ΔΕΛΦΙΝΙ ΔΕΛΦΙΝΑΚΙ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΑΤΖΗΣ ΛΙΤΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΗ
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1695,5442/
Άνθρωποι και δελφίνια
Το αφήγημα προέρχεται από το βιβλίο Κυριακάτικες ιστορίες (2002) του Αντώνη Σουρούνη. O συγγραφέας εκκινεί από τη θλιβερή φωτογραφία που είδε στην εφημερίδα και απεικόνιζε δύο πεθαμένα και παραπεταμένα δελφίνια σε παραλία της Χαλκιδικής. Το δυσάρεστο αυτό συμβάν προβληματίζει γενικότερα το συγγραφέα για την ανθρώπινη αδιαφορία και την κακομεταχείριση των έξυπνων και φιλικών δελφινιών.
Αυτό που παθαίνω με τα δελφίνια δεν το παθαίνω ούτε με τους ανθρώπους. Όσα και να 'χω δει στη ζωή μου χαράχτηκαν ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Άσχετα αν τα είδα στην πραγματικότητα, στη μικρή ή μεγάλη οθόνη ή φωτογραφημένα σε εφημερίδες και περιοδικά. Δεν ξέρω πώς γίνεται αυτό. Η αλήθεια είναι ότι τ' αγαπάω. Κι άλλα ζώα όμως αγαπάω και τα 'χω ξεχάσει. Υπάρχουν μάλιστα και ορισμένα που ζήσαμε μαζί και τα ξέχασα. Όλ' αυτά τα δελφίνια που προανέφερα, ζωντανά, φωτογραφημένα, κινηματογραφημένα, εκτοπίστηκαν εδώ και κάμποσο καιρό από ένα νεκρό δελφίνι, που το είδα σε φωτογραφία της εφημερίδας Μακεδονία. Κείτονταν νεκρό στην παραλία της Αρετσούς, της Νέας Κρήνης, πυροβολημένο από την καραμπίνα κάποιου ψαρά. Δε θυμάμαι τι έλεγε το ρεπορτάζ. Αν δηλαδή είχε εξοκείλει μόνο του για να πεθάνει εκεί, αν το είχε ξεβράσει η θάλασσα σαν άχρηστο πια ή αν το είχε σύρει ο φονιάς του για να το επιδείξει. Έχω ξεχάσει τα λόγια, μόνο τη φωτογραφία θυμάμαι. Κείτονταν νεκρό, όπως είπα, στη βρόμικη άμμο, με μια αιώνια θα 'λεγα μεγαλοπρέπεια, τέτοια που λίγα ζώα διαθέτουν κι ακόμα πιο λίγοι άνθρωποι. Πάνω από μια βδομάδα ήταν σ' εκείνη τη θέση, κατάχαμα, σαν πίνακας νεκρής, κατάνεκρης φύσης, έργο κι αυτό του ανθρώπου, μέχρι που δημοσιεύτηκε η φωτογραφία του κουφαριού* του κι ήρθαν και το περιμάζεψαν, όχι από ντροπή αλλά από δημαρχιακή πολιτική. Αναδύθηκε* στη μνήμη μου πάλι προχτές, που διάβασα στις εφημερίδες πως δυο γερμανοί βιοψυχολόγοι, πειραματιζόμενοι με διατηρημένους εγκεφάλους δελφινιών, έφταναν να αναρωτιούνται «μήπως τα δελφίνια δεν είναι τόσο έξυπνα όσο φαίνονται». Κάποτε θα έφταναν. Μπορεί να είδαν κι αυτοί τη φωτογραφία που είδα εγώ στη Μακεδονία και που φάνταζε σαν το τέλος όλων των δελφινιών του κόσμου. Κι όταν έχει επέλθει το τέλος κάποιου που υπήρξε ιδιαίτερα ευφυής, ιδιαίτερα αγαπητός, ιδιαίτερα γενναίος, έρχονται κάποιοι κάποτε και τον αποκαθηλώνουν,* φέρνοντάς τον στα μέτρα του δικού τους μυαλού, της δικής τους καρδιάς και της δικής τους ανδρείας.
Πριν από χρόνια που ταξίδευα με ελικόπτερο πάνω από τη θάλασσα του Αγίου Όρους, είχα την τύχη να δω μια οικογένεια δελφινιών, που ταξίδευε κι αυτή παίζοντας. Ελεύθερα μέσα στο πέλαγο, φωνάζανε, μας χαιρετούσαν, έκαναν άλματα για να μας φτάσουν. Κι είχα την ατυχία να παρακολουθήσω σ' ένα θαλάσσιο τσίρκο την κατάντια τους. Μπορεί να ήταν και η ίδια οικογένεια, δεν ξέρω, όμως ό,τι έκαναν το έκαναν για ένα ψάρι. Εκτελούσαν κάθε νούμερο που τους πρόσταζε ο δεσμοφύλακάς τους μόνο για την τροφή τους. Βουτιές, πηδήματα, τούμπες και κωλοτούμπες. Τα παιδάκια χειροκροτούσαν και οι γονείς χαίρονταν με τη χαρά τους. Κανείς δεν τους λέει ότι τα δελφίνια αυτά είναι φυλακισμένα και καταδικασμένα σε θάνατο. Ότι έχουν ψαρευτεί απ' τους επιτήδειους, όπως οι γυναίκες που καταφθάνουν από τις γύρω χώρες στη χώρα μας, κι ότι έχουν πουληθεί με το κεφάλι, όπως εκείνες. Πενήντα χιλιάδες δολάρια, τόσα κοστίζει ένα δελφίνι στο τσίρκο, και πρέπει να βγάλει γρήγορα τα λεφτά του γιατί πεθαίνει και γρήγορα. Στη θάλασσα ζει μέχρι και πενήντα χρόνια, στις πισίνες όμως με το χλώριο, τις κρέμες που τα αλείφουν και τ' άλλα δηλητήρια δεν αντέχει για πολύ. Είναι και η αντιπαλότητα που υπάρχει με τ' άλλα δελφίνια για κείνο το ψάρι και πρέπει συνεχώς να μάχεται όπως οι μονομάχοι στις αρένες.* Το πλήθος ενθουσιάζεται με κάτι τέτοια και επευφημεί. Τον πρώτο καιρό εξάλλου τα ταΐζουν με νεκρά ψάρια για να τα καταστήσουν τελείως υπάκουα. Πολλά κερδίζουν το ψάρι τους τρελαμένα, επειδή μπερδεύονται με τα κύματα που αναπαράγονται στις τετράγωνες αυτές δεξαμενές και παθαίνουν ό,τι θα πάθαινε κι ο άνθρωπος αν ζούσε σ' ένα δωμάτιο γεμάτο καθρέφτες. Έτσι λένε κάτι άλλοι επιστήμονες. Η είδηση δε λέει αν οι δύο επιστήμονες για τα πειράματά τους χρησιμοποίησαν εγκεφάλους φυλακισμένων ή αλανιάρικων δελφινιών. Γιατί όσο έξυπνος και να 'σαι, έπειτα από τόσο μακρόχρονη φυλάκιση και τέτοια ζωή, το λιγότερο που μπορείς να χάσεις είναι το μυαλό σου. Μπορεί όμως να συμβαίνει και τ' άλλο. Να επρόκειτο δηλαδή για δελφίνια αλανιάρικα και όπως ένα κουτός άνθρωπος θεωρεί βλακείες ό,τι αδυνατεί να καταλάβει, έτσι κι εμείς να φτάσαμε στο συμπέρασμα πως τα δελφίνια «δεν είναι τόσο έξυπνα όσο φαίνονται».
Α. Σουρούνης, Κυριακάτικες ιστορίες,
Καστανιώτης
* κουφάρι: πτώμα * αναδύθηκε: ξαναήρθε * αποκαθηλώνουν: κατεβάζουν από ψηλά, υποβιβάζουν * αρένες: χώρος διεξαγωγής θηριομαχιών ή ταυρομαχιών
|
Γιώργος Γουναρόπουλος, Ψάρι και κανάτι σε θαλασσινό τοπίο
|
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΔΕΛΦΙΝΙΑ ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΟΥΡΟΥΝΗΣ
ΘΕΜΑ: Τα τρυφερά συναισθήματα που νιώθει ο αφηγητής για τα όμορφα αυτά θηλαστικά, αλλά και τα αισθήματα αγανάκτησης και οργής για τη βαρβαρότητα εκείνων που ασελγούν πάνω στη φύση χωρίς ίχνος ντροπής.
ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: Η οικολογική συνείδηση του συγγραφέα και η εκδήλωση των συναισθηματικών του αντιδράσεων απέναντι σε ό,τι διαταράσσει την ομορφιά και την ισορροπία της φύσης.
ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
1Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Αυτό που παθαίνω… της δικής τους ανδρείας».
2Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Πριν από χρόνια… άλλοι επιστήμονες».
3Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Η είδηση… όσο φαίνονται».
ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΙ:
1Η ΕΝΟΤΗΤΑ: Ο ασυνείδητος ψαράς και η θέα του νεκρού δελφινιού.
2Η ΕΝΟΤΗΤΑ: Τα δελφίνια φυλακισμένα στο θαλάσσιο τσίρκο και καταδικασμένα σε αργό θάνατο.
3Η ΕΝΟΤΗΤΑ: Ο αφηγητής διαπιστώνει ότι ο άνθρωπος μπορεί να καταδικάσει ό,τι δεν είναι σε θέση να κατανοήσει.
ΤΕΧΝΙΚΗ:
- Α’ πρόσωπη αφήγηση με εσωτερική εστίαση, δηλ. ό,τι βλέπει και σκέπτεται ο αφηγητής το μαθαίνουμε χωρίς την παρέμβαση άλλου προσώπου.
- Ο αφηγητής ταυτίζεται με το συγγραφέα.
- Μονόλογος.
- Στοιχεία ειρωνίας.
ΤΟΝΟΣ: Δραματικός, καταγγελτικός.
ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ:
- Εικόνες.
- Μεταφορές.
ΓΛΩΣΣΑ: Δημοτική.
ΥΦΟΣ: Άμεσο, ρεαλιστικό, με δραματικό τόνο αλλά και καταγγελτικό με στοιχεία ειρωνίας.
ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
- Η προστασία του περιβάλλοντος ως προϋπόθεση για την οικολογική ισορροπία.
- Συναισθήματα θλίψης και θυμού.
- Η ατομική και κοινωνική ευθύνη για πράξεις σε βάρος του οικοσυστήματος.
Εκδότης
ΚΑΒΒΑΔΙΑ ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ για το cleverclass.gr
"άνθρωποι και δελφίνια» λογοτεχνία β γυμνασιου
- . «ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΔΕΛΦΙΝΙΑ» Αντώνης Σουρούνης
- Λογοτεχνία Β Γυμνασίου
- Ρούσση Μαρία-ΠΕΟ2
- ΤΑ ΔΕΛΦΙΝΙΑ
- Ξέρετε πως τα δελφίνια είναι θηλαστικά και πως όταν είναι παιδιά μένουν με την μητέρα τους 3-6 χρόνια;
- Πως η αναπνοή τους ελέγχεται από τη δική τους βούληση; Μπορούν μάλιστα να βουτήξουν μέχρι 500 μέτρα βάθος κρατώντας την αναπνοή τους, ανεξάρτητα από την πίεση και το ψύχος που επικρατεί σε αυτά τα βάθη. Φανταστικό ε;
- Είναι επιθετικά μόνο σε περίοδο ζευγαρώματος.
- Θα αναρωτιέστε ίσως πως παίρνουν το φαγητό τους.
- Τα πανέμορφα αυτά θηλαστικά χρησιμοποιούν την ουρά τους:
- Xτυπούν το ψάρι, αυτό βγαίνει στον αέρα και , ¨χλαπ¨ , το αρπάζουν με το στόμα τους στον αέρα και τα καταπίνουν ολόκληρο, δεν το μασούν.
- Ξέρουμε πως ο εγκέφαλός τους είναι σε αναλογία, λίγο μεγαλύτερος από τον ανθρώπινο. Επίσης πρέπει να αναφερθεί πως το δελφίνι δεν παρουσιάζει οσφρητικό σύστημα.
- Βασική αίσθησή του είναι η ακοή. Ζουν σ’ ένα κόσμο όπου κυριαρχεί ο ήχος. Επικοινωνούν λοιπόν με σφυρίγματα, με κρότους ήχους και διάφορα άλλα.
- Η φωνή των δελφινιών στον αέρα, ακούγεται σαν την φωνή ενός ανθρώπου που αναπαράγει με ευκολία κάθε συνδυασμό από φωνήεντα, αλλά έχει μεγάλες δυσκολίες να προφέρει τα σύμφωνα.
- Τη σωματική γλώσσα με την οποία επικοινωνούν δεν την έχουν αποκρυπτογραφήσει ακόμα.
- Έχουν γίνει πολλά πειράματα στα οποία ο άνθρωπος προσπαθεί να φτιάξει μια "γλώσσα" κατανοητή και από τα δύο είδη, δηλαδή αναπαράγουν ηλεκτρονικούς ήχους δελφινιών σε μικρότερες ή μεγαλύτερες συχνότητες.
- Σε κάποια πειράματα τα δελφίνια έδειχναν ότι κατανοούν την τεχνητή γλώσσα: έφτιαχναν μάλιστα και προτάσεις με σωστή σειρά.
- Τα δελφίνια είναι πολύ κοινωνικά όντα και δεν αντέχουν τον αποκλεισμό.
- Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τα δελφίνια ζουν σε κοπάδια τα οποία συνενώνονται με μεγαλύτερα. Έτσι όταν νιώσουν μοναξιά προσπαθούν να προσκολληθούν σε οτιδήποτε κινείται ή σε οποιονδήποτε.
- Εάν όμως δε βρουν συντροφιά είναι δυστυχισμένα και πέφτουν σε λήθαργο ή αφήνουν τον εαυτό τους να πεθάνει.
- Αλλά μόλις βρουν σύντροφο (ένα άλλο δελφίνι ή έναν άνθρωπο) ξαναπηδούν στη ζωή.
- Η αιχμαλωσία αποτελεί πλήγμα για αυτά, σωματικά και ψυχολογικά. Γι’ αυτό σκεφτείτε το σοβαρά προτού κλείσετε ένα δελφίνι στο ενυδρείο σας!
- Αξιοθαύμαστο είναι το γεγονός πως στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία τις τελευταίες δεκαετίες διεξάγονται πειράματα με δελφίνια για την θεραπεία αυτιστικών παιδιών.
- Πως εξηγείται αυτό; Ως γνωστό ο αυτισμός είναι η διαταραχή της επικοινωνίας. Η επικοινωνία δεν είναι μια από τις αξιοθαύμαστες ιδιότητες των δελφινιών που εντυπωσιάζει τον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια; Σύμφωνα με τους ερευνητές τα αυτιστικά παιδιά ανταποκρίνονται και αντιδρούν στα παιχνιδιάρικα αυτά θηλαστικά σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα από ότι στους ανθρώπους θεραπευτές. Ας σημειώσουμε ότι έχουν γίνει και με άλλα ζώα, αλλά χωρίς την ανάλογη επιτυχία.
- Κι όμως παρόλα αυτά τα δελφίνια απειλούνται, και ιδιαίτερα από τους ανθρώπους….
- Ο μεγαλύτερος κίνδυνος να εξαφανιστούν τα δελφίνια είναι από τη ρύπανση της θάλασσας.
- Ο άνθρωπος έχει μεταξύ άλλων απερίσκεπτα χρησιμοποιήσει τη θάλασσα σαν σκουπιδότοπο για τα τοξικά απόβλητα των βιομηχανιών. Δεν είναι κρίμα να απειλούνται αυτά τα όμορφα και φιλικά προς τον άνθρωπο θηλαστικά;
- “Ένας πολιτισμός κρίνεται από το πώς οι άνθρωποι συμπεριφέρονται στα ζώα”
- Μαχάτμα Γκάντι
- Το 1978 στο Παρίσι η Διεθνής Ένωση Δικαιωμάτων των Ζώων διατύπωσε σε 14 άρθρα τη διακήρυξη των δικαιωμάτων των ζώων. Ακόμη και σήμερα τα εγκλήματα σε βάρος των ζώων, όπως εγκλήματα τροφής, επιστήμης, ομορφιάς, διασκέδασης, εκμετάλλευσης και αδιαφορίας εξακολουθούν να υφίστανται.
- Η σχέση των ανθρώπων με τα δελφίνια
- Η σχέση των ανθρώπων με τα δελφίνια ήταν φιλική και ιδιαίτερη, ήδη από την αυγή του κόσμου. Γνωστή είναι η ιστορία για τον θρυλικό ποιητή Αρίωνα, τον ευρετή του διθυράμβου. Ενώ ταξίδευε από τις Συρακούσες στην Κόρινθο κατ' απαίτησιν του τυράννου της Κορίνθου ,Περίανδρου, έπεσε θύμα ληστείας από το πλήρωμα του και, όταν κατάλαβε ότι επρόκειτο να τον σκοτώσουν για να μη τους μαρτυρήσει, τους παρακάλεσε να τον αφήσουν να παίξει ακόμα μια φορά την κιθάρα του. Αφού φόρεσε τα καλύτερα του ρούχα, πήγε στην πρύμνη, έπαιξε, και ρίχτηκε στη θάλασσα. Τότε, λέει, τα δελφίνια που ακολουθούσαν το πλοίο, μαγεμένα από τη μουσική του, τον πήραν στη ράχη τους και τον μετέφεραν στο ακρωτήριο Ταίναρο (όπου στην αρχαιότητα υπήρχε σχετικό άγαλμα). Από κει ταξίδεψε στην Κόρινθο και με την παρουσία του διέψευσε τους ληστές, που είχαν φτάσει στο μεταξύ, και υποστήριζαν ότι πέθανε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από φυσικά αίτια.
- Τα δελφίνια στη μυθολογία!
- Το δελφίνι ήταν γνωστό από τα αρχαία χρόνια καθώς αναφέρεται συχνά στην Ελληνική μυθολογία.
- Ο θεός Απόλλων αφού πάλεψε με τον δράκο Πύθωνα, ίδρυσε το ναό στους Δελφούς. Μετά πήρε τη μορφή ενός κοπαδιού δελφινιών και οδήγησε ένα χαμένο πλοίο.
- Οι ναύτες έκπληκτοι ορκίστηκαν να υπηρετούν το ναό του Απόλλωνα και το μετονόμασαν σε Δελφούς προς τιμή της μορφής που είχε πάρει.
- Το πλοίο του Οδυσσέα είχε ως έμβλημα ένα δελφίνι, που ο ήρωας έβαλε από ευγνωμοσύνη, γιατί ένα δελφίνι είχε σώσει το γιο του Τηλέμαχο.
- Το παλάτι της Κνωσού ήταν διακοσμημένο με αναπαραστάσεις δελφινιών.
- Επίσης έχουν βρεθεί πολλά αρχαία νομίσματα και αγγεία που παριστάνουν δελφίνια.
- Στην ιστορία του Αρίωνα του Λυρωδού,
- ο Ηρόδοτος γράφει ότι μια μέρα όπως γύριζε από ένα ταξίδι, το πλήρωμα τον απείλησε ότι θα τον ρίξει από το πλοίο για να του πάρει τα χρήματα.Εκείνος ζήτησε σαν τελευταία χάρη να παίξει τη λύρα του. Ένα κοπάδι δελφινιών που το είχε μαγέψει η μουσική του τον έσωσε και τον μετέφεραν στη ράχη τους ως την ακτή.
- Ο Θεός Διόνυσος μετέτρεψε σε δελφίνια τους πειρατές που του επιτέθηκαν και τους ανέθεσε να σώζουν τους ναυτικούς που κινδύνευαν. Τα δελφίνια κουβαλούσαν τον Διόνυσο από και προς τον άλλο κόσμο.
- Τέλος,τα δελφίνια συνόδευαν πάντοτε τον Ποσειδώνα, τον θεό της θάλασσας, όταν ταξίδευε με το χρυσό του άρμα πάνω από τα κύματα.
- • ΘΕΜΑ: Τα τρυφερά συναισθήματα που νιώθει ο αφηγητής για τα όμορφα αυτά θηλαστικά, αλλά και τα αισθήματα αγανάκτησης και οργής για τη βαρβαρότητα εκείνων που ασελγούν πάνω στη φύση χωρίς ίχνος ντροπής.
- • ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: Η οικολογική συνείδηση του συγγραφέα και η εκδήλωση των συναισθηματικών του αντιδράσεων απέναντι σε ό,τι διαταράσσει την ομορφιά και την ισορροπία της φύσης.
- • ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
- Η προστασία του περιβάλλοντος ως προϋπόθεση για την οικολογική ισορροπία.
- Συναισθήματα θλίψης και θυμού.
- Η ατομική και κοινωνική ευθύνη για πράξεις σε βάρος του οικοσυστήματος.
- Προβάλλοντας την αδιαφιλονίκητη ανωτερότητα του ζώου και καταγγέλλοντας την απαράδεκτη απρονοησία του ανθρώπου ως προς την προστασία του περιβάλλοντος και του ζωικού πλούτου του, ο συγγραφέας του αφηγήματος κινητοποιεί την ανθρώπινη ευαισθησία και ζητά το σεβασμό προς τη διαφύλαξη της ζωής των δελφινιών.
- Στηλιτεύει ο συγγραφέας με το καυστικό σχόλιο για την κίνηση «δημαρχιακής πολιτικής», εννοώντας ότι αποσκοπούσε σε συγκάλυψη του ντροπιαστικού συμβάντος για την τοπική κοινωνία και όχι σε παραδειγματική τιμωρία των ατόμων που παραβίασαν για άλλη μια φορά τους ιερούς νόμους της φύσης, σκοτώνοντας αναίτια ένα ακόμα άκακο πλάσμα της· ένα ζώο, μάλιστα, που είναι πολύ φιλικό προς τους ανθρώπους από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα. Ρούσση Μαρία
- Το αρχικό σχόλιο του συγγραφέα για τον επικείμενο ερχομό των Γερμανών βιοψυχολόγων είναι ιδιαίτερα καυστικό. Παραλληλίζει την πρόθεσή τους να αφαιρέσουν τον εγκέφαλο των δελφινιών, για να ελέγξουν την ευφυΐα τους, με το άτιμο σκύλεμα και τον ταπεινωτικό τεμαχισμό ενός νεκρού ανθρώπου που υπήρξε, όταν ήταν εν ζωή, πολύ αγαπητός ευφυής και σε όλα γενικά ενάρετος και ζηλευτός, μόνο και μόνο για να αναδειχθούν οι ίδιοι επιστημονικά. Στο τέλος του κειμένου, παραθέτει την πολύ πετυχημένη και ταυτόχρονα σαρκαστική για τους δύο επιστήμονες επιχειρηματολογία του εναντίον του προγραμματισμένου πειράματός τους.
- 23. Ρούσση Μαρία Πρώτον, αναρωτιέται για την προέλευση των δελφινιών που εξέτασαν. Αν προέρχονταν από μακρόχρονο εγκλεισμό σε ιδιωτική πισίνα τσίρκου και από την κακή μεταχείριση που δέχονται τα ζώα εκεί, το θεωρεί λογικό να έχουν απολέσει τις εγκεφαλικές δυνατότητες που είχαν πριν φυλακιστούν. Αν πάλι ήταν ελεύθερα και, συνεπώς, πλήρους ευφυΐας του είδους τους, τότε, ίσως αμφισβητήθηκε η εξυπνάδα τους, γιατί οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να συλλάβουν τις δυνατότητες αντίληψης των ευφυέστατων αυτών πλασμάτων· Η ματαιοδοξία των ανθρώπων δεν τους επιτρέπει
- 24. Ρούσση Μαρία Νοηματικές ενότητες / Επιμέρους πλαγιότιτλοι 1η ενότητα, §1 «Αυτό που παθαίνω με τα δελφίνια…και της δικής τους ανδρείας»: Η αγάπη για τα δελφίνια και η φωτογραφία του νεκρού δελφινιού. 2η ενότητα, § 2 «Πριν από χρόνια…γιατί πεθαίνει και γρήγορα»: Τα ελεύθερα δελφίνια της θάλασσας και η σκλαβιά τους στις πισίνες των τσίρκων. 3η ενότητα, § 3 «Στη θάλασσα ζει…κάτι άλλοι επιστήμονες»: Οι συνθήκες διαβίωσης των δελφινιών στις πισίνες. 4η ενότητα, § 4 «Η είδηση δε λέει… “δεν είναι τόσο έξυπνα όσο φαίνονται”»: Το ανυπόστατο συμπέρασμα των επιστημόνων για την ευφυΐα των δελφινιών.
- 25. Ρούσση ΜαρίαΎφος / Μορφή Το ύφος του κειμένου αυτού σκοπό έχει να καταγγείλει την κακομεταχείριση που δέχονται από τους ανθρώπους τα δελφίνια. Ο συγγραφέας καταγγέλλει σε χαμηλούς τόνους την ανθρώπινη αδιαφορία μπροστά στο θάνατο ενός ζώου, ωστόσο η ιδιαίτερη αδυναμία του για τα δελφίνια δείχνει το προσωπικό του ενδιαφέρον γύρω από το θέμα αυτό. Μέσα από διαδοχικές αντιθέσεις ανάμεσα στο ζώο και τον άνθρωπο, διακρίνουμε το επικριτικό του ύφος για τις ανθρώπινες ελλείψεις και τον έκδηλο θαυμασμό του για την ομορφιά και την εξυπνάδα του δελφινιού («τέτοια που λίγα ζώα διαθέτουν κι ακόμα πιο λίγοι άνθρωποι», «σαν πίνακας νεκρής, κατάνεκρης φύσης, έργο κι αυτό του ανθρώπου»)
- 26. Ρούσση Μαρία
- 27. Ρούσση Μαρία Με τολμηρές παρομοιώσεις από τη σύγχρονη πραγματικότητα κι ελάχιστα μεταφορικά σχήματα, ο συγγραφέας προβάλλει την ανωτερότητα του ζώου, που έρχεται σε συνεχή σύγκριση με τον άνθρωπο, («Ότι έχουν ψαρευτεί από τους επιτήδειους, όπως οι γυναίκες που καταφθάνουν από τις γύρω χώρες στη χώρα μας, κι ότι έχουν πουληθεί με το κεφάλι, όπως εκείνες», «και παθαίνουν ό,τι θα πάθαινε κι ο άνθρωπος αν ζούσε σ’ ένα δωμάτιο γεμάτο καθρέφτες»).
- 28. Ρούσση Μαρία ii) Σχήματα λόγου Προσωποποιήσεις / Μεταφορές: § 1 «Αναδύθηκε στη μνήμη μου πάλι προχτές», «…έρχονται κάποιοι κάποτε και τον αποκαθηλώνουν…», «…φέρνοντάς τον στα μέτρα του δικού τους μυαλού, της δικής τους καρδιάς και της δικής τους ανδρείας», «…κι ότι έχουν πουληθεί με το κεφάλι». Παρομοιώσεις: § 1 «σαν πίνακας νεκρής, κατάνεκρης φύσης», «…που φάνταζε σαν το τέλος όλων των δελφινιών του κόσμου», § 2 «Ότι έχουν ψαρευτεί απ’ τους επιτήδειους, όπως οι γυναίκες που καταφθάνουν από τις γύρω χώρες στη χώρα μας», «…κι ότι έχουν πουληθεί με το κεφάλι, όπως εκείνες»,
- § 3 «…και πρέπει συνεχώς να μάχεται όπως οι μονομάχοι στις αρένες»,
- § 4 «…όπως ένας κουτός άνθρωπος θεωρεί βλακείες ό,τι αδυνατεί να καταλάβει, έτσι κι εμείς φτάσαμε στο συμπέρασμα…».
- Ασύνδετο σχήμα:
- § 1 «Όλ’ αυτά τα δελφίνια που προανέφερα, ζωντανά, φωτογραφημένα, κινηματογραφημένα,…»,
- § 2 «Ελεύθερα μέσα στο πέλαγο, φωνάζανε, μας χαιρετούσαν, έκαναν άλματα για να μας φτάσουν». Επαναλήψεις:
- § 1 «Η αλήθεια είναι ότι τ’ αγαπάω. Κι άλλα ζώα όμως αγαπάω…», «…και τα’ χω ξεχάσει… που ζήσαμε μαζί και τα ξέχασα», «Κείτονταν νεκρό στην παραλία της Αρετσούς…Κείτονταν νεκρό, όπως είπα, στη βρόμικη άμμο…», «…σαν πίνακας νεκρής, κατάνεκρης φύσης…», «…που υπήρξε ιδιαίτερα ευφυής, ιδιαίτερα αγαπητός, ιδιαίτερα γενναίος…φέρνοντάς τον στα μέτρα του δικού τους μυαλού, της δικής τους καρδιάς και της δικής τους ανδρείας»,
- § 3 «…και παθαίνουν ό,τι θα πάθαινε…».
- Εικόνες (Περιγραφές προσώπων, τοπίων, αντικειμένων)
- Αντιθέσεις (Λεκτικές / Νοηματικές):
- § 1 «Η αλήθεια είναι ότι τ’ αγαπάω» - «Κι άλλα ζώα όμως αγαπάω και τα’ χω ξεχάσει», «Όλ’ αυτά τα δελφίνια που προανέφερα, ζωντανά» - «εκτοπίστηκαν εδώ και κάμποσο καιρό από ένα νεκρό δελφίνι», «Κείτονταν νεκρό…στη βρόμικη άμμο» - «με μια αιώνια θα’ λεγα μεγαλοπρέπεια», «Έχω ξεχάσει τα λόγια» - «μόνο τη φωτογραφία θυμάμαι», «όχι από ντροπή» - «αλλά από δημαρχιακή πολιτική», «που υπήρξε ιδιαίτερα ευφυής, ιδιαίτερα αγαπητός, ιδιαίτερα γενναίος» - «έρχονται κάποτε κάποιοι και τον αποκαθηλώνουν, φέρνοντάς τους στα μέτρα του δικού τους μυαλού, της δικής τους καρδιάς και της δικής τους ανδρείας», § 2 «είχα την τύχη να δω…» - «Κι είχα την ατυχία να παρακολουθήσω…», § 3 «Στη θάλασσα ζει μέχρι και πενήντα χρόνια» - «στις πισίνες όμως με το χλώριο, …δεν αντέχει για πολύ», § 4 «…φυλακισμένων ή αλανιάρικων δελφινιών».
- ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
- • 1. Ποια είναι η χειρότερη ασέλγεια σε βάρος της φύσης που έχετε ακούσει από τα ΜΜΕ ή που έχετε παρακολουθήσει οι ίδιοι;
- • 2. Ποια είναι τα δικά σας αισθήματα απέναντι στα δελφίνια;
- Τι γνωρίζετε για τη σχέση ανθρώπων-δελφινιών στα αρχαία χρόνια;
- • Αναζητήστε πληροφορίες για το δελφίνι στην τέχνη.
- . ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ ΓΙΑ ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ • el.wikipedia.org/wiki/Δελφίνι • http://www.terrapapers.com/?p=15850 • www.arion.org.gr/index.php?option=com_con tent&view...id... • www.env- edu.gr/packs/Dolphin/site%20delfini/delfini _texnh.htm
- Πρόσεχε να προφέρεις καθαρά τη λέξη
- θάλασσα
- έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα
- τα δελφίνια
- Κι η ερημιά πολλή που να χωρά ο θεός
- Οδυσσέας Ελύτης, 1911-1996,
- Ποιητής, Νόμπελ 1979
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Οι κυνηγοί δελφινιών στο Taiji της Ιαπωνίας Πηγή: www.lifo.gr
Δελφίνια κολυμπούν γύρω από αθλητή για να τον προστατέψουν
Συνέντευξη του συγγραφέα Αντώνη Σουρούνη στον Ζαχαρία Σώκο
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΖΩΑ
Σενάριο διδασκαλίας
Πραματοποιήθηκε με τους μαθητές του Β2 του 6ου Γ/σίου Σταυρούπολης (σημερινό 2ο) το σχολικό έτος 2009-2010
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΖΩΑ
Δημιουργός: Σιγουρτζίδου Στυλιανή
Γνωστικό αντικείμενο: Νεοελληνική λογοτεχνία με προεκτάσεις στη Γλώσσα
Διδακτική ενότητα: Οι φίλοι μας τα ζώα Κείμενο: Άνθρωποι και δελφίνια του Αντώνη Σουρούνη
Τάξη Β Γυμνασίου:
Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία:
σχολικό εγχειρίδιο
φύλλα εργασίας
Διαδίκτυο
Word
Power Point
Blog
Χρόνος υλοποίησης: 4 διδακτικές ώρες
Σκεπτικό της δραστηριότητας.
Οι εγκληματικές ενέργειες του ανθρώπου σε βάρος του οικοσυστήματος και ειδικότερα σε βάρος των ζώων είναι ένα μεγάλο πρόβλημα της σύγχρονης εποχής. Τα λογοτεχνικά κείμενα που περιλαμβάνονται στο σχολικό εγχειρίδιο και θίγουν αντίστοιχα θέματα μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για περεταίρω γνώση και δραστηριότητα. Με το παρόν σενάριο επιδιώκεται οι μαθητές να ενημερωθούν για τη στάση του σύγχρονου ανθρώπου απέναντι στα ζώα , να ευαισθητοποιηθούν γύρω από τα θέματα της κακομεταχείρισης οικονομικής εκμετάλλευσης των ζώων με τρόπο συνεργατικό, διερευνητικό και ενεργητικό με τη βοήθεια των εργαλείων που παρέχει ο Η/Υ και το διαδίκτυο και να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους . Επιπλέον επιδιώκεται οι μαθητές να εξοικειωθούν με τη δημιουργία πολυτροπικών κειμένων κατανοώντας την αναπαραστατική και επικοινωνιακή λειτουργία της εικόνας.
Περίληψη: Οι μαθητές θα μετασχηματίσουν το κείμενο του Σουρούνη και θα το παρουσιάσουν με εικόνες που θα βρουν στο διαδίκτυο, θα χρησιμοποιήσουν φράσεις του ίδιου του συγγραφέα ακολουθώντας τη συλλογιστική του πορεία. Ακόμη με αφορμή το κείμενο το οποίο θα έχουν διδαχθεί προηγουμένως, θα διερευνήσουν συγκεκριμένες σελίδες στο διαδίκτυο που αναφέρονται στην εκμετάλλευση και κακοποίηση των ζώων από τον άνθρωπο καθώς και την αδιαφορία του ανθρώπου απέναντι σ’ αυτά. Θα αντλήσουν πληροφορίες και θα προβληματιστούν για την καταπιεστική, εγκληματική στάση του ανθρώπου απέναντι στα ζώα και θα εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους δημιουργώντας ένα φυλλάδιο διαμαρτυρίας. Το τελικό προϊόν θα το αναρτήσουν στο ιστολόγιο του τμήματός τους και θα το παρουσιάσουν με τη βοήθεια του λογισμικού παρουσίασης.
http://2stav-glossa.blogspot.com/2011/11/blog-post.html
Άνθρωποι και Δελφίνια (Αντώνης Σουρούνης)
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1.Να χωρίσετε το κείμενο σε νοηματικές ενότητες και να αποδώσετε έναν πλαγιότιτλο.
1η (Ο συγγραφέας δηλώνει…):
2η(Ο συγγραφέας θυμήθηκε σοκαρισμένος…):
3η (Ο συγγραφέας διαβάζει και ειρωνεύεται…..):
4η (Ο συγγραφέας αναπολεί με θαυμασμό…):
5η (Ο συγγραφέας αντιδιαστέλλει και καταγγέλει…):
6η(Ο συγγραφέας βγάζει το συμπέρασμα…):
2.Ας σταθούμε λίγο περισσότερο και ας σχολιάσουμε τις παρακάτω φράσεις του κειμένου:
Α. πίνακας νεκρής, κατάνεκρης φύσης, έργο κι αυτό του ανθρώπου:
Β. όχι από ντροπή αλλά από δημαρχιακή πολιτική:
Γ. Κι όταν έχει επέλθει το τέλος κάποιου που υπήρξε ιδιαίτερα ευφυής, ιδιαίτερα αγαπητός, ιδιαίτερα γενναίος, έρχονται κάποιοι κάποτε και τον αποκαθηλώνουν…:
Δ. σ' ένα θαλάσσιο τσίρκο την κατάντια τους.:
Ε. όπως οι γυναίκες που καταφθάνουν από τις γύρω χώρες στη χώρα μας, κι ότι έχουν πουληθεί με το κεφάλι, όπως εκείνες.
3.Να εντοπίσετε τις παρομοιώσεις μέσα στο κείμενο και να σχολιάσετε τη λειτουργία τους. (εμπλουτίζουν απλά μια εικόνα και καταστούν πιο σαφές το περιεχόμενο της ή στην προκειμένη περίπτωση δηλώνουν και κάτι άλλο;)
1η παρομοίωση
|
2η παρομοίωση
|
3η παρομοίωση
|
4η παρομοίωση
|
4.Να καταγράψετε και να σχολιάσετε τους 3 διαφορετικούς τρόπους κακοποίησης ή εκμετάλλευσης των δελφινιών από τους ανθρώπους, όπως προβάλλονται μέσα στο κείμενο.
1ος τρόπος
|
2ος τρόπος
|
3ος τρόπος
|
5.Ποια είναι τα συναισθήματα του συγγραφέα όταν γράφει το αφήγημα του. Να τα παρακολουθήσετε βήμα βήμα και να τα καταγράψετε.
6.Οι άνθρωποι θανατώνουν ή εκμεταλλεύονται τα δελφίνια για πολλούς λόγους .Να τους αναζητήσετε στο διαδίκτυο και να τους παρουσιάσετε στην τάξη. Ποια άλλα ζώα υπέφεραν και εξακολουθούν να υποφέρουν από τον άνθρωπο; Να αναφέρετε τουλάχιστον δύο παραδείγματα.
7.Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν φημισμένοι ζωολογικοί κήποι( και δελφινάρια) που φιλοξενούν πολλά είδη ζώων. Ωστόσο οι απόψεις για το αν πρέπει να υπάρχουν διίστανται. Να καταγράψετε τα υπέρ και τα κατά. Ποια είναι η δική σας άποψη;
8.Ας κάνουμε μια δημοσκόπηση :
Του χρόνου το σχολείο σου θα πραγματοποιήσει εκπαιδευτική εκδρομή στην Αθήνα και θα εντάξει στο πρόγραμμα του επίσκεψη στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο. Δήλωσε αν θέλεις να συμπεριληφθεί η όχι η επίσκεψη.
ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΩ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ Ζ.Π
|
ΕΠΙΘΥΜΩ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΤΤΙΚΟ Ζ.Π
|
http://triadatsiakiri.blogspot.coΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΖΩΑ
Σενάριο διδασκαλίας
Πραματοποιήθηκε με τους μαθητές του Β2 του 6ου Γ/σίου Σταυρούπολης (σημερινό 2ο) το σχολικό έτος 2009-2010
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΖΩΑ
Δημιουργός: Σιγουρτζίδου Στυλιανή
Γνωστικό αντικείμενο: Νεοελληνική λογοτεχνία με προεκτάσεις στη Γλώσσα
Διδακτική ενότητα: Οι φίλοι μας τα ζώα Κείμενο: Άνθρωποι και δελφίνια του Αντώνη Σουρούνη
Τάξη Β Γυμνασίου:
Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία:
σχολικό εγχειρίδιο
φύλλα εργασίας
Διαδίκτυο
Word
Power Point
Blog
Χρόνος υλοποίησης: 4 διδακτικές ώρες
Σκεπτικό της δραστηριότητας.
Οι εγκληματικές ενέργειες του ανθρώπου σε βάρος του οικοσυστήματος και ειδικότερα σε βάρος των ζώων είναι ένα μεγάλο πρόβλημα της σύγχρονης εποχής. Τα λογοτεχνικά κείμενα που περιλαμβάνονται στο σχολικό εγχειρίδιο και θίγουν αντίστοιχα θέματα μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για περεταίρω γνώση και δραστηριότητα. Με το παρόν σενάριο επιδιώκεται οι μαθητές να ενημερωθούν για τη στάση του σύγχρονου ανθρώπου απέναντι στα ζώα , να ευαισθητοποιηθούν γύρω από τα θέματα της κακομεταχείρισης οικονομικής εκμετάλλευσης των ζώων με τρόπο συνεργατικό, διερευνητικό και ενεργητικό με τη βοήθεια των εργαλείων που παρέχει ο Η/Υ και το διαδίκτυο και να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους . Επιπλέον επιδιώκεται οι μαθητές να εξοικειωθούν με τη δημιουργία πολυτροπικών κειμένων κατανοώντας την αναπαραστατική και επικοινωνιακή λειτουργία της εικόνας.
Περίληψη: Οι μαθητές θα μετασχηματίσουν το κείμενο του Σουρούνη και θα το παρουσιάσουν με εικόνες που θα βρουν στο διαδίκτυο, θα χρησιμοποιήσουν φράσεις του ίδιου του συγγραφέα ακολουθώντας τη συλλογιστική του πορεία. Ακόμη με αφορμή το κείμενο το οποίο θα έχουν διδαχθεί προηγουμένως, θα διερευνήσουν συγκεκριμένες σελίδες στο διαδίκτυο που αναφέρονται στην εκμετάλλευση και κακοποίηση των ζώων από τον άνθρωπο καθώς και την αδιαφορία του ανθρώπου απέναντι σ’ αυτά. Θα αντλήσουν πληροφορίες και θα προβληματιστούν για την καταπιεστική, εγκληματική στάση του ανθρώπου απέναντι στα ζώα και θα εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους δημιουργώντας ένα φυλλάδιο διαμαρτυρίας. Το τελικό προϊόν θα το αναρτήσουν στο ιστολόγιο του τμήματός τους και θα το παρουσιάσουν με τη βοήθεια του λογισμικού παρουσίασης.
Άνθρωποι και δελφίνιαm/2015/03/blog-post_42.html
" Άνθρωποι και Δελφίνια" : Σχέση αγάπης...ή βίας;
Το αφήγημα "Άνθρωποι και Δελφίνια" του Α. Σουρούνη στο βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄Γυμνασίου, έδωσε έναυσμα στους μαθητές του Β4 τμήματος του 1ου Γυμνασίου Αλεξ/πολης "Λεονταριδείου" να ασχοληθούν ερευνητικά με το πανέμορφο αυτό θαλάσσιο θηλαστικό, το δελφίνι, και τη σχέση του με τον άνθρωπο, από παλιά έως σήμερα... Να μερικά από τα συμπεράσμάτα τους..... Συγχαρητήρια παιδιά!!
https://www.slideshare.net/alexgger/ss-11264657?ref=http://alexgger.blogspot.com/2012/01/blog-post_26.html
Δελφίνια σε συνθήκες ελευθερίας
https://www.slideshare.net/alexgger/ss-11264657?ref=http://alexgger.blogspot.com/2012/01/blog-post_26.html
ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ
Πολυζωίδου Αναστασία
Τσομπανάκη Χρυστιάνα
Τζιούρτζιας Ευθύμης
Άγγελος Τότα
Τζιρίτης Αντώνης
Τσολάκης Μιχαήλ
Σ
|
υγκρίνοντας το κείμενο του Σουρούνη με 4 άλλα λογοτεχνικά κείμενα ( 1. "Τα δελφίνια" της Φανής Παπαλουκά, 2. "Το παιδί και το δελφίνι" της Αντιγόνης Μεταξά, 3. "Ο Αρίων" της Αλεξάνδρας Δέλτα-Παπαδοπούλου, και 4. "Η μαϊμού και το δελφίνι" Μυθος του Αισώπου) παρατηρούμε τα εξής στοιχεία. Αρχικά, το κείμενο του Σουρούνη είναι ένα αφήγημα με στοιχεία χρονογραφήματος. Ενώ τα υπόλοιπα αποσπάσματα είναι διηγήματα και συγκεκριμένα το ένα μύθος του Αισώπου. Επίσης τα κείμενα αυτά παρουσιάζουν τη διαφορετική στάση των ανθρώπων απέναντι στην αγάπη των δελφινιών. Το κείμενο << Άνθρωποι και δελφίνια >> έχει ως στόχο να μας προβληματίσει και να αρχίσουμε πλέον να ενεργοποιούμαστε κατά της εκμετάλλευσης των δελφινιών , να αγαπήσουμε τα δελφίνια και να ευαισθητοποιηθούμε πλέον γύρω από αυτό το θέμα. Σε αντίθεση μα τα άλλα 4 κείμενα τα οποία προβάλουν μία πιο ειρηνική και όμορφη εικόνα , ασχολούνται δηλαδή με την αγάπη και την στενή σχέση μεταξύ των δελφινιών και των ανθρώπων. Αυτά τα 4 κείμενα, δηλαδή, δεν τονίζουν την θλιβερή κατάσταση που επικρατεί λόγω της κακομεταχείρισης των ζώων, αλλά κάτι το τόσο ξεχωριστό και όμορφο, όπως η αυθόρμητη αγάπη μεταξύ του ανθρώπου και των δελφινιών . Τέλος, υπάρχουν διαφορές και στους αφηγηματικούς τρόπους και τεχνικές αφού στο κείμενο του βιβλίου κυριαρχεί η πρωτοπρόσωπη αφήγηση καθώς και τα σχόλια, ενώ στα υπόλοιπα κείμενα υπάρχει αφήγηση , διάλογος , περιγραφή και μονόλογος. Επίσης, κάτι τελευταίο είναι ότι στα 4 κείμενα παρατηρείται ότι υπάρχουν αρκετά εκφραστικά μέσα, όπως η μεταφορά , η προσωποποίηση, το ασύνδετο σχήμα, ενώ στο κείμενο του Σουρούνη κυριαρχεί ο δημοσιογραφικός λόγος.
«ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ»
Σκαρλάτου Ελένη
Χατζηπέτρου Παντελής
Σαριμπεκιάν Στεφανία
Χασάν Ογλού Μπακέ
Παναγιωτίδης Θάνος
Ψαρράς Παναγιώτης
Το κείμενο ‘’Άνθρωποι και δελφίνια ‘’ του Α. Σουρούνη, έχει πολλά κοινά στοιχεία και ομοιότητες με ένα χρονογράφημα. Το χρονογράφημα είναι ένα ελαφρύ πεζό λογοτέχνημα, που δημοσιεύεται σε εφημερίδα ή περιοδικό. Συνήθως πραγματεύεται ζητήματα κοινωνικά, πολιτιστικά και ηθικά, θέματα της επικαιρότητας που απασχολούν τη κοινή γνώμη. Ο συγγραφέας αναπτύσσει το δικό του, προσωπικό ύφος που συνήθως συνδυάζει τη χάρη με την ευφυολογία ή ακόμα και την ειρωνεία. Σκοπός του χρονογραφήματος είναι κυρίως η τέρψη και ο προβληματισμός του αναγνώστη μέσα από ένα διδακτικό ή ηθοπλαστικό περιεχόμενο. Αφορμή για τη συγγραφή χρονογραφήματος μπορεί να δώσει οτιδήποτε: μια εντύπωση, ανάμνηση, ιστορία, κριτική, ασήμαντο καθημερινό γεγονός, κλπ. Η βασική διαφορά του κειμένου μας με το χρονογράφημα γενικά είναι πως το "Άνθρωποι και Δελφίνια" δεν έχει δημοσιευτεί σε κάποια εφημερίδα ή περιοδικό, αλλά στο βιβλίο Κυριακάτικες Ιστορίες του Α. Σουρούνη. Ωστόσο, έχει ως θέμα ένα δυσάρεστο επίκαιρο γεγονός- δυο νεκρά δελφίνια σε παραλία της Χαλκιδικής- και στόχος του είναι από τη μια να ευαισθητοποιήσει και να αφυπνίσει τους αναγνώστες γύρω από την κακομεταχείριση των δελφινιών και από την άλλη να επικρίνει την αλαζονική στάση των σύγχρονων ανθρώπων απέναντι στα όμορφα και έξυπνα αυτά θηλαστικά. Το προσωπικό ύφος, η απλή κατανοητή γλώσσα και τα ειρωνικά σχόλια του Σουρούνη για τους Γερμανούς επιστήμονες, θυμίζουν στο αφήγημα το χαρακτήρα του χρονογραφήματος. Το ηθικό δίδαγμα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας σε μας τους αναγνώστες είναι πως πρέπει όλοι να αποκτήσουμε οικολογική συνείδηση και να σεβόμαστε τα ζώα και τη φύση, αντί να τα εκμεταλλευόμαστε για τα δικά μας συμφέροντα.
“ΑΚΤΙΒΙΣΤΕΣ”
Αγγελική Τρυφωνίδου
Αλέξανδρος Σαγκιρίδης
Σάββας Χατζηκωνσταντινίδης
Ραφαήλ Τσαλισκάνης
Μαρίνος Ποτουρίδης
Δελφίνια σε συνθήκες ελευθερίας
και σε συνθήκες αιχμαλωσίας
Τα δελφίνια είναι κοινωνικά ζώα, ζούνε σε κοπάδια και κολυμπούν καθημερινά έως και 40χ.μ. Τα δελφίνια χρειάζονται, δηλαδή, πολύ χώρο, καθαρά νερά και ένα περιβάλλον που να ευνοεί τις συνθήκες αυτές, έτσι ώστε να είναι χαρούμενα κολυμπώντας ελεύθερα .Όλα αυτά τα προσφέρει το φυσικό τους περιβάλλον, δηλαδή ο ωκεανός. Όμως σήμερα, πάρα πολλά δελφίνια δεν είναι ελεύθερα στους ωκεανούς αλλά φυλακισμένα. Σχεδόν 1.000 δελφίνια κάθε μέρα σε όλο τον κόσμο χάνουν τη ζωή τους επειδή μπλέκονται σε αλιευτικά εργαλεία, ενώ όσα δελφίνια δεν επιλέγονται για τα Δελφινάρια σφάζονται για το κρέας τους. Επίσης, η εντατική αλιεία που δεν σέβεται την ευαισθησία του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι άλλος ένας από τους παράγοντες που σήμερα τα δελφίνια είναι ένα είδος προς εξαφάνιση.
«ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ»
Χιλιαρίδου Μαρίνα
Τσικούρας Νίκος
Φωτακίδης Μάριος
Παναγόπουλος Αντώνης
Σεβδυνίδης Δήμος
Η στάση των Αρχαίων προς τα δελφίνια
σε αντίθεση με την στάση των Νεοελλήνων.
Στην αρχαιότητα υπήρχε σεβασμός προς τα δελφίνια και η εκμετάλλευση τους φαντάζει ανύπαρκτη. Απεικονίζονται σε πολλές τοιχογραφίες ,ψηφιδωτά ,ναούς κ.α., καθώς πολύ σημαντική και αξιοπρόσεκτη είναι και η αναφορά τους σε αρχαίες ιστορίες και στην Μυθολογία, όπως στην ιστορία του Αρίωνα του Λυρωδού που το δελφίνι έσωσε την ζωή του. Αντίθετα, οι Νεοέλληνες σήμερα έχουν ανατρέψει τελείως τα δεδομένα και χρησιμοποιούν τα δελφίνια ως οικονομικό πόρο, καθώς εκμεταλλεύονται τις ικανότητες τους με εντυπωσιακές στα μάτια των ανθρώπων παραστάσεις στα Δελφινάρια. Όλοι μας είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε για να παρακολουθήσουμε αυτό το «μοναδικό» θέαμα, χωρίς να σκεφτόμαστε πως δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια απάτη. Επιπλέον, πολύ συχνά ακούμε για περιστατικά Ελλήνων ψαράδων που σκοτώνουν τα δελφίνια για να μην τους χαλούν τα δίχτυα , ενώ μαθαίνουμε, μελετώντας τις αρχαίες πηγές, πως σ΄εκείνα τα χρόνια οι ψαράδες τα είχαν για βοηθούς τους και τους αντάμειβαν με ανάλογο μερίδιο από την ψαριά.
Αιώνες τώρα η σχέση του δελφινιού με τον άνθρωπο έχει καταγραφεί σε μύθους, ιστορίες και παραδόσεις ως το πιο φιλικό και εξοικειωμένο πλάσμα της θάλασσας με τον άνθρωπο.
Μαζί με τις φάλαινες αποτελούν τα κήτη και θρέφονται με διάφορους θαλάσσιους ζωικούς οργανισμούς δαπανώντας για την καθημερινή τους διατροφή 1-2 ώρες, έχοντας έτσι στη διάθεσή τους όλο το υπόλοιπο εικοσιτετράωρο για παιχνίδια και κοινωνικές σχέσεις. Οι επιστήμονες έχουν εντυπωσιαστεί από το κέφι τους, την εφευρετικότητά τους την ευκολία να επινοούν παιχνίδια και την ολοήμερη ενασχόλησή τους μ' αυτά. Κοιμούνται ελάχιστα περίπου 10-15 λεπτά ημερησίως κι αυτό όχι εντελώς, αρχικά ξεκουράζεται το ένα ημισφαίριο του εγκεφάλου τους και αργότερα το άλλο, με λίγα λόγια αυτό που λέμε ύπνος σε βάρδιες. Αυτό συμβαίνει γιατί στα κήτη το ημισφαίριο που είναι ξύπνιο εξασφαλίζει την αναπνοή του ζώου για να αποφευχθεί πνιγμός από άπνοια, επειδή σε αντίθεση με τον άνθρωπο η αναπνοή δεν είναι μια αυτοματοποιημένη διαδικασία αλλά γίνεται με την θέλησή τους και μόνο. Το συνηθέστερο σημείο που ξεκουράζονται ή κοιμούνται είναι στην επιφάνεια της θάλασσας το ένα κοντά στο άλλο και σε περίπτωση θαλασσοταραχής αρκετά βαθιά από την επιφάνεια της.
Οι κώδικες επικοινωνίας τους είναι μοναδικοί και δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από την γλώσσα των ανθρώπων. Έχουν τοπικές διαλέκτους και ιδιώματα και μιλούν με δεκαπλάσια ταχύτητα απ ότι οι άνθρωποι, οι δε εντυπωσιακοί εγκέφαλοί τους ταξινομούν, επεξεργάζονται και αναλύουν το ίδιο γρήγορα και όλα τα μηνύματα που λαμβάνουν. Τα δελφίνια τραγουδούν πιο συχνά κι από ότι αναπνέουν και όλη τους η ζωή συνοδεύεται από ένα τραγούδι μέχρι το τέλος τους, σε όλες τους τις στιγμές σε χαρές και λύπες.
Αξιοζήλευτη και υποδειγματική είναι και η κοινωνική τους οργάνωση, ανάλογα με το είδος σχηματίζουν οικογενειακές ομάδες και οι δεσμοί των μελών τους διαρκούν έως και μια ζωή. Οι διάφορες αυτές ομάδες αλληλοϋποστηρίζονται μεταξύ τους κυρίως σε περιπτώσεις ανάγκης, συνήθως πνιγμού. Δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι όλα τα κήτη διαθέτουν αξιοθαύμαστο αλτρουισμό και αυταπάρνηση προς όλα τα θηλαστικά, ανάμεσα σ αυτά και το ανθρώπινο είδος. Δεκάδες είναι οι περιπτώσεις που τα ανιδιοτελή δελφίνια έχουν σώσει ανθρώπινες ζωές όταν κινδύνευσαν από το υγρό στοιχείο της θάλασσας με αγάπη και αλτρουισμό, κάτι που η σημερινή επιστήμη προσπαθεί να κατανοήσει πως προκύπτει.
Στην αρχαία Ελλάδα εξηγούσαν την στενή σχέση του ανθρώπου και του δελφινιού με έναν μύθο: ότι το δελφίνι ήταν κάποτε άνθρωπος και όταν κάποιος θανάτωνε δελφίνι ισοδυναμούσε με ανθρωποκτονία και ετιμωρείτο με θανατική ποινή.
Τα δελφίνια δεν έχουν μόνιμο ταίρι, ζουν κοινοβιακά και τα αρσενικά ζευγαρώνουν ελεύθερα με όποια θηλυκά είναι επιδεκτικά για ζευγάρωμα. Αυτά γεννούν ένα και σπάνια δύο νεογνά, τα οποία θρέφουν με το μητρικό τους γάλα για τους πρώτους μήνες της ζωής τους και αργότερα με στερεά τροφή.
Στις μέρες μας τα σπουδαία αυτά θαλάσσια θηλαστικά κινδυνεύουν από τις ανθρώπινες δραστηριότητες όπως αυτή της παράνομης αλιείας, της θαλάσσιας ρύπανσης και της τυχαίας σύλληψης τους από διάφορα αλιευτικά. Ο ρόλος τους για την διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας είναι σημαντικός και έτσι συνεχίζεται η μελέτη για την προστασία τους που γίνεται χάρη στις προσφορές των ανθρώπων που ενδιαφέρονται για την προστασία της φύσης και ένα καλύτερο αύριο για όλους μας.
Δ.Κ