ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΕΩΝ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη 

Γ’ Γυμνασίου

https://www.schooltime.gr/2014/10/14/sxediagrammata

-ektheseon-ggimnasiou 

   

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου – Ενότητα 1η

Της Μαρίας Αθανασίου*

«Το σχολείο σας συμπράττει με ένα ξένο σχολείο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος συνεργασίας σχολείων. Οι Ευρωπαίοι μαθητές είναι πιθανό να γνωρίζουν τον Παρθενώνα και το Σωκράτη, αλλά μάλλον αγνοούν την εικόνα της σύγχρονης Ελλάδας. Γράψτε τους μια επιστολή, με την οποία να τους βοηθάτε να διευρύνουν την εικόνα τους για τη χώρα μας. Η ίδια επιστολή μπορεί να αποσταλεί μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Στην περίπτωση αυτή ίσως το κείμενο να χρειαστεί κάποια μικρή προσαρμογή.»

Πρόλογος – Ελλάδα δεν είναι μόνο τα αρχαία μνημεία και οι αρχαίοι Έλληνες. Είναι ένας συνδυασμός πολλών όμορφων και γοητευτικών πραγμάτων.

Κύριο μέρος – Η σύγχρονη Ελλάδα

1η παράγραφος : Τουρισμός

• Συνδυάζει ήλιο, θάλασσα και βουνό.
• Μπορεί κανείς να επισκεφτεί τα νησιά – κοσμοπολίτικα ή όχι -με τις παραλίες, τα όμορφα ηλιοβασιλέματα καθώς και τα γραφικά χωριουδάκια της ελληνικής υπαίθρου.
• Έλληνες : φιλόξενοι και ευγενικοί.
• Σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, πλήθος καταστημάτων (εστιατόρια, καφετερίες, κλαμπ).

2η παράγραφος : Παραδόσεις και Ορθοδοξία

• Παντού υπάρχουν εκκλησίες, μικρά ξωκλήσια και μοναστήρια.
• Ο σύγχρονος Έλληνας είναι θρήσκος και ευσεβής. Παραμένει πιστός στα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις.
• Μεγάλες θρησκευτικές γιορτές (Χριστούγεννα, Πάσχα, Δεκαπενταύγουστος) → μαζεύεται όλη η οικογένεια, πηγαίνει στην εκκλησία και μετά τη λειτουργία γιορτάζει τη χαρμόσυνη μέρα με άφθονο φαγητό και ποτό, μουσική και χορό.

Πανηγύρια (κατεξοχήν το καλοκαίρι στην ύπαιθρο).

3η παράγραφος : Μεγαλουπόλεις – Πολυπολιτισμικότητα

• Εμπορικά κέντρα, σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις, πάρκα με πράσινο.
• Κέντρα πολιτισμού :μουσεία, θέατρα, κινηματογράφοι, εκθεσιακοί χώροι, εκδηλώσεις και θεάματα.
• Σύγχρονα μέσα μαζικής μεταφοράς : μετρό
• Πολυπολιτισμικότητα. Οι σύγχρονοι Έλληνες είναι πιο ανοιχτοί και ανεκτικοί απέναντι στους μετανάστες που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας. Προσπάθεια για ενσωμάτωσή τους. 

Επίλογος  – Η σύγχρονη Ελλάδα δικαίως είναι ένας από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς και αξίζει να την επισκεφτείτε!

Μαρία Αθανασίου*

Φιλόλογος
ΔΕΣ ΚΑΙ https://to-frontistirio.gr/wp-content/uploads/2017/01/%CE%95%CE%9D%CE%9F%CE%A4%CE%97%CE%A4%CE%91-1.pdf

http://www.patakis.gr/images/files/17152.pdf

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου – Ενότητα 2η

Της Μαρίας Αθανασίου*

«Οι Έλληνες μαθητές στις μέρες μας μαθαίνουν τουλάχιστον μία δύο ξένες γλώσσες. Θεωρείται ότι θα τους χρειαστούν στη ζωή τους ; Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα του σχολείου σας, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους είναι απαραίτητα η γνώση μίας ή και δύο ξένων γλωσσών στο σύγχρονο κόσμο».

Πρόλογος → Στη σύγχρονη εποχή η γνώση ξένων γλωσσών – τουλάχιστον δύο  – είναι απαραίτητη, καθώς είμαστε πολίτες του κόσμου.

Κύριο μέρος → Λόγοι εκμάθησης μίας ή και δύο γλωσσών

1η παράγραφος → Επαγγελματική εξασφάλιση / Σπουδές

• Απαραίτητο προσόν η γνώση ξένων γλωσσών – τουλάχιστον της αγγλικής – στις περισσότερες εταιρείες και επιχειρήσεις, αλλά και στο Δημόσιο. 
• Περισσότερες πιθανότητες εύρεσης εργασίας για όσους γνωρίζουν ξένες γλώσσες εξαιτίας τηςανεργίας και του έντονου ανταγωνισμού. 
• Πολλοί Έλληνες πλέον πηγαίνουν στο εξωτερικό είτε για σπουδές (πτυχίο, μεταπτυχιακό, διδακτορικό) είτε για δουλειά.
• Διαρκής ενημέρωση πάνω στην επιστήμη μας. 

2η παράγραφος →  Τεχνολογία

• Πρόσβαση σε μηχανές αναζήτησης και περιήγηση σε ιστοσελίδες του εξωτερικού μέσω του διαδικτύου.
• Παρακολούθηση προγραμμάτων απευθείας από τη δορυφορική τηλεόραση.
• Κατανόηση των οδηγιών για τη χρήση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, που τις περισσότερες φορές είναι στα αγγλικά.

3η παράγραφος →  Ταξίδια στο εξωτερικό/ Κοσμοπολιτισμός

• Εύκολη και γρήγορη επικοινωνία με τους ντόπιους.
• Διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων μας. Γνώση της ιστορίας και του πολιτισμού μιας χώρας καθώς και της νοοτροπίας των ανθρώπων που μιλούν τη συγκεκριμένη γλώσσα. Καλύτερη επαφή με τη λογοτεχνία, τη μουσική και τον κινηματογράφο της.
• Αίσθημα κοσμοπολιτισμού και εξάλειψη των προκαταλήψεων και του ρατσισμού. 

Επίλογος → Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η παγκοσμιοποίηση επιβάλλουν την εκμάθηση ξένων γλωσσών. Όσο γρηγορότερα το συνειδητοποιήσουμε, τόσο το καλύτερο για εμάς!

Μαρία Αθανασίου*
Φιλόλογος

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου – Ενότητα 3η

Της Μαρίας Αθανασίου*

«Με αφορμή τα συχνά φαινόμενα ρατσισμού που έρχονται στη δημοσιότητα και τις σχετικές για το θέμα συζητήσεις να γράψετε ένα κείμενο στο οποίο να αναφέρετε τα αίτια και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου».

Πρόλογος → Μολονότι η ισότητα όλων των ανθρώπων ανεξαρτήτως χρώματος, θρησκείας, φυλής, φύλου και πολιτικών πεποιθήσεων είναι κατοχυρωμένη συνταγματικά, τα φαινόμενα ρατσισμού αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς

Κύριο μέρος

1η παράγραφος → Αίτια ρατσισμού

• Πλήθος μεταναστών → Αρνητικά συναισθήματα στους γηγενείς κατοίκους, που τους βλέπουν ως κατώτερους και ως απειλή για τη σωματική ακεραιότητα, την περιουσία και τη δουλειά τους.
• Ξενοφοβία και προκατάληψη ότι οι μετανάστες απειλούν τη σύσταση του έθνους.
• Λανθασμένα πρότυπα και στερεότυπα, που περνούν στα παιδιά από το σχολείο, τα ΜΜΕ και την οικογένεια και που τα οδηγούν σε λάθος συμπεριφορές, π.χ. ανωτερότητα των λευκών έναντι των μαύρων, των ανδρών έναντι των γυναικών, των «κανονικών» ανθρώπων έναντι των ατόμων με ειδικές ανάγκες, των ντόπιων έναντι των μεταναστών.
• Ύπαρξη ακραίων ομάδων – συνήθως εθνικιστικών πεποιθήσεων. Για να αναδείξουν την αξία τους και να προσελκύσουν οπαδούς, υπερτονίζουν την ανωτερότητά τους σε βάρος των υπόλοιπων εθνικοτήτων.

2η παράγραφος → Τρόποι αντιμετώπισης του ρατσισμού

• Σωστή εκπαίδευση των νέων. Πυρήνας της τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ιδεώδη, ώστε οι μαθητές να απαλλαγούν από τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα, που οδηγούν σε ρατσιστικές συμπεριφορές.
• Υποχρέωση της πολιτείας, των ΜΜΕ και των πνευματικών ανθρώπων να καταγγέλλουν τα φαινόμενα ρατσισμού και να ενημερώνουν τους πολίτες για το ρατσισμό – τις αιτίες, τις αρνητικές συνέπειες και τις μορφές του – ώστε να υιοθετήσουν αντι-ρατσιστικές συμπεριφορές.
• Αυστηρές κυρώσεις σε όσους παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα → Λειτουργούν αποτρεπτικά σε όσους σκοπεύουν να υιοθετήσουν ρατσιστικές συμπεριφορές.
• Εφαρμογή γνήσιας δημοκρατίας  → Εξάλειψη της φτώχειας και των ανισοτήτων.
• Τα λάθη του παρελθόντος, όπως το ολοκαύτωμα των Εβραίων από τον Χίτλερ, να διδάξουν την ανθρωπότητα για τις καταστροφικές συνέπειες του ρατσισμού 

Επίλογος → Ο ρατσισμός είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών. Αφορά όλους μας και μόνο ενωμένοι μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε και να τον εξαλείψουμε

Μαρία Αθανασίου*
Φιλόλογος

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου – Ενότητα 4η

Της Μαρίας Αθανασίου*

«Είστε πολίτες μιας Ευρώπης που σταδιακά ενοποιείται. Τι περισσότερο ελπίζετε και τι κυρίως φοβάστε από την προοπτική αυτή; Γράψτε ένα κείμενο, το οποίο στη συνέχεια θα διαβάσετε στην τάξη σας προκειμένου να αποτελέσει αφορμή για προβληματισμό και συζήτηση».

Πρόλογος  –  Τα τελευταία χρόνια η ύπαρξη της Ε.Ε. τίθεται υπό αμφισβήτηση. Οι κάτοικοι των κρατών – μελών της είδαν τα όνειρά τους να διαψεύδονται και τους φόβους τους να πραγματοποιούνται. 

Κύριο μέρος

1η παράγραφος  → Οι ελπίδες μου

• Προστασία, προβολή και προώθηση του πολιτισμού και των παραδόσεων κάθε χώρας. Σεβασμός των ιδιαιτεροτήτων κάθε λαού.
• Προάσπιση της δημοκρατίας, προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος.Η Ευρώπη, άλλωστε, είναι η ήπειρος της Δημοκρατίας, του Διαφωτισμού και της  Γαλλικής Επανάστασης.
• Από κοινού μέτρα  για την εξάλειψη της τρομοκρατίας, της εγκληματικότητας, της ανέχειας και του ρατσισμού.
• Ευρωπαϊκή παιδεία (πιο σφαιρική). Δημιουργία πολιτών με ευρωπαϊκή συνείδηση.
• Οικονομική ανάπτυξη. Ενίσχυση του εμπορίου. Προώθηση των ελληνικών προϊόντων σε όλη την Ευρώπη.
• Καταπολέμηση της ανεργίας. Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας ιδιαίτερα στις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση. 

2η παράγραφος  → Οι φόβοι μου

• Η Ενωμένη Ευρώπη να καταλήξει μία τυπική ένωση χωρίς ουσιαστικούς λόγους ύπαρξης, που δε θα προσφέρει τίποτα στους πολίτες της. 
• Να μετατραπεί σε ένα οικονομικό οργανισμό, που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ισχυρών και θα αγνοεί τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Οι λίγοι θα καθορίζουν την τύχη των λαών ελέγχοντας την οικονομία τους.
• Απώλεια της εθνικής ταυτότητας. Παγκοσμιοποίηση και ομοιομορφία σε όλους τους τομείς . Μη προβολή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της παράδοσης κάθε χώρας.
• Αδυναμία να αντεπεξέλθει στο ρόλο και στο όραμά της. Ανισότητες, ανεργία, οικονομική κρίση, πολιτική αποσταθεροποίηση, μετανάστευση.
• Ευρώπη 2 ταχυτήτων – ισχυρή και πλούσια βορειοδυτική Ευρώπη, που θα έχει την εξουσία και θα αναπτύσσεται, και ανίσχυρη, φτωχή και αποδυναμωμένη νοτιοανατολική Ευρώπη, που θα υποτάσσεται σ’ αυτή.

Επίλογος  → Η Ενωμένη Ευρώπη αποτελεί αναγκαιότητα. Είναι επείγουσα η αναθεώρηση των στόχων και των δομών της, ώστε να γίνει λειτουργική και αποτελεσματική ως θεσμός και όλοι οι κάτοικοί της να τη θεωρούν δεύτερη πατρίδα τους!

Μαρία Αθανασίου*
Φιλόλογος

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου: Ενότητα 5η

Επιμέλεια: Μαρία Αθανασίου

ΘΕΜΑ: «Γιατί πιστεύεις ότι οι άνθρωποι αγαπούν την ειρήνη και απεχθάνονται τον πόλεμο ; Να καταθέσεις τις απόψεις σου σε ένα κείμενο 200 – 300 λέξεων».

Πρόλογος → Αγάπη ανθρώπων για την ειρήνη και απέχθειά τους για τον πόλεμο. Αναγκαιότητα ύπαρξης ειρήνης και εξάλειψης των πολέμων σε κάθε γωνιά της γης.

1η παράγραφος → Τα αγαθά της ειρήνης

• Αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς , καθώς δεν κυριαρχεί ο φόβος του θανάτου.
• Στις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων κυριαρχούν ο σεβασμός, η κατανόηση και η αλληλεγγύη.
• Ο άνθρωπος είναι μια υγιής και ολόπλευρη προσωπικότητα χωρίς τραυματικές εμπειρίες.
• Πρόοδος και ευημερία της κοινωνίας.
• Ο πολιτισμός αναπτύσσεται σε όλους τους τομείς – επιστήμες, τέχνες, γράμματα – εφόσον ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να εμπνευστεί και να δημιουργήσει.
• Πολιτιστικές ανταλλαγές ανάμεσα στα κράτη.
• Ανάπτυξη της οικονομίας, αφού μειώνονται οι δαπάνες για πολεμικό εξοπλισμό.
• Ενίσχυση της δημοκρατίας και του διαλόγου.
• Διάδοση της ανθρωπιστικής παιδείας και ηθικών αξιών, όπως η δικαιοσύνη, η αγάπη για το συνάνθρωπο.
• Επικοινωνία και συνεργασία ανάμεσα στα κράτη για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων π.χ. περιβαλλοντική καταστροφή , αφού δεν υπάρχουν συγκρούσεις και ανταγωνισμοί.

2η παράγραφος → Οι συνέπειες του πολέμου

• Χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν στο πεδίο της μάχης, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή από τις αρρώστιες και την πείνα.
• Ο άμαχος πληθυσμός – γυναίκες, γέροι και παιδιά – αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εστία του και να γίνουν πρόσφυγες.
• Παιδιά μένουν ορφανά από τον ένα ή και από τους δύο γονείς και καταλήγουν να μεγαλώνουν σε ορφανοτροφεία.
• Τα θύματα του πολέμου τραυματίζονται ψυχικά και κουβαλούν σε όλη τους τη ζωή τις οδυνηρές εμπειρίες.
• Τα παιδιά εξοικειώνονται με τη βία και τα όπλα. Χάνουν την αθωότητά τους και από θύματα μετατρέπονται σε στυγνούς τιμωρούς.
• Κυριαρχεί το μίσος, η οργή και η επιθυμία για εκδίκηση.
• Ανασφάλεια, αβεβαιότητα και απαισιοδοξία. Ο άνθρωπος ενδιαφέρεται μόνο για την επιβίωσή του και μετατρέπεται σ’  ένα «θηρίο» χωρίς αισθήματα.
• Στις διαπροσωπικές σχέσεις επικρατούν η καχυποψία και η απομόνωση, oρατσισμός και οι προκαταλήψεις, ο φόβος για το ξένο ή το διαφορετικό .
• Όχι ανάπτυξη αλλά οπισθοδρόμηση. Οι τέχνες και οι επιστήμες στασιμοποιούνται. Τα σχολεία κλείνουν.
• Μνημεία πολιτισμού καταστρέφονται μέσα στη βαρβαρότητα του πολέμου.

Επίλογος → Χρέος όλων μας να διατηρήσουμε και να περιφρουρήσουμε την ειρήνη. Υποχρέωση να μεταδώσουμε την αγάπη μας γι’αυτήν στα παιδιά μας και στις επόμενες γενιές, καθώς δεν είναι αυτονόητο αγαθό.

Μαρία Αθανασίου*

Φιλόλογος

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου: Ενότητα 6η

Επιμέλεια: Μαρία Αθανασίου

ΘΕΜΑ : « Σ’ ένα κόσμο που συγκλονίζεται από φριχτές πράξεις βία και φυσικές καταστροφές, οι εθελοντές, άτομα και οργανώσεις, αναλαμβάνουν να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο, να περιθάλψουν, να στείλουν ένα μήνυμα ανθρωπιάς και συμπάθειας.

α) Τι ωθεί τους ανθρώπους σε πράξεις εθελοντικής προσφοράς σήμερα ;

β) Κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί ο εθελοντισμός να λύσει το πρόβλημα της ανθρώπινης δυστυχίας ;»

Πρόλογος → Ζούμε σ’ ένα κόσμο που καθημερινά συγκλονίζεται από φαινόμενα βίας και φυσικές καταστροφές. Μοναδική ελπίδα σωτηρίας είναι οι εθελοντές και οι διάφορες εθελοντικές οργανώσεις που με τη δράση τους προσπαθούν ν’ απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο και να δημιουργήσουν έναν καλύτερο κόσμο.

Κύριο μέρος

1η παράγραφος → Λόγοι ενασχόλησης με τον εθελοντισμό:

• Αγάπη για το συνάνθρωπο, αλληλεγγύη και συμπόνοια. Οι εθελοντές αγαπούν το συνάνθρωπό τους και θέλουν να τον βοηθούν, όταν βρίσκεται σε ανάγκη.
• Αλτρουισμός, ρομαντισμός, υψηλά ιδανικά.Οι περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται με τον εθελοντισμό παρακινούμενοι από υψηλά ιδανικά και μια ρομαντική διάθεση ότι μπορούν ν’ αλλάξουν τον κόσμο και να καταπολεμήσουν  τη φτώχεια, τον πόνο και τη δυστυχία. Επιπλέον, είναι αλτρουιστές, αφού βάζουν το συνάνθρωπό τους πάνω από τον εαυτό τους.
• Αίσθηση του καθήκοντος. Οι εθελοντές είναι υπεύθυνοι και κοινωνικά ευαισθητοποιημένοι με υψηλή αίσθηση του χρέους. Γνωρίζουν ότι η προσφορά και η αλληλεγγύη αποτελούν τη βάση για την ομαλή συμβίωση και πρόοδο των ανθρώπων.
• Ο εθελοντισμός δίνει νόημα στη ζωή του ανθρώπου. Μέσα από την προσφορά και την επαφή με το συνάνθρωπο αισθάνονται ολοκληρωμένοι και ευτυχισμένοι.

2η παράγραφος → Κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί ο εθελοντισμός να λύσει το πρόβλημα της ανθρώπινης δυστυχίας ;

Ο εθελοντισμός μπορεί να λύσει το πρόβλημα της ανθρώπινης δυστυχίας κάτω από τις εξής προϋποθέσεις.

• Να είναι οργανωμένος. Ένα άτομο ή μια μικρή ομάδα ατόμων δε μπορούν να σώσουν τον κόσμο. Οι εθελοντικές ομάδες πρέπει να έχουν τη στήριξη της πολιτείας και των χωρών όπου λαμβάνουν δράση, να έχουν χρηματοδότηση και να αποτελούνται από καταρτισμένουςεθελοντές που να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις,  ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες των ανθρώπων που τους χρειάζονται.
• Να είναι ανεξάρτητος από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Μόνο έτσι μπορεί να προσφέρει ουσιαστικό έργο.
• Οι εθελοντές πρέπει να έχουν όρεξη και μεράκι γι’ αυτό που κάνουν. Να μη νοιάζονται για την προσωπική τους προβολή και ματαιοδοξία.
• Να υπάρχει συνεργασία των εθελοντικών ομάδων σε παγκόσμιο επίπεδο. Με αυτό τον τρόπο, η βοήθεια θα είναι πιο άμεση και αποτελεσματική.

Επίλογος → Ο εθελοντισμός είναι στάση ζωής και η ύψιστη μορφή προσφοράς. Γι’ αυτό πρέπει όλοι μας να στηρίξουμε και να προωθήσουμε την ιδέα του εθελοντισμού.

Μαρία Αθανασίου*
Φιλόλογος

Σχεδιαγράμματα Εκθέσεων για τη Γ’ Γυμνασίου: Ενότητα 7η

Επιμέλεια: Μαρία Αθανασίου

ΘΕΜΑ: «Περιηγηθείτε μόνοι σας ή σε μικρές συντροφιές στη γειτονιά του σχολείου σας.Παρατηρείστε προσεκτικά δρόμους, κτίρια, τα μαγαζιά, τους κοινόχρηστους χώρους(πλατείες, πάρκα) και αξιολογήστε την αισθητική τους. Προσπαθήστε να σκεφτείτε συγκεκριμένες παρεμβάσεις που θα βελτίωναν αισθητικά το χώρο. Στη συνέχεια συντάξτε μια επιστολή προς το δήμο ή άλλον αρμόδιο φορέα που να περιλαμβάνει τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις σας για παρεμβάσεις και αλλαγές στο χώρο.»           

 Πρόλογος – Με πρωτοβουλία της τάξης μας περιηγηθήκαμε στη γειτονιά του σχολείου, για να καταγράψουμε τις εντυπώσεις μας. Σε αυτή μας την επιστολή σας παραθέτουμε τις προτάσεις μας για αισθητικές παρεμβάσεις στο χώρο.

Κύριο μέρος

1η και 2η παράγραφος – Παρατηρήσεις και προτάσεις για βελτίωση

• Οι περισσότεροι δρόμοι είχαν λακκούβες, κάποια πεζοδρόμια ήταν πολύ μικρά και σε κάποια σημεία ήταν κατεστραμμένα. Οι ζημιές πρέπει ν’ αποκατασταθούν άμεσα, ώστε ν’ αποφευχθούν τυχόν ατυχήματα. Όπου είναι δυνατόν πρέπει να γίνει διαπλάτυνση των πεζοδρομίων, για  να διευκολύνονται οι πεζοί.
• Σκουπίδια πεταμένα στους δρόμους και στα πεζοδρόμια. Aναγκαία η τοποθέτηση περισσότερων κάδων απορριμμάτων όχι μόνο για λόγους αισθητικής αλλά και για την προστασία της δημόσιας υγείας.
• Αρκετά αυτοκίνητα ήταν διπλοπαρκαρισμένα ενώ άλλα σταθμευμένα πάνω στα πεζοδρόμια. Δημιουργία υπαίθριων πάρκινγκ, ώστε ν’ αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
• Έλλειψη πρασίνου όχι μόνο στα πεζοδρόμια αλλά και στην πλατεία και στην παιδική χαρά της γειτονιάς. Στους χώρους αυτούς καλό θα ήταν να φυτευτούν λουλούδια και δέντρα, ώστε η ζωή των περιοίκων να γίνει πιο ανθρώπινη.
• Πολύ ψηλά κτίρια, ομοιόμορφες και άχαρες πολυκατοικίες δημιουργούν αποπνικτική ατμόσφαιρα. Η πρότασή μας : να κατεδαφιστούν τα παλιά κτίρια, να βαφούν και να επισκευαστούν όσα δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Οι ένοικοι θα μπορούσαν να βάλουν λουλούδια στα μπαλκόνια τους και να φτιάξουν κήπους στις ταράτσες τους.
• Τα λιγοστά μαγαζιά που υπάρχουν στη γειτονιά χαρακτηρίζονται από έλλειψη πρωτοτυπίας, καθώς είναι μικρά και το ένα δίπλα στο άλλο. Φωτεινές πινακίδες και επιγραφές, έντονα χρώματα θα άλλαζαν την όψη τους.

Επίλογος – Ελπίζουμε οι προτάσεις μας να εισακουστούν και η γειτονιά του σχολείου μας να γίνει ομορφότερη. Άλλωστε, η καλαισθησία είναι δείγμα πολιτισμού!

Μαρία Αθανασίου*
Φιλόλογος
ΠΗΓΗ https://blogs.sch.gr/dimkitsos/%CE%BD-%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1-%CF%83%CF%87%CE%B5%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CE%B8%CE%B5%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%AD%CE%BA%CE%B8%CE%B5/
Ενότητα 1 η 
– ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
 Προσφορά ελληνισμού: 
α) Θεμελίωση επιστημών (φιλοσοφία, μαθηματικά κ.α.). β) Δημιουργία θαυμαστών έργων τέχνης. γ) Σύλληψη ιδέας Δημοκρατίας. δ) Ανθρωποκεντρικός πολιτισμός. ε) Αθλητικό ιδεώδες και ολυμπιακοί αγώνες. στ) Η ελληνική γλώσσα. Αντιφάσεις της σύγχρονης Ελλάδας: - Υπερηφάνεια για το παρελθόν / προγονολατρεία. - Προσκόλληση στην παράδοση / ξενομανία – μιμητισμός. - Φιλοξενία, ανθρωπιά / προσπάθεια εκμετάλλευσης των τουριστών. Υπέροχα τοπία / καταστροφή φυσικού περιβάλλοντος. 
Προτερήματα Ελλήνων:
 Πνευματικά:  Αγάπη για ελευθερία  Φιλομάθεια  Ευφυΐα, ετοιμότητα πνεύματος  Καλαισθησία Ηθικά / Ψυχολογικά:  Ηρωικό φρόνημα (ανδρεία – λεβεντιά)  Καλοσύνη / γενναιοψυχία  Πνεύμα δικαιοσύνης  Αδούλωτο φρόνημα Κοινωνικά:  Φιλοξενία, εγκαρδιότητα  Πρωτοβουλία / δημιουργικότητα Πολιτικά:  Φιλοπατρία  Θεμελίωση Δημοκρατίας Εθνικά:  Ηρωισμός  Διατήρηση παράδοσης 
Ελαττώματα: 
o Ξενομανία / συναίσθημα κατωτερότητας o Επιπολαιότητα / έλλειψη τάξης, συστήματος, προγραμματισμού o Εγωισμός / αλαζονεία o Απειθαρχία o Πονηριά με τάση προς την απάτη / συμφεροντολόγος – ατομιστής (Ο Έλληνας) o Ιστορική αμνησία o Διχόνοια Ορθή στάση Ελλήνων:  Ομόνοια  Εθνική αυτογνωσία  Συλλογική προσπάθεια και θέληση  Σεβασμός στο παρελθόν  Διατήρηση πολιτιστικών στοιχείων / εθνική συνείδηση  Συνδυασμός ευρωπαϊκής και εθνικής ιδέας

Ενότητα 2 η 
– ΓΛΩΣΣΑ
 Ορισμός: 
Κώδικας επικοινωνίας, σύστηµα σηµείων (λέξεις), µε το οποίο τα µέλη µιας κοινότητας στέλνουν και δέχονται µηνύµατα, επικοινωνούν. 
Σημασία γλώσσας:
  Αποτελεί όργανο επικοινωνίας (ανταλλαγή ιδεών, πληροφορίες, ενημέρωση…).  Είναι ο κύριος φορέας της ανθρώπινης σκέψης, τις οργανώνει, τις μετατρέπει σε συγκροτημένο λόγο και τις εκφράζει.  Αποτελεί μέσο έκφρασης συναισθημάτων.  Είναι παράγοντας κοινωνικοποίησης.  Συντελεί στην ανάπτυξη του πολιτισμού αφού η πνευματική δημιουργία στηρίζεται σ’ αυτή.  Συμβάλλει στην επικοινωνία των λαών.  Παρέχει στο άτομο τη δυνατότητα να καλλιεργήσει και να αναπτύξει τη φιλομάθειά του.  Φανερώνει την ιδιαιτερότητά του κάθε ανθρώπου, το προσωπικό του ύφος και τον διαφοροποιεί από τη μάζα. Προβλήματα γλώσσας: 
 Λεξιπενία, φτωχό λεξιλόγιο Αδυναμία ακριβούς διατύπωσης, άχρωμος και επίπεδος λόγος Βωμολοχίες, ροπή προς τη χυδαιότητα Κακή χρήση γραμματικής-συντακτικού Καταιγισμός ξένων λέξεων Γλωσσικός λαϊκισμός (χρήση αργκό) Χρήση greeklish 
Αίτια γλωσσικής υποβάθµισης 
α) Η ελλιπής και τυπική διδασκαλία της γλώσσας στο σχολείο β) Η επίδραση των ΜΜΕ και κυρίως της τηλεόρασης γ) Η τυποποίηση των ανθρωπίνων σχέσεων δ) Η αρνητική επίδραση της πολιτικής (χρήση συνθηµατολογικής γλώσσας) ε) Η πολιτιστική διείσδυση των ανεπτυγµένων κρατών στη χώρα µας
 Μέτρα – Προτάσεις: 
 Αναβάθμιση της γλωσσικής διδασκαλίας στα σχολεία και σύνδεση της Νέας Ελληνικής με την Αρχαία γλώσσα.  Σωστή χρήση του λόγου των ΜΜΕ και ανάδειξη του Τύπου σε μέσο σωστής γλωσσικής αγωγής. Σχετικές εκπομπές για τη γλώσσα.  Δραστηριοποίηση των πνευματικών ανθρώπων αλλά και των ειδικών φορέων για τη γλωσσική καλλιέρ
γεια.  Λήψη μέτρων από την Πολιτεία για την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας (π.χ δημιουργία βιβλιοθηκών).  Συμβολή της οικογένειας με την παροχή σωστών προτύπων και την προσπάθειά της να πείσει το παιδί να διαβάζει

Ενότητα 3 η
 - ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ 
Ορισμοί
 Στερεότυπα: είναι συµβολικοί χαρακτηρισµοί, που αποδίδονται στα µέλη µιας οµάδας και βασίζονται σε γενικεύσεις. Μπορεί να είναι θετικά ή αρνητικά (βάζουµε ετικέτες στους ανθρώπους), Έτσι εκδηλώνονται διακρίσεις, φανατισµοί.
 Προκαταλήψεις: 
είναι εκδηλώσεις εύνοιας ή δυσµένειας όχι µε βάση αντικειµενικά κριτήρια και δεδοµένα, αλλά προσωπικές συµπάθειες και ατοµικά -Η τεχνολογία -Η ξενοφοβία -Η κρίση αξιών Εθνικιστικά: -Περηφάνια / αλαζονεία -Εθνικός εγωισμός -Τραυματικές εμπειρίες παρελθόντος Θρησκευτικά: -Θρησκευτικός φανατισμός 
Συνέπειες:
  Προσβάλλει την ανθρώπινη προσωπικότητα / περιθωριοποιεί / απομονώνει.  Συντελεί στην εκμετάλλευση και την υποδούλωση των ανθρώπων και των λαών.  Καλλιεργεί πάθη, μίσος, φανατισμό, περιφρόνηση.  Δηλητηριάζει τις σχέσεις των λαών και των ανθρώπων.  Καλλιεργεί το αίσθημα της υπεροχής και την επιθυμία της εκμετάλλευσης του συνανθρώπου.  Εμποδίζει τη συνεργασία και τη φιλία, που είναι παράγοντες προόδου και δημιουργίας.  Προκαλεί κοινωνικές αναταραχές, εξεγέρσεις, αιματοχυσίες.  Προκαλεί αδικίες, κοινωνικές ανισότητες.  Δημιουργεί άθλιες συνθήκες διαβίωσης.  Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες Προϋποθέσεις / Τρόποι για την καταπολέμηση του ρατσισμού: Σεβασμός και ανεκτικότητα προς το διαφορετικό (οικογένεια, σχολείο). Ενεργοποίηση των πνευματικών ανθρώπων, ώστε να αγωνιστούν για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, στις χώρες που υπάρχουν. Υλική και ηθική βοήθεια στους λαούς που καταπιέζονται από το ρατσισμό. Επιβολή κυρώσεων (εμπάργκο οικονομικό ή διπλωματικό) στα κράτη που εφαρμόζουν τις φυλετικές διακρίσεις. Μέσα από την παιδεία να περνούν μηνύματα για την υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων / υιοθέτηση ανθρωπιστικών αξιών(αγάπη, συνεργασία κ.α). Τα διάφορα κοινωνικά συστήματα να σέβονται και να προωθούν τον ανθρωπισμό. Άτομα με ειδικές ανάγκες Προβλήματα που αντιμετωπίζουν:
  Πρακτικής φύσεως προβλήματα (π.χ μετακίνηση)  Την κοινωνική απομόνωση  Την ανεργία  Την έλλειψη οργανωμένης εκπαίδευσης Τρόποι αντιμετώπισης: Άτομο: Ευαισθησία, κατανόηση, αγάπη, ενδιαφέρον Παροχή βοήθειας, εκδήλωση ενδιαφέροντος Κοινωνική συναναστροφή και διάλογο Όχι στον κοινωνικό ρατσισμό και στον αποκλεισμό τους Πολιτεία: Ράμπες, ειδικοί σηματοδότες, κ.α. Ειδικά σχολεία Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης (σχολείο, Μ.Μ.Ε) Φροντίδα για επαγγελματική κατάρτιση και αποκατάσταση

Ενότητα 4η
 – ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
 Στόχοι Ευρωπαϊκής Ένωσης: 
- Οικονομική ανάπτυξη και ευημερία όλων των κρατών – μελών - Διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης –> Συνοχή και ενότητα - Διατήρηση πολιτικής σταθερότητας και ανάδειξη δημοκρατίας - Εδραίωση της ειρήνης στον ευρωπαϊκό χώρο - Συνεργασία μεταξύ των κρατών για αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων
 Λόγοι συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών σχολείων: 
 Γνωριμία και επαφή με την ευρωπαϊκή πολυμορφία (γλώσσα, παράδοση, θρησκεία) και προσπάθεια εντοπισμού και ανάδειξης της κοινής πολιτισμικής κληρονομιάς (αγώνες για την ελευθερία, δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, κοινά ιστορικά βιώματα, κ.α).  Ανταλλαγή απόψεων και γόνιμη επικοινωνία σε διάφορους τομείς, όπως εκπαίδευση, περιβάλλον, αθλητισμός.  Συνεργασία και κοινή δράση απέναντι σε προβλήματα που απασχολούν τους νέους όλης της Ευρώπης (ρατσισμός, ναρκωτικά, ανεργία, κ.α).  Εκπαιδευτικές ανταλλαγές και συναντήσεις μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων (π.χ Comenius).  Ανάπτυξη φιλίας. Ελπίδες από την Ευρωπαϊκή ενοποίηση: Καταπολέμηση κοινωνικών προβλημάτων. Ενίσχυση της οικονομίας των ασθενέστερων χωρών. Από κοινού αντιμετώπιση των διακρατικών προβλημάτων. Ενίσχυση της πίστης σε αρχές όπως ελευθερία, ισοτιμία, δημοκρατία και διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συνεργασία σε όλους τους τομείς (επιστήμη, τέχνες κ.α). 
Φόβοι – κίνδυνοι από την Ευρωπαϊκή ενοποίηση:
  Απώλεια εθνικής ταυτότητας και παραποίηση της ξεχωριστής μας φυσιογνωμίας –> Μη τήρηση ηθών και εθίμων.  Παραφθορά της γλώσσας (εισροή ξενικών στοιχείων).  Παραγκωνισμός των αδύναμων χωρών και συνεταιρισμός των ισχυρών.  Αδράνεια και μη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων –> Αδιαφορία για την ευρωπαϊκή πορεία.  Ξενομανία  

Ενότητα 5 η 
– ΕΙΡΗΝΗ - ΠΟΛΕΜΟΣ 
 Τα αγαθά της ειρήνης 
 Αίσθημα ασφάλειας, τάξης και σιγουριάς , καθώς δεν κυριαρχεί ο φόβος του θανάτου.  Στις σχέσεις των ανθρώπων κυριαρχούν ο σεβασμός, η κατανόηση και η αλληλεγγύη.  Ο άνθρωπος είναι μια υγιής και ολόπλευρη προσωπικότητα χωρίς τραυματικές εμπειρίες.  Πρόοδος και ευημερία της κοινωνίας.  Ο πολιτισμός αναπτύσσεται σε όλους τους τομείς – επιστήμες, τέχνες, γράμματα αφού ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να εμπνευστεί και να δημιουργήσει.  Ανάπτυξη της οικονομίας, αφού μειώνονται οι δαπάνες για πολεμικό εξοπλισμό.  Ενίσχυση της δημοκρατίας και του διαλόγου.  Διάδοση της ανθρωπιστικής παιδείας και ηθικών αξιών, όπως η δικαιοσύνη, η αγάπη για το συνάνθρωπο.  Επικοινωνία και συνεργασία ανάμεσα στα κράτη για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων π.χ. περιβαλλοντική καταστροφή , αφού δεν υπάρχουν συγκρούσεις και ανταγωνισμοί. 
 Οι συνέπειες του πολέμου
 - Χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν στο πεδίο της μάχης, ή από τις αρρώστιες και την πείνα. - Ο άμαχος πληθυσμός γυναίκες, γέροι και παιδιά αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι του και να γίνουν πρόσφυγες. - Παιδιά μένουν ορφανά από τον ένα ή και από τους δύο γονείς και καταλήγουν να μεγαλώνουν σε ορφανοτροφεία. - Τα θύματα του πολέμου τραυματίζονται ψυχικά και κουβαλούν σε όλη τους τη ζωή τις οδυνηρές εμπειρίες. - Τα παιδιά εξοικειώνονται με τη βία και τα όπλα. Χάνουν την αθωότητά τους. - Κυριαρχεί το μίσος, η οργή και η επιθυμία για εκδίκηση. - Ανασφάλεια, αβεβαιότητα και απαισιοδοξία. - Επικρατούν η καχυποψία και η απομόνωση, o ρατσισμός και οι προκαταλήψεις, ο φόβος για το ξένο ή το διαφορετικό . - Όχι ανάπτυξη αλλά οπισθοδρόμηση. Οι τέχνες και οι επιστήμες στασιμοποιούνται. Τα σχολεία κλείνουν. - Μνημεία πολιτισμού καταστρέφονται μέσα στη βαρβαρότητα του πολέμου. 
Στόχος:
 Επικράτηση και διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης

Ενότητα 6η 
– ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ 
Ορισμός:
Η οργανωμένη, εκούσια και ανιδιοτελής προσφορά υπηρεσιών στο κοινωνικό σύνολο. 
Αξία: 
o Καταπολέμηση ατομικισμού και ιδιοτέλειας, ανάπτυξη αλληλεγγύης, συντροφικότητας, ενότητας.
 o Ενεργός συμμετοχή στην κοινωνική και πολιτική ζωή και ενίσχυση δημοκρατίας. o Έμπρακτη απόδειξη ανιδιοτελούς αγάπης προς τον συνάνθρωπο. o Ηθική ικανοποίηση και πληρότητα. o Διοχέτευση δημιουργικών δυνάμεων ανθρώπου με τρόπο ωφέλιμο.
 Φορείς ευαισθητοποίησης: 
 Οικογένεια –>
Ανατρέφει τα μέλη της με πνεύμα ανιδιοτελούς προσφοράς, δίνοντας η ίδια το παράδειγμα.
 Το σχολείο –>
 Διαμορφώνει προσωπικότητες με ηθικές αξίες και ανθρωπιστικά ιδεώδη / Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ή συμμετέχει σε δραστηριότητες εθελοντικής δράσης. 
 Τα Μ.Μ.Ε. –> 
Παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της εθελοντικής προσφοράς και δράσης / Προβάλλουν ανάλογα πρότυπα. 
Οι πολιτικοί, πνευματικοί και θρησκευτικοί ηγέτες –> 
Δίνουν με το έργο τους παραδείγματα κοινωνικής προσφοράς, ώστε να αποτελέσουν παράδειγμα για τον κόσμο. Προβλήματα σύγχρονης εποχής που καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης: o Παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές χώρες της υφηλίου. o Πόλεμος και συνέπειές του. o Bία και εγκληματικότητα. o Οικολογική καταστροφή. o Κυριαρχία της μηχανής. o Απρόσωπες, εφήμερες και ιδιοτελείς διαπροσωπικές σχέσεις. o Υπονόμευση ανθρώπινων αξιών από τον υλικό ευδαιμονισμό, τη χρησιμοθηρία, τον ανταγωνισμό .

Ενότητα 6η
 – ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ 
Ορισμός:
Η οργανωμένη, εκούσια και ανιδιοτελής προσφορά υπηρεσιών στο κοινωνικό σύνολο. Αξία: o Καταπολέμηση ατομικισμού και ιδιοτέλειας, ανάπτυξη αλληλεγγύης, συντροφικότητας, ενότητας. o Ενεργός συμμετοχή στην κοινωνική και πολιτική ζωή και ενίσχυση δημοκρατίας. o Έμπρακτη απόδειξη ανιδιοτελούς αγάπης προς τον συνάνθρωπο. o Ηθική ικανοποίηση και πληρότητα. o Διοχέτευση δημιουργικών δυνάμεων ανθρώπου με τρόπο ωφέλιμο. 
Φορείς ευαισθητοποίησης: 
 Οικογένεια –>
Ανατρέφει τα μέλη της με πνεύμα ανιδιοτελούς προσφοράς, δίνοντας η ίδια το παράδειγμα. 
 Το σχολείο –> 
Διαμορφώνει προσωπικότητες με ηθικές αξίες και ανθρωπιστικά ιδεώδη / Αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ή συμμετέχει σε δραστηριότητες εθελοντικής δράσης. 
 Τα Μ.Μ.Ε. –> 
Παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της εθελοντικής προσφοράς και δράσης / Προβάλλουν ανάλογα πρότυπα.
 Οι πολιτικοί, πνευματικοί και θρησκευτικοί ηγέτες –>
 Δίνουν με το έργο τους παραδείγματα κοινωνικής προσφοράς, ώστε να αποτελέσουν παράδειγμα για τον κόσμο. 
 Προβλήματα σύγχρονης εποχής που καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης: 
o Παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές χώρες της υφηλίου. o Πόλεμος και συνέπειές του. o Bία και εγκληματικότητα. o Οικολογική καταστροφή. o Κυριαρχία της μηχανής. o Απρόσωπες, εφήμερες και ιδιοτελείς διαπροσωπικές σχέσεις. o Υπονόμευση ανθρώπινων αξιών από τον υλικό ευδαιμονισμό, τη χρησιμοθηρία, τον ανταγωνισμό .

Ενότητα 7η - ΤΕΧΝΗ Ορισμός Τέχνη: είναι η έκφραση, η αποκάλυψη του ωραίου. Είναι η δηµιουργία έργων µέσα από τα οποία ο δηµιουργός τους, ο καλλιτέχνης, επιδιώκει να εξωτερικεύσει τα συναισθήµατά του, τα βιώµατά του, τις ιδέες τους και να επικοινωνήσει µε τον κόσµο, προκαλώντας ταυτόχρονα αισθητική συγκίνηση. Αισθητική συγκίνηση: εννοούµε τη συναισθηµατική εξύψωση που νιώθει κανείς όταν έρθει σε επαφή µε το ωραίο. Τότε νιώθουµε την ψυχή µας να γεµίζει από ένα αίσθηµα πληρότητας, ευφορίας, χαράς. Το ίδιο µπορεί να συµβεί, αν διαβάσουµε ένα λογοτεχνικό κείµενο ή αν σταθούµε µπροστά σε έναν πίνακα ζωγραφικής. 
Ο καλλιτέχνης: 
είναι ένα ιδιαίτερα χαρισµατικό και εµπνευσµένο άτοµο. ∆ιαθέτει το ταλέντο, το έµφυτο αυτό χάρισµα του δηµιουργού, που τον οδηγεί στο να παράγει όµορφα και πρωτότυπα δηµιουργήµατα. ∆ιακρίνεται για την ευαισθησία και τη δηµιουργική φαντασία, γι’ αυτό έχει τη δύναµη να µετουσιώνει σε τέχνη τις ιδέες και τα συναισθήµατά του. 
Μορφές της τέχνης:
 Καλές τέχνες:
 Λογοτεχνία (ποίηση και πεζογραφία), εικαστικές τέχνες (ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική), κινητικές τέχνες ή τέχνες του χρόνου (µουσική, θέατρο, χορός, κινηµατογράφος, όπερα)
 Εφαρµοσµένες τέχνες: 
Αγγειοπλαστική, χρυσοχοϊα, η τέχνη του επίπλου, η διακόσµηση, η τέχνη του γυαλιού, κ.λ.π. Γραφικές τέχνες: Χαλκογραφία, ξυλογραφία, λιθογραφία Η αξία της τέχνης:
 Προβληµατίζει και ευαισθητοποιεί Εξευγενίζει τον άνθρωπο Ψυχαγωγεί Ενώνει τους ανθρώπους και τους λαούς Οδηγεί στην αυτογνωσία και την αυτοκριτική Προβάλλει πρότυπα και αξίες Η τέχνη σταµατά το χρόνο

Ν. Γλώσσα – Σχεδιαγράμματα θεμάτων έκθεσης όλων των ενοτήτων

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1^η

Θέματα για συζήτηση και παραγωγή λόγου.

1. Προσφορά ελληνισμού:
   • Θεμελίωση επιστημών (φιλοσοφία, μαθηματικά κ.α.).
   • Δημιουργία θαυμαστών έργων τέχνης.
   • Σύλληψη ιδέας Δημοκρατίας.
   • Ανθρωποκεντρικός πολιτισμός.
   • Αθλητικό ιδεώδες και ολυμπιακοί αγώνες.
   • Η ελληνική γλώσσα.
2. Αντιφάσεις της σύγχρονης Ελλάδας: 
   • Υπερηφάνεια για το παρελθόν / προγονολατρία.
   • Προσκόλληση στην παράδοση / ξενομανία – μιμητισμός.
   • Φιλοξενία, ανθρωπιά / προσπάθεια εκμετάλλευσης των τουριστών.
   • Υπέροχα τοπία / καταστροφή φυσικού περιβάλλοντος, εμπορευματοποίηση,   τουριστική ανάπτυξη.]
3. Προτερήματα Ελλήνων:
   1. Πνευματικά:
      • Αγάπη για ελευθερία
      • Φιλοπερίεργο πνεύμα
      • Φιλομάθεια
      • Ευφυΐα, ετοιμότητα πνεύματος
      • Καλαισθησία
   2. Ηθικά / Ψυχολογικά:
      • Ηρωικό φρόνημα (ανδρεία – λεβεντιά)
      • Καλοσύνη / γενναιοψυχία
      • Πνεύμα δικαιοσύνης
      • Αδούλωτο φρόνημα
   3. Κοινωνικά:
      • Φιλοξενία, εγκαρδιότητα
      • Αλτρουισμός / φιλαλληλία
      • Πρωτοβουλία / δημιουργικότητα
   4. Πολιτικά:
      • Φιλοπατρία
      • Θεμελίωση Δημοκρατίας
   5. Εθνικά:
      • Ηρωισμός
      • Διατήρηση παράδοσης
   6. Άλλα γνωρίσματα:
      • Θρησκευτικότητα
      • Εργατικότητα
      • «Ελληνικό δαιμόνιο»
4. Ελαττώματα:
   • Ξενομανία / συναίσθημα κατωτερότητας
   • Επιπολαιότητα / έλλειψη τάξης, συστήματος, προγραμματισμού
   • Αρχομανία / εγωισμός / αλαζονεία
   • Απειθαρχία
   • Πονηριά με τάση προς την απάτη / συμφεροντολόγος – ατομιστής (Ο Έλληνας)
   • Ιστορική αμνησία
   • Διχόνοια
5. Ορθή στάση Ελλήνων:
• Ομόνοια, συνοχή
• Εθνική αυτογνωσία
• Συλλογική προσπάθεια και θέληση
• Σεβασμός στο παρελθόν
• Ενδυνάμωση πολιτιστικών στοιχείων / εθνική συνείδηση
• Συνδυασμός ευρωπαικής και εθνικής ιδέα
• ΕΝΟΤΗΤΑ 2^η
  1. Αξία γλώσσας:
     • Αποτελεί όργανο επικοινωνίας (ανταλλαγή ιδεών, πληροφορίες, ενημέρωση…).
     • Είναι ο κύριος φορέας της ανθρώπινης σκέψης, τις οργανώνει, τις μετατρέπει σε συγκροτημένο λόγο και τις  εκφράζει.
     • Αποτελεί μέσο έκφρασης συναισθημάτων.
     • Είναι παράγοντας κοινωνικοποίησης.
     • Συντελεί στην ανάπτυξη του πολιτισμού αφού η πνευματική δημιουργία στηρίζεται σ’ αυτή.
     • Συμβάλλει στην επικοινωνία των λαών.
     • Παρέχει στο άτομο τη δυνατότητα να καλλιεργήσει και να αναπτύξει τη φιλομάθειά του.
     • Βοηθά στην βίωση και μετάδοση της παράδοσης και αναδεικνύεται σε φορέα μνήμης και ιστορίας , σε παράμετρο της εθνικής ταυτότητας και συνείδησης.
     • Η γλώσσα είναι μέσο εξατομίκευσης για έναν άνθρωπο. Φανερώνει την ιδιαιτερότητά του, το προσωπικό του ύφος και τον διαφοροποιεί από τη μάζα.
  2.  Το γλωσσικό πρόβλημα:
     • Χαμηλή ποιότητα στο λόγο μας.
     • Υποβάθμιση της γλώσσας μας.
     • Κρίση που μαστίζει τη γλωσσική μας επικοινωνία.
  3. Στοιχειοθέτηση γλωσσικής υποβάθμισης (Προβλήματα γλώσσας):
     • Λεξιπενία, φτωχό λεξιλόγιο
     • Βαρβαρισμοί
     • Αδυναμία ακριβούς διατύπωσης, λόγος αποσπασματικός, άχρωμος και επίπεδος
     • Βωμολοχίες, ροπή προς τη χυδαιότητα
     • Περιορισμός ζωντανού προφορικού λόγου ( κωδικοποιημένη χρήση της γλώσσας)
     • Καταιγισμός ξένων λέξεων
     • Γλωσσικός λαϊκισμός (χρήση αργκό)
     • Χρήση greeklish
  4. Αίτια της κρίσης:
     • Η παιδεία έχει χάσει το ανθρωπιστικό της περιεχόμενο. Υπάρχει περιορισμός γλωσσικών μαθημάτων ενώ στο σύνολό της αυτή έχει γίνει καθαρά απομνημονευτική. Κακή οργάνωση γλωσσικής διδασκαλίας.
     • Η απομάκρυνση από την παράδοση που οδηγεί σε άκριτη υιοθέτηση ξένων λέξεων (παγκοσμιοποίηση).
     • Ο ρόλος της εικόνας (ΜΜΕ και κυρίως τηλεόραση) που απομακρύνει από το γραπτό λόγο και τη γνωριμία με τη γλώσσα ενώ προσφέρει συχνά χαμηλού γλωσσικού επιπέδου  ερεθίσματα.
     • Η μαζοποίηση και η συνθηματολογία (οι άνθρωποι μαζεύονται στις πόλεις και λειτουργούν ομοιόμορφα, χωρίς ταυτότητα. Δεν υπάρχει διάλογος).
     • Εκχυδαϊσμός  και εκβαρβαρισμός της γλώσσας στην πολιτική και στη διαφήμιση ,η οποία στηρίζει τη λειτουργία της και την αποτελεσματικότητά της στο λόγο – σλόγκαν και στη μηχανική επανάληψή του.
     • Η οικονομία του χρόνου.
  5. Μέτρα – Προτάσεις:
     • Αναβάθμιση της γλωσσικής διδασκαλίας στα σχολεία και σύνδεση της Νέας Ελληνικής με την Αρχαία γλώσσα.
     • Σωστή χρήση του λόγου των ΜΜΕ και ανάδειξη του Τύπου σε μέσου σωστής γλωσσικής αγωγής. Σχετικές εκπομπές για τη γλώσσα.
     • Δραστηριοποίηση των πνευματικών ανθρώπων αλλά και των ειδικών φορέων για τη γλωσσική καλλιέργεια.
     • Λήψη μέτρων  από την Πολιτεία για την ενίσχυση της φιλαναγνωσίας (π.χ δημιουργία βιβλιοθηκών).
     • Συμβολή της οικογένειας με την παροχή σωστών προτύπων και την προσπάθειά της να πείσει το παιδί να διαβάζει.
     • ΣΤΟΧΟΣ: Η γλωσσική ευαισθητοποίηση όλων μας!
  6. Γλωσσομάθεια: Η σπουδή της γλώσσας ξένων λαών.
     • Αναγκαιότητα:
       • Ανταγωνισμός σε παγκόσμιο επίπεδο.
       • Εκμηδένιση των αποστάσεων.
       • Ανάπτυξη των επιστημών και της τεχνολογίας .
     • Σημασία της:
     • Πρακτικοί λόγοι επικοινωνίας.
     • Πνευματική καλλιέργεια ατόμου και ανάπτυξη κριτικής ικανότητας.
     • Εμβάθυνση σε όλους τους τομείς της γνώσης και στην ξένη βιβλιογραφία.
     • Αναγκαίο επαγγελματικό εφόδιο.
     • Γνωριμία με τον τρόπο σκέψης ,τη νοοτροπία, την κουλτούρα ενός λαού.
     • Γνωριμία του ανθρώπου με την εθνική του γλώσσα.
     • ΕΝΟΤΗΤΑ 3^η
       Α. Ρατσισμός:
       1. Φυλετικός: Η διάκριση και ο διαχωρισμός  των ανθρώπων ανάλογα με το χρώμα ή την καταγωγή τους. Μία πολιτική ιδεολογία η οποία δέχεται ότι η λευκή κυρίως φυλή είναι ανώτερη των άλλων.
       2. Κοινωνικός: Οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών και των δούλων στην αρχαιότητα. Επίσης ο διαχωρισμός σε ανώτερες και κατώτερες κοινωνικές τάξεις φανερώνει ρατσιστικές αντιλήψεις, οι οποίες διαιωνίζουν τις κοινωνικές διακρίσεις και δικαιολογούν την εκμετάλλευση ορισμένων κοινωνικών ομάδων. Είναι ακόμη οι διακρίσεις σε βάρος των μειονοτήτων, των ατόμων με ειδικές ανάγκες, ναρκομανών, φορέων του AIDS, κ.α.
       3. Εθνικός: Η αίσθηση της υπεροχής ενός έθνους έναντι των άλλων (εθνικισμός, σοβινισμός).
       4. Θρησκευτικός: Η αντίληψη ότι μια θρησκεία είναι η μόνη αληθινή και πρέπει να επικρατήσει έναντι των υπολοίπων.
       Τα αίτια:
       1. Πνευματικά:
          • Η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας.
          • Η απλουστευτική τάση των ανθρώπων για κατηγοριοποιήσεις.
          • Τα Μ.Μ.Ε.
       2. Ψυχολογικά:
          • Η τάση του ανθρώπου και κάθε λαού για διάκριση.
          • Η εύρεση ελαττωμάτων στους άλλους.
          • Υπερτροφικός εγωισμός.
          • Η αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων .
       3. Κοινωνικο – Οικονομικά:
          • Η κοινωνικο-οικονομική εκμετάλλευση των αδυνάτων
          • Η τεχνολογία
          • Η ξενοφοβία
          • Η κρίση αξιών
       4. Εθνικιστικά:
          • Περηφάνια / αλαζονεία
          • Εθνικός εγωισμός
          • Τραυματικές εμπειρίες παρελθόντος
       5. Θρησκευτικά:
          • Θρησκευτικός προσηλυτισμός / φανατισμός
          • Θρησκευτικές προλήψεις
       Συνέπειες:  (Ο ρατσισμός…)
       1. Προσβάλλει την ανθρώπινη προσωπικότητα / περιθωριοποιεί / απομονώνει.
       2. Συντελεί στην εκμετάλλευση και την υποδούλωση των ανθρώπων και των λαών.
       3. Καλλιεργεί πάθη, μίσος, φανατισμό, αντεκδίκηση, περιφρόνηση.
       4. Δηλητηριάζει τις σχέσεις των λαών και των ανθρώπων.
       5. Καλλιεργεί το αίσθημα της υπεροχής και την επιθυμία της εκμετάλλευσης του συνανθρώπου.
       6. Εμποδίζει τη συνεργασία και τη φιλία, που είναι παράγοντες προόδου και δημιουργίας.
       7. Προκαλεί κοινωνικές αναταραχές, εξεγέρσεις, αιματοχυσίες.
       8. Προκαλεί αδικίες, κοινωνικές ανισότητες.
       9. Δημιουργεί άθλιες συνθήκες διαβίωσης.
       10. Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες, που υποστήριξαν όλα τα φωτεινά πνεύματα της ιστορίας.
       11. Οδηγεί στην ενεργό αντίδραση και την αντιβία από την πλευρά των αδικούμενων φυλετικών μειονοτήτων.
       Προϋποθέσεις / Τρόποι για την καταπολέμηση του ρατσισμού:
       1. Σεβασμός και ανεκτικότητα προς το διαφορετικό (οικογένεια, σχολείο).
       2. Ενεργοποίηση των πνευματικών ανθρώπων, ώστε να αγωνιστούν για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, στις χώρες που υπάρχουν.
       3. Υλική και ηθική βοήθεια στους λαούς που καταπιέζονται από το ρατσισμό.
       4. Επιβολή κυρώσεων (εμπάργκο οικονομικό ή διπλωματικό) στα κράτη που εφαρμόζουν τις φυλετικές διακρίσεις.
       5. Μέσα από την παιδεία να περνούν μηνύματα για την υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων / υιοθέτηση ανθρωπιστικών αξιών(αγάπη, συνεργασία κ.α).
       6. Τα διάφορα κοινωνικά συστήματα να σέβονται και να προωθούν τον ανθρωπισμό.
       Β. Άτομα με ειδικές ανάγκες:
       1. Προβλήματα που αντιμετωπίζουν:
          • Πρακτικής φύσεως προβλήματα (π.χ μετακίνηση)
          • Την κοινωνική απομόνωση
          • Την ανεργία
          • Την κοινωνική αναλγησία
          • Τον εγκλεισμό σε προσβλητικά για την ανθρώπινη προσωπικότητα ιδρύματα
          • Την έλλειψη οργανωμένης εκπαίδευσης
       2. Τρόποι αντιμετώπισης:
          •  Άτομο:
            • Ευαισθησία, κατανόηση, αγάπη, ενδιαφέρον
            • Παροχή βοήθειας, εκδήλωση ενδιαφέροντος
            • Κοινωνική συναναστροφή και διάλογο
            • Όχι στον κοινωνικό ρατσισμό και στον αποκλεισμό τους
          • Πολιτεία:
          • Ράμπες, ειδικοί σηματοδότες, κ.α.
          • Ειδικά σχολεία
          • Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης (σχολείο, Μ.Μ.Ε)
          • Φροντίδα για επαγγελματική κατάρτιση και αποκατάσταση
          • ΕΝΟΤΗΤΑ 4η
            1. Στόχοι Ευρωπαϊκής Ένωσης:
               • Οικονομική ανάπτυξη και ευημερία όλων των κρατών – μελών
               • Διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης –> Συνοχή και ενότητα
               • Διατήρηση πολιτικής σταθερότητας και ανάδειξη δημοκρατίας
               • Εδραίωση της ειρήνης στον ευρωπαϊκό χώρο
               • Συνεργασία μεταξύ των κρατών για αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων
            2. Λόγοι συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών σχολείων:
               • Γνωριμία και επαφή με την ευρωπαϊκή πολυμορφία (γλώσσα, παράδοση, θρησκεία) και προσπάθεια εντοπισμού και ανάδειξης της κοινής πολιτισμικής κληρονομιάς (αγώνες για την ελευθερία, δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, κοινά ιστορικά βιώματα, κ.α).
               • Ανταλλαγή απόψεων και γόνιμη επικοινωνία για τα συστήματα των ευρωπαϊκών χωρών σε διάφορους τομείς, όπως εκπαίδευση, περιβάλλον, αθλητισμός.
               • Συνεργασία και κοινή δράση απέναντι σε προβλήματα που απασχολούν τους νέους όλης της Ευρώπης (ρατσισμός, ναρκωτικά, ανεργία, κ.α).
               • Εκπαιδευτικές ανταλλαγές και συναντήσεις μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων (π.χ Comenius).
               • Ανάπτυξη φιλίας.
            3. Ελπίδες από την Ευρωπαϊκή ενοποίηση:
            • Καταπολέμηση κοινωνικών προβλημάτων.
            • Ενίσχυση της οικονομίας των ασθενέστερων χωρών.
            • Από κοινού αντιμετώπιση των διακρατικών προβλημάτων.
            4. 
               
            • Ενίσχυση της πίστης σε αρχές όπως ελευθερία, ισοτιμία, δημοκρατία και διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
            • Συνεργασία σε όλους τους τομείς (επιστήμη, τέχνες κ.α).
            5. Φόβοι – κίνδυνοι από την Ευρωπαϊκή ενοποίηση:
            • Απώλεια εθνικής ταυτότητας και παραποίηση της ξεχωριστής μας φυσιογνωμίας –> Μη τήρηση ηθών και εθίμων.
            • Παραφθορά της γλώσσας (εισροή ξενικών στοιχείων).
            • Παραγκωνισμός των αδύναμων χωρών και συνεταιρισμός των ισχυρών.
            • Αδράνεια και μη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων –> Αδιαφορία για την ευρωπαϊκή πορεία.
            • Ξενομανία

            • Γλώσσα Γ' Γυμνασίου : ΕΝΟΤΗΤΑ 3

              
              

              ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ : ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ 

              
              

              ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ  -  ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ
                     Η  έννοια  ρατσισμός  προέρχεται  από  τη  λέξη  «ράτσα» - που  σημαίνει  γένος, φυλή, σύνολο  δηλαδή  ανθρώπων  με  ίδιες  ρίζες  καταγωγής – και  δηλώνει  μορφή  φανατισμού.
                    Ρατσισμός  είναι  η  μεροληπτική  αντιμετώπιση  ορισμένων  ατόμων, ομάδων  ή  φυλών  που  δέχονται  μια  συνεχή  καταπίεση, την  οποία  προκαλούν  κοινωνικές  στερεοτυπικές  αντιλήψεις (προκαταλήψεις).  Υπάρχει, συνεπώς  η  αποδοχή  απόλυτων  σχημάτων  ανωτερότητας  ή  κατωτερότητας, που  καλλιεργεί  το  αίσθημα  της  υπεροχής  ή  της  μειονεξίας, με  αποτέλεσμα  να  κλυδωνίζεται  η  κοινωνική  τάξη – αρμονία  και  να  διασπάται  η  κοινωνική  συνοχή.
                   Ανέκαθεν  υπήρχε  το  φαινόμενο  του  ρατσισμού. Σε  παλιότερες  εποχές, όπου  οι  πολεμικές  συγκρούσεις  ήταν  πολύ  συχνές  λόγω  έξαρσης  του  θρησκευτικού  φανατισμού, των  πολλών  διεκδικήσεων  αλλά  και  του  χαμηλού  βιοτικού  και  πνευματικού  επιπέδου, ο  ρατσισμός  ήταν  αναπόφευκτος.  Για  παράδειγμα, στην  αρχαία  Αθήνα  υπήρχαν  οι  δούλοι  και  οι  ελεύθεροι, στο  Μεσαίωνα  οι  ευγενείς  και  οι  δουλοπάροικοι, ενώ  στην  Αμερική  οι  Ινδιάνοι  συγκρούονταν  με  τους  αποίκους. Σήμερα  παρ’ότι  το  πνευματικό  επίπεδο  και  οι  οικονομικές  συνθήκες  είναι  σαφώς  καλύτερες, οξύνεται  το  φαινόμενο  του  ρατσισμού, εξαιτίας  της  φτώχειας  και  της  έλλειψης  αληθινών  αξιών.
                    Ο  ρατσισμός  σήμερα  εκδηλώνεται  ποικιλοτρόπως  και  προσβάλλει, ανεπανόρθωτα  σχεδόν, σχέσεις  ατόμων, ομάδων  και  λαών. Προκαλούνται  φαινόμενα  περιθωριοποίησης, άγονες  αντιπαραθέσεις  ενώ  ευδοκιμούν  ο  πόλεμος  έναντι  της  ειρηνικής  συνύπαρξης, η  βία  έναντι  της  γαλήνης  και  η  ξενοφοβία  έναντι  της  γόνιμης  αλληλεπίδρασης  των  λαών.
                     Φυσικό  είναι  λοιπόν  το  αναπαλλοτρίωτο  δικαίωμα, δηλαδή  η  διαφύλαξη  της  ιδιαίτερης  φυσιογνωμίας  και  ταυτότητας  ατόμων  και  λαών, να  συνθλίβεται. Η  ουσιαστική  διαφοροποίηση  ενισχύει  τον  πολιτισμό, γιατί  προάγει  το  πνεύμα, προωθεί  τη  γόνιμη  αντίθεση  και  συμβάλλει  στην  αναβάθμιση  του  πολιτισμού.
              
              
              ΜΟΡΦΕΣ   ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
              Α.  Σε  σχέση  με  τους  λαούς  (φυλετικός  ρατσισμός)
              ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ  :  διάκριση    ανάλογα  με  το  χρώμα  (μαύροι – μαύροι, ινδιάνοι)
              ΕΘΝΙΚΟΣ  :  π.χ.  Εβραίοι – Γερμανοί  (Χίτλερ) -  θεωρία  Τσάμπερλεν  περί  Αρίας  φυλής  απέναντι  σε  μετανάστες, προσφυγές  κ.λ.π.
              ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ  :  Μουσουλμάνοι – Χριστιανοί, Εβραίοι = «ο  περιούσιος  λαός»
              ΑΝΩΤΕΡΟΤΗΤΑ  ΔΥΤΙΚΩΝ  ΚΡΑΤΩΝ  έναντι  ΧΩΡΩΝ  3ου  ΚΟΣΜΟΥ
              ΚΑΤΑΠΙΕΣΗ  ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΩΝ  σε  κράτη.
              
              Β. Σε  σχέση  με  άτομα  ή  ομάδες  (κοινωνικός  ρατσισμός)
              Αυτός  εκδηλώνεται  απέναντι  σε  :  ομοφυλόφιλους, ναρκομανείς, πόρνες, φορείς  AIDS, άτομα  με  ειδικές  ανάγκες, γυναίκες (διαφορετικός  τρόπος  αντιμετώπισής  τους  στο  επαγγελματικό, οικογενειακό  και  κοινωνικό  περιβάλλον), μαθητές (καλοί – κακοί  ανάλογα  με  τη  βαθμολογία), επαγγέλματα (πνευματικά – χειρωνακτικά).
              Επίσης  μπορεί  να  αφορά  στο  πνευματικό  επίπεδο, την  οικονομική  κατάσταση, τη  δυνατότητα  κατανάλωσης, τις  αντιλήψεις  για  τη  ζωή (ιδεολογία), την  ενδυμασία, τον  τρόπο  ομιλίας  και  ιασκέδασης, την  κατοχή  τίτλου  σπουδών  κ.λ.π.
              
              
              

              ΑΙΤΙΑ  ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ (ειδικά  στην  εποχή  μας)
              ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ  ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
              Γλώσσα Γ' Γυμνασίου : ΕΝΟΤΗΤΑ 4
              Β. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
              2. ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ
              Γλώσσα Γ' Γυμνασίου : ΕΝΟΤΗΤΑ 5
              ΕΙΡΗΝΗ (ορισμός)
              
              Αποτελέσματα της ειρήνης

              • Δυνατότητα  για  ολόπλευρη  ανάπτυξη  των  δυνατοτήτων  του  ανθρώπου – απόλαυση  της  ζωής  σε  όλες  της  τις  διαστάσεις.

              • Δυνατότητα  για  ανάπτυξη  του  πολιτισμού  σε  όλους  τους  τομείς (επιστήμες, τέχνες, γράμματα)

              • Δεν  κυριαρχεί  ο  άμεσος  κίνδυνος  του  θανάτουÞ αίσθημα  βεβαιότητας  και  ασφάλειαςÞανάπτυξη  δημιουργικότητας.

              • Μείωση  των  τεράστιων  πολεμικών  δαπανών – δυνατότητα  αύξησης  των  κοινωνικών  παροχών – πολύπλευρη  ανάπτυξη  οικονομίας – βελτίωση  ποιότητας  ζωής.

              • Επιτυγχάνεται  η  επικοινωνία  και  η  συνεργασία  ανάμεσα  στα  κράτη.

              • Εξασφάλιση  ειρήνης Þ ανάπτυξη  αγώνων  για  την  επίλυση  άλλων  προβλημάτων  και  βελτίωση  τομέων  της  πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής  ζωής.

              • Αποφυγή  ενός  πυρηνικού  ολοκαυτώματος  που  σήμερα  λόγω  των  εκσυγχρονισμένων  οπλικών  συστημάτων  μπορεί  να  επιφέρει  τεράστιες  καταστροφές.

              • Η υπεράσπιση ή η τάση επέκτασης των οικονομικών συμφερόντων (για

              • Η διαπλοκή μεταξύ οικονομικής (βιομηχανίας όπλων), πολιτικής και

              • Η κρίση ηθικών αξιών, ο ατομικισμός

              • Οι εθνικιστικές τάσεις σε πολλές περιοχές του κόσμου

              • Ο θρησκευτικός φανατισμός

              • Η συνεχιζόμενη εκμετάλλευση κρατών του Τρίτου Κόσμου (π.χ. Αφρική, Ασία) από αναπτυγμένες, που συσσωρεύει αθλιότητα, καταπίεση και τρομερές κοινωνικές ανισότητες

              • Η προσπάθεια κρατών να επιβάλλουν τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα

              • Οι πρωτοφανείς ανακατατάξεις στην παγκόσμια πολιτική σκηνή και η

              Συνέπειες  πολέμου

              • Ο  πόλεμος  φέρνει  μόνο  καταστροφή  και  όλεθρο, θάνατο  και  φρίκη. Οι  κοινωνίες  αποδεκατίζονται  και  η  αξία  της  ανθρώπινης  ζωής  ευτελίζεται.

              • Ο  άνθρωπος  θηριοποιείται, το  οικοδόμημα  του  πολιτισμού  του  καταστρέφεται, η  οικονομία  καταβαραθρώνεται, ενώ  οι  τέχνες  και  οι  επιστήμες  στασιμοποιούνται.

              • Απειλείται  οικολογική  καταστροφή, που  θα  είναι  ολική  με  τη  χρήση  των  σύγχρονων  ατομικών  και  χημικών  όπλων.

              • Γενικότερα, η  απειλή  ενός  πολέμου  καλλιεργεί  την  ανασφάλεια  και  την  απαισιοδοξία  για  το  μέλλον  και  την  επιδίωξη  του  υλικού  ευδαιμονισμού, παραλύει  την  ανθρώπινη  ενεργητικότητα  και  γενικά  οδηγεί  σε  σπασμωδικές  ενέργειες  και  σε  παθητικότητα.

              Μέτρα  για  τη  διαφύλαξη  της  ειρήνης

              • Σταδιακός  στρατιωτικός  αφοπλισμός.

              • Συστηματική  ενημέρωση  για  τις  καταστροφικές  συνέπειες  του  πολέμου.

              • Μαζικές  κινητοποιήσεις  από  όλους  τους  φορείς.

              • Ειρηνική  διευθέτηση  προβλημάτων  ανάμεσα  στις  χώρες.

              • Αποφυγή  της  παραπληροφόρησης  που  οδηγεί  στον  εθνικισμό.

              
              
              •    Πνευματική  ένδεια – προσωπικά  συμπλέγματα.
              •    Κρίση  αξιών – ηθική  χαλάρωση
              •    Προκαταλήψεις – στερεότυπα
              •    Οικονομικά  συμφέροντα, που  σήμερα  ενισχύεται  από  το  υλιστικό – καταναλωτικό  πνεύμα.
              •    Πολιτικές  σκοπιμότητες (επεκτατικές  βλέψεις – Χίτλερ)
              •    Κρίση  φορέων  αγωγής – έλλειψη  ανθρωπιστικής  παιδείας.
              •    Αρνητικά  πρότυπα  από  τα  ΜΜΕ
              •    Οι  πολιτικοί  ηγέτες  εντείνουν  τον  κομματικό  και  τον  πολιτικό  ρατσισμό.
              •    Ξενοφοβία, που  ενισχύεται  από  την  οικονομική  κρίση
              •    Θρησκευτικός  ή  και  εθνικός  φανατισμός.
              •    Καταστάσεις  ή  αντιλήψεις  που  διαμορφώνονται  μέσα  από  την  ανάμνηση  ιστορικών  γεγονότων.
              •    Ανεργία
              
              
              •    Ανισότητες  στην  εκπαίδευση – εύκολη  η  χειραγώγηση  των  θυμάτων  του  ρατσισμού.
              •    Εκμετάλλευση
              •    Βία – εγκληματικότητα
              •    Απουσία  υγιούς  δημοκρατίας.
              •    Ανασφάλεια – άγχος
              •    Εθνικισμός – πυροδότηση  πολέμων  και  συγκρούσεων
              •    Δε  συμβάλλουν  όλοι  στο  βαθμό  που  θα  μπορούσαν  στην  οικονομική  ανάπτυξη  της  χώρας.
              •    Απουσία  συνεργασίας.
              •    Διεύρυνση  χάσματος  μεταξύ  αναπτυγμένων  και  μη  χωρών.
              
              
              ΤΡΟΠΟΙ  ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ  ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
              Α.  Απ’το  άτομο
              •    Ευαισθησία  - κατανόηση
              •    Αυτοκριτική – αυτογνωσία
              •    Διάλογος
              •    Απαλλαγή  από  προκαταλήψεις
              •    Επιστροφή  στις  παραδοσιακές  αξίες  του  μέτρου.
              
              Β.  Από  φορείς
              •    Καλλιέργεια  σεβασμού  για  το  διαφορετικό.
              •    Προσωπικό  παράδειγμα  γονέων  με  υπεύθυνη  ανθρωπιστική  συμπεριφορά
              •    Ανθρωπιστική  παιδεία  από  το  σχολείο
              •    Περισσότερες  πολιτιστικές  εκδηλώσεις  στο  σχολείο  με  θέμα  την  υγιή  αντιμετώπιση  των  προσφύγων.
              •    Ειδικές  εκπομπές  από  τα  ΜΜΕ
              •    Ποιοτικός  έλεγχος  των  διαφόρων  εκπομπών  των  ΜΜΕ
              •    Υγιής  Δημοκρατία
              •    Κατάλληλο  ήθος  και  ύφος  πολιτικής  ηγεσίας.
              •    Ίσες  ευκαιρίες  για  συμμετοχή  των  πολιτών  στα  κοινά
              •    Εξασφάλιση  καλών  συνθηκών  εργασίας  με  πνεύμα  ισοτιμίας  για  όλους  τους  πολίτες.
              
              

              Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης
            • http://skapanefs.blogspot.com/2012/04/3.html
            • ΕΝΟΤΗΤΑ 4

              
              

              ΘΕΩΡΙΑ (Αναφορικές Προτάσεις, Συνώνυμα, Αντίθετα)

              
              

               1. ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ :

               Α. ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

              Εισάγονται :  

              Με αναφορικές αντωνυμίες (ο οποίος- η οποία- το οποίο, όποιος-όποια-όποιο, που, όσος-όση-όσο, ό,τι, οποιοσδήποτε-οποιαδήποτε-οποιοδήποτε, οσοσδήποτε, οτιδήποτε)

              Παίζουν ρόλο : Υποκειμένου, αντικειμένου, κατηγορούμενου
              π.χ. Πάρε ό,τι θες : αναφορική ονοματική σε θέση αντικειμένου του ρήματος "πάρε" της κύριας.
              π.χ. Όποιος θέλει μπορεί να φύγει : αναφορική ονοματική σε θέση υποκειμένου του ρήματος "μπορεί" της κύριας.
              π.χ. Η ευκαιρία αυτή είναι ό,τι ακριβώς επιθυμούσα : αναφορική ονοματική σε θέση κατηγορούμενου του ρήματος "είναι" της κύριας.
              
              Εισάγονται :
              Με αναφορικά επιρρήματα (που, όπου, οπουδήποτε, όποτε, οποτεδήποτε, όπως, οπωσδήποτε, όσο, οσοδήποτε)
              

              Παίζουν ρόλο : Επιρρήματος:

              α) του τόπου π.χ. Πήγαινε όπου θέλεις

              β) του χρόνου π.χ. Γύρισε όποτε θέλεις

              γ) του τρόπου π.χ. Τα βόλεψα όπως μπόρεσα

              δ) του ποσού π.χ. Όσο με πληγώνεις, τόσο με πορώνεις

              ε) της συμφωνίας π.χ. Θα δεχτώ μόνο όπως σου είπα
              στ) της εναντίωσης/παραχώρησης π.χ. Όσο κι αν προσπάθησα, δεν μπόρεσα να τον μεταπείσω
              ζ) της παρομοίωσης π.χ. Θέλω να με εμπιστεύεσαι, όπως εμπιστεύεσαι το Γιώργο.  
              
              
              Α. ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ Ή ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
              Εισάγονται : Με τις αναφορικές αντωνυμίες ο οποίος, η οποία, το οποίο και που
              Παίζουν ρόλο : επιθετικού προσδιορισμού
              ΠΡΟΣΘΕΤΟΥΝ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ και ΔΕΝ ΧΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ
              π.χ. Ποτέ δεν ξέχασε τις συμβουλές που του έδωσε ο πατέρας του. 
              
              Β. ΜΗ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΕΣ Ή ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
              Εισάγονται : Με τις αναφορικές αντωνυμίες ο οποίος, η οποία, το οποίο και που
              Παίζουν ρόλο : επιθετικού προσδιορισμού
              ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΛΕΙΨΟΥΜΕ ΧΩΡΙΣ ΕΤΣΙ ΝΑ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ και ΧΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΚΟΜΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ 
              π.χ. Πρέπει να ληφθούν αυστηρά μέτρα για την προστασία των δασών, τα οποία αποτελούν τον πνεύμονα του πλανήτη
              
              
              

              

              
              

              ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ : ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ 

              
              
              
              

              Η ευρωπαϊκή κοινότητα οικοδομήθηκε πάνω στα ερείπια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και έχει ως στόχο να προσφέρει στους πολίτες ειρήνη και ευημερία. Η διαδικασία της ένωσης είναι σταδιακή και έχει οικονομικές , πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις.

              
              

              ΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ:

              
              

              ΣΤΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΤΟΜΕΑ:

              - Η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από την πολιτική οικονομικής σύγκλισης που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, με σκοπό την εξασφάλιση ενός σύμμετρου επιπέδου διαβίωσης για όλες τις χώρες.

              - Η οικονομική μας ανάπτυξη θα επιταχυνθεί με τη μεταφορά τεχνογνωσίας και τη δημιουργία υλικοτεχνικής υποδομής στον τόπο μας, με τη μεταφορά οικονομικών πόρων, μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και τη δημιουργία κοινωνικών προγραμμάτων.

              - Η διευρυμένη πανευρωπαϊκή αγορά των τριακοσίων πενήντα εκατομμυρίων καταναλωτών προσφέρει μια μοναδική προοπτική για την προώθηση των ελληνικών προϊόντων.

              
              

              ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ:

              - Η Ευρωπαϊκή Ένωση ασφαλώς ενισχύει τους δημοκρατικούς θεσμούς σε κάθε χώρα και κατοχυρώνει τα πολιτικά δικαιώματα των υπηκόων κάθε κράτους – μέλους.

              - Η παρουσία της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση τονίζει το κύρος της διεθνώς και αναδεικνύει την παρουσία της σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων.

              - Γενικότερα, η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ευνοεί και την ειρήνη και την ασφάλεια της Ελλάδας και εγγυάται για την εδαφική της ακεραιότητα.

              
              

              ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ:

              - Αναμένεται η επιτάχυνση των ρυθμών εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας και η γεφύρωση της απόστασης που τις χωρίζει από τις περισσότερο αναπτυγμένες κοινωνίες.

              - Παρουσιάζονται πολλές ευκαιρίες για τη διάδοση του ελληνικού τρόπου ζωής, των αξιών του, αλλά και της Ιστορίας μας και του νεοελληνικού λαϊκού πολιτισμού μας.

              - Μέσα από τις πολιτιστικές ανταλλαγές εμπλουτίζεται και ενδυναμώνεται η νεοελληνική πολιτιστική ταυτότητα.

              
              

              ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ:

              
              

              ΣΤΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΤΟΜΕΑ:

                              Είναι πιθανή η εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από ξένα κέντρα, καθώς ο ανταγωνισμός θα είναι ιδιαίτερα οξύς. Είναι γνωστός ο φόβος για την προοπτική μις «Ευρώπης δύο ταχυτήτων». Προβλήματα όπως η ανεργία, η καθήλωση της βιομηχανικής μας ανάπτυξης και η μονόπλευρη εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τον τουρισμό δεν είναι άσχετα με την ένταξη της χώρας μας στην Ευρώπη.

              
              

              ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚO ΤΟΜΕΑ:

                              Μακροπρόθεσμα, μια υπερσυγκεντρωτική πανευρωπαϊκή εξουσία με έδρα την κεντρική Ευρώπη θα αφαιρούσε από τα κράτη της περιφέρειας (μεταξύ των οποίων βρίσκεται και η Ελλάδα) την εθνική κυριαρχία. Ακόμη, η χώρα μας, καθώς έχει χαρακτηριστεί «Πύλη της Ευρώπης», θα υποστεί την πίεση ενός πιθανού κύματος μετανάστευσης από τα κράτη του τρίτου κόσμου προς την ευρωπαϊκή ήπειρο.

              
              

              ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ:

                              Ελλοχεύει ο κίνδυνος διαμόρφωσης μιας απρόσωπης και μαζικής «πανευρωπαϊκής» κουλτούρα που θα ισοπεδώσει τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες κάθε ξεχωριστού λαού (ιδιαίτερα ο ελληνικός πολιτισμός θεωρείται προνομιακός λόγω της ποικιλίας των πολιτιστικών του στοιχείων).

              
              

              
              

              Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ:

              - Η χώρα μας κατέχει προνομιακή θέση, αφού μπορεί να λειτουργήσει σα γέφυρα ενώνοντας τα κράτη της Ευρώπης με του λαούς της ανατολικής Μεσογείου και Αραβικού κόσμου. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα των Βαλκανίων που είναι ενταγμένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

              - Η προσφορά μας στη Ευρώπη πρέπει να αξιολογηθεί, κατά κύριο λόγο, μέσα από όρους πνευματικούς. Η χώρα μας διαθέτει έναν αξιόλογο πνευματικό πολιτισμό (Γράμματα, Τέχνες, Επιστήμες), όπως αποδεικνύουν οι βραβεύσεις και οι διακρίσεις των εργατών του πνεύματος (βραβεία λογοτεχνίας, μουσικής, κινηματογράφου, επιστημονικό δυναμικό που διαπρέπει στο εξωτερικό κτλ.).

              - Ο ελληνικός τρόπος ζωής και οι αξίες του, όπως προκύπτουν από τη μελέτη της νεοελληνικής ιστορίας, μπορούν να προσφέρουν πολλά στους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς αντισταθμίζοντας το δυτικοευρωπαϊκό πνεύμα του πιεστικού ορθολογισμού με την αμεσότητα και τον αυθορμητισμό που προβάλλει η δική μας πολιτιστική ταυτότητα. Ακόμη η παρουσία της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα λειτουργεί και ως ιδεολογικό σύμβολο που συνδέει το σύγχρονο ευρωπαϊκό με τον αρχαία ελληνικό πολιτισμό.
            • ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ

              
              

              

              Ειρήνη είναι η κατάσταση αρμονίας, ισορροπίας, φιλότητας, ενότητας που επικρατεί σε διακρατικό και διαπροσωπικό επίπεδο. Πρόκειται για την αρμονική συνύπαρξη ατόμων και λαών.

              
              

              ΠΟΛΕΜΟΣ (ορισμός)

              Υπάρχουν διάφορα είδη πολέμων : επεκτατικοί, αμυντικοί, θρησκευτικοί, εμφύλιοι. Πόλεμος είναι η επικράτηση των συγκρούσεων και της αναταραχής. Είναι η βίαιη εκδήλωση των διαφωνιών, των ανταγωνισμών και των αντιθέσεων σε διακρατικό και διαπροσωπικό επίπεδο.

              
              

              Ο πόλεμος είναι στη φύση του ανθρώπου;

              Υπάρχουν δύο απόψεις :

              1)      Υπάρχει η άποψη, σύμφωνα με την οποία, ο άνθρωπος σπρωγμένος συνήθως από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, εκφράζεται επιθετικά.

              2)      Υπάρχει η άποψη, σύμφωνα με την οποία, οι κοινωνικές συνθήκες είναι αυτές που κάνουν τον άνθρωπο επιθετικό.

              Συνδυαστικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο άνθρωπος, όντας από τη φύση του καλός και κακός, διαμορφώνει και καλλιεργεί τις δυνάμεις του ανάλογα με τα κοινωνικά δεδομένα.

              
              

              Αιτίες πολέμου

              παράδειγμα, ιδιοποίηση πλουτοπαραγωγικών πηγών, άνοιγμα νέων αγορών

              για βιομηχανικά προϊόντα, οικονομική ύφεση στη «μητρόπολη»-χώρα)

              στρατιωτικής ηγεσίας των κρατών

              επεκτατική πολιτική ορισμένων νεοεμφανιζόμενων κρατιδίων που επιζητούν τον αναγκαίο για την ανάπτυξή τους ζωτικό χώρο