ΠΗΓΗ https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%AC%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%B1
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίληψη – ανάλυση αποσπασμάτων)http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A115/461/3021,12207/
'ΠΗΓΗ
| ||||
ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ |
|  | ||
Α´.1. Περίληψη της ραψωδίας β : Ἰθακησίων ἀγορά. Τηλεμάχου ἀποδημία
|
1. O Tηλέμαχος με τον Mέντορα. (Πηγή: με τους ήρωες του Oμήρου)
| |||
Tην επόμενη μέρα, ο Tηλέμαχος συγκάλεσε συνέλευση των Iθακησίων, όπου κατήγγειλε τις αδικίες των μνηστήρων εις βάρος
της μητέρας του και της πατρικής περιουσίας. Οι πολίτες τον συμπόνεσαν, αλλά σιώπησαν. Έτσι, ο Aντίνοος απέδωσε την ευθύ νη στην Πηνελόπη, που επί τρία χρόνια τους εξαπατούσε με το τέχνασμα του υφαντού (τη μέρα ύφαινε και τη νύχτα ξήλωνε). Πρότεινε λοιπόν στον Tηλέμαχο να στείλει την Πηνελόπη στον πατέρα της, να την παντρέψει με όποιον της αρέσει, διαφορετικά θα συνεχίσουν να τρωγοπίνουν στο παλάτι, ώσπου να αποφασίσει η ίδια να παντρευτεί «όποιον Aχαιό διαλέξει». O Tηλέμαχος είπε ότι δεν θεωρεί σωστό να διώξει από το σπίτι τη μητέρα του· φοβάται, εξάλλου, τις κατάρες της και την κατά κριση του κόσμου, κι ακόμη, δεν ξέρει αν ο πατέρας του ζει ή πέθανε. Eπικαλούμενος λοιπόν τους θεούς, κάλεσε τους μνηστή ρες να φύγουν από το παλάτι. O Δίας τού συμπαραστάθηκε στέλνοντας αμέσως δύο αετούς, κι ο μάντης Aλιθέρσης ερμηνεύ οντας τις κινήσεις τους συνέστησε αλλαγή συμπεριφοράς:
«Aκούστε με, Iθακήσιοι, τι έχω τώρα να σας πω – / μα πιο πολύ προς τους μνηστήρες στρέφω τα λεγόμενά μου, / αφού σ' αυ
τούς θα πέσει πάνω τους μέγα το κύμα του κακού. / O Oδυσσέας λοιπόν δεν θα 'ναι λέω για πολύν καιρό / από τους φίλους του μακριά. / Ίσως να βρίσκεται κιόλας κοντά, σ' όλους αυτούς υφαίνοντας φόνο και χαλασμό. / Ωστόσο κι άλλους, πολλούς, τους περιμένει η συμφορά· / εμάς, όσοι που ζούμε στην περήφανη Iθάκη. Γι' αυτό, κι όσο ακόμη / είναι καιρός, ας το σκεφτούμε να τους συγκρατήσουμε· αλλά κι αυτοί / μόνοι τους πρέπει πια να σταματήσουν, αφού τους είναι αυτό / τώρα το συμφερότερο. / Δεν είμαι μάντης αδοκίμαστος, ξέρω καλά τι λέω / και βεβαιώνω πως για κείνον όλα τέλειωσαν όπως εγώ / του τα προφήτευσα· τότε που μπήκαν στα καράβια τους οι Aργείοι / τραβώντας στο Ίλιο, κι ήταν μαζί τους ο πανούργος Oδυσσέας. / Eίπα, λοιπόν· τον περιμένουν βάσανα πολλά, θα χάσει κι όλους τους συντρόφους, / σ' όλους αγνώριστος θα φτάσει στην πατρίδα του, / στον εικοστό πια χρόνο – τώρα τα πάντα συντελούνται.» (β 178-195/<161-176>) Στον μάντη απάντησε ο Eυρύμαχος με περιφρόνηση για τις προφητείες του, με κατάρες και απειλές. Kι ο Tηλέμαχος δεν συνέχι σε –του έφτανε ότι όλα πια τα ήξεραν οι θεοί και οι πολίτες όλοι–, ζήτησε μόνο καράβι για το ταξίδι του στην Πύλο και στη Σπά ρτη, να μάθει για τον πατέρα του και να πράξει ανάλογα. Tον λόγο πήρε τότε ο Mέντορας –ο Oδυσσέας φεύγοντας του είχε εμπι στευτεί το σπιτικό του–, εγκωμίασε τον Oδυσσέα και κατηγόρησε τους πολίτες που ανέχονται τις αδικίες των μνηστήρων. Του απά ντησε προσβλητικά ο Λεώκριτος, που εκστόμισε απειλές και για τον Oδυσσέα, αν τυχόν επέστρεφε· πρότεινε, ωστόσο, να φρο ντίσει ο Μέντορας για το ταξίδι του Tηλέμαχου, που το θεώρησε όμως ανέφικτο. Oι μνηστήρες επέστρεψαν στο παλάτι, ενώ ο Tηλέμαχος κατέβηκε στο ακρογιάλι, προσευχήθηκε στην Aθηνά και εκείνη –με τη μορφή τουMέντορα– τον ενθάρρυνε και του υποσχέθηκε συμπαράσταση. Επέστρεψε λοιπόν και ο Tηλέμαχος στο παλάτι, ζήτησε από την Eυρύκλεια να τουετοιμάσει τα αναγκαία για το ταξίδι και τη δέσμευσε με όρκο να μην αποκαλύψει τίποτε στην Πηνελόπη. H Aθηνά, στο μεταξύ, φρόντισε να ετοιμαστεί επανδρωμένο καράβι και συνοδεύοντας ως Mέντορας τον Tηλέμαχο τα ξίδεψαν όλη τη νύχτα με πρίμο αγέρι.
[Παρακολουθήστε την πορεία του ταξιδιού στον χάρτη της σελ. 6: Iθάκη–Πύλος–Φηρές–Σπάρτη, όπου παραμένει· στον χάρτη
της σελ. 4 προσέξτε και την –απόμακρη πάντως– Aστερίδα.] | ||||
Α´.2. Περίληψη της ραψωδίας γ :Τὰ ἐν Πύλῳ (Όσα συνέβησαν στην Πύλο) | ||||
Tο πρωί –3η μέρα της Oδύσσειας– ο Tηλέμαχος και ο «Mέντορας» έφτασαν στην Πύλο, δέχτηκαν τη φιλοξενία του Nέστορα
και μετά τις απαραίτητες συστάσεις ο Tηλέμαχος ζήτησε ικετευτικά πληροφορίες για τον πατέρα του. O Nέστορας αναφέρθηκε στους πιο γενναίους πολεμιστές που σκοτώθηκαν στην Tροία (τον Πάτροκλο, τον Aχιλλέα, τον Aία ντα τον Tελαμώνιο και τον Aντίλοχο, γιο του Νέστορα), στην εφευρετικότητα και στην πανουργία του Oδυσσέα, στις καλές σχέ σεις που είχε ο ίδιος μαζί του, καθώς και στη συμβολή τους στις επιτυχίες των Aχαιών. Aναφέρθηκε και στα προβλήματα του νόστου, που τα προκάλεσε η οργή της Aθηνάς, επειδή πολλοί Aχαιοί ασέβησαν κατά την άλωση της Tροίας.
Διηγήθηκε με συντομία τους αίσιους νόστους του Διομήδη, του Nεοπτόλεμου,
του Φιλοκτήτη, του Iδομενέα και του ίδιου, και διεξοδικά τον τραγικό νόστο του Aγαμέμνονα και την εκδίκηση που πήρε ο Oρέστης, καθώς και τον περιπετειώδη εφτάχρονο νόστο του Mενέλαου. Για τον Oδυσσέα γνώριζε μόνο ότι ταξίδεψε μαζί του ως την Tένεδο και ότι από εκεί επέστρεψε στην Tροία, γιατί ήθελε να συμπαρασταθεί στον Aγαμέμνονα, που έμεινε πίσω, για να προσφέρει θυσίες στην Παλλάδα Aθηνά, να την εξευμενίσει. Συμβούλεψε λοιπόν τον Tηλέμαχο να πάει στη Σπάρτη, γιατί εί ναι πιθανό ο Mενέλαος να ξέρει περισσότερα για τον πατέρα του, αφού άργησε πολύ να επιστρέψει. Tο βράδυ ο Tηλέμαχος έμεινε στα ανάκτορα της Πύλου, ενώ η Aθηνά-Mέντορας πέτα ξε πάλι σαν αετός και τους άφησε όλους έκπληκτους. O Nέστορας την αντιλήφθηκε και καλοτύχισε τον Tηλέμαχο που έχει βοηθό του τη μεγάλη θεά, όπως την είχε και ο πατέ ρας του στην Tροία. Tο άλλο πρωί –4η μέρα– ετοιμάστηκε άμαξα και ο Tηλέμαχος, συνοδευόμενος από τον γιο τού Nέστορα, τον Πεισίστρατο, αναχώρησε για τη Σπάρτη. Διανυκτέρευσαν στις Φηρές (τη σημερινή Kαλαμάτα), στου Διοκλή το αρχοντικό, και την επομένη –5η μέρα– συ νέχισαν το ταξίδι για τη Σπάρτη. | ||||
Α´.3. Περίληψη της ραψωδίας δ: Τὰ ἐν Λακεδαίμονι (Όσα συνέβησαν στη Σπάρτη) | ||||
Tο βράδυ έφτασαν στα ανάκτορα του Mενέλαου, όπου φιλοξενήθηκαν και έμειναν έκθαμβοι από τον πλούτο και τη λάμψη τους.
O Tηλέμαχος, ψιθυρίζοντας στον Πεισίστρατο, παρομοίασε το παλάτι με εκείνο του Δία. Tον άκουσε ο Mενέλαος, απέρ ριψε τον παραλληλισμό ως ανάρμοστο και αναφέρθηκε στην εφτάχρονη περιπλάνησή του, που του έδωσε τη δυνατότητα να μαζέ ψει άφθονα πλούτη· δεν μπορεί όμως, είπε, να τα χαρεί, γιατί τον θλίβει η δολερή σφαγή του αδερφού του, του Αγαμέμνονα, ο θάνατος πολλών παλικαριών στην Tροία και πιο πολύ η εξαφάνιση του Oδυσσέα·ο τελευταίος αυτός λόγος του έφερε δάκρυα στον Tηλέμαχο. Tη στιγμή εκείνη κατέβηκε μεγαλόπρεπη στην αίθουσα η Eλένη και αναγνώρισε αμέσως τον Tηλέμαχο, επειδή έμοιαζε με τον πατέρα του. Διηγήθηκε κατόπιν ένα κατόρθωμα του Oδυσσέα στην Tροία: ότι μπήκε στην πόλη μεταμφιεσμένος σε ζη τιάνο, για να κατασκοπεύσει, και σκότωσε πολλούς Tρώες. O Mενέλαος αναφέρθηκε σε άλλο κατόρθωμα του Oδυσσέα: ότι με την υπομονή και την επιμονή του διέσωσε την επιχείρηση «Δούρειος Ίππος», που οδήγησε στην άλωση της Tροίας. Kαι οι δύο εξέ φρασαν θαυμασμό και ευγνωμοσύνη για τον Oδυσσέα, που εξαιτίας τους υπέφερε πολλά.
Tο επόμενο πρωί –6η μέρα– ο Tηλέμαχος ζήτησε πληροφορίες από τον Mενέλαο για τον πατέρα του. Eκείνος άρχισε από τον
δικό του εικοσαήμερο αποκλεισμό στην Aίγυπτο και συνέχισε διηγούμενος τη συνάντησή του με τον θαλάσσιο γέροντα Πρω τέα· από αυτόν πληροφορήθηκε τη συνέχεια του δικού του νόστου, το ναυάγιο και τον θάνατο του Aίαντα του Λοκρού, τη σφαγή του Aγαμέμνονα από τον Aίγισθο και ότι τον Oδυσσέα τον κρατάει στο νησί της άθελά του η νεράιδα Kαλυψώ. O Mενέλαος ήθελε να κρατήσει περισσότερο τον Tηλέμαχο, εκείνος όμως βιαζόταν να επιστρέψει. ΣτηνIθάκη, εν τω μεταξύ, οι μνηστήρες έμαθαν για το ταξίδι του Tηλέμαχου και απόρησαν –δεν περίμεναν να τοπραγματοποιήσει–, ο Aντίνοος μάλιστα πρότεινε να του στήσουν ενέδρα δολοφονική στον γυρισμό, και όλοι συμφώνησαν μαζί του. Έμαθε και η Πηνελόπη από τον κήρυκα Mέδοντα για το ταξίδι του γιου της, καθώς και για τα σχέδια των μνηστήρων,και άρχισε διπλό τώρα θρήνο. Tη νύχτα, είκοσι από τους μνηστήρες επιβιβάστηκαν σ' ένα εξοπλισμένο καράβι και έστησαν καρτέρι στο νησάκι Aστερίδα, μετα ξύ Σάμης και Iθάκης. | ||||
Α΄.4. KEIMENΟ | |||
Οι αναδρομικες διηγήσεις3 της Ελένης και του Μενέλαου (δ 259-315, 627-632) | |||
| «Γιε του Aτρέα, ευγενικέ Mενέλαε, κι εσείς παιδιά από λαμπρούς πατέρες· δίνει ο θεός άλλοτε σ' άλλον το καλό και το κακό, ο Δίας παντοδύναμος. Kαλύτερα λοιπόν να συνεχίσετε το δείπνο σε τούτο το παλάτι καθισμένοι και να χαρείτε ιστορίες παλιές – εγώ θα σας διηγηθώ κάποια που να ταιριάζει στην περίσταση. |
H διήγηση της Eλένης
| ||
| 260 | 
6. O Mε
νέλα ος επιστρέφει στην πα τρί δα με την Eλένη – από αμφο ρέα του 540 περίπου π.X. (M. Bρετανία, ιδιωτική συλλογή) | ||
| 265 | Δεν πρόκειται να εξιστορήσω τώρα, να πω με το όνομά τους, όλους τους άθλους που κατόρθωσε με την υπομονή του ο Oδυσσέας· τον ένα μόνο, αυτόν που τόλμησε κι έπραξε ο αντρείος εκείνος | ||
| 268-69 | στη χώρα εκεί της Tροίας, όπου τα πάθη του πολέμου / οι Aχαιοί υποφέρατε. | ||
| 270 | Mόνος του αυτός, πληγώνοντας το σώμα του με τις πιο άσχημες πληγές, σ' άθλια κουρέλια τύλιξε τους ώμους του, μοιάζοντας δούλος, και γλίστρησε στην πόλη των εχθρών με τους μεγάλους δρόμους. Έγινε άλλος άνθρωπος, την όψη παίρνοντας ενός ζητιάνου (τέτοιον δεν θα 'βρισκες στα αργίτικα καράβια), | ||
| 275 | κι έτσι παραλλαγμένος χώθηκε στης Tροίας το κάστρο. Oι άλλοι όλοι σαστισμένοι παραμέρισαν· μόνη μου εγώ τον αναγνώρισα, παρά την παραμόρφωσή του, και πήρα να τον δοκιμάζω; | ||
| 278-79 | με τις ερωτήσεις μου· εκείνος όμως, πονηρός και ξύπνιος, / όλο μου ξέφευγε. | ||
| 280 | Kαι μόνο όταν πια τον έλουσα, τον άλειψα με λάδι, τον έντυσα με ρούχα καθαρά, ορκίστηκα όρκο βαρύ να μην τον φανερώσω πως βρίσκεται στους Tρώες ανάμεσα ο Oδυσσέας, προτού γυρίσει πίσω στα γρήγορα καράβια του και στις σκηνές· τότε μονάχα μου αποκάλυψε το τι είχαν βάλει οι Aχαιοί στον νου τους. |
καὶ τότε
δή μο ι πάντα νόον κατέλεξεν ᾿Αχαιῶν <256>/284 | |
| 285 | Kι αφού πετσόκοψε Tρώες πολλούς με το μακρύ του, κοφτερό σπαθί, γύρισε στους Aργείους πίσω, ξέροντας πια πολύ καλά τον τόπο. Tσίριξαν τότε οι άλλες Tρωαδίτισσες· όμως εμένα γέμισε χαρά η καρδιά μου· γιατί είχα αλλάξει μέσα μου, ήθελα πια σπίτι μου να γυρίσω μετανιωμένη για την τύφλα μου, που μου τη φόρτωσε | ||
| 290 | η Aφροδίτη· όταν με πήρε να με φέρει εδώ, μακριά απ' τη γλυκιά πατρίδα μου και χωρισμένη από τη θυγατέρα μου, από την κάμαρή μου, τον νόμιμο άντρα μου, που βέβαια δεν υπολείπεται σε τίποτε κι από κανένα, μήτε στη γνώση του μήτε στην ομορφιά.4» Aμέσως μίλησε ο ξανθός Mενέλαος, της είπε: | ||
| 295 | «Όλα σου δίκαια και σωστά, γυναίκα, και καλά τα ιστόρησες. Aλλά κι εγώ, που γνώρισα πολλών ανθρώπων γνώμη και γνώση, γιατί τριγύρισα σε τόσα ξένα μέρη, ποτέ μου ως τώρα τα μάτια μου δεν είδαν κάποιον που να 'χει την καρδιά του καρτερόψυχου Oδυσσέα. |
H διήγηση του Mενέλαου
 | |
| 300 | Παράδειγμα το τι κατόρθωσε και πήρε επάνω του ο αντρείος εκείνος, μέσα στο ξύλινο άλογο, όπου, δίχως εξαίρεση, καθίσαμε απ' τους Aργείους οι άριστοι, τον φόνο και τον θάνατο να φέρουμε στους Tρώες. Kι ήλθες εκεί κι εσύ· μπορεί και κάποιος δαίμονας να σε παρότρυνε, | 
7. O Δούρειος Ίππος.
(Μινιατούρα του 15ου αι.) | |
| 305 | που γύρευε τιμή και δόξα στους Tρώες να προσφέρει [...]. | ||
| 307 | Έφερες τότε γύρο τρεις φορές, ψηλάφησαν τα δάχτυλά σου την κοιλιά του αλόγου, και πήρες να καλείς με το όνομά τους τους αριστείς των Δαναών,5 | ||
| 310 | με μια φωνή ολόιδια της γυναίκας κάθε Aργείου. Eγώ και του Tυδέα ο γιος κι ο θείος Oδυσσέας, οι τρεις εκεί στη μέση καθισμένοι, σ' ακούσαμε να μας καλείς. Kι ενώ οι δυο μας πεταχτήκαμε, μας συνεπήρε ο πόθος ή έξω από το άλογο να βγούμε ή από μέσα να σου αποκριθούμε, | ||
| 315 | ο Oδυσσέας μάς κρατούσε και τη λαχτάρα μας εμπόδιζε. [...]» |
Ο Μενέλαος αναδιηγείται τις πληροφορίες του Πρωτέα
για τον Oδυσσέα | |
| 627 | »"Γιος του Λαέρτη, τόπος του η Iθάκη· τον είδα σ' ένα απόμακρο νησί, να χύνει μαύρο δάκρυ στο μέγαρο της νύμφης Kαλυψώς, που άθελά του τον κρατεί | ||
| 630 | δικό της· κι εκείνος δεν μπορεί να βρει πατρίδα, του λείπουν καράβια με κουπιά, του λείπουν σύντροφοι, για να τον ταξιδέψουν στην πλατιά ράχη της θάλασσας.6 [...]"» | ὁ δ᾽ οὐ δύναται ἣν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι <558>/630 | |
8. O Πάρης επιστρέφει στην
Τροία με την Ελένη διστακτική. Λεπτομέρεια αγγειογραφίας του 500-490 π.Χ. (Βερολίνο, Κρατικό Μουσείο) |  | ||
B΄. ΠAPAΛΛHΛΑ KEIMENΑ | |||
1. Το πάθημα του Aίαντα του Λοκρού (δ 560-575/<499-511>) |  | ||
| 560 | O Aίας ο Λοκρός χαλάστηκε, μαζί με τα μακρόκουπα καράβια του. Tον έριξε ο Ποσειδώνας πρώτα στης Γύρης τους μεγάλους βράχους, αλλά τον έσωσε προσώρας από την απειλή της θάλασσας. Kαι θα μπορούσε μέχρι τέλους ν' αποφύγει το μοιραίο, μόλο που τον μισούσε η Aθηνά, αν δεν ξεστόμιζε τον υπερφίαλο λόγο, | ||
| 565 | αν δεν είχε τόσο ψηλώσει ο νους του· γιατί καυχήθηκε πως μόνος του, και δίχως να το θέλουν οι θεοί, εγλίτωσε απ' το πελώριο κύμα. Aλλά τον άκουσε ο Ποσειδώνας που μεγαλαυχήθηκε, κι ευθύς την τρίαινα πιάνει στα στιβαρά του χέρια, | ||
| 570 | την κατεβάζει πάνω στον Γυραίο βράχο, τον έσχισε στα δυο. Tο 'να του μέρος έμεινε επιτόπου· το απόκομμα όμως έπεσε στο πέλαγος, αυτό που πάνω του πιασμένος ο Aίας παραλογίστηκε κι ο νους του ψήλωσε. Kι εκείνο τότε τον παρέσυρε βαθιά, στα απέραντα πελάγη, | ||
| 575 | όπου και χάθηκε στα κύματα, πνίγηκε στ' αλμυρό νερό. 9. Aίας ο Λοκρός. Πίνακας του Iταλού
ζωγράφου Φραντσέσκο Σαμπατέλι,1829.
(Mουσείο Παλάτσο Πίτι, Φλωρεντία)  | ||
2. Tο πάθημα του κυρ Aντριά | |
O τσυρ Bοριάς παράντζειλε όλων των καραβιούνε: | να ξεδιαλέξεις τους καιρούς, να δεις για τον αγέρα.Παιζογελώντας 'νέβαινε, κλαίοντας κατεβαίνει. – Σαν τι είδες, βρε ναυτόπουλο, εκεί ψηλά που πήγες; – Eίδα τον ουρανό θολό και τ' άστρι ματωμένο, είδα την μπόρα π' άστραψε και το φεγγάρι εχάθη, και στης Aττάλειας τα βουνά νεροχαλάζι πέφτει. Tο λόγο δεν απόσωσε, τη συντυχιά δεν είπε, βαριά φουρτούνα πλάκωσε και το τιμόνι τρίζει. Σπιλάδα του 'ρθε από τη μια, σπιλάδα 'πό την άλλη, σπιλάδα 'πό τα πλάγια του και ξεσανίδωσέ το. Γέμισε η θάλασσα πανιά, το κύμα παλικάρια και το μικρό ναυτόπουλο σαράντα μίλια πάει. |
| (Γ. Ιωάννου, Τα δημοτικά μας τραγούδια, έκδ. περ. Ταχυδρόμος, Αθήνα 1966) | |
κάτεργα: καράβια πολεμικά, κρατικά ή πειρατικά. συντυχιά: τυχαία συνάντηση, σύμπτωση. σπιλάδα: ριπή ανέμου ή κύμα. | |
| >> Aναναζητήστε ομοιότητες στα παθήματα του Aίαντα του Λοκρού και του κυρ Aντριά. | |
| 1 | O Nέστορας ήταν ο πιο σεβάσμιος, λόγω ηλικίας και πείρας, από τους βασιλιάδες που πήραν μέρος στον Tρωικό πόλεμο. | |
| 2 | O Mενέλαος ήταν βασιλιάς της Σπάρτης, αδελφός του Aγαμέμνονα και σύζυγος της (ωραίας) Eλένης, που η απαγωγή της από τον Πάρη προκάλεσε, σύμφωνα με τον μύθο, τον Tρωικό πόλεμο. | |
| 3 | αναδρομική διήγηση: Εξιστόρηση γεγονότων του παρελθόντος μέσα στη σκηνοθεσία του παρόντος (π.χ., η Eλένη και ο Mενέλαος αναφέρονται τώρα σε γεγονότα του Τρωικού πολέμου)· πρβλ. τον αγγλικό όρο flash back. | |
| 4 | (στ 287-93) | Στους στίχους αυτούς η Eλένη παρουσιάζει τη συζυγική της απιστία ως έργο της Αφροδίτης (ότι η θεά τής θόλωσε τον νου), και τώρα φαίνεται μετανιωμένη· πρβλ. τη διαφορετική στάση της στη διήγηση του Mενέλα ου, πιο κάτω, 304 κ.ε., που αποδίδεται μάλλον σε θεϊκή παρότρυνση. Kατά τη μελέτη της Iλιάδας θα φανεί σα φέστερα ότι η στάση της δεν ήταν σταθερή. |
| 5 | (στ. 309) | τους αριστείς των Δαναών: τους άριστους/τους γενναιότερους από τους Δαναούς, τους Έλληνες δηλαδή. |
| 6 | (στ. 627-32) | Εδώ ο θαλάσσιος θεός Πρωτέας, που είχε προφητικές ικανότητες και γνώριζε «της θάλασσας τα βάθη», πληροφορεί τον Mενέλαο για την κατάσταση στην οποία βρισκόταν ο Oδυσσέας πριν από τρία χρόνια, και αυτό μόνο μαθαίνει τώρα ο Tηλέμαχος για τον πατέρα του (που οι ακροατές το γνωρίζουν από την αρχή). – O Πρωτέας είχε και την ιδιότητα να αλλάζει μορφές· από το όνομά του παράγεται το επίθετο πρωτεϊκός:εκείνος που αλλάζει μορφή ή ιδέες. |
| 7 | επιβράδυνση είναι βασική τεχνική της επικής ποίησης, που παίρνει τις εξής μορφές: α. αναβάλλεται μια προγραμματισμένη δράση (π.χ., ο νόστος του Oδυσσέα)· β. διακόπτεται για λίγο η κύρια αφήγηση με την πα ρεμβολή ενός σχετικού επεισοδίου· γ. αργοπορεί, γενικά, ο ρυθμός της αφήγησης με αναφορές σε πρόσω πα και πράγματα. Όλα αυτά αποσπούν, για περισσότερο ή λιγότερο, τον ακροατή από το κύριο θέμα, του προ ξενούν αναμονή –κάποτε και αγωνία–, αλλά και του δίνουν στοιχεία για πιο άνετη παρακολούθηση της συνέ χε ιας. |
Γ΄. ΘEMATA ΓIA ΣYZHTHΣH - EPΓAΣIEΣ | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
>> Συμπληρώστε τα κενά της επόμενης παραγράφου με βάση τα δεδομένα του πιο πάνω πίνακα:
O αιωρούμενος ακόμη νόστος του Oδυσσέα παρουσιάζει αντιστοιχίες με τον περιπετειώδη νόστο τού ..............., ενώ ο πνιγμός τού .................................. και ο τραγικός νόστος τού ........................... ακούγονται σαν ενδεχόμενα και για τον νόστο τού ................................. | |||||||||||
Δ΄. ANAKEΦAΛAIΩΣH | |||||||||||
O ρόλος των ραψωδιών β, γ, δ και της «Tηλεμάχειας» γενικότερα:
H «Tηλεμάχεια», γενικά, επιβραδύνει7 την έναρξη του νόστου του Oδυσσέα, που αποφασίστηκε πρώτος, ο ποιητής όμως
προέταξε τις ραψωδίες α-δ για λόγους, φαίνεται, ουσιαστικούς και αναγκαίους: α. Στο πλαίσιό τους γνωρίζουμε την κατάσταση που επικρατεί στην Iθάκη· ειδικότερα: πόσο πιεστικοί είναι για την Πηνελόπη οι μνηστήρες και πόσο επικίνδυνοι για τον Tηλέμαχο –ακόμη και για τον Oδυσσέα, αν επέστρεφε– αλλά και πόσο ενοχο ποιήθηκαν τόσο οι ίδιοι με την υβριστική συμπεριφορά τους όσο και οι πολίτες με την παθητική στάση τους, ώστε να έρθει δικαι ολογημένη η τιμωρία στο τέλος. β. Mαθαίνουμε πολλά και από πολλούς για το ήθος και τη δράση του Oδυσσέα, ώστε να μας είναι γνώριμος όταν έρθει στο προσκήνιο, και ενημερωνόμαστε για τις διαθέσεις θεών και ανθρώπων απέναντί του, ώστε να παρακολουθούμε τα δρώμενα και από τα παρασκήνια. γ. Γνωρίζουμε τους ανακτορικούς χώρους της Πύλου και της Σπάρτης, που υποδηλώνουν πώς θα ήταν και τα ανάκτορα της Iθάκης, αν ο Oδυσσέας είχε και αυτός νοστήσει. δ. Kαι, κυρίως, στις ραψωδίες αυτές ανδρώνεται ο Tηλέμαχος: αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, γίνεται γνωστός στα μεγάλα μυκη ναϊκά κέντρα της Πύλου και της Σπάρτης, κερδίζει εκτίμηση, γνωρίζει και ζωντανά πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς, που δεν μπορούσε να έχει στην πατρίδα του, παρομοιάζεται με τον Oδυσσέα, ενώ με το ταξίδι και τον κίνδυνο που διατρέχει τώρα αντιγράφει (μικρογραφικά) και εξωτερικά τον Oδυσσέα· είναι λοιπόν έτοιμος τώρα ο Tηλέμαχος να συνεργαστεί με τον πατέρα του, όταν συναντηθούν στην Iθάκη. | |||||||||||
>> Συζητήστε στην τάξη την επιλογή του ποιητή να αναβάλει τον «Nόστο», για να προτάξει την «Tηλεμάχεια».
| |||||||||||
ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ
ΤΗΛΕΜΑΧΕΙΑ (α-δ)
·
Οι τέσσερις
πρώτες ραψωδίες της Οδύσσειας έχουν διακριθεί από τους σύγχρονους μελετητές,
συγκεκριμένα τους αναλυτικούς, ως μία ξεχωριστή ενότητα διαφορετική της
Οδύσσειας που έχει ονομαστεί «Τηλεμάχεια».
Ο κεντρικός ήρωας αυτής της ενότητας είναι ο Τηλέμαχος. Το κύριο θέμα είναι η
αναζήτηση του Οδυσσέα από το γιο του Τηλέμαχο.
·
Ίσως να μην
είναι τυχαίο ότι ο Όμηρος επιλέγει να καθυστερήσει την εμφάνιση του κύριου ήρωα
του ποιήματος του Οδυσσέα. Ίσως να πρόκειται για στρατηγική προκειμένου να πετύχει μια δραματική ένταση και
κλιμάκωση στο ποίημά του. Με την καθυστέρηση της εμφάνισης του Οδυσσέα
επιτυγχάνεται η παρουσίαση του ήρωα από άλλους, συγκεκριμένα τους θεούς, το γιο
του, την οικογένειά του και έμμεσα τους πολίτες της Ιθάκης. Η καθυστέρηση
ευνοεί το χαρακτηρισμό του ήρωα, την εξήγηση κι ανάλυση του νόστου του, την
παρουσίαση του προβλήματος που έχει προκύψει εξαιτίας της απουσίας του βασιλιά,
την παρουσίαση του γιου του και της γυναίκας του, στους οποίους τόσο πολύ
επιθυμεί να επιστρέψει. Ο Όμηρος χρησιμοποιεί το ίδιο τέχνασμα και στην Ιλιάδα,
όταν φτάνουμε πλέον στη μέση του ποιήματος για να συναντήσουμε τον Αχιλλέα,
εξαιτίας του οποίου δημιουργείται όλη η συμφορά. Κι εκεί το κύριο πρόσωπο
απουσιάζει μέχρι που η εμφάνισή του θ’ αλλάξει τελείως την πλοκή των γεγονότων.
·
Στην πρώτη ραψωδία έχουμε ήδη δει τη
συνέλευση των θεών, όπου συζητείται κι αποφασίζεται ο νόστος του Οδυσσέα, και
την επίσκεψη της Αθηνάς στον Τηλέμαχο, η οποία ως Μέντης τον παρακινεί να συγκαλέσει
τους πολίτες σε συνέλευση προκειμένου να φύγει ο ίδιος για να πάει να μάθει για
τον πατέρα του.
·
Καίριο είναι
το θέμα που τίθεται από την αρχή του ποιήματος, κι αυτό είναι η ευθύνη των ανθρώπων για τις συμφορές
τους. Οι σύντροφοι του Οδυσσέα έχασαν τη ζωή τους γιατί δεν άκουσαν τους θεούς
κι έφαγαν τα βόδια του Ήλιου. Ο Αίγισθος σκοτώθηκε από τον Ορέστη που έτσι
εκδικήθηκε το θάνατο του πατέρα του Αγαμέμνονα, αν και τον είχαν προειδοποιήσει
οι θεοί να μην δημιουργήσει σχέση με την Κλυταιμήστρα. Ο Οδυσσέας πληρώνει το
θυμό του Ποσειδώνα επειδή του τύφλωσε το γιο του Πολύφημο κι έτσι περιπλανιέται
στη θάλασσα και υποφέρει πολλά δεινά. Κατά συνέπεια, το μήνυμα που από την αρχή
περνά είναι ότι και οι μνηστήρες θα πρέπει να πληρώσουν και να τιμωρηθούν για
την ασέβεια που δείχνουν στο παλάτι του Οδυσσέα. Το θέμα της ευθύνης σε άμεση
σχέση με τη δίκη-τιμωρία είναι και το κεντρικό θέμα ολόκληρου του ποιήματος.
·
Στη δεύτερη ραψωδία ο Τηλέμαχος παρουσιάζει
με έντονα λόγια την υπόθεσή του στη συνέλευση του λαού. Ο Αντίνοος και ο
Ευρύμαχος, οι πρωτεργάτες των μνηστήρων, τον κοροϊδεύουν κι είναι αυτοί που θα
πληρώσουν περισσότερο το θράσος τους. Οι μνηστήρες, ιδιαίτερα με την παρέμβαση
του Λεώκριτου, αποκλείουν την πιθανότητα να του δώσουν πλοίο για να φύγει να μάθει
για τον Οδυσσέα. Η Αθηνά με τη μορφή του Μέντορα φέρνει ένα πλοίο στον
Τηλέμαχο, ο οποίος ξεκινά τη νύχτα.
·
Η απροκάλυπτη
ύβρις και θράσος των μνηστήρων
βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της ραψωδίας. Ο Όμηρος τονίζει αυτή την
συμπεριφορά για να δείξει την αναγκαιότητα για επιβολή δικαιοσύνης, για
τιμωρία, για την επιστροφή του Οδυσσέα. Ένα δεύτερο σημαντικό σημείο είναι η
σωτήρια επέμβαση της Αθηνάς. Μεταμφιεσμένη επεμβαίνει και παρακινεί τον
Τηλέμαχο για να φύγει. Έχουμε τη δεύτερη μεταμφίεση της Αθηνάς. Αυτή ευθύνεται
για την αλλαγή συμπεριφοράς και τις πράξεις του Τηλέμαχου που στόχο έχουν τη
σωτηρία της οικογένειάς τους. Εν ολίγοις, οι θεοί είναι οι σωτήρες, οι από
μηχανής θεοί φέρνουν το αίσιο τέλος.
·
Στην Τρίτη ραψωδία, έχουμε τα εν Πύλω. Στην
παραλία της Πύλου συναντά ο Τηλέμαχος το Νέστορα όταν θυσιάζει στον Ποσειδώνα,
ο οποίος τον υποδέχεται φιλικά, έχουμε μια τυπική σκηνή φιλοξενίας κατά την
οποία ο Νέστωρ διηγείται πολλές ιστορίες για το γυρισμό των Ελλήνων στην
πατρίδα τους αλλά δεν ξέρει τίποτα να πει για τον Οδυσσέα. Ο Νέστορας παρακινεί
τον Τηλέμαχο να πάει με τη συνοδεία του γιου του, Πεισίστρατου, στη Σπάρτη για
να μάθουν πιο πολλά πράγματα για τον Οδυσσέα.
·
Η σχέση του
Τηλέμαχου με το Νέστορα αποτελεί την πρώτη υποδειγματική σχέση πατέρα και γιου, που αποτελεί καίριο
σημείο του ποιήματος. Ο Νέστορας παίζει το ρόλο του σύμβουλου-πατέρα, του
έμπειρου ανθρώπου που έχει να διηγηθεί ιστορίες και να συμβουλεύσει ανάλογα
αλλά που δεν μπορεί να δώσει μια λύση, ή απάντηση. Με τη σχέση
Νέστορα-Τηλέμαχου ξεκινά ουσιαστικά και η πορεία αναζήτησης που κάνει ο ίδιος ο
Τηλέμαχος για να αυτοπροσδιοριστεί, να βρει την ταυτότητά του και κατά συνέπεια
και την ύπαρξη και ταυτότητα του πατέρα του. Ο Νέστορας προσφέρει βοήθεια στον
Τηλέμαχο και του δίνει συνοδό το γιο του. Είναι εμφανές ότι στο στάδιο αυτό ο
Τηλέμαχος είναι ακόμα παιδί, ανήμπορος κι ανίκανος ν’ αντιμετωπίσει μόνος του
την πραγματικότητα. Σε δεύτερο
επίπεδο, ο νόστος των πολεμιστών,
έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη ραψωδία αυτή. Ιστορίες και αφηγήσεις που αφορούν
την επιστροφή των Ελλήνων από την Τροία αντανακλούν αφενός την προφορική ποίηση
κι αφετέρου την επιστροφή του ίδιου του ήρωα.
·
Στην τέταρτη ραψωδία, ο Τηλέμαχος κι ο
Πεισίστρατος φτάνουν στην Σπάρτη, όπου βρίσκουν το Μενέλαο να γιορτάζει δύο
γάμους, του γιου και της κόρης του. Η ραψωδία αυτή αποτελεί και το τέλος της
αναζήτησης του Τηλέμαχου και παρουσιάζει διάφορα σημαντικά σημεία ανάπτυξης.
Πρώτα απ’ όλα ο Μενέλαος και η Ελένη διηγούνται τα κατορθώματα του Οδυσσέα στην Τροία, τέχνασμα που φέρνει τον
Τηλέμαχο αντιμέτωπο με την ταυτότητα του πατέρα του και που προσφέρει
χαρακτηρισμό του ήρωα. Επίσης, η Ελένη παρουσιάζεται
μετανιωμένη για τον πόλεμο, και η
παρουσία της αποτελεί συνδετικό κρίκο των δύο ποιημάτων. Ο γάμος αποτελεί την ύψιστη και τέλεια μορφή εορτασμού και συνάμα
φιλοξενίας για τον Τηλέμαχο, ένα θέμα που τονίζει ξανά τον πολιτισμό και την
κουλτούρα της ομηρικής κοινωνίας, όπως αντανακλάται στο ποίημα. Ο Μενέλαος
αφηγείται τη δική του επιστροφή κι όσους συνάντησε κατά το γυρισμό του πίσω στη
Σπάρτη. Η αφήσηση του νόστου
συνδέεται με τις υπόλοιπες αφηγήσεις στο γενικότερο πλαίσιο ιστοριών τέτοιου
είδους στο ποίημα. Το σημαντικότερο σημείο είναι η αποκάλυψη ότι ο Οδυσσέας βρίσκεται στο νησί της Καλυψώς. Στο
μεταξύ, στην Ιθάκη, οι μνηστήρες σχεδιάζουν
να σκοτώσουν τον Τηλέμαχο όπως θα επιστρέφει στην πατρίδα του. Η Πηνελόπη
είναι ιδιαίτερα ανήσυχη αλλά την καθησυχάζει η Αθηνά μ’ ένα όνειρο.
·
ΡΑΨΩΔΙΑ α
Προοίμιο – Ο Δίας:
10 στίχοι – ο ποιητής καλεί τη Μούσα να τραγουδήσει το νόστο του ήρωα από
την Τροία που έχει μεγάλες περιπέτειες. Η αρχή αυτή αποδίδει μια θεϊκή
προέλευση στη δημιουργία του έπους. Το πρώτο πρόσωπο είναι ο ίδιος ο Δίας. Από
την αρχή γίνεται φανερή η προσωπική εμπλοκή και παρέμβαση των Ολύμπιων θεών.
Επίσης, η χρήση του προσώπου του Δία από τον ποιητή στο α΄ πρόσωπο του δίνει το
δικαίωμα του απόλυτου και αυθαίρετου στην προβολή απόψεων και ιδεών. Ο Δίας
μπορεί να μιλήσει για οποιοδήποτε θέμα θέλει. Κι αναφέρεται στον Αίγισθο που
δολοφονήθηκε από τον Ορέστη για να καταλήξει ότι παρόλο που οι θνητοί
κατηγορούν τους θεούς για τις δυστυχίες τους, είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι και
οδηγούνται στην αυτοκαταστροφή.
Η ιστορία του Αγαμέμνονα:
Ο Όμηρος εισάγει στην πρώτη ραψωδία της Οδύσσειας την ιστορία του
Αγαμέμνονα, στην οποία θα επανέλθει άλλες δύο φορές, στην τέταρτη ραψωδία όταν
συναντιέται ο Τηλέμαχος με το Μενέλαο και την Ελένη και στη Νέκυια, όταν
επισκέφτεται ο Οδυσσέας τον Άδη και συναντιέται με τον ίδιο τον Αγαμέμνονα. Η
ιστορία του νόστου του Αγαμέμνονα, ο οποίος βρίσκει άδοξο τέλος στην επιστοφή
του πίσω στην πατρίδα του, στο ίδιο του το παλάτι έχει ιδιαίτερη σημασία στην
Οδύσσεια. Η Κλυταιμήστρα έχει σχεδιάσει με τον εραστή της τον Αίγισθο το φόνο
του Αγαμέμνονα και στη συνέχεια ο Ορέστης επιστρέφει για να εκδικηθεί για το
θάνατο του πατέρα του και σκοτώνει τον Αίγισθο και τη μητέρα του. Ο νόστος του
Αγαμέμνονα αντιπαραβάλλεται με το νόστο του Οδυσσέα. Ο Οδυσσέας περνά μεγάλες
δυστυχίες και ταλαιπωρίες προκειμένου να φτάσει στην πολυπόθητη Ιθάκη με την
αβεβαιότητα για το τί τον περιμένει. Από την άλλη πλευρά ο Αγαμέμνονας ενώ
επέστρεψε ένδοξος αρχηγός και πολεμιστής χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες τον βρήκε
θάνατος και η γυναίκα του τον είχε απατήσει και προδώσει.
Μια δεύτερη αντιπαράθεση γίνεται ανάμεσα στην Κλυταιμήστρα και την
Πηνελόπη, η πρώτη βρίσκει αμέσως εραστή ενώ η δεύτερη ενώ πυρπολείται από τους
μνηστήρες παραμένει πιστή στον Οδυσσέα.
Σε τρίτο επίπεδο ο Ορέστης αποτελεί υπόδειγμα προς μίμηση για τον Τηλέμαχο.
Ο Ορέστης έδρασε κι εκδικήθηκε το δολοφόνο του πατέρα του ενώ ο Τηλέμαχος
παρουσιάζεται στην αρχή του ποιήματος ανήμπορος κι ανεκτικός προς τους
μνηστήρες. Στην αρχή της Οδύσσειας, η ιστορία του Αγαμέμνονα συνδέεται άμεσα με
το θέμα της ευθύνης που θίγεται για την τύχη του ίδιου του ήρωα, του Οδυσσέα
και των συντρόφων του.
Πλοκή:
Η πλοκή ξεκινά με μια συζήτηση των Ολύμπιων θεών, συγκεκριμένα της Αθηνάς
και του Δία προκειμένου να εξασφαλιστεί η επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη. Ο
Δίας έχει θετική διάθεση για να βοηθήσει τον Οδυσσέα και συμφωνεί με το σχέδιο
της Αθηνάς για την επιστροφή του ήρωα στην πατρίδα του, αλλά τονίζει όμως την
ευθύνη του Οδυσσέα, ο οποίος έχει προκαλέσει το θυμό του Ποσειδώνα με το να τυφλώσει
το γιο του Πολύφημο. Το σχέδιο της Αθηνάς είναι να επισκεφτεί η ίδια τον
Τηλέμαχο για να τον στείλει να πάει να μάθει για τον πατέρα του ενώ ο Ερμής θα
επισκεφτεί την Καλυψώ να της αναγγείλει ν’ αφήσει τον Οδυσσέα να πάει πίσω στην
Ιθάκη.
Η Αθηνά στην Ιθάκη:
Με το ταξίδι της Αθηνάς στην Ιθάκη ο Όμηρος αναβάλλει την κύρια ιστορία του
Οδυσσέα για να παρουσιάσει το γιο του και την κατάσταση στην Ιθάκη. Η Αθηνά
φτάνει μεταμφιεσμένη ως Μέντης και βρίσκει τους μνηστήρες να ετοιμάζονται για
δείπνο.
Οι μνηστήρες χαρακτηρίζονται από την αρχή αρνητικά. Η σπατάλη τους,
ιδιαίτερα του κρέατος –μοσχαριού, αποτελεί καταπάτηση των όρων φιλοξενίας. Το
φαγοπότι αποτελεί βασικό σημείο συμπεριφοράς και για το λόγο αυτό το θέμα της
φιλοξενίας κυριαρχεί από την αρχή του ποιήματος. Ο σεβασμός και η τήρηση του
κώδικα της φιλοξενίας αποτελεί σημείο πολιτισμού και σωστού ήθους ενώ το
αντίθετο ένδειξη βαρβαρισμού και ύβρεως.
Τηλέμαχος:
Ο Τηλέμαχος εμφανίζεται να κάθεται ανάμεσα στους μνηστήρες κι ονειρεύεται
μέρα νύχτα πώς να διώξει τους μνηστήρες και την επιστροφή του πατέρα του στο
παλάτι. Αν και ενήλικας, είναι τελείως αποθαρρυμένος, θεωρώντας τον πατέρα του
νεκρό, κι είναι βυθισμένος στη λύπη για τον εαυτό του. Η πρώτη συζήτηση που
είχε ποτέ ως ενήλικας είναι με την Αθηνά, μεταμφιεσμένη ως Μέντη. Αρνείται την
πατρότητά του λέγοντας ότι θα επιθυμούσε να ήταν γιος ενός καλότυχου άντρα. Η
Αθηνά προκαλεί τον Τηλέμαχο να γίνει ήρωας σαν τον πατέρα του, να σκοτώσει τους
μνηστήρες, να δραστηριοποιηθεί, να αποκτήσει το κλέος, τη δόξα που αρμόζει σ’
έναν ήρωα της εποχής. Ως αποτέλεσμα ο Τηλέμαχος γίνεται πιο αποφασιστικός και
απέναντι στη μητέρα του και απέναντι στους μνηστήρες. Καλεί γενική συνέλευση
και ζητά από τη μητέρα του ν’ αποσυρθεί στα ιδιαίτερά της. Η ωριμότητα όμως του
ήρωα δεν έχει καν αρχίσει. Πρόκειται ν’ ακολουθήσει μια πορεία, διαδικασία
ωρίμανσης, αναζήτηση της ταυτότητας, αναζήτηση της ίδιας της προσωπικότητάς
του. Προς το παρόν γίνεται η συνειδητοποίηση της ανάγκης για δράση. Το γεγονός
ότι ο Τηλέμαχος βρίσκεται ακόμα σε στάδιο αμφιβολιών φαίνεται από το τέλος της
πρώτης ραψωδίας, όπου η Ευρύκλεια, η αφοσιωμένη τροφός της οικογένειας, βάζει
τον Τηλέμαχο στο κρεβάτι να κοιμηθεί. Ο Όμηρος επαναφέρει τον Τηλέμαχο στην
παιδική του ηλικία για να τονίσει τη μετέπειτα ωρίμανση κι ανάπτυξη ενός ήρωα.
Θέματα – μοτίβα:
Στην πρώτη ραψωδία, θίγονται βασικά κεντρικά θέματα του ποιήματος.
Α) υπευθυνότητα των ηρώων, οι πράξεις των θνητών καθορίζουν την τύχη τους
Β) φαγοπότι, διασκέδαση, κώδικας της φιλοξενίας ως στοιχείο πολιτισμού
Γ) ιστορία του Αγαμέμνονα – Ορέστη, σχέση πατέρα – γιου
Δ) σύμβολο του ταξιδιού ως πορεία και διαδικασία ωρίμανσης
Ε) χρήση της μεταμφίεσης – απόκρυψη και αποκάλυψη ταυτότητας – τελική
αναγνώριση
Στ) μετάβαση από το δημόσιο στο ιδιωτικό, από το μεγάλο στο μικρό, από το
θεϊκό στο ανθρώπινο, δηλ. από το συμβούλιο στον Όλυμπτο στην κρεβατοκάμαρα του
Τηλέμαχου στην Ιθάκη.
πηγή https://www.slideshare.net/ssuserd6926c/odysseia-53113437
πηγή https://www.slideshare.net/ssuserd6926c/odysseia-53113437
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΠΗΓΗ https://e-didaskalia.blogspot.com/2016/04/odysseia.html
β (Ιθακησίων εκκλησία. Τηλεμάχου αποδημία):
Την άλλη μέρα στη συνέλευση του λαού ο Τηλέμαχος εκφράζει την απόφασή του να ερευνήσει την τύχη του πατέρα του και αποφασίζει να ταξιδέψει στην Πελοπόννησο. Η θέση του συναντά την κοροϊδία και το θράσος των μνηστήρων, αλλά η Αθηνά με τη μορφή του Μέντορα βοηθά στην ετοιμασία του καραβιού με το οποίο ο Τηλέμαχος αναχωρεί τη νύχτα.
γ (Τα εν Πύλω):
Στην Πύλο ο Τηλέμαχος συναντά το Νέστορα, που όμως τίποτα δε γνωρίζει να τον πληροφορήσει για τον πατέρα του. Την άλλη μέρα μαζί με τον Πεισίστρατο, το γιο του Νέστορα, φεύγει για τη Σπάρτη.
δ (Τα εν Λακεδαίμονι):
Στη Σπάρτη ο Μενέλαος γιορτάζει τους διπλούς γάμους του γιου και της κόρης του. Από αυτόν ο Τηλέμαχος μαθαίνει τις ιστορίες της επιστροφής άλλων αρχηγών των Αχαιών και ότι ο πατέρας του βρίσκεται στο νησί της Καλυψώς. Πίσω στην Ιθάκη οι μνηστήρες σχεδιάζουν το φόνο του Τηλεμάχου, ενώ η Αθηνά παρηγορεί την Πηνελόπη.
