ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ ,Η ΜΑΝΑ ,ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ Η μάνα           Στο απόσπασμα από το μυθιστόρημα Η μάνα (1934) της Αμερικανίδας Περλ Μπακ περιγράφονται η καθημερινή ζωή και οι ασχολίες μιας μητέρας που συντηρεί με την αδιάκοπη εργασία και τη σταθερή αφοσίωσή της τη φτωχή αγροτική της οικογένεια. Η ιστορία εκτυλίσσεται στην Κίνα των αρχών του εικοστού αιώνα και επικεντρώνεται στη μορφή της μητέρας, η οποία, πρότυπο αγάπης, κατανόησης και προσφοράς, στηρίζει την παραδοσιακή πατριαρχική οικογένεια. Έχει καμιά διαφορά η μια μέρα από την άλλη κάτω από τον ουρανό για μια μάνα; To πρωί η μάνα ξύπνησε και σηκώθηκε πριν ακόμα χαράξει η αυγή, κι ενώ οι άλλοι κοιμόντουσαν ακόμα, άνοιξε την πόρτα, έβγαλε τα πουλερικά* και το γουρούνι, πήγε το νεροβούβαλο μέσα στο μαντρί, και καθάρισε όσες βρομιές είχαν κάνει τη νύχτα, τις μάζεψε και τις έκανε ένα σωρό, σε μια γωνιά του μαντριού. Ενώ οι άλλοι ήταν ακόμη ξαπλωμένοι, πήγε στην κουζίνα, άναψε τη φωτιά και έβρασε το νερό για να πιούνε ο άντρας και η γριά όταν σηκώνονταν, και λίγο από αυτό το έριξε σε μια ξύλινη λεκάνη για να δροσίσει λίγο και να μπορέσει να πλύνει τα μάτια του κοριτσιού.          Κάθε πρωί τα μάτια του κοριτσιού ήταν σφιχτά κλεισμένα και δεν μπορούσε να δει καθόλου ώσπου να του τα πλύνει. Στην αρχή το παιδί φοβόταν, όπως και η μάνα, αλλά η γριά σφύριξε:*          «Έτσι ήμουνα κι εγώ, σαν ήμουνα μικρή, μα δεν πέθανα!».          Τώρα το είχαν συνηθίσει και ήξεραν ότι δε σήμαινε τίποτε έξω από το ότι κάμποσα παιδιά ήταν έτσι κι ότι δεν πέθαναν από αυτό. Μόλις που είχε ρίξει νερό στη λεκάνη, όταν πρόβαλαν τα παιδιά, το αγόρι κρατώντας το κορίτσι από το χέρι. Είχαν βγει συρτά από το κρεβάτι χωρίς να κάνουν θόρυβο, χωρίς να ξυπνήσουν τον άντρα που έτρεμαν το θυμό του, γιατί παρ' όλους τους καλούς και κεφάτους τρόπους που είχε, όταν ήθελε να είναι κεφάτος και καλός, ο άντρας ήταν ικανός να θυμώσει και να ταξυλοφορτώσει* άγρια αν τον ξυπνούσαν πριν από την ώρα του. Τα δυο τους στέκονταν βουβά στην πόρτα κοιτάζοντας τη μάνα και το αγόρι ανοιγόκλεινε τα μάτια του και χασμουριόταν, αλλά το κοριτσάκι καθόταν υπομονετικά περιμένοντας, με τα μάτια σχεδόν κατάκλειστα. Ύστερα η μάνα σηκώθηκε βιαστικά και παίρνοντας την γκρίζα πετσέτα που ήταν κρεμασμένη σ' έναν ξύλινο γάντζο, βούτηξε τη μια της άκρη στη λεκάνη και σιγά σιγά καθάρισε τα μάτια του κοριτσιού. Το παιδί κλαψούρισε, χωρίς να βγάζει ήχο από το στόμα του, μόνο με την ανάσα του, και η μάνα αναλογίστηκε, όπως κάθε πρωί:          «Δεν πρέπει λοιπόν να ξεχάσω την αλοιφή για τα μάτια αυτού του παιδιού. Κάποτε πρέπει να φροντίσω και γι' αυτό. Αν δεν το ξεχάσω όταν πουληθεί το φορτίο με το άχυρο του ρυζιού, την άλλη φορά, θα του πω να πάει σ' ένα μαγαζί με φάρμακα - υπάρχει κάποιο κοντά στην πύλη στα δεξιά, κατηφορίζοντας σ' ένα μικρό δρομάκι». Εμμανουήλ Ζαΐρης, Οι σιδερώστρες (λεπτομέρεια)          Ενώ το σκεφτόταν αυτό, ο άντρας πρόβαλε στην πόρτα φορώντας τα ρούχα του. Χασμουρήθηκε δυνατά κι ύστερα έξυσε το κεφάλι του. Εκείνη είπε φωναχτά τη σκέψη της:          «Όταν θα πας να πουλήσεις αυτό το δεμάτι με το άχυρο του ρυζιού, να πας και σε κείνο το μαγαζί που είναι κοντά στην Πύλη του Νερού και να ζητήσεις καμιά αλοιφή ή κανένα άλλο φάρμακο για πονεμένα μάτια σαν και τούτα».          Όμως ο άντρας ήταν ακόμα βαρύς από τον ύπνο κι απάντησε θυμωμένα:          «Και γιατί να ξοδέψουμε από το λίγο έχει μας για πονεμένα μάτια, αφού δε θα πεθάνει ποτέ από δαύτα.* Είχα κι εγώ πονεμένα μάτια όταν ήμουνα μικρός κι ο πατέρας μου ποτέ του δεν ξόδεψε τα λεφτά του για μένα, μόλο που* ήμουνα ο μοναδικός γιος που του είχε απομείνει».          H μάνα, καταλαβαίνοντας πως δεν ήταν κατάλληλη η στιγμή για να μιλήσει, δεν είπε τίποτε παραπάνω και πήγε να του βάλει το νερό του. Ήταν όμως κάπως θυμωμένη και δεν του το έδωσε στο χέρι, αλλά το άφησε στο τραπέζι για να το πάρει μόνος του, αλλά δεν είπε τίποτα και ξέχασε την υπόθεση, για την ώρα. H αλήθεια ήταν ότι πολλά παιδιά είχαν πονεμένα μάτια, και γίνονταν καλά όταν μεγάλωναν, όπως και ο άντρας, που, μόλο που τα μάτια του είχαν κάτι σημάδια γύρω από τα βλέφαρα, που φαίνονταν, αν τα κοίταζε κανένας κατά πρόσωπο, έβλεπε καλά όταν δεν ήταν πολύ μικρό εκείνο που περιεργαζόταν. Δεν ήταν όμως από κείνους τους μορφωμένους που ζούνε με τα βιβλία και πρέπει να βλέπουνε καλά, κι έτσι αυτό δεν είχε σημασία.          Ξάφνου η γριά αναταράχτηκε και φώναξε αδύναμα, και η μάνα τής έφερε ένα κύπελλο με ζεστό νερό, της το έδωσε να το πιει πριν σηκωθεί, και η γριά το ρούφηξε με θόρυβο και ρεύτηκε όλα τα κακά αέρια που έρχονταν από το άδειο στομάχι της, βόγκηξε λίγο και παραπονέθηκε για την ηλικία της, που την έκανε να νιώθει αδύναμη τα πρωινά.          H μάνα γύρισε στην κουζίνα κι άρχισε να ετοιμάζει το πρωινό, και τα παιδιά κάθισαν κοντά της πάνω στο χώμα περιμένοντας κουβαριασμένα γιατί το πρωί ήταν κρύο. Το αγόρι σηκώθηκε στο τέλος και πήγε κοντά στη μάνα του που τάιζε τη φωτιά, αλλά το κορίτσι έμεινε μόνο του. Ξαφνικά ο ήλιος πρόβαλε πάνω από τους ανατολικούς λόφους και το φως ξεχύθηκε σε μεγάλες φωτεινές αχτίνες, που έπεσαν πάνω στα μάτια του παιδιού κι εκείνο τα έκλεισε αμέσως. Άλλοτε θα έκλαιγε, αλλά τώρα πήρε μόνο μια βαθιά ανάσα, όπως θα έκανε ένας μεγάλος, και κάθισε φρόνιμο με τα βλέφαρα σφιχτά κλεισμένα και δεν κουνήθηκε καθόλου μέχρι που ένιωσε τη μάνα του να του βάζει μπροστά του μια γαβάθα* με φαγητό.          Ναι, είναι αλήθεια ότι όλες οι μέρες ήταν όμοιες για τη μάνα, αλλά ποτέ της δεν τις βρήκε στενόχωρες ή πληκτικές κι ήταν αρκετά ευχαριστημένη με το πέρασμά τους. Αν κανένας τη ρωτούσε, θ' άνοιγε διάπλατα εκείνα τα φωτεινά της μάτια και θα έλεγε: «Μα η γης αλλάζει από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή κι έπειτα είναι και το ωρίμασμα της σοδειάς από τη γη μας, και η πληρωμή των σπόρων στον ιδιοκτήτη για τη γη που νοικιάζουμε, κι είναι και οι γιορτές και οι σχόλες και η Πρωτοχρονιά, ναι, ακόμα και τα παιδιά αλλάζουν και μεγαλώνουν, και βρίσκω απασχόληση φτιάχνοντας κι άλλα, και για μένα δεν υπάρχει τίποτα που να μην αλλάζει και όλα αλλάζουν αρκετά για να με κάνουν να δουλεύω από την αυγή ώσπου να πέσει το σκοτάδι, τ' ορκίζομαι».          Όταν της περίσσευε λίγος χρόνος, υπήρχαν άλλες γυναίκες στο χωριουδάκι, αυτή που ήταν να γεννήσει κι εκείνη που θρηνούσε ένα παιδί που είχε χάσει, ή μια άλλη που είχε κάποιο σχέδιο να κεντήσει ένα λουλούδι πάνω σε παπούτσι ή κανένα καινούριο τρόπο για να κοπεί ένα πανωφόρι. Ήταν και μέρες που πήγαινε στην πόλη για να πουλήσει σπόρο ή λάχανα μαζί με τον άντρα της, κι εκεί στην πόλη μπορούσες να δεις περίεργα πράγματα και να τα σκεφθείς, αν βέβαια περίσσευε χρόνος για σκέψη. Αλλά η αλήθεια ήταν ότι αυτή η γυναίκα ήταν από κείνες που μπορούσαν να ζουν ικανοποιημένες με τον άντρα και τα παιδιά χωρίς να σκέφτονται τίποτε άλλο. Εκείνης της έφτανε να γνωρίζει συχνά όλο τον πόθο του άντρα, να πιάνει παιδί μ' αυτόν, να ξέρει ότι μια ζωή μεγαλώνει μέσα στο ίδιο της το κορμί, να νιώθει αυτή την καινούρια σάρκα να παίρνει μορφή και να μεγαλώνει, να γεννάει και να νιώθει τα μωρουδίστικα χείλια να πίνουν από το στήθος της. Της έφτανε να ξυπνάει με το χάραμα, να ταΐζει την οικογένειά της, να ταΐζει τα ζώα, να σπέρνει τη γης και να μαζεύει τον καρπό της, να τραβάει νερό από το πηγάδι για να πιουν, να περνάει μέρες ολάκερες στους λόφους συνάζοντας αγριόχορτα και να νιώθει τον ήλιο και τον άνεμο πάνω της. Χαιρόταν όλη τη ζωή της, τη γέννα, τη δουλειά στα χωράφια, τον ύπνο, το φαγητό και το νερό που έπινε, το σκούπισμα και το συγύρισμα του σπιτιού, τα καλά λόγια από τις γυναίκες του χωριού που την παίνευαν για την προκοπή και για το ράψιμό της. Ακόμα και ο τσακωμός με τον άντρα της ήταν καλός και δυνάμωνε το πάθος που ένιωθε ο ένας για τον άλλο. Έτσι ξυπνούσε κεφάτη κάθε πρωί.          Αυτή τη μέρα, αφού έφαγε ο άντρας, κι αφού στέναξε, πήρε το σκαλιστήρι* του και ξεκίνησε κάπως άκεφα, όπως το συνήθιζε πάντα, για το χωράφι, κι εκείνη καθάρισε τις γαβάθες, έβαλε τη γριά να καθίσει στον ήλιο, κάτω από τη ζεστασιά του, και πρόσταξε τα παιδιά να μην παίζουν κοντά στη γούρνα.* Ύστερα πήρε το σκαλιστήρι της και ξεκίνησε κι εκείνη σταματώντας μια δυο φορές για να κοιτάξει πίσω της. H αδύναμη φωνή της γριάς μόλις που ακουγόταν και η μάνα χαμογέλασε και συνέχισε το δρόμο της. Το μόνο που μπορούσε να κάνει η γριά ήταν να προσέχει την πόρτα και το έκανε με περηφάνια. Μόλο που ήταν γριά και μισότυφλη, μπορούσε να διακρίνει αν πλησίαζε κανένας που δεν έπρεπε και θα έμπηγε αμέσως τις φωνές. Ήταν ενοχλητική γριά και οι ενοχλητικοί γέροι είναι χειρότεροι κι από τα παιδιά, γιατί δεν μπορείς να τους χαστουκίσεις όπως τα παιδιά. Κι όμως, όταν η γυναίκα του ξαδέρφου είπε κάποτε: «Θα είναι πολύ καλό για σένα να πεθάνει αυτό το γέρικο πράμα, που είναι τόσο γερασμένο και στραβό, κι όλο πόνους και γκρίνια για το φαγητό», η μάνα είχε απαντήσει με τον ήρεμο τρόπο που έπαιρνε όταν ένιωθε κάποτε κρυφή στοργή: «Ναι, αλλά είναι πολύ χρήσιμη ακόμα, για να μας φυλάει την πόρτα, κι ελπίζω ότι θα ζήσει μέχρι που να μεγαλώσει λίγο το κορίτσι».          Ναι, η μάνα ποτέ της δεν μπορούσε να κάνει την καρδιά της να σκληρύνει απέναντι σε μια γριά σαν κι εκείνη. Είχε ακούσει για γυναίκες που περηφανεύονταν ότι είχαν κηρύξει τον πόλεμο στα σπίτια τους ενάντια στις πεθερές τους και πως δεν μπορούσαν να ανεχτούνε τον κακό τους τρόπο. Όμως σ' αυτή τη νεαρή μάνα, η γριά φαινότανε σαν να ήτανε ένα ακόμα παιδί της, ολότελα ξεμωραμένο,* που ήθελε τούτο και το άλλο, όπως τα παιδιά. Έτσι καμιά φορά τής φαινόταν κουραστικό να τρέχει εδώ κι εκεί πάνω στους λόφους την άνοιξη, ψάχνοντας να βρει ένα χόρτο που πολύ το 'χε πεθυμήσει η δύστυχη γριά, όμως, όταν έφτασε κάποιο καλοκαίρι κι έπεσε βαριά διάρροια στο χωριό, τόσο βαριά που πέθαναν δυο ολόγεροι άντρες, μερικές γυναίκες και πολλά μικρά παιδιά, και η γριά ήταν του θανατά, ή τουλάχιστον έτσι τους φαινόταν, αγόρασαν το καλύτερο φέρετρο που μπόρεσαν να βρουν και το ετοίμασαν. Η γριά όμως δεν πέθανε και η νεαρή μάνα ένιωσε αληθινή χαρά όταν την είδε πως γαντζώθηκε στη ζωή και κατάφερε να ζήσει. Ναι, μόλο που η σκληρόπετση* γριά είχε λιώσει δυο νεκρικά φορέματα, η μάνα ήταν ευτυχισμένη που ζούσε ακόμα. Όλο το χωριό το είχε για αστείο το πώς κρεμόταν στη ζωή. Το κόκκινο ρούχο που είχε φτιάξει η μάνα για να τη θάψει, το φορούσε κάτω από το γαλάζιο, όπως ήταν έθιμο σ' εκείνα τα μέρη, μέχρι που να λιώσει και να πεταχτεί και η γριά ανυπομονούσε και δεν αισθανότανε καλά ώσπου η μάνα τής ετοίμασε καινούριο. Και τώρα, φορούσε αυτό το δεύτερο χαρούμενη κι αν κανένας τής φώναζε: «Ακόμα εδώ είσαι, γριούλα;», απαντούσε κεφάτα: «Ναι, εδώ είμαι και φοράω τα καλά μου νεκρικά φορέματα. Εκείνα λιώνουν, εγώ ζω. Τα λιώνω και ούτε που ξέρω πόσα θα λιώσω ακόμα».          Και η γριά γελούσε καθώς σκεφτόταν πόσο όμορφο αστείο ήταν που ζούσε και που δεν έλεγε να πεθάνει.          Τώρα, κοιτάζοντας πίσω, η μάνα χαμογέλασε κι άκουσε τη φωνή της γριάς: «Ησύχασε, καλή μου κόρη — εγώ είμαι εδώ και φυλάω την πόρτα».          Ναι, θα της λείψει πολύ όταν θα πεθάνει αυτή η γέρικη ψυχή. Αλλά τι σημασία έχει που θα της λείψει; Η ζωή ερχόταν κι έφευγε την ορισμένη ώρα και δεν μπορείς να ελπίζεις πως θα ξεφύγεις από την ώρα σου.          Κι έτσι η μάνα συνέχισε ήσυχη το δρόμο της. Π. Μπακ, Η μάνα, μτφρ. Κώστας Κυριαζής, Πάπυρος    * πουλερικά: τα εκτρεφόμενα πτηνά * σφύριξε: σχολίασε (εδώ μεταφορικά) * να τα ξυλοφορτώσει: να τα δείρει * δαύτα: λαϊκή λέξη, αυτά * μόλο που: αν και, μολονότι * γαβάθα: βαθύ πιάτο * σκαλιστήρι: εργαλείο για το σκάλισμα του χωραφιού * γούρνα: λάκκος, όπου μαζεύεται νερό * ξεμωραμένο: αυτό που έχει χάσει τη λογική, έχει επανέλθει στην παιδική ηλικία * σκληρόπετση: ανθεκτική Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει η οικογένεια και με ποιον τρόπο η μάνα προσπαθεί να τα επιλύσει; 2 Κάθε πρόσωπο της οικογένειας έχει την αγάπη και τη φροντίδα της μάνας. Πώς εκδηλώνει τη στοργή της στο καθένα; 3 Πώς αξιοποιεί η μάνα το λιγοστό ελεύθερο χρόνο της; 4 Πώς αντιμετωπίζει ο κοινωνικός περίγυρος τη γριά; Ποια σχέση υπάρχει ανάμεσα στη γριά και τη μάνα; ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ   ♦  Συγκρίνετε τις συνθήκες ζωής και εργασίας της Κινέζας μάνας με το σύγχρονο τρόπο ζωής της δικής σας μητέρας. Παρατηρήστε με ποιον τρόπο μοιράζονται οι διάφορες εργασίες ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. Συγκρίνετε αυτή την κατανομή με την κατάσταση που υπάρχει σήμερα σε μια οικογένεια που ζει στην πόλη ή στο χωριό.           ♦  Διαβάστε το κείμενο σε ηλικιωμένους ανθρώπους της οικογένειας ή του κοινωνικού σας περίγυρου που έχουν ζήσει ή ζουν σε χωριό και ζητήστε τους να βρουν αντιστοιχίες με εμπειρίες ή αναμνήσεις από τη δική τους οικογένεια.

   

Περλ Μπακ (1892-1973)   Αμερικανίδα συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1938. Ιδιαίτερα γνωστή έγινε από τα μυθιστορήματά της που περιγράφουν τη ζωή στην Κίνα στις αρχές του εικοστού αιώνα και ιδίως από το βιβλίο της Καλή γη (1931) στο οποίο περιγράφονται οι δυσκολίες μιας φτωχής αγροτικής οικογένειας που αγωνίζεται να αποκτήσει γη και να βελτιώσει την κοινωνική της θέση. Έγραψε επίσης διηγήματα και μυθιστορήματα: Το σπίτι της γης (1935), Δράκου γέννα (1942), Αρχοντική γυναίκα (1936), Το παιδί που ποτέ δεν μεγάλωσε (1950) κ.ά.

ΠΗΓΗ http://fractalart.gr/pearl-buck/

6 Μαρτίου – Περλ Μπακ

Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα //

Η  Περλ Μπακ, που έφυγε σαν σήμερα το 1973, γνωστή και με το κινεζικό της όνομα Sai Zhenzhju, ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Κίνα. Έχει κέρδισει το Βραβείο Πούλιτζερ και το 1938 τιμήθηκε με τοΒραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τις πλούσιες και αληθώς επικές περιγραφές τής ζωής των χωρικών στην Κίνα, καθώς και για τα βιογραφικά της αριστουργήματα.»

 Το μυθιστόρημά της The Good Earth ήταν το βιβλίο μυθοπλασίας με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στις ΗΠΑ το 1931 και το 1932.Τα έργα του Καρόλου Ντίκενς, όπως ομολογεί η ίδια, την επηρέασαν περισσότερο απ’ όλους. Άρχισε τη συγγραφική της σταδιοδρομία με το έργο «Η εξόριστη» που αφορούσε τη βιογραφία της μητέρας της. Με «Το παιδί που δε μεγάλωσε ποτέ» έδωσε τη συγκλονιστική ιστορία για το καθυστερημένο παιδί της. Με την «Καλή γη» έγινε παγκοσμίως γνωστή και τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ. Μετά το θάνατο του πατέρα της έγραψε το «Μαχόμενος άγγελος».

Έγραψε γύρω στα 45 έργα, που μεταφράστηκαν σε 20 γλώσσες. Στα έργα της αναλύει τις εμπειρίες της από την παιδική της ηλικία και από τη σκληρή ζωή των αγροτών της Κίνας, όπου γεύτηκε την πείνα, τη δυστυχία, από τα ήθη και τα έθιμα του μακρινού αυτού τόπου («Ένα διαιρεμένο σπίτι», «Οι πολλοί μου κόσμοι», «Μία γέφυρα για πέρασμα», «Σκορπισμένο σπίτι», «Περήφανη καρδιά», «Θάνατος στον Πύργο», «Η μάνα» κ.ά.)

Προκάλεσε το αμερικανικό κοινό «παίζοντας» με θέματα όπως ο ρατσισμός, οι διακρίσεις κατά των γυναικών και η μοίρα των χιλιάδων βρεφών που γεννιούνταν από Ασιάτισσες τις οποίες άφηναν πίσω τους οπουδήποτε είχαν βάσεις Αμερικανοί στρατιώτες στην Ασία. Κατά τη διάρκεια της ζωής της η Μπακ συνδύαζε τους πολλαπλούς ρόλους της συζύγου, μητέρας, συγγραφέως-επιμελήτριας εκδόσεων και πολιτικής ακτιβίστριας. Πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα σε ηλικία 81 ετών στο Ντάνμπυ του Βερμόντ και τάφηκε στο νεκροταφείο Γκρην Χιλς Φαρμ, στο Περκάσι της Πενσυλβάνια. Είχε σχεδιάσει η ίδια την ταφόπλακά της: φέρει, γραμμένο με κινεζικούς χαρακτήρες, το όνομα με το πατρικό της επώνυμο, Περλ Σύντενστράικερ.

Έχει πει:

• Οι μεγάλες αρετές κάνουν τον άνθρωπο αξιοθαύμαστο, τα μικρά ελαττώματα τον κάνουν αξιαγάπητο.

• Δεν μπορείς να αναγκάσεις τον εαυτό σου να αισθανθεί κάτι που δεν αισθάνεσαι, αλλά μπορείς να τον αναγκάσεις να κάνει το σωστό παρά τα αισθήματά σου.

ΔΕΣ ΚΑΙ https://ksefteri.edu.gr/unit/mana-analysi-nlbg/

http://giatheoritikous.blogspot.com/2016/04/blog-post_52.html




ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/artedinou/ss-34090238

























ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/stergiouvasiliki/ss-10947093

ΔΕΣ ΚΑΙ https://www.scribd.com/doc/190541135/%CE%97-%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%B1-%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%BB-%CE%9C%CF%80%CE%B1%CE%BA

"Η μάνα της Περλ Μπακ και η μάνα των μαθητών του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου"

ΠΗΓΗ https://www.agriniopress.gr/i-mana-tis-perl-bak-ke-i-mana-ton-mathiton-tou-2ou-gymnasiou-agriniou/

13/05/2018 , 13:28

Γράφει η δρ. Μαρία Ν. Αγγέλη

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΜΑΝΑ:
Η μάνα της Περλ Μπακ
Και η μάνα των μαθητών του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου

«Αλλά η αλήθεια ήταν ότι αυτή η γυναίκα ήταν από κείνες που μπορούσαν να ζουν ικανοποιημένες με τον άντρα και τα παιδιά χωρίς να σκέφτονται τίποτε άλλο. Εκείνης της έφτανε να γνωρίζει συχνά όλο τον πόθο του άντρα, να πιάνει παιδί μ’ αυτόν, να ξέρει ότι μια ζωή μεγαλώνει μέσα της στο ίδιο της το κορμί, να νιώθει αυτή την καινούρια σάρκα να παίρνει μορφή και να μεγαλώνει, να γεννάει και να νιώθει τα μωρουδίστικα χείλια να πίνουν από το στήθος της. Της έφτανε να ξυπνάει με το χάραμα, να ταΐζει την οικογένειά της, να ταΐζει τα ζώα, να σπέρνει τη γης και να μαζεύει τον καρπό της, να τραβάει νερό από το πηγάδι για να πιουν, να περνάει μέρες ολάκερες στους λόφους συνάζοντας αγριόχορτα και να νιώθει τον ήλιο και τον άνεμο πάνω της. Χαιρόταν όλη τη ζωή της, τη γέννα, τη δουλειά στα χωράφια, τον ύπνο, το φαγητό και το νερό που έπινε, το σκούπισμα και το συγύρισμα του σπιτιού, τα καλά λόγια από τις γυναίκες του χωριού που την παίνευαν για την προκοπή και για το ράψιμό της. Ακόμα και ο τσακωμός με τον άντρα της ήταν καλός και δυνάμωνε το πάθος που ένιωθε ο ένας για τον άλλο. Έτσι ξυπνούσε κεφάτη κάθε πρωί».

Περλ Μπακ

Στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β Γυμνασίου ανθολογείται το κείμενο: «Η μάνα». Είναι  απόσπασμα από το μυθιστόρημα της Αμερικανίδας Περλ Μπακ, Η μάνα.

             Η μάνα είναι το κεντρικό πρόσωπο σε μια πατριαρχική οικογένεια στηνΚίνα των αρχών του 20ου αιώνα. Η μέρα της ξεκινά πριν ακόμα χαράξει για να φροντίσει τα ζώα και μετά όλα τα μέλη της οικογένειάς της. Το   κορίτσι που έχει ένα πρόβλημα στα μάτια, το αγόρι, τον απαιτητικό άντρα και τηνυπερήλικη πεθερά της. Είναι η κλασική μάνα με τα ανεξάντλητα συναισθηματικά  αποθέματα που προσφέρει αέναα σε κάθε άτομο…

    Ακόμα και ο ελάχιστος ελεύθερος χρόνος της ήταν μια προσφορά σε γυναίκες – μάνες που τη  χρειαζόταν. Εκείνη που ήταν να γεννήσει κι εκείνη που θρηνούσε… αλλά και εκείνη που κεντούσε… Υπήρχε η προσφορά και η αλληλεγγύη μεταξύ των γυναικών.

        Αυτή η γυναίκα ήταν ικανοποιημένη και χαρούμενη με την καθημερινότητά της. Φαίνεται πως τα περιορισμένα όρια αυτών των γυναικών, που ζούσαν στην απέραντη και απομονωμένη από τις εξελίξεις επαρχία της  Κίνας, δεν τους  επέτρεπαν να αντιληφτούν ότι η ζωή αξίζει όταν προσφέρει κανείς και στον εαυτό του. Ότι είναι απαραίτητος ο ελεύθερος χρόνος για να τον διαθέσει καθένας για προσωπική δράση και απόλαυση. Η Κινέζα μάνα θυμίζει πολύ την Ελληνίδα μάνα στην αγροτική κοινωνία κατά την ίδια χρονική περίοδο.

   Αναπόφευκτα ο αναγνώστης κάνει τη σύγκριση με τον αστικό τρόπο ζωής και τη σύγχρονη μάνα. Οι μαθητές σύγκριναν τη ζωή της Κινέζας με τη ζωή της μάνας τους. Διαπίστωσαν τη μεγάλη αλλαγή που έχει επέλθει με τα χρόνια.

   «Κυρία, αυτή η μάνα της Περλ Μπακ είναι είδος προς εξαφάνιση, ή μάλλον έχει εξαφανιστεί»! Είπε με τον αυθορμητισμό που τον χαρακτηρίζει, ο Ανδρέας Στεφανάτος.

      Παρόλα αυτά ο ρόλος της μάνας είναι σημαντικός και η ίδια εξακολουθεί να προσφέρει διαρκώς. Οι μαθητές εξέφρασαν την αγάπη και το σεβασμό για τις μαμάδες τους καθώς και την αναγνώριση της αέναης προσφοράς τους στην οικογένεια.

Η σύγχρονη μάνα που ζει και εργάζεται στα αστικά κέντρα βρίσκει ελεύθερο χρόνο και για προσωπική δράση και ευχαρίστηση. Οι μαθητέςανέφεραν κάποιες δραστηριότητες που έχει η μάνα τους στον ελεύθερο χρόνο της:απολαμβάνει ένα καφέ με τις φίλες της που είναι η πιο συχνή δράση της, πηγαίνει γυμναστήριο, κινηματογράφο, επισκέψεις σε φίλες ή συγγενείς, για ψώνια, παρακολουθεί την αγαπημένη της σειρά στην τηλεόραση, διαβάζει το περιοδικό της, σερφάρει στο διαδίκτυο, έχει facebook κλπ.

          Κατά τη διάρκεια του μαθήματος ακούσαμε τραγούδια για τη μάνα. Συγκίνησαν πολύ τους μαθητές «η Μάνα» του Λουδοβίκου των Ανωγείων και «Μητέρα, φίλη μου παλιά»  της Χαρούλας Αλεξίου. Χαίρομαι που οι νέοι εκτιμούν το ποιοτικό τραγούδι. Εκτέλεσα βέβαια και «την παραγγελιά» των περισσοτέρων που ήταν: «η μάνα» του Νάσου Καρακώστα, στην τηλεοπτική εκπομπή «Ελλάδα έχεις ταλέντο…».

              Επίσης διαβάσαμε λογοτεχνικά κείμενα με αναφορά στη μάνα όπως: η μάνα του Ν. Καζαντζάκη και η μάνα της Δ. Σωτηρίου. Στα αντίστοιχα βιβλία:Αναφορά στο Γκρέκο και Ματωμένα χώματα. Οι μαθητές απήγγειλαν καιωραία ποιήματα για τη μάνα όπως: Α. Σικελιανός «Tης μάνας μου», Δ. Παπαποστόλου «Μάνα μου αρχόντισσα», Ν. Βρεττάκος «Μάνα και γιος» κλπ.

          Μετά από όλα αυτά ζήτησα από τα παιδιά να εκφράσουν προφορικά τι θα ήθελαν να γράψουν για τη μάνα τους. Ένας καταιγισμός ιδεών πλημμύρισε την τάξη. Ακόμα και οι αδύνατοι μαθητές είχαν ωραίες ιδέες. Με αφορμή αυτή την «ιδεοθύελλα» προέτρεψα τα παιδιά να γράψουν κάτι για τη μάνα και  να το παρουσιάσουν στην τάξη. Είχαν να επιλέξουν: ένα ποίημα, ένα γράμμα, μια ακροστιχίδα, μια κάρτα,  ένα σταυρόλεξο, ένα σύνθημα έστω…

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ ‘’Η ΜAΝΑ’’

ΟΜΑΔΑ 1  

 Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΑΣ: Λειτουργώντας ως ομάδα (συνεργατικά και ισότιμα) να  απαντήσετε  στις παρακάτω ερωτήσεις:

1.Ποια στοιχεία της ζωής της συγγραφέως φαίνεται ότι την επηρέασαν στη δημιουργία του συγκεκριμένου  μυθιστορήματος ;Να αναπτύξετε την απάντησή σας σε μια παράγραφο ακολουθώντας τη δομή της παραγράφου που έχετε διδαχθεί και με τη χρήση κατάλληλων διαρθρωτικών λέξεων.

( πηγές àτο βιογραφικό σημείωμα του σχολικού βιβλίου και τα στοιχεία που θα αντλήσετε από τη σχετική αναζήτησή σας στο διαδίκτυο)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Πώς περιγράφονται οι συνθήκες της ζωής της συγκεκριμένης μάνας στην Κίνα των αρχών του 20 ου αιώνα ;Ποιες είναι οι υποχρεώσεις της όσο αφορά στην οικογένειά της; Να καταγράψετε την απάντησή σε μια παράγραφο, την οποία θα αναπτύξετε με την τεχνική της χρήσης παραδειγμάτων ( αφού πρώτα βρείτε και υπογραμμίσετε τα αντίστοιχα χωρία του κειμένου).

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Φαντάσου ότι είσαι η μάνα που περιγράφει η Περλ Μπάκ . Να παρουσιάσεις στο ημερολόγιό σου μια τυπική μέρα της ζωής σου , διανθίζοντας το κείμενό σου με τα συναισθήματα που δοκιμάζεις.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΟΜΑΔΑ 2

 Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΑΣ: Λειτουργώντας ως ομάδα (συνεργατικά και ισότιμα)να  απαντήσετε  στις παρακάτω ερωτήσεις:

1. Να  συμπληρώσετε τον πίνακα με στοιχεία που θα αντλήσετε από το κείμενο:

Αφηγητής	Πρόσωπο της αφήγησης	Χρόνος της αφήγησης	Αφηγηματικοί τρόποι       Παραδείγματα

2.α) Ποιος ο ρόλος  και οι υποχρεώσεις του πατέρα στην οικογένειά του; Να καταγράψετε την απάντησή σε μια παράγραφο, την οποία θα αναπτύξετε με την τεχνική της χρήσης παραδειγμάτων ( αφού πρώτα βρείτε και υπογραμμίσετε τα αντίστοιχα χωρία του κειμένου). …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

   β) Να χαρακτηρίσετε  τον πατέρα  αιτιολογώντας το χαρακτηρισμό σας  σε μια παράγραφο που θα συνθέσετε   αξιοποιώντας  την τεχνική της αιτιολόγησης.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. Συγκρίνετε τις συνθήκες ζωής και εργασίας της Κινέζου πατέρα  καθώς και το ρόλο του στην οικογένεια με το σύγχρονο πατέρα (συνθήκες ζωής- εργασίας – ρόλος ), σε μια παράγραφο που θα αναπτύξετε με τη μέθοδο της σύγκρισης αντίθεσης. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΟΜΑΔΑ 3

Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΑΣ: Λειτουργώντας ως ομάδα (συνεργατικά και ισότιμα) να  απαντήσετε  στα παρακάτω:

1.Να εντοπίσετε τα σημαντικότερα εκφραστικά μέσα στο κείμενο  συμπληρώνοντας τον παρακάτω πίνακα:

Μεταφορές	Παρομοιώσεις	Εικόνες	περιγραφικά επίθετα

2. Ποιες ήταν οι σχέσεις της μάνας με  τις συγχωριανές της και πώς διαφοροποιείται από αυτές; Να απαντήσετε σε μια παράγραφο που θα αναπτύξετε με την τεχνική της σύγκρισης – αντίθεσης.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....

3. Διαβάστε το κείμενο σε ηλικιωμένους ανθρώπους της οικογένειας ή του κοινωνικού σας περίγυρου που έχουν ζήσει ή ζουν σε χωριό και ζητήστε τους να βρουν αντιστοιχίες με εμπειρίες ή αναμνήσεις από τη δική τους οικογένεια. Μπορείτε να παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας την εργασία σας με τη μορφή της ηχογραφημένης συνέντευξης με το λογισμικό audacity που θα εγκαταστήσετε στον υπολογιστή σας.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΟΜΑΔΑ 4  

 Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΑΣ: Λειτουργώντας ως ομάδα (συνεργατικά και ισότιμα)να  απαντήσετε  στις παρακάτω ερωτήσεις:

1.Πώς αντιμετωπίζει τη ζωή της η μάνα; Ποιο είναι το κίνητρο της συμπεριφοράς της ;Να απαντήσετε σε μια παράγραφο που θα αναπτύξετε με την τεχνική των παραδειγμάτων. (αφού πρώτα βρείτε και υπογραμμίσετε τα αντίστοιχα χωρία του κειμένου). ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Να χαρακτηρίσετε  την πεθερά  και τη μάνα αιτιολογώντας το χαρακτηρισμό σας  σε μια παράγραφο που θα συνθέσετε για το κάθε πρόσωπο  αξιοποιώντας  την τεχνική της αιτιολόγησης.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Συγκρίνετε τις συνθήκες ζωής και εργασίας της Κινέζας μάνας με το σύγχρονο τρόπο ζωής της δικής σας μητέρας. Παρατηρήστε με ποιον τρόπο μοιράζονται οι διάφορες εργασίες ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας στην Κίνα του 20 ου αιώνα και στη σύγχρονη Ελλάδα. Να αναπτύξετε την απάντησή σας σε δύο παραγράφους επιλέγοντας για καθεμιά την τεχνική ανάπτυξης που θεωρείτε ότι ανταποκρίνεται καλύτερα στο περιεχόμενο του κειμένου σας.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….