Ιστορία Α' Γυμνασίου : Η εκστρατεία στη Σικελία (415-413 π.Χ) - Ο Δεκελεικός Πόλεμος (413-404 π.Χ.)
ΠΗΓΗ skapanefs.blogspot.com/2012/02/415-413-413-404.html
Η αφορμή για την εκστρατεία
Στην πολιτική σκηνή της Αθήνας κυριαρχεί ο Αλκιβιάδης. Αυτός πείθει την Εκκλησία του Δήμου, παρά την αντίθετη άποψη του Νικία, να στείλουν οι Αθηναίοι μεγάλο εκστρατευτικό σώμα στη Σικελία για να βοηθήσει την Έγεστα (σύμμαχο των Αθηναίων) στον πόλεμο εναντίον του Σελινούντα.
Οι αρχηγοί της εκστρατείας
Αρχηγοί ορίστηκαν τρεις στρατηγοί : ο Αλκιβιάδης, οΝικίας και ο Λάμαχος.
Οι κατηγορίες εναντίον του Αλκιβιάδη και η στάση του
Ο Αλκιβιάδης ενώ ο στόλος είχε φύγει και βρισκόταν στη Σικελία, κατηγορήθηκε ότι μεθυσμένος μαζί με τους φίλους του, τις παραμονές της αναχώρησης του στόλου, ακρωτηρίασε τις ερμαϊκές στήλες (οδοδείκτες στους δρόμους). Η αντίδραση του κόσμου ήταν φοβερή : Η Εκκλησία του Δήμου αποφάσισε να ζητήσει από τον Αλκιβιάδη να γυρίσει στην Αθήνα για να δικαστεί. Αυτός, επειδή φοβήθηκε ότι θα τον καταδίκαζαν σε θάνατο, δεν πήγε στην Αθήνα, αλλά στη Σπάρτη, όπου συμβούλευσε τους Σπαρτιάτες.
Οι συμβουλές του Αλκιβιάδη προς τους Σπαρτιάτες
α) να στείλουν ισχυρό στρατό στη Σικελία για να βοηθήσει τους Σελινούντιους και τους Συρακούσιους (που ήταν σύμμαχοί τους)
β) να καταλάβουν και να οχυρώσουν το φρούριο της Δεκέλειας στην Αττική για να απομονώσουν την Αθήνα.
Η Καταστροφή των Αθηναίων στη Σικελία
Οι Σπαρτιάτες άκουσαν τις συμβουλές του Αλκιβιάδη κι έστειλαν στρατό με αρχηγό τον ικανότατο στρατηγόΓύλιππο. Οι Αθηναίοι, έχοντας τον Αλκιβιάδη απόντα, τον Λάμαχο νεκρό (μετά από σύγκρουση με τους Συρακούσιους) και τον Νικία αντίθετο με την ιδέα της εκστρατείας, γνώρισαν την ήττα και την απόλυτη καταστροφή.
Ταυτόχρονα, οι Σπαρτιάτες οχυρώνουν τη Δεκέλεια, αποκόβοντας την Αθήνα από την ύπαιθρό της.
Ο ρόλος των Περσών
Οι Πέρσες αρχίζουν να εμφανίζονται ξανά στο Αιγαίο. Ο Αλκιβιάδης μετά από τη Σπάρτη, πάει στη Μικρά Ασία και συμβουλεύει τους Πέρσες να συντηρούν τον πόλεμο μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης. Έτσι, οι Πέρσες προσφέρουν χρήματα στους Σπαρτιάτες, οι οποίοι με αρχηγό τον Λύσανδρο αρχίζουν να φτιάχνουν ισχυρό στόλο για να κερδίσουν από τους Αθηναίους το Αιγαίο.
Οι Αθηναίοι με τη βοήθεια του Αλκιβιάδη, νικούν τους Σπαρτιάτες κι έτσι η Εκκλησία του Δήμου αποφασίζει να τον καλέσει πίσω στην Αθήνα και να τον τιμήσεις ως ήρωα. Του αναθέτει την ηγεσία του αθηναϊκού στόλου.
Το 407 π.Χ. όμως, σε ναυμαχία στο Νότιο (ακρωτήριο της Σάμου), ο αθηναϊκός στόλος χάνει. Υπεύθυνος για την ήττα θεωρείται ο Αλκιβιάδης, ο οποίος δε γυρίζει στην Αθήνα.
Οι ναυμαχίες στις Αργινούσες και στους Αιγός Ποταμούς
Το 406 π.Χ. οι Αθηναίοι με αρχηγό τον Κόνωνα νικούν τους Σπαρτιάτες στις Αργινούσες.
Τον επόμενο χρόνο όμως (το 405 π.Χ.), ο Λύσανδρος με τέχνασμα κυριεύει τα αθηναϊκά πλοία στους Αιγός Ποταμούς (κοντά στον Ελλήσποντο). Οι Αθηναίοι καταστρέφονται. Οι Σπαρτιάτες αποκλείουν και ναυτικά την Αθήνα, η οποία εξαντλημένη συνθηκολογεί το 404 π.Χ.
Η Συνθήκη
Οι Σπαρτιάτες συγκαλούν συνέδριο στη Σπάρτη για να αποφασιστεί η συνθήκη ειρήνης. Σε αυτό οι Κορίνθιοι και άλλοι σύμμαχοι ζητούν να καταστραφεί η Αθήνα και οι κάτοικοί της να πουληθούν ως δούλοι. Οι Σπαρτιάτες όμως δείχνουν σεβασμό και επιείκεια προς τους Αθηναίους και αποφασίζουν τα παρακάτω :
α) Οι Αθηναίοι να παραδώσουν όλα τα πλοία τους, εκτός από 12
β) Να κατεδαφιστούν τα Μακρά τείχη και τα τείχη του Πειραιά
γ) Να επανέλθουν όλοι οι πολιτικοί εξόριστοι
δ) Οι Αθηναίοι να ακολουθούν τους Σπαρτιάτες και να έχουν τους ίδιους φίλους και εχθρούς με αυτούς.
Τα αποτελέσματα του Πελοποννησιακού πολέμου
- Πόλεις ερημώθηκαν
- Η ύπαιθρος εγκαταλείφθηκε
- Χιλιάδες νεκροί
- Οι ηθικές αξίες κατέρρευσαν
- Οι κοινωνικές δομές ανατράπηκαν
- Η θρησκευτική πίστη αντικαταστάθηκε από την αμφισβήτηση
- Οι Πέρσες αναμίχθηκαν ξανά στα εσωτερικά της Ελλάδας
Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης
Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΗ ΣΙΚΕΛΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ" - (ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)
"
Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΗ ΣΙΚΕΛΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ" - (ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)
Η Νικίειος ειρήνη κράτησε μόνο 6 χρόνια. Τώρα (415 π.Χ.) στην Αθήνα επικρατεί ο Αλκιβιάδης, ικανός αλλά πολύ φιλόδοξος στρατηγός, που πείθει τους Αθηναίους να οργανώσουν εκστρατεία στη Σικελία. Ορίζονται στρατηγοί : Αλκιβιάδης, Νικίας, Λάμαχος
Σύντομα ο Αλκιβιάδης κατηγορείται στην Αθήνα για ιεροσυλία (κοπήερμαϊκών στηλών) και ανακαλείται. Όμως αυτός προδίδει τους Αθηναίουςκαι πηγαίνει στη Σπάρτη. Εκεί συμβουλεύει τους Σπαρτιάτες :
α) να στείλουν και αυτοί στρατό στη Σικελία
β) να καταλάβουν και να οχυρώσουν τη Δεκέλεια
Η κατάσταση στη Σικελία :
Εξελίσσεται αρνητικά για τους Αθηναίους και οι Σπαρτιάτες (αρχηγός ο Γύλιππος) και οι σύμμαχοί τους επικρατούν. Η καταστροφή για την Αθήνα είναι ολοκληρωτική (Θουκυδίδης : «Οὐδέν ἐστίν ὃ,τι οὐκ ἀπώλετο - Όλα χάθηκαν») .
Ο Αλκιβιάδης πηγαίνει τώρα στους Πέρσες και τους συμβουλεύει να αναμειχθούν στον πόλεμο , έτσι ώστε οι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες να συνεχίσουν να πολεμούν μεταξύ τους.
Πώς ολοκληρώνεται ο Πελοποννησιακός πόλεμος ;
Οι Σπαρτιάτες ναυπηγούν ισχυρό στόλο (αρχηγός ο Λύσανδρος) με περσικά χρήματα και μάχονται με τους Αθηναίους στη θάλασσα. Οι Αθηναίοι ανακαλούν τον Αλκιβιάδη.
Στις Αργινούσες (406 π.Χ.) ο αθηναϊκός στόλος με αρχηγό τον Κόνωνα νικά τους Σπαρτιάτες. Όμως η τελική ναυμαχία γίνεται το 405 π. Χ. στους Αιγός ποταμούς, όπου οι Αθηναίοι καταστρέφονται ολοκληρωτικά.
Ο σπαρτιατικός στόλος έπειτα πλέει στην Αθήνα και την αποκλείει από τη θάλασσα.
Οι Αθηναίοι, καθώς είναι αποκλεισμένοι από στεριά και θάλασσα, εξαντλούνται και ζητούν ειρήνη.
Ποιοι ήταν οι όροι της ειρήνης ;
Να παραδώσουν οι Αθηναίοι όλα τα πλοία τους, εκτός από 12.
Να κατεδαφιστούν τα Μακρά τείχη και τα τείχη του Πειραιά.
Να γυρίσουν οι πολιτικοί εξόριστοι.
Οι Αθηναίοι να ακολουθούν τους Σπαρτιάτες και να έχουν τους ίδιους εχθρούς και φίλους.
Οι Κορίνθιοι και άλλοι σύμμαχοι είχαν ζητήσει να ισοπεδωθεί η Αθήνα και οι κάτοικοί της να πουληθούν ως δούλοι. Οι Σπαρτιάτες αρνήθηκαν, αναλογιζόμενοι την προσφορά της Αθήνας στους περσικούς πολέμους.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα του πολέμου ;
Η Σπάρτη είναι η νικήτρια του πολέμου, όμως όλη η Ελλάδα έζησε τον εμφύλιο πόλεμο.
Πόλεις έγιναν ερείπια , η ύπαιθρος ερημώθηκε, οι νεκροί ανέρχονται σε χιλιάδες.
Οι άνθρωποι έπαψαν να πιστεύουν σε ηθικές αξίες.
Οι Πέρσες αναμείχθηκαν πάλι στα ελληνικά πράγματα.
Δείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο διαδραστικές ασκήσεις για την ενότητα :
http://katsba.ueuo.com/dim/d/ist-d5.htm
ΠΗΓΗ
