔλεγον Κῦρον ἄριστον ἄρχοντα γενέσθαι.
δ. Κροῖσος ἔπεισεν αὐτὸν γυναῖκα ἄγεσθαι.
ε. Ὤμοσαν οἵ τε Ἕλληνες καὶ Ἀριαῖος σύμμαχοι ἔσεσθαι.
στ. Κῦρος ὑπέσχετο δώσειν πέντε μνᾶς.
ζ. Λύσανδρος ἐκέλευσε πλεῖν τὴν ταχίστην.
6. Να αναγνωρίσετε το είδος (τελικό, ειδικό) των απαρεμφάτων που υπάρχουν στις παρακάτω προτάσεις:
α. Σωκράτης ἔλεγεν διδάσκειν τὴν ἀρετήν.
β. Οἱ Ἀθηναῖοι ἐνόμιζον πείσειν τοὺς Λακεδαιμονίους.
γ. Οἱ στρατηγοὶ ἐκέλευσαν τοὺς στρατιώτας μένειν ἐν τῆ μάχῃ.
δ. Πολλάκις ἐσυμβουλεύσαμεν ἡμᾶς μὴ λῦσαι τὰς σπονδάς.
ε. Οἱ νεανίαι μανθάνουσιν ὑπὸ τοῦ διδασκάλου γράφειν.
στ. Ἐβουλόμην ἂν (=θα ήθελα) βοηθῆσαί σοι.
7. Να εντοπίσετε τις μετοχές στις παρακάτω φράσεις και να τις αναγνωρίσετε γραμματικά (ρήμα, χρόνος, γένος, αριθμός, πτώση):
α. Ὁ κακῶς βασιλεύων φθονερός ἐστι.
β. Ἰάσων εἰς τὸν ἰσθμὸν πλεύσας τὴν ναῦν (=το πλοίο) ἀνέθηκεν τὦ Ποσειδῶνι.
γ. Ἑρμῆς εἰς Πιερίαν παραγίγνεται κλέψων τὰς βοῦς τοῦ Ἀπόλλωνος.
δ. Ξενοφῶν θύσας τοῖς θεοῖς ἐστράτευσε.
ε. Οἱ πολλάκις (=πολλές φορές) πεπιστευκότες τοῖς ψευδέσι φίλοις ὕστερον οὐδὲ τοῖς πιστοῖς πιστεύουσιν.
στ. Οἱ Πέρσαι ἦλθον τὴν Ἑλλάδα ὑποτάξοντες.
ζ. Κίρκη ἥδετο (=χαιρόταν) παραλλάξασα τοὺς ἐταίρους τοῦ Ὀδυσσέως εἰς ὗας (=γουρούνια).
8.Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του ενεστώτα και του μέλλοντα της μέσης φωνής του ρήματος που βρίσκεται σε παρένθεση:
α. Ἡμεῖς ……………………. ……………………….. (πορεύομαι) ἐν εἰρήνῃ.
β. Πάντες οἱ ἄνθρωποι οὐ ……………………. (πείθομαι) τοῖς κακοῖς μάντεσιν.
γ. Σὺ οὐ ………………. …………………(βλάπτομαι) ὑπὸ τῆς ἀσθενείας;
δ. Ὑμεῖς οὐ .......................... …………(παιδεύομαι) ὀρθῶς παρὰ τούτου τοῦ διδασκάλου.
9. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με το αντίστοιχο ρήμα της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα μέσης φωνής:
α. Ῥαδίως …………….. ……………….., ὅτι γέρων εἶ (κάμπτομαι).
β. Ἡμεῖς ………………. ………………. ἐν ὀνόματι Κυρίου (πορεύομαι).
γ. Μετὰ τὴν μάχην οἱ Ἕλληνες ……………… …………….. τῆς μανίας καὶ τῆς πλεονεξίας (παύομαι).
δ. Δευκαλίων ………………. ………………. Πύρραν, ἣν οἱ θεοὶ πρώτην γυναῖκα ἔπλασαν (νυμφεύομαι).
10. Να αναγνωρίσετε τους τύπους οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα μέσης φωνής στα παραδείγματα:
α. Ἀνόητός ἐστιν ὅστις οἴεται διὰ τὸν πλοῦτον δόξειν ἀγαθὸς εἶναι.
β. Ἀμελήσαντας τούτων ὑμᾶς οὐδείς εὐμενῶς ὑποδέξεται.
γ. Ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ οἱ Ἀθηναῖοι κομίζονται ἐντὸς τῶν τειχῶν.
δ. Τὸ λοιπὸν πορευσόμεθα διὰ πολεμίας τῆς χώρας, ἀλλ’ ἀσφαλεῖς ἐσόμεθα καὶ διαπραξόμεθα εἰς Ἑλλάδα ἐλθεῖν.
11. Να σχηματίσετε τα πρόσωπα που σας ζητούνται για το κάθε ρήμα:
- πείθομαι: β΄ ενικό μέλλοντα…………………………
- ὁρίζομαι: α΄ πληθυντικό ενεστώτα……………………
- πράττομαι: β΄ πληθυντικό μέλλοντα…………………
- γράφομαι: γ΄ πληθυντικό μέλλοντα……………………
- κηρύττομαι: γ΄ ενικό ενεστώτα…………………………
12. Να αντιστοιχίσετε τα ουσιαστικά με την σωστή πτώση:
τῷ γέροντι γενική πληθυντικού
τὸν ἐλέφαντα δοτική πληθυντικού
τοῖς θεράπουσιν δοτική ενικού
τῶν γιγάντων αιτιατική ενικού
Στο κείμενο που ακολουθεί να υπογραμμισθούν και να αναγνωρισθούν οι ρηματικοί τύποι ενεστώτα και μέλλοντα μέσης φωνής καθώς και του μέλλοντα του ρ. εἰμί:
Καλλίστη μὲν οὖν δοκεῖ πολιτεία εἶναι ἡ Λακεδαιμονίων· ἐκεῖ δὲ τὸν βουλευσόμενον τῶν ἐφόρων (εκείνον από τους εφόρους που θα σκεφθεί) ἀντὶ τοῦ πείθεσθαι τοῖς πλείοσι (στους περισσότερους), μέμφεσθαι τε τοὺς ἄρχοντας καὶ ἐναντιοῦσθαι τοῖς πραττομένοις (σε όσα πράττουν), οὐκ οἴεσθε αὐτὸν καὶ ὑπ’ αὐτῶν τῶν ἐφόρων καὶ ὑπὸ ἁπάσης τῆς ἄλλης πόλεως νομίζεσθαι ἄξιον ἔσεσθαι τῆς μεγίστης τιμωρίας; Καὶ ὑμεῖς οὖν, εἰ σώφρονες ἔσεσθε, οὐ τούτου ἀλλ’ ὑμῶν αὐτῶν φείσεσθε (δεν θα λογαριάσατε αυτόν, αλλά τον εαυτό σας). (Ξενοφῶντος Ἑλληνικά)
. Να σχηματίσετε την πτώση που σας ζητείται για κάθε ουσιαστικό:
- ὁ λέων: δοτική πληθυντικού………………………
- ὁ ἀδάμας: κλητική ενικού………………………….
- ὁ ἱμάς: δοτική πληθυντικού…………………………
- ὁ δράκων: γενική πληθυντικού……………………
- ὁ ελέφας: γενική ενικού…………………………….
- ὁ θεράπων: κλητική ενικού…………………………
- ὁ τένων: δοτική ενικού………………………….
Να συμπληρώσετε τις προτάσεις τοποθετώντας το ρήμα της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο παρατατικού και αορίστου :
Οἱ Λακεδαιμόνιοι ἐν τῷ στρατοπέδω πρό τῆς μάχης …………………… ……………………… (γυμνάζομαι)
Οὗτοι βωμούς τε καί ἀγάλματα θεῶν …………………… ……………………… (ἱδρύομαι)
Ξέρξης ……………………. ……………………… Δημάρατον τόν Λακεδαιμόνιον (μεταπέμπομαι)
Ὑμεῖς ὑπό τῶν
Ἑλλήνων ……………………………… ……………………………….. (διώκομαι)
Ἀλέξανδρος ὁ Φιλίππου στράτευμα …………………… ……………………… (παρασκευάζομαι) Ἡμεῖς οὐδέποτε ………………………… ………………………. πολιτευόμενοι δικαίως (παύομαι)
Να υπογραμμίσετε και να αναγνωρίσετε τους τύπους του παρατατικού και του αορίστου στις παρακάτω προτάσεις :
α) Στρατιάν ἄλλην ἐψηφίζοντο πέμπειν καί ναυτικήν καί πεζήν.
β) Εὐδαίμων μοι ὁ ἀνήρ ἐφαίνετο τοῦ τρόπου και τῶν λόγων.
γ) Ἡμεῖς ἔξω τοῦ ἄστεως παρά τόν ποταμόν ἐπορευσάμεθα.
δ) Οἱ ἐπιλήσμονες τῶν Λυκούργου θεσμῶν νέοι ἐκολάζοντο.
ε) Ὑμεῖς πρό ὀλίγων ἡμερῶν ἀντετάξασθε τοῖς πολεμίοις.
. Να μετατρέψετε τον παρατατικό σε αόριστο και τον αόριστο σε παρατατικό στις παρακάτω προτάσεις
- Ὑμεῖς ἐψηφίζεσθε βοηθεῖν μετ’ Ἀγησιλάου. o …………………………………………………………….
- Ἐκεῖνοι ἀπηλάττοντο τῶν δεινῶν. o …………………………………………………
- Ἀσμένως οἱ Μύριοι ὑπεδέξαντο αὐτούς. o ………………………………………………………… -
Ἁπάντων ἀνδρειότατα οἱ ὁπλῖται ἐμαχήσαντο. o ……………………………………………………………………
Στις επόμενες προτάσεις να αναγνωρίσετε τους ρηματικούς τύπους οριστικής του παρατατικού μέσης φωνής και να βρείτε σε ποια ρήματα ανήκουν:
α. Οἱ τοῦ Ἡρακλέους ἔκγονοι (=απόγονοι) ἐν τῇ Πελοποννήσῳ τρεῖς τοῦ Διὸς βωμοὺς ἱδρύσαντο (=έχτισαν) καὶ ἐν αὐτοῖς ἐθύσαντο (=θυσίασαν).
β. Μαρδόνιος Ξέρξην παρεκελεύσατο (=συμβούλεψε) μεγάλην στρατιὰν ἱδρύσασθαι (=να φτιάξει) καὶ ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας στρατεύεσθαι.
γ. Ἀγησίλαος ἐβουλεύετο (=σκεφτόταν) πρὸ τοῦ ἔργου, βουλευσάμενος δὲ (= όταν όμως αποφάσιζε) ἔπραττε τοῦτο ταχέως.
Να μετατρέψετε τους ρηματικούς τύπους των προτάσεων στον αόριστο:
α. Σωκράτης ἐκείνης τῆς νυκτὸς ἀνεπαύετο λαμπρῶς.
β. Τότε περὶ τῆς Κύρου ἀρχῆς ἠγωνίζεσθε γενναίως.
γ. Λακεδαιμόνιοι μετεπέμποντο παρ’ Ἀθηναίων βοήθειαν.
δ. Στρατιὰν ἄλλην ἐψηφίζοντο πέμπειν καὶ ναυτικὴν καὶ πεζήν.
ε. Παρεσκευάζοντο ποιησόμενοι προσβολὰς τῷ τείχει.
. Να αναγνωρίσετε στις προτάσεις που ακολουθούν τον παρακείμενο και υπερσυντέλικο μέσης φωνής και να βρείτε τον αρχικό τύπο του ρήματος από τον οποίο προέρχονται οι χρόνοι αυτοί:
α. Σωκράτης ἐκείνης τῆς νυκτὸς ἀνεπέπαυτο λαμπρῶς καὶ οὐδόλως ἐτετάρακτο.
β. Ἅπαντα τὸν βίον πεπολίτευμαι σωφρόνως καὶ ἀξίως τῆς πόλεως.
γ. Διδάσκων τοὺς νέους οὐδεπώποτε πέπραγμαι μισθόν αὐτούς.
Να γράψετε τον αρχικό τύπο του ρήματος (α΄ εν. προσ.) στην οριστική του ενεστώτα, αφού πρώτα επισημάνετε και δικαιολογήσετε το είδος του αναδιπλασιασμού:
α. λέλυσαι
β. ἐστράτευνται
γ. ἤθροισται
γέγραφθε
ἔσπαρμαι
ἤγγελτο
ἐβεβούλευντο
ἔφθαρσο
πεπαιδεύμεθα
Να προσδιορίσεις το χρόνο των ρηματικών τύπων στα επόμενα παραδείγματα:
α. Ὁ κόσμος ὑπό τοῦ Θεοῦ ἄριστα τέτακται.
β. Αἱ πόλεις ἄρδην (=ολοσχερώς) διεφθείροντο.
Να αναγνωρίσετε στις προτάσεις που ακολουθούν τον παρακείμενο και υπερσυντέλικο μέσης φωνής και να βρείτε τον αρχικό τύπο του ρήματος από τον οποίο προέρχονται οι χρόνοι αυτοί:
α. Σωκράτης ἐκείνης τῆς νυκτὸς ἀνεπέπαυτο λαμπρῶς καὶ οὐδόλως ἐτετάρακτο.
β. Ἅπαντα τὸν βίον πεπολίτευμαι σωφρόνως καὶ ἀξίως τῆς πόλεως.
γ. Διδάσκων τοὺς νέους οὐδεπώποτε πέπραγμαι μισθόν αὐτούς.
Να γράψετε τον αρχικό τύπο του ρήματος (α΄ εν. προσ.) στην οριστική του ενεστώτα, αφού πρώτα επισημάνετε και δικαιολογήσετε το είδος του αναδιπλασιασμού:
α. λέλυσαι β. ἐστράτευνται γ. ἤθροισται γέγραφθε ἔσπαρμαι ἤγγελτο ἐβεβούλευντο ἔφθαρσο πεπαιδεύμεθα
Να προσδιορίσεις το χρόνο των ρηματικών τύπων στα επόμενα παραδείγματα:
α. Ὁ κόσμος ὑπό τοῦ Θεοῦ ἄριστα τέτακται.
β. Αἱ πόλεις ἄρδην (=ολοσχερώς) διεφθείροντο.
γ. Αἴφνης ἐπιφαίνεται γυνὴ τὰ μάλιστα κεκαλλωπισμένη.
δ. Ὑπὸ τῶν πολεμίων πλεῖστα ἐβεβλάμμεθα.
ε. Ἀκούσαντες οἱ στρατιῶται χαλεπῶς ἐψηφίσαντο ταῦτα.
Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο ονοματικό τύπο του παρακειμένου της μέσης φωνής.
α. Οἱ ἄλλοι ἔλεγον τἀγαθὰ……………………… (γίγνομαι, απαρ.) ὑπὸ τοῦ πατρός.
β. Πᾶς τις αἰσχύνεται …………………. (ὀνομάζομαι, απαρ.) κακός.
γ. Ἐνόμιζον τὰ ἐπιτήδεια …………………. (κομίζομαι, απαρ.) ὑπὸ βασιλέως εἰς ἐχυρόν.
δ. Νόμους ………………… (γράφομαι, μτχ.) ὁ Λυκοῦργος οὐκ ἔθηκε.
ε. …………………… (πείθομαι, μτχ.) τοῖς νόμοις ἐνέμειναν ταῖς σπονδαῖς.
στ. Οἱ …………………. (σῴζομαι, μτχ.) οὐκ ἀχάριστοί εἰσι.
Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο των ρημάτων :
Πᾶσα Θεσσαλία ὅρεσι ………………………… (καλύπτομαι, παρακ.)
Ὁρέστης ὑπό τῶν Ἐρινύων ………………………… (διώκομαι, υπερσ.)
Οἱ παιδες ἐμοῦ ……………………………… (παιδεύομαι, παρακ.) καί πρός λιμόν καί δίψαν ἀντέχειν.
Ὑμεῖς πάντες ………………………… (πείθομαι, παρακ.) οὐδέν δικαιοσύνης ἄμεινον εἶναι.
Οἱ Ἀθηναῖοι ……………………….. (ταράττομαι, υπερσ.) ἐκ τῆς ἀγγελίας ἐκείνης.
Αἱ τῆς πόλεως πύλαι ὑπό τῶν φυλάκων ………………………… (κλείομαι, υπερσ.)
Οἱ στρατιῶται ἐν τῇ νήσῳ ……………………….. (κωλύομαι, παρακ.)
Ἐγώ ἅπαντα τόν βίον ………………………. (πολιτεύομαι, παρακ.) σωφρόνως καί ἀξίως τῆς πόλεως.
Αἱ σπονδαί ……………………… (λύομαι, υπερσ.)
Να αντιστοιχίσετε τους ρηματικούς τύπους της στήλης Α
με τη γραμματική τους αναγνώριση της στήλης Β.
1. τέταχθε α. απαρέμφ. παρακ.
2. ἐβέβλαψο β. γ΄ενικό υπερσ.
3. νενόμισθαι γ. β΄πληθυντ. παρακ.
4. δεδεγμένος δ. β΄ενικό υπερσ.
5. ἐστράτευτο ε. α΄πληθυντ. παρακ.
6. δεδιώγμεθα στ. μετοχή παρακ.
Να σχηματίσετε το κατάλληλο απαρέμφατο στις προτάσεις που ακολουθούν:
α. Δεινόν ἐστι …………………… (μάχομαι, απαρ. ενεστ.) θεῷ καὶ τύχῃ.
β. Χρὴ τὸν ἄνδρα ……………… (βουλεύομαι, απαρ. ενεστ.) πρὸ ἔργουγ.
γ. Σόλων συνεβούλευε τοῖς Ἀθηναίοις ……………… (πείθομαι, απαρ. ενεστ.) τοῖς νόμοις.
δ. Οἱ πολέμιοι ἀπειλοῦσι ………………… (βλάπτομαι, απαρ. μελλ.) τὴν χώραν ἡμῶν.
. Να σχηματίσετε την κατάλληλη μετοχή στις προτάσεις που ακολουθούν:
α. Μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην καὶ οἱ ………………. (διώκομαι, μτχ. ενεστ.) ἕνεκεν αὐτῆς.
β. Οἱ Λακεδαιμόνιοι παρεσκευάζοντο ὡς ……………….. (πορεύομαι, μτχ.μελλ.) εἰς τὸν Ἰσθμόν.
γ. Οἱ ἄλλοι πάντες ……………… (ἐκπλήττομαι, μτχ. ενεστ.) ἡσύχαζον.
δ. Ἐξέπεμπεν αὐτοὺς ἡ πόλις ………….. (ἱδρύομαι, μτχ. μελλ.) ἀποικίαν.
ΠΗΓΗ http://eu-mathein.gr/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B1-%CE%B3%CF%85%CE%BC%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BF%CF%85/
