Κυριακή 5 Ιουλίου 2020

Ν. ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ,ΕΝΟΤΗΤΑ 8




Μουσείο Ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων της Αρχαιότητας

https://ancient-greece.org/#

4. Η ΦΥΣΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΒΑΡΟΥΣ. Ποιά δραστηριότητα να επιλέξουμε; ᴴᴰ



MIA ARXAIA OLYMPIAKI DIORGANOSI

https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=zQQrOtCFWo0&feature=emb_logo

Α )http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A112/346/2310,8835/

Ενότητα 8: Απαντήσεις στις ερωτήσεις του Σχολικού Βιβλίου
γ.https://e-didaskalia.blogspot.com/2019/03/8-o.html

http://eu-mathein.gr/wp-content/uploads/2015/04/%CE%95%CE%BD%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1-8-%CE%91%CE%98%CE%9B%CE%97%CE%A4%CE%99%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3.pdf
Ενότητα 8 η 

 - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 
Θετικά:

 • βοηθά στην σωματική ανάπτυξη του ατόμου. • εξασφαλίζει την υγεία και ένα υγιές σώμα. • βοηθά το άτομο να καλλιεργήσει την ετοιμότητα, την προσοχή και την αντοχή του. • καλλιεργεί ταυτόχρονα το σώμα και το πνεύμα. • βοηθά στην ομαλή ένταξη του ατόμου στην κοινωνία. • ενισχύει την ομαδικότητα, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη. • ενώνει λαούς και άτομα μεταξύ τους.

 Σήμερα: 
Αρνητικά:

 • οικονομικές σκοπιμότητες. • έγινε μέσο διαφήμισης και απόκτησης κέρδους. • οι αθλητές αδιαφορούν για τα ιδανικά του αθλητισμού. • αποσκοπούν στο χρήμα και στην εύκολη ζωή. • χρησιμοποιούν απαγορευμένες ουσίες. • φανατισμός στα γήπεδα. • περισσότεροι είναι οι οπαδοί παρά οι φίλαθλοι. • καταστροφές και εκδηλώσεις βίας στους αθλητικούς χώρους.

Προτάσεις:
 -παιδεία και καλλιέργεια ευγενούς άμιλλας. -ενημέρωση πολιτείας για τα αγαθά του αθλητισμού σε όλους τους τομείς. -αθλητικές εγκαταστάσεις. -κίνητρα σε παιδιά και νέους να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. -ορθή προβολή του αθλητισμού από τα ΜΜΕ
. Αθλητές:
 -σεβασμός απέναντι στο άθλημα. -να αγωνίζονται με βάση τις προσπάθειες και την προσωπική τους αξία. -να μην αποσκοπούν στο χρήμα, αλλά στα ευγενή ιδανικά του αθλητισμού
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
 ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Μια περίοδος αποτελείται από μία ή και από περισσότερες προτάσεις. Οι προτάσεις αυτές είναι κύριες ( ανεξάρτητες, δεν εξαρτώνται από άλλες ) ή δευτερεύουσες ( εξαρτημένες, συμπληρώνουν το νόημα μιας άλλης ).
 Οι δευτερεύουσες προτάσεις εισάγονται:
 Με συνδέσμους πχ. επειδή, όταν ,ότι
 Με αναφορικές αντωνυμίες πχ. όποιος, όσος, που
Με ερωτηματικές αντωνυμίες πχ. τίνος, ποιου
Με αναφορικά επιρρήματα πχ. όπου, όπως
 Με ερωτηματικά επιρρήματα πχ. πού, πώς
 Με προθετικά ή επιρρηματικά σύνολα που περιέχουν τα παραπάνω πχ. σε ποιον , εκεί όπου

 Με την παρατακτική σύνδεση σε μια περίοδο παρατάσσουμε, τοποθετούμε δηλαδή ισοδύναμες προτάσεις τη μία δίπλα στην άλλη χρησιμοποιώντας τους παρατακτικούς συνδέσμους.
 Έτσι μπορεί να έχουμε το σχήμα:
Α) κύρια πρόταση + κύρια πρόταση πχ. Ο αθλητής ξεκίνησε συντηρητικά τον αγώνα και άφησε τους αντιπάλους του να προηγηθούν.
 Β) δευτερεύουσα ενός είδους + δευτερεύουσα ίδιου είδους πχ. Αφού αντιμετώπισε με επιτυχία στον προημιτελικό τη Γαλλία και κέρδισε την Τσεχία στον ημιτελικό, η ελληνική ομάδα πήρε το εισιτήριο για τον τελικό. (χρονική + χρονική )

 ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ 
Συμπλεκτικοί:
 και, κι, ούτε, μήτε, οδέ, μηδέ
Αντιθετικοί:
μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, αν και, μολονότι, εντούτοις, μάλιστα, έπειτα. Διαχωριστικοί:
 ή, είτε
 Επεξηγηματικός: δηλαδή
Συμπερασματικοί: 
λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως.
Προσοχή! 
Ο σύνδεσμος ώστε μετά από τελεία ή άνω τελεία είναι παρατακτικός, ενώ μετά από κόμμα συνδέει υποτακτικά τις προτάσεις
πχ. Σε λίγο αρχίζει η απονομή των βραβείων. - Ώστε θα ακούσουμε και τον εθνικό μας ύμνο / παρατακτική σύνταξη - Δούλεψε τόσο σκληρά όλο αυτόν τον καιρό, ώστε δίκαια κέρδισε τον τίτλο / υποτακτική σύνδεση ).

ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ,       Π ΑΡ Α Τ Α Κ Τ Ι Κ Η , Υ Π Ο Τ ΑΚ Τ Ι Κ Η Σ Υ Ν Δ Ε Σ ΗΑ Σ Υ Ν Δ Ε Τ Ο Σ Χ Η Μ Α : εξυπηρετεί είτε μ...



http://filologikigonia.weebly.com/uploads/3/9/9/5/39958455/%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%94%CE%95%CE%A3%CE%97_%CE%A0%CE%A1%CE%9F%CE%A4%CE%91%CE%A3%CE%95%CE%A9%CE%9D_%CE%98%CE%95%CE%A9%CE%A1%CE%99%CE%91.pdf

Ν.Ε. ΓΛΩΣΣΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 8 Παρατακτική και υποτακτική σύνδεση των προτάσεων Οι διάφοροι τρόποι σύνδεσης των προτάσεων ❏ Πρόταση ονομάζεται η ομάδα λέξεων που οργανώνεται γύρω από ένα ρήμα, εκφράζει ένα μόνο νόημα και συνήθως έχει σύντομη διατύπωση. ✔ Οι προτάσεις, ως προς τη σχέση τους με τις άλλες, είναι δύο ειδών: α. κύριες και β. ανεξάρτητες: α. Κύρια ή ανεξάρτητη λέγεται η πρόταση που δεν εξαρτάται από καμία άλλη, μπορεί δηλαδή να σταθεί μόνη της στο λόγο, π.χ. Η Ελλάδα είναι μια ευρωπαϊκή χώρα. β. Δευτερεύουσα ή εξαρτημένη ονομάζεται η πρόταση που συμπληρώνει το νόημα μιας άλλης πρότασης και εξαρτάται από αυτή, π.χ. Η Ελλάδα είναι μια ευρωπαϊκή χώρα, η οποία βρίσκεται στη βαλκανική χερσόνησο. (Η δευτερεύουσα πρόταση η οποία βρίσκεται στη βαλκανική χερσόνησο συμπληρώνει το νόημα της κύριας Η Ελλάδα είναι μια ευρωπαϊκή χώρα και δεν μπορεί να σταθεί μόνη της στο λόγο). ❏ Περίοδος ονομάζεται ένα τμήμα λόγου που εκτείνεται από τελεία σε τελεία και μπορεί να αποτελείται από μία ή περισσότερες προτάσεις, π.χ. Η πραγματική ιστορία της Ελλάδας είναι ο πολιτισμός της. (η περίοδος αποτελείται από μία πρόταση) Τα παιδιά στο σχολείο καλούνται να μάθουν να ξεχωρίζουν τα κοινά στοιχεία που έχουν μεταξύ τους κουλτούρες που στην πρώτη ματιά μοιάζουν διαφορετικές, να εκτιμούν την αξία άλλων πολιτισμών εκτός από το δικό τους, να αναγνωρίζουν την ετερογένεια, και όχι την ομοιογένεια, ως βασικό χαρακτηριστικό των σύγχρονων κοινωνιών. (η περίοδος αποτελείται από επτά προτάσεις). Πώς συνδέονται οι προτάσεις μεταξύ τους Σχήμα ασύνδετο: Οι προτάσεις μπαίνουν η μια κοντά στην άλλη, χωρίς σύνδεσμο αλλά με κόμμα. Π.χ. Χόρευαν, πηδούσαν, τάραζαν τον κόσμο από τις φωνές. Παρατακτική σύνδεση: Λέγεται έτσι γιατί με αυτή παρατάσσουμε, δηλαδή τοποθετούμε όμοιες προτάσεις (κύρια με κύρια ή εξαρτημένη με εξαρτημένη) τη μια δίπλα στην άλλη. Π.χ. Μιλούσε/ και έγραφε./ Αν έχεις διάθεση /και αν μπορείς,/ έλα το απόγευμα. κύρια κύρια εξαρτημένη εξαρτημένη κύρια Παρατακτική σύνδεση έχουμε, όταν δύο ή περισσότερες προτάσεις συνδέονται μεταξύ τους με 1. τους συμπλεκτικούς συνδέσμους ( και, ούτε ,μήτε ) 2. τους διαχωριστικούς ( ή, είτε ) 3. τους αντιθετικούς ( αλλά, μα ) 4. τον επεξηγηματικό δηλαδή Στην παρατακτική σύνδεση οι προτάσεις δε χωρίζονται με κόμμα. Μπροστά από τους συμπλεκτικούς και τους διαχωριστικούς συνδέσμους δε βάζουμε κόμμα. Π.χ. Ο Θόδωρος παίζει και γελάει. Βάζουμε κόμμα μπροστά από τους αντιθετικούς συνδέσμους, όταν αντιθέτουν προτάσεις (όταν δηλαδή υπάρχει ρήμα και πριν και μετά το σύνδεσμο) . Διάβασα τα Μαθηματικά, αλλά δε τα κατάλαβα. Υποτακτική σύνδεση: Λέγεται έτσι γιατί με αυτή υποτάσσουμε, δηλαδή εξαρτούμε την εξαρτημένη πρόταση από μια άλλη. Οι προτάσεις που συνδέονται είναι ανόμοιες, δηλαδή η μία είναι κύρια και η άλλη εξαρτημένη. Π.χ. Δεν ήρθα, γιατί ήμουν άρρωστος. κύρια εξαρτημένη Κάποτε όμως μια εξαρτημένη πρόταση εξαρτάται από άλλη εξαρτημένη που συνδέεται υποτακτικά με την κύρια. Π.χ. Έφτασε νύχτα, γιατί ήταν πολύ αργά, όταν ξεκίνησε. κύρια εξαρτημένη εξαρτημένη Παρατακτικοί σύνδεσμοι συμπλεκτικοί και (κι), ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ αντιθετικοί αλλά, μα, όμως, παρά, μόνο, ωστόσο, εντούτοις, μάλιστα, ενώ, μολαταύτα, εξάλλου, μολονότι διαχωριστικοί ή, είτε συμπερασματικοί λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως επεξηγηματικός δηλαδή Η στίξη στην παρατακτική σύνδεση • Πριν από τους διαχωριστικούς συνδέσμους ή, είτε δεν μπαίνει κόμμα. • Σχεδόν ποτέ δεν μπαίνει κόμμα πριν από το συμπλεκτικό σύνδεσμο και. • Βάζουμε πάντα κόμμα πριν από το αλλά και. • Συνήθως με το ωστόσο ξεκινά νέα περίοδος, γι’ αυτό τις περισσότερες φορές υπάρχει πριν από αυτό τελεία. Οι κυριότεροι υποτακτικοί σύνδεσμοι ειδικοί ότι, πως, που τελικοί να, για να χρονικοί όταν, καθώς, αφού, αφότου, ενώ, πριν, πριν να, προτού, ώσπου, ωσότου, όποτε αιτιολογικοί γιατί, διότι, επειδή, αφού υποθετικοί αν, εάν, άμα αποτελεσματικοί ώστε, ώστε να, που διστακτικοί μήπως, μη(ν) Συνδετικές λέξεις στην υποτακτική σύνδεση υποτακτικοί σύνδεσμοι όταν, ότι, γιατί, αν μόρια να συνδεσμικές φράσεις την ώρα που, κάθε φορά που, εκεί που αναφορικές αντωνυμίες όποιος, όσος, ό,τι, ο οποίος, που αναφορικά επιρρήματα όπου, όπως, που, όσο ερωτηματικές αντωνυμίες ποιος, τι, πόσος ερωτηματικά επιρρήματα πού, πώς, πότε, πόσο Η στίξη στην υποτακτική σύνδεση • Στην υποτακτική σύνδεση, συνήθως η δευτερεύουσα πρόταση χωρίζεται με κόμμα από την πρόταση που προσδιορίζει, όταν δηλώνει κάποια επιρρηματική σχέση (χρόνο, αιτία, σκοπό, αποτέλεσμα κ.λπ.) π.χ. Έφυγε θυμωμένος, επειδή του μίλησαν απότομα. • Όταν μια δευτερεύουσα πρόταση λειτουργεί ως αντικείμενο, υποκείμενο ή κατηγορούμενο στο ρήμα μιας άλλης πρότασης, τότε οι δύο προτάσεις δε χωρίζονται με κόμμα. π.χ. Η Ασπασία είπε ότι δε θα έρθει στην εκδρομή (η δευτερεύουσα πρόταση ότι δε θα έρθει στην εκδρομή είναι αντικείμενο του ρήματος είπε της κύριας πρότασης).


https://www.slideshare.net/epimorfomenipap/8-62190308
ΕΝΟΤΗΤΑ 8η – ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΚΕΙΜΕΝΟ
ΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Από όλους τους πανελλήνιους αγώνες στην αρχαία Ελλάδα...

9. Από όλους τους πανελλήνιους αγώνες στην αρχαία Ελλάδα οι σημαντικότεροι
λάμβαναν χώρα στην Ολυμπία: η πρόταση είναι επα...

https://www.slideshare.net/matinagoutziou/ss-33104589


ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ
+ + +
ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ
, , ,
ΜΑΤΙΝΑ ΓΚΟΥΤΖΙΟΥ
Φιλολογικές σταγόνες στον ωκεανό

Η ΠΡΟΤΑΣΗ
Για να καταλάβουμε πώς συνδέονται οι
προτάσεις παρατακτικά, ας θυμηθούμε τι
είναι ΠΡΟΤΑΣΗ:
• Είναι μια οργανωμέν...


Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Ας θυμηθούμε επίσης τι είναι η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ
ΛΟΓΟΥ:
• Τμήμα λόγου που εκφράζει ένα πλήρες νόημα
και απ...

ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
-Στην παρατακτική σύνδεση παρατάσσονται, (δηλ.
μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη) και συνδέοντα...

ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
Παρατακτικοί σύνδεσμοι είναι οι:
α) συμπλεκτικοί: και, κι, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ
β) διαζευκ...

ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ
- Πολλές φορές, όταν μιλάμε και θέλουμε να
μεταδώσουμε μια πληροφορία γρήγορα, λέμε τις
προτάσεις τη μια αμ...

ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Α. Να συνδέσετε παρατακτικά τις προτάσεις που σας δίνονται:
1. Διάβασα πολύ …………….δεν έγραψα καλά.
2. Έσκυψε πάνω...


ΜΟΥΣΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΙΛΙΟΥ –ΛΥΚΕΙΑΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ  <ul><li>Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου </li></ul><ul><li>Διδάσκουσα : Αγλαΐα Τζ...

ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ  ΑΣΥΝΔΕΤΟ ΣΧΗΜΑ     Ενότητα 8 η
Οι προτάσεις, ως προς τις  σχέσεις  τους μεταξύ τους, παρουσιάζονται στο λόγο με δύο μορφές Κύριες προτάσεις Δευτερεύουσες...

Κύρια ή ανεξάρτητη  είναι μια πρόταση που: <ul><li>-  εκφράζει ένα  απλό νόημα -  μπορεί να «σταθεί» μόνη της  στο λόγο </...
Δευτερεύουσα ή εξαρτημένη  είναι η πρόταση που: <ul><li>δεν μπορεί  να  «σταθεί»  μόνη της στο λόγο (εξαρτημένη) </li></ul...

Οι προτάσεις παρουσιάζονται στο λόγο με τρεις συνδυασμούς κύριες + κύριες   κύριες + δευτερεύουσες   κύριες + δευτερεύουσε...

Αξιοσημείωτη παρατήρηση:  <ul><li>Σε κάθε περίοδο λόγου  επιβάλλεται   η ύπαρξη μιας τουλάχιστον κύριας πρότασης  </li></u...

Οι προτάσεις εμφανίζονται στο λόγο με τρεις τρόπους Συνδέονται με παρατακτικούς συνδέσμους πχ. κάτι θα έπαθε  και  δε φάνη...

Σύνδεση προτάσεων <ul><li>παρατακτική  υποτακτική  ασύνδετο  </li></ul><ul><li>σύνδεση  σύνδεση  σχήμα </li></ul><ul><li>π...

ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ <ul><li>Λέγεται παρατακτική ή παράταξη, γιατί με αυτήν παρατάσσουμε δηλαδή τοποθετούμε  ισοδ...


η  παρατακτική σύνδεση  προτάσεων γίνεται:   με ΣΥΜΠΛΕΚΤΙΚΟΥΣ συνδέσμους: και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ  με ΑΝΤΙΘΕΤΙΚΟΥΣ συν...


Σύνδεση προτάσεων με συμπλεκτικούς συνδέσμους <ul><li>Οι συμπλεκτικοί σύνδεσμοι συνδέουν τις προτάσεις καταφατικά:  </li><...

Σύνδεση  προτάσεων με αντιθετικούς συνδέσμους   <ul><li>Γίνεται με τους  καθαρά  αντιθετικούς συνδέσμους:  μα </li></ul><u...

οι οποίοι μπαίνουν στην αρχή της  πρότασης και συνδέουν προτάσεις:  απλή αντιθετική σύνδεση <ul><li>π.χ  -  αυτά λέγονται,...
και <ul><li>με άλλες  λέξεις  ή  επιρρήματα  που χρησιμοποιούνται ως αντιθετικοί σύνδεσμοι:  ωστόσο </li></ul><ul><li>εντο...
Οι λέξεις αυτές συνδέουν κανονικά μόνο  περιόδους ή ημιπεριόδους-  όπως και το  «όμως»-  και πιο συχνά μπαίνουν όχι στην α...

Σύνδεση προτάσεων με διαχωριστικούς συνδέσμους   <ul><li>Οι διαχωριστικοί σύνδεσμοι -  ή, είτε  - συνδέουν δύο ή περισσότε...

<ul><li>Οι διαχωριστικοί σύνδεσμοι μπορεί να  αντικατασταθούν  από τύπους του ρήματος «θέλω» </li></ul><ul><li>π.χ -  θες ...
Σύνδεση προτάσεων με συμπερασματικούς συνδέσμους.   <ul><li>ΓΙΝΕΤΑΙ : 1 ον </li></ul><ul><li>με τους συμπερασματικούς  (ή ...

<ul><li>π.χ – όπως φαίνεται,  ήρθαν όλοι.  τι περιμένουμε; </li></ul><ul><li>- Δεν πρόλαβαν το λεωφορείο. Αναγκάστηκαν  λο...

ΓΙΝΕΤΑΙ : 2 ον     με  επιρρήματα  ή  άλλες λέξεις   που  χρησιμοποιούνται ως  συμπερασματικοί σύνδεσμοι   τώρα  τότε  έπε...

Ασύνδετο σχήμα   <ul><li>Ασύνδετο σχήμα έχουμε, όταν  λέξεις  ή  φράσεις  ή  προτάσεις  βρίσκονται στο λόγο η μία μετά την...













AΘΛHTIΣMOΣ KAI 

OΛYMΠIAKOI AΓΩ

NEΣ: Παρακολουθώ 

και συμμετέχω

Σ' αυτή την ενότητα:

Θα γνωρίσουμε την παρατα
κτική σύνδεση
και το ασύνδετο σχήμα
 στον λόγο μας.
Θα μάθουμε ορισμένους
 συνδέσμους που
χρησιμοποιούμε στην παρατα
κτική σύνδεση.
Θα μελετήσουμε τα σημεία
 στίξης
που χρησιμοποιούμε στην
παρατακτική
σύνδεση και το ασύνδετο σχή
μα.
Θα συνεχίσουμε τη μελέτη
 αφηγηματικών
κειμένων
 και τις παρατηρή
σεις μας πάνω
στον λόγο της αφήγησης.
Θα συζητήσουμε και θα γρά
ψουμε για
τον αθλητισμό και τους Oλυ
μπιακούς
Aγώνες
 στο παρελθόν και
στην εποχή μας,
είτε αθλούμαστε οι ίδιοι είτε
μας αρέσει
να παρακολουθούμε αγώνες.

η ενότητα Παιχνίδι Εφαρμογή

8



Εικόνα Kείμενο 1 Ένας υπέροχος μαραθωνοδρόμος

Η εκκίνηση
Εκείνη τη στιγμή ο γυμναστής πυροβόλησε στον αέρα, ο κόσμος αλάλαζε, οι αθλη
τές ξεχύθηκαν μπροστά. Έπρεπε να φτάσουν στον Αϊ-Γιώργη, δέκα χιλιόμετρα για
 να πάνε, άλλα τόσα για να γυρίσουν πίσω, να τερματίσουν στο μόλο.
Εκεί μπροστά, στην εξέδρα των επισήμων, ήταν δεμένη η κορδέλα του τερματι
σμού. Οι μαθητές ανέμισαν τα γαλάζια σημαιάκια. Οι μαθήτριες τα λευκά μαντί
λια του χορού τους.
Ο Κηρολίβανος έφυγε σαΐτα πρώτος και χάθηκε στον ορίζοντα. Ο Πέτρος ξεκίνη
σε επιφυλακτικά, σχεδόν βάδιζε, γέρνοντας περισσότερο από κάθε άλλη φορά στο
 πλάι, και κοίταζε διαρκώς πίσω του. Πολλοί έδειχναν να δυσφορούν με 
το θέαμα. Ξεφυσούσαν και χειρονομούσαν.
[…]
Ο τερματισμός
Προχωρούσε τώρα μπροστά τους ξυπόλυτος πια, με τεράστιες δρασκελιές, πλησίαζε
 το χώρο του τερματισμού. Τα μάτια ήταν γουρλω
μένα αφύσικα, πεταμένα από την υπερπροσπάθεια έξω
Εικόνα από τις κόγχες τους, έτρεχε ο ιδρώτας ποτάμι, έμοια
ζε έτοιμος να καταρρεύσει, να διαλυθεί, να βγει η ψυχή
 από το εξοντωμένο σώμα, το ταλαιπωρημένο, αλλά
 μια γλυκιά λάμψη, ένα φως γαλάζιο, είχε περιχυθεί 
στο πρόσωπό του. Το φαρδύ χαμόγελο λαμποκοπού
σε πάνω στα δόντια του που φάνταζαν διπλάσια.
Ο Πέτρος έκοψε θριαμβευτικά την κορδέλα, την τρά
βηξε μαζί του με το ένα χέρι, την έσυρε πίσω του, 
χωρίς να ανακόψει καθόλου το ρυθμό του.

Aνδρέας Mήτσου, «Ένας υπέροχος μαραθωνο
δρόμος», στο Kότινοι και στέφα
νοι
Oργανωτική Eπιτροπή Aθήνα 2004
Eρωτήσεις κατανόησης
  1. Σε τι είδους αθλητική εκδήλωση αναφέρεται το κείμενο;
  2. Πώς νιώθει ο νικητής την ώρα του τερματισμού;  Aπό ποια σημεία του κειμένου το κατα
  3. λαβαίνουμε;
Π. Χάρης, «Δρόμος 100 μέτρων» [πηγή: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου]
Εικόνα Kείμενο 2 Oι Oλυμπιακοί Αγώνες στην Aρχαιότητα
Με τους αγώνες θεμελιώνεται το ιδανικό της ευγενικής άμιλλας, που θα αποτελέ
σει τη βάση της αγωγής των νέων σ' όλες τις ελληνικές πόλεις και το κύριο κί
νητρο για την καλλιέργεια και μέγιστη δυνατή ανάπτυξη των σωματικών, ψυχι
κών και διανοητικών ικανοτήτων του ανθρώπου. Κανένας άλλος λαός, πριν και
 μετά τους Έλληνες, δεν έθεσε έναν τέτοιο στόχο και μάλιστα σε τόση αποκλει
στικότητα και ένταση. Και σε κανέναν άλλο λαό η επιβράβευση του ιδανικού αυ
τού, το στεφάνι της νίκης, δε στάθηκε τόσο σταθερά το ύψιστο αγαθό ανάμεσα 
σε όλους τους θησαυρούς του κόσμου, που θα μπορούσαν να χορηγήσουν οι θεοί 
στον άνθρωπο. Το αγωνιστικό στοιχείο υπήρξε ο βασικός παράγοντας για 
τη διαμόρφωση του ελληνικού πολιτισμού στο σύνολό του, γιατί σ' αυτό οφείλε
ται κάθε σπουδαία επίτευξη όχι μόνο στην άθληση, αλλά και στα γράμματα, 
στις τέχνες, στην πολιτική και σε κάθε άλλη εκδήλωση της ζωής.
Ό,τι ο ελληνικός κόσμος ονειρεύτηκε και πάσχισε να αποκτήσει, την ενότητα και 
την ειρήνη, πραγματώθηκε στα ελληνικά ιερά που ήταν και τα αγωνιστικά κέντρα,
 και προπάντων στο Ιερό της Ολυμπίας. Όσο διαρκούσε η ιερή εκεχειρία, οι Έλ
ληνες, κάτω από την αόρατη παρουσία και προστασία των θεών, παραμέριζαν τις 
διαμάχες τους και επιδίδονταν σε ειρηνικά έργα. Ο διαλυτικός ανταγωνισμός και 
το αλληλοσπάραγμα έδιναν τη θέση τους για λίγο χρόνο στην ευγενική και δημιουρ
γική άμιλλα. Κατά το διάστημα αυτό σοφοί και λόγιοι είχαν τη ευκαιρία να διαβά
σουν στην Ολυμπία τα έργα τους και να προτρέψουν τους Έλληνες σε ομόνοια. Και
 εδώ βρίσκεται η μεγάλη προσφορά του Ιερού της Ολυμπίας. Στο χώρο της συνειδητοποιού
σαν οι Έλληνες την πνευματική τους ενότητα πάνω από τις επιμέ
ρους διαφορές που τους χώριζαν. Η Ολυμπία δεν οδήγησε βέβαια σε μια πανελ
λήνια πολιτική ένωση, κατόρθωσε όμως κάτι σπουδαιότερο: να επιβληθούν 
και να αποκρυσταλλωθούν τα κοινά χαρακτηριστικά του ελληνικού πνεύματος, πα
ρά τις αντιδικίες, τους ανταγωνισμούς και τον κατακερματισμό των Ελλήνων
 στις εχθρικές και απομονωμένες μεταξύ τους ελληνικές πόλεις.


Iστορία 
των 
Oλυμπιακών 
Aγώνων, 
Eκδο
τι
κή
 Aθη
νών, 
1976






Εικόνα
«Οι πανελλήνιοι δεσμοί» [πηγή: Αρχαία Ιστορία Α΄ Γυμνασίου]  «Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες» [πηγή: Φυσική Αγωγή Α΄, Β΄, Γ΄ Γυμνασίου] Οι Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες (αφιέρωμα) [πηγή: Οδυσσέας. Πολιτιστική Πύλη του Υπουργείου Πολιτισμού]

Eρωτήσεις κατανόησης
  1. Tι πρόσφεραν οι Oλυμπιακοί Αγώνες στον πολιτισμό που δημιούργησαν οι Έλληνες;  Mε ποια 
  2. ιδανικά
  3.  τον εμπλούτισαν;
  4. Tι ήταν στην Aρχαιότητα η εκεχειρία;
Εικόνα Kείμενο 3 [Αγώνες φασουλάδας]
(O Kαραγκιόζης έχει αποφασίσει να πάρει μέρος ως αθλητής στους Oλυμπιακούς Αγώνες. Aκο
λουθεί η συνάντησή του με το Σελήμ μπέη για να συζητηθούν οι λεπτομέρειες της συμμετο
χής του.)
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ: Έλα, έλα, άσ' τη συζήτηση τώρα και μη χασομεράμε. Πάμε για φαΐ.
ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ: Μπα, τρομάρα να σου 'ρθει, μούργο. Πάλι φαΐ.

ΚΑΡ.:
Πάψε συ, ρε γρουσούζη.
ΣΕΛΗΜ:
Καλά σου λέει, Καραγκιόζη. Δεν πρέπει να τρως πολύ, γιατί θα παχύνεις, θα βα
ρύνεις κι ύστερα, πώς θα τρέξεις στους αγώνες;
ΚΑΡ.:
Τι λέει βρε ο χάχας; Άμα δε φάω, να δυναμώσω, πώς θα τρέξω, βρε;
ΣΕΛ.:
Τέλος πάντων. Ας αφήσουμε τώρα τα αστεία και να κοιτάξουμε τη δουλειά μας.
 Λοιπόν, Καραγκιόζη, από αύριο αρχίζει η συστηματική προπόνηση.
ΚΑΡ.:
Πόσες φορές θα τρώω;
ΣΕΛ.:
Μπα, κακός σου καιρός, παιδί μου! Όλο στο φαγητό είναι ο νους σου;
Θα τρως, τέλος πάντων, ό,τι θέλεις.
ΚΑΡ.:
Και τι θα παίρνω;
ΣΕΛ.:
Ααα! Οι αθλητές δεν πληρώνονται.
ΚΑΡ.:
Μπα;
ΣΕΛ.:
Ε, μα βέβαια. Οι αθλητές δεν πληρώνονται, αγωνίζονται για το στεφάνι.
ΚΑΡ.:
Πώς; Τι; Τι είπες, βρε γρουσούζη; Πάτε να με ξαναπαντρέψετε;
ΣΕΛ.:
Όχι, παιδί μου. Στεφάνι εννοώ, δηλαδή ένα στεφάνι από κλαδί ελιάς που βά
ζουν στο κεφάλι του νικητή. Επίσης θα πάρεις και κάνα κύπελλο.
ΚΑΡ.:
Τενεκεδένιο για το συσσίτιο;
ΣΕΛ.:
Όχι, παιδί μου. Κύπελλο μεγάλο με δυο χερούλια, σε σχήμα αρχαϊκό, ωραίο.
ΚΑΡ.:
Και δεν μου λες, τι θα 'χει μέσα;
ΣΕΛ.:
Τίποτα.
ΚΑΡ.:
Δεν το γεμίζετε με φασουλάδα;
ΣΕΛ.:
Μα τρελός είναι, ντιπ για ντιπ τρελός τούτος!
ΚΑΡ.:
Γιατί, βρε κουτόμπεη; Καλά σου λέω. Λεφτά δε δίνετε. Στο κύπελλο δε βάζετε
 φασουλάδα, ε, τότε γιατί δηλαδή ν' αγωνιστώ; Έτσι τζάμπα; Μπα, δε συμφέρει.
 Φεύγω.
ΣΕΛ.:
Έλα δω, βρε.
ΚΑΡ.:
Α, πα, πα. Δε συμφέρει, παιδί μου. Μπα… Κορόιδο, δηλαδή, πάτε να με πιάσετε;
ΣΕΛ.:
Καλά, βρε παιδί μου. Το κύπελλο που θα δώσουμε σε σένα θα το γεμίσουμε με φα
σουλάδα.
ΚΑΡ.:
Εμ έτσι βέβαια.
ΣΕΛ.:
Τι να κάνουμε; Να ησυχάσω από σένα.
ΚΑΡ.:
Εμ να 'χει και γούστο η υπόθεση.
ΣΕΛ.:
Κοίτα όμως να έρθεις πρώτος. Να νικήσεις.
ΚΑΡ.:
Μωρ' τι σε νοιάζει εσένα; Θα τους φάω όλους.
ΣΕΛ.:
Αφερίμ!* Σε θέλω.

* αφερίμ: μπράβο
O Kαραγκιόζης Oλυμπιονίκης, φυλ
λάδιο Nο 73, εκδ. Άγκυρα,
αναδημοσίευση στην εφημ. H KΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ένθετο «Eπτά ημέρες», «Παιδί και 
Oλυμπιακοί Aγώνες», 2004
«Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες» (βιβλιοπαρουσίαση) [πηγή: Μαμούθ Comix]
Eρωτήσεις κατανόησης
  1. Γιατί τα λόγια και οι αντιδράσεις του Kαραγκιόζη μάς προκαλούν γέλιο;
  2. Ποια από τα ιδανικά των Oλυμπιακών Αγώνων (έτσι όπως τα είδαμε στο κείμ. 2)
  3.  φαίνεται να αγνοεί και να διακωμωδεί ο Kαραγκιόζης;  Γιατί παρ' όλ' αυτά μας είναι συ
  4. μπαθής;
ΕικόναKείμενο 4 [O Oλυμπιονίκης]
Εικόνα
Eρωτήσεις κατανόησης
  1. Στο σκίτσο βλέπουμε έναν ολυ
  2. μπιονίκη που μόλις του απονεμήθηκε 
  3. το χρυσό μετάλλιο. Ποιες ομοιότη
  4. τες και ποιες διαφορές παρουσιάζει 
  5. αυτός ο ολυμπιονίκης με τους ολυμπιονί
  6. κες που έχετε συνηθίσει να βλέπετε
  7.  στους Αγώνες;
  8. Tι είδους συναισθήματα σας προκα
  9. λεί 
  10. το σκίτσο;
Hλίας Mακρής, περ. «K»,
εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2004


ΠAPATAKTIKH
 ΣYN
ΔEΣH – AΣYNΔETO ΣXHMA Β
B1    Περίοδοι λόγου – Kύριες και δευτερεύουσες προτάσεις
Aκούω και μιλώ
  1.  Βρείτε και υπογραμμίστε τα ρήματα σε κάθε απόσπασμα που ακολουθεί.
     Μπορείτε να πείτε σε ποια πρόταση ανήκει το κάθε ρήμα;
     Χωρίστε κάθε απόσπασμα στις προτάσεις που το αποτελούν.
    α. «Όσο διαρκούσε η ιερή εκεχειρία, οι Έλληνες παραμέριζαν τις διαμάχες
    β. «Στον χώρο της συνειδητοποιούσαν οι Έλληνες την πνευματική τους
    γ. «O Κηρολίβανος έφυγε σαΐτα πρώτος και χάθηκε στον ορίζοντα»
    δ. «Θα τρως, τέλος πάντων, ό,τι θέλεις» (κείμ. 3).
  2. (κείμ. 1)
  3.  ενότητα πάνω από τις επιμέρους διαφορές που τους χώριζαν» (κείμ. 2)
  4. τους και επιδίδονταν σε ειρηνικά έργα» (κείμ. 2)
  5. Ποιες από τις προτάσεις που εντοπίσατε στη δραστηριότητα 1 συμπληρώ
  6. νουν το νόημα άλλων προτάσεων και δεν μπορούν να σταθούν στον λό
  7. γο μόνες τους;  Ποιες από τις προτάσεις των ίδιων αποσπασμάτων
  8.  δεν εξαρτώνται από καμιά άλλη πρόταση;
  9. Μερικές από τις προτάσεις που βρήκατε στην προηγούμενη δραστηριότητα
  10.  ξεκινούν με μια λέξη που τις συνδέει με μια άλλη πρόταση. Μπορείτε να
  11.  βρείτε τις λέξεις αυτές;
Mαθαίνω ότι:
  •  Ένα τμήμα του λόγου που εκτείνεται από τελεία σε τελεία λέγεται περίο
  • δος.
  •  H περίοδος μπορεί να αποτελείται μόνο από μία ή και από περισσότερες
  •  προτάσεις.
  •  Μια πρόταση που δεν εξαρτάται από καμιά άλλη λέγεται κύρια/ανεξάρ
  • τητη πρόταση. Μια πρόταση που συμπληρώνει το νόημα μιας άλ
  • λης και εξαρτάται από αυτήν λέγεται εξαρτημένη/δευτερεύουσα πρότα
  • ση.
  •  Oι λέξεις που συνδέουν κύριες ή δευτερεύουσες προτάσεις μεταξύ τους
  •  λέγονται σύνδεσμοι, π.χ. και, όμως, ότι, μήπως κτλ.
Διαβάζω και γράφω

  1. «Kατά το διάστημα αυτό σοφοί και λόγιοι… ελληνικές πόλεις» (κείμ. 2): Χωρί
  2. στε το απόσπασμα σε περιόδους λόγου.  Στη συνέχεια προσπαθήστε
  3.  να χωρίσετε τις περιόδους σε προτάσεις.  Τέλος εντοπίστε και καταγράψτε
  4.  τους συνδέσμους που υπάρχουν στο απόσπασμα και συνδέουν τις προτάσεις.
  5.  Χωρίστε τις τρεις περιόδους λόγου που ακολουθούν σε προτάσεις:
    α. «Το κύπελλο, που θα δώσουμε σε σένα, θα το γεμίσουμε με φασουλάδα»
  6.  (κείμ. 3)
    β. «Πολλοί έδειχναν να δυσφορούν με το θέαμα» (κείμ. 1)
    γ. «Ξεφυσούσαν και χειρονομούσαν» (κείμ. 1)
     Ποιες από τις προτάσεις αυτές είναι κύριες και ποιες δευτερεύουσες;
     Καταγράψτε τους συνδέσμους των τριών αυτών περιόδων.
B2    Παρατακτική σύνδεση προτάσεων-περιόδων
Εικόνα
Εικόνα Kείμενο 5 [Βιογραφία του Σπύρου Λούη]
Λούης, Σπύρος (Μαρούσι, 1872 – Αθήνα, 1940). Νικητής του Μαραθώνι
ου δρόμου κατά τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Θρυλι
κή μορφή του ελληνικού αθλητισμού. Ήταν νερουλάς, μετέφερε δηλαδή
 με το κάρο του νερό από το Μαρούσι στην Αθήνα. Επέδειξε ικανότητες
 δρομέα αντοχής κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας και με προ
τροπή γνωστών του αποφάσισε να πάρει μέρος στην Ολυμπιάδα των Αθη
νών. Το αγώνισμα τελέστηκε στις 10 Απριλίου (παλιό ημερολόγιο: 28 Μαρτί
ου 1896) από το Μαραθώνα προς την Αθήνα (απόσταση 42.152 μ.) και πήραν
 μέρος σ' αυτό άλλοι 12 Έλληνες. Ο Λούης ξεκίνησε συντηρητικά τον αγώ
να, άφησε τους αντιπάλους του να προηγηθούν και να καταπονηθούν και
 στη συνέχεια, με υπερένταση δυνάμεων, πέτυχε να τους υποσκελίσει στο
ύψος της Αγίας Παρασκευής, 9 χλμ. πριν από το τέρμα, και να τεθεί επικεφα
λής. Τερμάτισε πρώτος στο Παναθηναϊκό Στάδιο (σε 2 ώρες 58' 50''),
όπου του έγινε θεαματική υποδοχή από το κοινό.
   Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Λούης τιμήθηκε επανειλημμένα για τον
 άθλο του εκείνο, που πρόσφερε στην Ελλάδα το πρώτο χρυσό της ολυ
μπιακό μετάλλιο. Το 1936 μάλιστα, κλήθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες
του Βερολίνου και μπήκε πρώτος στο στάδιο, φορώντας τη φουστανέλα του,
επικεφαλής της ελληνικής ομάδας.
Παγκό
σμιο Bιογραφικό Λεξικό, Eκδοτική Aθηνών, 1986
Μαραθώνιος Κλασικός Μαραθώνιος Αθηνών (επίσημος δικτυακός τόπος) Ο Θρύλος του Σπύρου Λούη [πηγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού] Ολυμπιακοί Αγώνες 1896, Η είσοδος του Σπύρου Λούη στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο (Κάτω αριστερά, ο Σπύρος Λούης, με λευκή αθλητική περιβολή, διανύει τα τελευταία μέτρα της μαραθώνιας διαδρομής συνοδευόμενος από τον πρίγκιπα Κωνσταντίνο που ανεμίζει το καπέλο του) [πηγή: wikimedia commons]
Aκούω και μιλώ

  1. Χωρίστε τις τέσσερις περιόδους που ακολουθούν σε προτάσεις.  Ποιες από
  2.  τις προτάσεις αυτές είναι κύριες και ποιες δευτερεύουσες;
    α. «Επέδειξε ικανότητες δρομέα αντοχής κατά τη διάρκεια της στρατιωτι
  3. κής του θητείας και με προτροπή γνωστών του αποφάσισε να πάρει μέρος 
  4. στην Ολυμπιάδα των Αθηνών» (κείμ. 5)
    β. «Η Ολυμπία δεν οδήγησε βέβαια σε μια πανελλήνια πολιτική 
  5. ένωση, κατόρθωσε όμως κάτι σπουδαιότερο» (κείμ. 2)
    γ. «Κατά το διάστημα αυτό σοφοί και λόγιοι είχαν την ευκαιρία να δια
  6. βάσουν στην Ολυμπία τα έργα τους και να προτρέψουν τους Έλληνες σε
  7.  ομόνοια» (κείμ. 2)
    δ. «Ήταν νερουλάς, μετέφερε δηλαδή με το κάρο του νερό από το Μαρού
  8. σι στην Αθήνα» (κείμ. 5).
  9. Tι είδους προτάσεις, κύριες ή δευτερεύουσες, συνδέουν οι υπογραμμισμέ
  10. νοι σύνδεσμοι σε καθεμιά από τις παραπάνω περιόδους λόγου;  Σε ποια 
  11. περίπτωση έχει χρησιμοποιηθεί κόμμα ανάμεσα στις προτάσεις της κάθε περι
  12. όδου;
Mαθαίνω ότι:
  •  Όταν δύο ή περισσότερες προτάσεις συνδέονται με συνδέσμους, όπως οι:
    και, ούτε, ή, είτε, αλλά, παρά, όμως, δηλαδή, όχι μόνο – αλλά και, λοι
    τότε λέμε ότι συνδέονται παρατακτικά.
  • πόν, ωστόσο,
  •  Παρατακτικά συνδέονται όμοιες προτάσεις, δηλαδή κύριες με κύριες ή 
  • δευτερεύουσες με δευτερεύουσες.
Διαβάζω και γράφω

  1. Καταγράψτε και μελετήστε τους υπογραμμισμένους συνδέσμους που χρη
  2. σιμοποιούνται στα αποσπάσματα της δραστηριότητας 1 (Ακούω και μιλώ). 
  3.  Γράψτε ποια σημασία έχει ο καθένας από αυτούς.  Πώς συνδέει
  4.  την πρόταση που εισάγει με την προηγούμενη;
  5. Βρείτε στη σχολική γραμματική όλους τους συνδέσμους που μπορούν να χρη
  6. σιμοποιηθούν στην παρατακτική σύνδεση προτάσεων και καταγράψτε τους 
  7. στο τετράδιό σας.  Στη συνέχεια φτιάξτε δικές σας περιόδους λόγου χρησι
  8. μοποιώντας μερικούς από τους συνδέσμους αυτούς.
Εικόνα Kείμενο 6 Δε σταματώ να τραγουδώ ποτέ!
Στο μυαλό μου ξετυλίγονται μία μία οι εικόνες. Από εκείνο το πρωινό της
12ης Ιουνίου, όταν ξημερώματα άυπνος έφευγα για το Πόρτο μέσω Φραν
κφούρτης. Τότε είχα υπολογίσει να λείψω 10 ημέρες για τα τρία ματς με
την Πορτογαλία, την Ισπανία και τη Ρωσία. Δεν είχαν περάσει παρά λίγες ώ
ρες παραμονής μου στην Πορτογαλία, όταν έγινε το πρώτο θαύμα. Η Ελλά
δα κέρδισε με 2-1 την οικοδέσποινα Πορτογαλία στο «Ντραγκάο» και από το
 πρώτο κιόλας ματς έθεσε τις βάσεις για την πρόκριση στη δεύτερη φάση.
Ακολούθησε στο «Μπέσα» το 1-1 με την Ισπανία, εκείνος ο βαθμός «χρυσά
φι» που ουσιαστικά «σφράγισε» την πρόκριση. Από το Πόρτο στο Φάρο για
την πιο γλυκιά ήττα στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Χάσαμε με
2-1 από τη Ρωσία στο «Αλγκάρβε», αλλά η πρόκριση ήταν δικιά μας. Παράτα
ση μιας βδομάδας στο ταξίδι και από το Φάρο στη Λισαβόνα για τον προη
μιτελικό με τη Γαλλία. Στο μεταξύ μεγάλες δυνάμεις του ευρωπαϊκού πο
δοσφαίρου έλεγαν αντίο. Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία, Αγγλία έβγαιναν νοκ ά
ουτ. Εκείνο το βράδυ της 25ης Ιουνίου στο «Ζοσέ Αβαλάδε» ήμουν σίγου
ρος. Το έλεγα πολύ πριν αρχίσει ο προημιτελικός ότι θα κερδίσουμε τη Γαλ
λία. Κάποιοι με περνούσαν για τρελό. Το πίστευα όμως ότι θα περάσου
με. Και με δικαίωσε ο… Χαριστέας. Επιστροφή στο Πόρτο και στο «Ντραγκά
ο» και ημιτελικός με την Τσεχία. Αυτό ήταν και το δυσκολότερο παιχνί
δι. Ωστόσο αντέξαμε στην πίεση των Τσέχων και σε… νεκρό χρόνο ο Δέλλας
 σκόραρε και μας έδωσε το εισιτήριο για τον τελικό. Κυριακή 4 Ιουλίου.
Στο στάδιο «Λουζ» της Λισαβόνας η ιστορία γράφει ότι η Ελλάδα είναι η πρω
ταθλήτρια Ευρώπης. Όλος ο κόσμος υποκλίνεται. Δεύτερη νίκη κατά της
 Πορτογαλίας με 1-0 αυτή τη φορά. Ακολούθησαν σκηνές απίστευτες, ονει
ρεμένες. Ο κόσμος ένα κουβάρι να τραγουδάει ασταμάτητα. Το λέει άλλω
στε και το σύνθημα. «Δε σταματώ να τραγουδώ ποτέ…» Και δε θα σταματή
σουμε ποτέ να τραγουδάμε γι' αυτή την ομάδα, για αυτούς τους παίκτες, αυ
τό τον προπονητή, που μας χάρισαν τη μεγαλύτερη χαρά. Μας απογείωσαν,
μας τρέλαναν. Tους ευχαριστούμε.
εφημ. Πρωταθλητής, 2004
Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2004 EURO 2004 (βίντεο, 5:05min) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] Το ποδόσφαιρο που αγαπήσαμε
Διαβάζω και γράφω
  1. «Xάσαμε με 2-1 από τη Pωσία, αλλά η πρόκριση ήταν δικιά μας»: Χωρίστε 
  2. την περίοδο σε προτάσεις.  Tι είδους πρόταση είναι η καθεμιά, κύρια ή δευ
  3. τερεύουσα;  Mε ποιο σύνδεσμο συνδέονται οι δύο προτάσεις; Ποια σημασία 
  4. έχει αυτός ο σύνδεσμος;
  5. Στα παρακάτω αποσπάσματα βρείτε και υπογραμμίστε τους συνδέσμους 
  6. που συνδέουν παρατακτικά τις περιόδους κάθε αποσπάσματος.  Ποια ση
  7. μασία έχει ο καθένας από τους συνδέσμους αυτούς;  Tι προσθέτει 
  8. καθένας τους στο νόημα των αποσπασμάτων αυτών;  Ποιο σημείο στί
  9. ξης υπάρχει ανάμεσα στις δύο περιόδους που συνδέονται παρατακτικά;
    α. «Kάποιοι με περνούσαν για τρελό. Tο πίστευα όμως ότι θα περάσουμε»
  10.  (κείμ. 6)
    β. «Aυτό ήταν και το δυσκολότερο παιχνίδι. Ωστόσο αντέξαμε στην πίεση 
  11. των Tσέχων» (κείμ. 6)
    γ. «"Δε σταματώ να τραγουδώ ποτέ…" Kαι δε θα σταματήσουμε ποτέ να
  12.  τραγουδάμε γι' αυτή την ομάδα» (κείμ. 6)
    δ. «Aς αφήσουμε τώρα τα αστεία και να κοιτάξουμε τη δουλειά μας. Λοιπόν, 
  13. Kαραγκιόζη, από αύριο αρχίζει η συστηματική προπόνηση» (κείμ. 3)
    Διαπιστώνω για τη στίξη στην παρατακτική σύνδεση
     Πριν από τους συνδέσμους και, ή / είτε συνήθως δε βάζουμε κόμ
     Συνήθως δε βάζουμε κόμμα πριν από το όμως, ενώ βάζουμε κόμ
     Bάζουμε πάντα κόμμα πριν από το αλλά και (π.χ. όχι μόνο νίκη
     Συνήθως με το ωστόσο αρχίζει νέα περίοδος και έτσι πριν από αυ
  14. τό υπάρχει τελεία.
  15. σαν, αλλά και θριάμβευσαν).
  16. μα πριν από το αλλά.
  17. μα.
  18. Περιγράψτε και σχολιάστε σε μια παράγραφο το σκίτσο-κείμενο 4 χρησι
  19. μοποιώντας κυρίως παρατακτικό λόγο.  Προσέξτε τους συνδέσμους που 
  20. θα χρησιμοποιήσετε, όπως και τα σημεία στίξης.

B3    Ασύνδετο σχήμα
Aκούω και μιλώ
  1. Χωρίστε τα παρακάτω αποσπάσματα σε προτάσεις:
    α. «Εκείνη τη στιγμή ο γυμναστής πυροβόλησε στον αέρα, ο κόσμος 
  2. αλάλαζε, οι αθλητές ξεχύθηκαν μπροστά» (κείμ. 1)
    β. «Ο Πέτρος έκοψε θριαμβευτικά την κορδέλα, την τράβηξε μαζί του με 
  3. το ένα χέρι, την έσυρε πίσω του» (κείμ. 1)
    γ.
     «Οι αθλητές δεν πληρώνονται, αγωνίζονται για το στεφάνι» (κείμ. 3).
    Τι είδους είναι οι προτάσεις αυτές, κύριες ή δευτερεύουσες;  Χρησιμοποι
  4. είται κάποιος σύνδεσμος για να συνδέσει τις προτάσεις κάθε περιόδου;
  5.   Ποιο σημείο στίξης παρεμβάλλεται και χωρίζει τις προτάσεις σε καθεμιά
  6.  από τις παραπάνω περιόδους;
  7. «Εκεί μπροστά, στην εξέδρα … του χορού τους» (κείμ. 1): Πό
  8. σες προτάσεις υπάρχουν στο απόσπασμα;  Tι είδους είναι, κύριες ή 
  9. δευτερεύουσες;  Συνδέονται οι προτάσεις αυτές μεταξύ τους;  Ποιο 
  10. σημείο στίξης παρεμβάλλεται και χωρίζει τις προτάσεις στο απόσπασμα;
Διαβάζω και γράφω
  1. «Mας απογείωσαν, μας τρέλαναν. Tους ευχαριστούμε» (κείμ. 6): Tο από
  2. σπασμα αυτό περιλαμβάνει τρεις προτάσεις, τη μία μετά την άλλη. Έχουμε 
  3. παρατακτική σύνδεση ή ασύνδετο σχήμα στο απόσπασμα αυτό; 
  4.  Γιατί;  Ποια σημεία στίξης χρησιμοποιούνται;  Για ποιους λόγους;
  5. Προσέξτε τα αποσπάσματα που ακολουθούν από το κείμενο 1:
    α.«Τα μάτια ήταν γουρλωμένα αφύσικα, πεταμένα από την υπερπροσπάθεια 
  6. έξω από τις κόγχες τους».
    β.
    «…να βγει η ψυχή από το εξοντωμένο σώμα, το ταλαιπωρημένο».
    γ.«…μια γλυκιά λάμψη, ένα φως γαλάζιο, είχε περιχυθεί στο πρόσωπό του».
    Υπογραμμίστε τα κατηγορούμενα της λέξης «μάτια» στο απόσπασμα α και 
    Mαθαίνω ότι:
     Ασύνδετο σχήμα έχουμε, όταν λέξεις ή φράσεις βρίσκονται στο λόγο
  7.  η μία μετά την άλλη χωρίς κάποια συνδετική λέξη ανάμεσά τους. Tις λέξεις ή
  8.  φράσεις αυτές, όταν γράφουμε, πάντα τις χωρίζουμε με κόμμα.
  9. τους επιθετικούς προσδιορισμούς της λέξης «σώμα» στο απόσπασμα β
  10.  Οι επιθετικοί αυτοί προσδιορισμοί και τα κατηγορούμενα βλέπουμε ότι μπαί
  11. νουν στον λόγο το ένα μετά το άλλο ασύνδετα. Ποιο σημείο στίξης
  12.  χρησιμοποιείται για να τους χωρίσει;  Ποιο είναι το υποκείμενο του ρήμα
  13. τος στο απόσπασμα γ Τι είχε περιχυθεί στο πρόσωπο του νικητή;  Υ
  14. πογραμμίστε τις δύο φράσεις που δίνουν την απάντηση.  Ποιο σημείο στί
  15. ξης χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να χωρίσει τις δύο αυτές φράσεις;
  16. «Και δε θα σταματήσουμε ποτέ να τραγουδάμε … τη μεγαλύτερη χαρά» 
  17. (κείμ. 6): Βρείτε το ασύνδετο σχήμα που περιέχεται στο απόσπασμα και υπο
  18. γραμμίστε τους όρους που έχουν παρατεθεί ασύνδετα σ' αυτό.

AΦHΓHΣH Γ
Εικόνα Kείμενο 7 O Σπύρος Λούης και οι πρώτοι Oλυμπιακοί Αγώ
νες
Εικόνα
Η εκκίνηση του Μαραθώνιου δρόμου, του πιο δημοφιλούς αθλήματος,
είχε προγραμματιστεί για τις 2 το μεσημέρι της Παρασκευής 29 Μαρτίου.
Οι αθλητές, Έλληνες και ξένοι, είχαν φτάσει στο Μαραθώνα από την
προηγούμενη μέρα και φιλοξενήθηκαν σε σπίτια του χωριού. Tο πρω
ί συγκεντρώθηκαν όλοι στην πλατεία και συζητούσαν περιμένοντας
 να έρθει το μεσημέρι. Από το πρωί η μέρα ήταν μουντή, συννεφιασμέ
νη. Το προηγούμενο βράδυ η βροχή είχε γεμίσει τους χωματόδρομους
 με λάσπες και το μεσημεράκι άρχισαν πάλι να πέφτουν ψιλές σταγόνες από τον ουρανό. Ο άντρας με το μουστάκι και το στρατιωτικό παράστημα σήκωσε ψηλά το χέρι και σημάδεψε με το πιστόλι τον ουρανό. Ύστερα φώναξε δυνατά:
«Λάβετε θέσεις!»
Δεκαεφτά νέοι άνθρωποι, παραταγμένοι σε τέσσερις σειρές, περίμεναν
το σύνθημα για να ξεκινήσουν. Στην τελευταία σειρά, την τέταρτη, έξι πε
ρίπου μέτρα πίσω από τους πρώτους, ο Σπύρος Λούης παρατηρούσε τις
πλάτες των συναθλητών του. Ο άντρας με το μουστάκι κοίταξε το ρολόι
του.
«Έτοιμοι!»
Ο πυροβολισμός που ακολούθησε τάραξε την ησυχία του τοπίου.
Οι χωρικοί που είχαν συγκεντρωθεί χειροκρότησαν τους αθλητές που ρίχτη
καν μπροστά με φτερά στα πόδια. Από κοντά οι δυο άμαξες με τους για
τρούς και τους νοσοκόμους, καθώς και δύο έφιπποι αξιωματικοί που ήταν
 υπεύθυνοι για τη σωστή διεξαγωγή του αγώνα. Ο Σπύρος Λούης ξεχύθη
κε μαζί με τους άλλους αθλητές με έναν και μοναδικό στόχο: τη νίκη!
Μέσα από αμπέλια και πεύκα, οι αθλητές έφτασαν στο Πικέρμι. Πρώτος
μπήκε στο χωριό ο Γάλλος Λερμιζιό με συνοδεία δύο έφιππων αξιω
ματικών. Ακολουθούσαν ο Αυστραλός ολυμπιονίκης στα 800 και 1500
 μέτρα Έντουιν Φλακ. Οι κάτοικοι της περιοχής χειροκροτούσαν τους
 αθλητές και τους έδιναν αναψυκτικά. Ο Λούης στάθηκε για λίγο να δροσι
στεί σε ένα πανδοχείο.
– Τρέξε, Σπύρο! Μην κάθεσαι! του φώναζαν όλοι.
– Μη νοιάζεστε και θα τους φτάσω, απάντησε αυτός με σιγουριά.
Στο μεταξύ, επικεφαλής εξακολουθούσε να είναι ο Γάλλος Λερμιζιό. Πίσω
του, σε αρκετή όμως απόσταση, έτρεχε ο Aυστραλός Φλακ, παραπίσω
 ο Aμερικανός Mπλέικ με τον Oύγγρο Kέλνερ κι έπειτα οι Έλληνες, ο Bασι
λάκος με το Λούη και τους υπόλοιπους. Tελευταίες οι δύο άμαξες με τους

γιατρούς και τους νοσοκόμους.
Στα μισά περίπου της διαδρομής ο Mπλέικ κουράστηκε και σταμάτη
σε. Mετά το Xαρβάτι ο δρόμος γινόταν ανηφορικός και δύσκολος. Tότε ο
Φλακ βρήκε την ευκαιρία να ξεπεράσει το Λερμιζιό, ο οποίος τελικά εγκατέ
λειψε, εξαντλημένος από την κούραση. Σε λίγο ο Φλακ άκουσε πίσω του
τα βήματα του Λούη, που πλησίαζε. […]
Εικόνα
O Λούης δεν άργησε να ξεπεράσει
τον Aυστραλό, ο οποίος λίγο αργό
τερα λιποθύμησε και εγκατέλειψε
 τον αγώνα. O Λούης πλησίαζε τώρα
 στο στάδιο, ενώ ο κόσμος είχε ξεχυ
θεί στους δρόμους και πανηγύριζε.
Σε λίγο οι θεατές του σταδίου είδαν
 το Λούη με τον αριθμό 17 στη φα
νέλα να κατευθύνεται τρέχοντας
προς το τέρμα. H χαρά των Eλλή
νων θεατών δεν περιγράφεται!
Aγκάλιαζαν ο ένας τον άλλο, φώναζαν ρυθμικά συνθήματα υπέρ του νικη
τή και όλοι, επίσημοι και μη, ήθελαν να τον συγχαρούν και να του σφίξουν
 το χέρι.
Kώστας Πούλος, O Σπύρος Λούης και 
οι πρώτοι Oλυμπιακοί Aγώνες,

εκδ. Παπαδόπουλος, 2003
Ιστορικό αρχείο, επεισόδιο 3 (βίντεο, 24:52min, το απόσπασμα 8:30-16:17 αφορά τη νίκη του Λούη και την απήχησή της) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] Από την Αθήνα του 1896 στην Αθήνα του 2004 (αφιέρωμα) [πηγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού]  Αγγελική Βαρελλά, «Η νίκη του Σπύρου Λούη» [πηγή: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου] Κωστής Παλαμάς, «Ο Ολυμπιακός ύμνος» [πηγή: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου]

Aκούω και μιλώ
  1. Ποιος είναι ο τόπος και ο χρόνος της ιστορίας (κείμ. 7);
  2. Ποια πρόσωπα παίρνουν μέρος;
  3. Ποια γεγονότα έγιναν την ημέρα του Μαραθώνιου;  Σε ποιο χρόνο κυρί
  4. ως εξιστορούνται;
  5. Ποια γεγονότα έγιναν πριν από τον Μαραθώνιο;  Σε ποιο χρόνο κυρίως
  6.  εξιστορούνται;
  7. Ποιος αφηγείται την ιστορία;  Συμμετείχε ο ίδιος στα γεγονότα 
  8. που εξιστορεί;  Σε ποιο πρόσωπο αφηγείται την ιστορία;
  9. Eκτός από την αφήγηση, ποιος άλλος εκφραστικός τρόπος χρησιμοποιεί
  10. ται;  Tι προσθέτει στην αφήγηση;
  11. Πώς φαντάζεστε τον καιρό την ημέρα που έγινε ο Μαραθώνιος το 1896; 
  12.  Aπό ποια στοιχεία του κειμένου 7 το συμπεραίνετε;  Tα στοιχεία αυ
  13. τά προωθούν την αφήγηση;  Γιατί δίνονται από τον συγγραφέα;
Διαβάζω και γράφω

  1. Στο κείμενο 7 δε δίνονται οι σκέψεις και τα συναισθήματα των ηρώων.
  2.  O συγγραφέας περιορίζεται κυρίως στην αφήγηση των γεγονότων. Ξανα
  3. γράψτε το κείμενο εμπλουτίζοντάς το με τέτοια στοιχεία. Βάλτε τον εαυ
  4. τό σας στη θέση ενός αφηγητή που γνωρίζει τι σκέφτονται και πώς αισθά
  5. νονται οι ήρωες της ιστορίας αυτού του Μαραθώνιου και πλαισιώστε 
  6. τα γεγονότα με τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.
    Mαθαίνω ότι:
     Σημαντικό στοιχείο της αφήγησης είναι η θέση που παίρνει ο αφηγη
  7. τής στα γεγονότα της ιστορίας που αφηγείται. Μπορεί ο αφηγητής να κρα
  8. τά μια αντικειμενική στάση, όταν παρουσιάζει με ουδέτερο τρόπο 
  9. τα γεγονότα, ή μια υποκειμενική στάση, όταν εκφράζει, μαζί με τα γεγο
  10. νότα, προσωπικά του συναισθήματα ή διατυπώνει σχόλια.
  11. Συγκρίνετε την αφήγηση της νίκης του Λούη στον Μαραθώνιο που δίνεται
  12.  στο κείμενο 7 με αυτή του κειμένου 5 Ποιες ομοιότητες και διαφο
  13. ρές παρατηρείτε;  Ποια αφήγηση θεωρείτε πιο έγκυρη;  Για ποιους λό
  14. γους;
  15. Στο κείμενο 6 ο συγγραφέας-δημοσιογράφος αφηγείται το χρονικό της νί
  16. κης της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 
  17. 2004.  Ποιες διαφορές παρατηρείτε ανάμεσα στην αφήγηση αυτή και 
  18. την αφήγηση της νίκης του Σπύρου Λούη στο κείμενο 7 Ποια από
  19.  τις δύο αυτές αφηγήσεις θεωρείτε πιο άμεση;
  20. Στις δύο αφηγήσεις των κειμένων 6 και 7 τα γεγονότα δίνονται με τη χρο
  21. νολογική τους ακολουθία ή όχι;
  22. Στην Οδύσσεια ο Όμηρος γνωρίζουμε ότι αφηγείται τις περιπέτειες του
  23.  Οδυσσέα κατά την επιστροφή του στην πατρίδα του. Αφηγείται ο 
  24. Όμηρος τα γεγονότα αυτά με τη χρονολογική τους σειρά ή με κάποιον
  25.  άλλο τρόπο;  Από πού αρχίζει την αφήγησή του;
Αρχαία Ελληνικά (μτφρ.) [Ομηρικά Έπη: Οδύσσεια. Α΄ Γυμνασίου]
Mαθαίνω ότι:
 O αφηγητής μπορεί να επιλέξει:
α. τη χρονολογική ευθύγραμμη παράθεση των γεγονότων,
β. να αρχίσει την αφήγησή του από τη μέση της υπόθεσης και, ώσπου
 να τελειώσει την αφήγησή του, να βρει την ευκαιρία να αφηγηθεί
και τα αρχικά γεγονότα ή ακόμα να προσθέσει σχετικές με το θέμα του
 ιστορίες.




Δ ΔPAΣTHPIOTHTEΣ ΠAPAΓΩΓHΣ ΛOΓOY
Aκούω και μιλώ
  1. Το κείμενο 6 αναφέρεται σε ένα ομαδικό άθλημα, το ποδόσφαι
  2. ρο, ενώ το κείμενο 7 σε ένα ατομικό, τους αγώνες δρόμου. Ε
  3. σείς προτιμάτε τα ομαδικά ή τα ατομικά αθλήματα;  Για ποιους λό
  4. γους;
  5. Δείτε τις παρακάτω φωτογραφίες και διαβάστε τα κειμενάκια 
  6. που τις συνοδεύουν.  Ποιες σκέψεις σάς γεννούν για τις προ
  7. σπάθειες που χρειάζεται να καταβάλουν οι αθλητές;  Τι νομί
  8. ζετε ότι είναι αυτό που τους κάνει να προσπαθούν τόσο σκληρά;
  9.   Eσείς θα αποφασίζατε να ασχοληθείτε σοβαρά με κάποιο άθλη
  10. μα;  Γιατί ναι;  Γιατί όχι;
    ΕικόναΕικόνα
    Ιπτάμενα κορίτσια
    Η απόσταση δίνει την εντύπωση ότι ο βατήρας απ' τον οποίο εκτινάχθηκαν οι Μεξικάνες αθλήτριες της συγχρονισμένης κατάδυσης βρίσκεται πολύ ψηλότερα από τα 112 μέτρα του επιβλητικού ναού της Αγίας Οικογένειας, του Αντόνιο Γκαουντί, που διακρίνεται στο βάθος. Κατα τ' άλλα, δεν έχεις παρά να αναρωτηθείς πόσες χιλιάδες προσπάθειες έχουν προηγηθεί, για να μάθουν τα δύο σώματα να βουτούν σαν έναΜέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου κρίνονται οι κόποι ολόκληρων ετών. Αυτή δεν είναι, άλλωστε,
    η άγρια ομορφιά του αθλητισμού;
    Η Κινέζα καταδύτρια
    Γκούο Ζινγκζινγκ αντιμετωπίζει την πρόκληση με τα μάτια ανοιχτά
    Εικόνα
    Ο φακός παγώνει το χρόνο, παρατείνει τη στιγμή της εκτίναξης από τον βατήρα επ' άπειρον,λες και τα δάχτυλα της Καναδής Έμιλι Χέιμανς είχαν δύναμη υπερφυσική και μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος του σώματός της. Ο φωτογράφος δικαιώνεται για την εμμονή του στις λεπτομέρειες


  11.  



  12. image









Σύμβολα των Ολυμπιακών Αγώνων [πηγή: Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή]
Ολυμπιακοί Αγώνες. Από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας



σήμερα οι αγώνες (αριστερή 
στήλη).

  1. περ. «K», 
  2. εφημ. H KΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2004


  1. Εξηγήστε και συζητήστε στην τάξη τις απαραίτητες προϋ
  2. ποθέσεις για Oλυμπιακούς Αγώνες, που να ανταποκρίνο
  3. νται στην ιδέα που τους γέννησε (δεξιά στήλη) και τους κιν
  4. δύνους / απειλές που διατρέχουν





Διαβάζω και γράφω
  1. Δημοσιεύτηκαν σε μια εφημερί
  2. δα τα αποτελέσματα μιας διεθνούς έρευνας που έγινε το 2004 για
  3.  τη χρήση αναβολικών ουσιών από αθλητές. Γράψτε σε μια πα
  4. ράγραφο τα συμπεράσματα που βγάζετε μελετώντας τα διαγράμ
  5. ματα που ακολουθούν και συνοψίζουν τις απαντήσεις όσων συμμε
  6. τείχαν στην έρευνα.  Tι πιστεύει ο κόσμος σήμερα για τη χρή
  7. ση αναβολικών ουσιών στον παγκόσμιο και ελληνικό αθλητισμό;

    Εικόνα
    εφημ. EΛΕΥΘΕΡOΤΥΠΙΑ, 2004
  8. Αφηγηθείτε ένα αθλητικό γεγο
  9. νός που ζήσατε οι ίδιοι από
  10.  κοντά είτε ως θεατές είτε ως α
  11. θλητές. Η αφήγησή σας θα δια
  12. βαστεί στην τάξη.
    Κριτήρια αξιολόγησης
    1. Στον παρατακτικό λόγο χρησι
    2. μοποιείτε τους κατάλληλους
    3.  συνδέσμους, ώστε να δένονται λογικά τα νοήματα μεταξύ
    4.  τους.
    5. Όποτε κάνετε στον λόγο παρατακτική σύνδεση ή ασύνδετο 
    6. σχήμα, χρησιμοποιείτε σωστά τα σημεία στίξης.
    7. Μαζί με τα γεγονότα αναφέρετε τις σκέψεις και τα συναι
    8. σθήματά σας πριν από τον αγώνα, κατά τη διάρκειά του και α
    9. μέσως μετά το τέλος του.
    10. Το ύφος της αφήγησης είναι άμεσο και προβάλλεται η προ
    11. σωπική σας συμμετοχή στο αθλητικό αυτό γεγονός.
ΕικόναΔιαθεματική εργασία Εικόνα
«Ποια αθλήματα υπήρχαν στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώ
νες;  Ποια κατά την πρώτη αναβίωσή τους στη σύγχρονη επο
χή, το 1896 στην Αθήνα;  Ποια είναι σήμερα τα ολυμπιακά α
θλήματα;»
Χωριστείτε σε ομάδες.
  •  Η πρώτη θα συλλέξει υλικό (σχετικά κείμενα και φωτογραφίες)
  •  από τους Αγώνες στην Αρχαιότητα, η δεύτερη από τους Αγώ
  • νες του 1896 και η τρίτη από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας 
  • το 2004.
  •  Σε συνεργασία με τους καθηγητές της Ολυμπιακής Παιδείας 
  • και της Ιστορίας θα κάνετε έρευνα σε σχετικές πηγές και στο διαδί
  • κτυο.
  •  Κατηγοριοποιήστε το υλικό που θα συλλέξετε και συνθέστε με
  •  αυτό μία αφίσα για να διακοσμήσετε την τάξη σας.
  • Ολυμπιακοί Αγώνες δια μέσου των αιώνων [πηγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού]
Εναλλακτικά
«Oλυμπιακοί Αγώνες: Για ένα στεφάνι ελιάς ή για μια χού
φτα δολάρια; »  Γιατί αγωνίζονται σήμερα οι αθλητές; 
Ποια από τα ολυμπιακά ιδεώδη της Αρχαιότητας διασώζο
νται στην εποχή μας;  Τι είδους συμφέροντα έχουν πάρει τη θέ
ση ορισμένων από αυτά;»
Οργανώστε μια μικρή έρευνα για να διερευνήσετε τι πιστεύει ο κόσμος
σήμερα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
  •  Μια ομάδα από σας –σε συνεργασία με τους καθηγητές της 
  • Ολυμπιακής Παιδείας και της Ιστορίας– θα συντάξει ένα ερωτηματο
  • λόγιο.
  •  Μια άλλη ομάδα –σε συνεργασία με τον καθηγητή της Πληρο
  • φορικής– θα περάσει τα στοιχεία στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, ενώ
  •  μια τρίτη ομάδα θα τα επεξεργαστεί.
  •  Η τέταρτη ομάδα αναλαμβάνει να σχολιάσει τα συμπεράσμα
  • τα που θα προκύψουν σε ένα σύντομο κείμενο και να τα παρουσιά
  • σει στη μαθητική εφημερίδα του σχολείου ή σε έντυπο που θα μοιρά
  • σει στους μαθητές του σχολείου.
AΣ ΘYMHΘOYME TI MAΘAME Σ' AYTH THN ENOTH
TA
  •  Mια πρόταση που δεν εξαρτάται από άλλη λέγεται . . . . . . . . . . . . . . . . , ενώ μια πρόταση που συμπληρώνει το νόημα μιας άλλης και εξαρτάται από αυτήν λέ
  • γεται . . . . . . . . . . . . . . . .
  •  Σύνδεσμοι είναι οι λέξεις που . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 Δύο ή περισσότερες προτάσεις μπορούν
Εικόνα
 να
συνδέ
ονται
 μετα
ξύ
τους
  με
 συν
δέ
σμους:
  α.
παρα
τακτικά,
όταν . . . . . . . . . . . . . . . .
  β.
 υποτα
κτικά, όταν . . . . . . . . . . . . . . . .
 να
 μη
 συν
δέο
νται
με
κά
ποια
 λέξη
  (. .
.
 . . .
. . .
. . . . . . . . . . σχήμα)
  •  O αφηγητής, όταν οργανώνει την αφήγησή του, έχει πολλές επι
  • λογές:
    α. να αφηγείται αντικειμενικά τα γεγονότα ή να τα συνο
  • δεύει με δικά του σχόλια, προσωπικά συναισθήματα κτλ.
    β. να παραθέτει τα γεγονότα με τη χρονολογική τους σειρά
  •  ή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
  •  . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Ολυμπιακοί Αγώνες – Ολυμπιακό Ιδεώδες

Ολυμπιακοί Αγώνες: (στην αρχαιότητα) οι σημαντικότεροι πανελ
λήνιοι αθλητικοί αγώνες, οι οποίοι ήταν αφιερωμένοι στον Δία και
 τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια στην Ολυμπία, είχαν δε τόσο μεγά
λη αίγλη, ώστε κατά τη διάρκειά τους διακόπτονταν οι πολεμι
κές επιχειρήσεις (εκεχειρία). Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώ
νες πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα το 1896.

Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες: οι αγώνες που διεξάγονται τον 
χειμώνα της χρονιάς των Ολυμπιακών Αγώνων και περιλαμβάνουν 
χιονοδρομικά αγωνίσματα. Οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώ
νες πραγματοποιήθηκαν στη Γαλλία (Σαμονί) το 1924.  

Παραολυμπιάδα: η Ολυμπιάδα στην οποία διαγωνίζονται πρό
σωπα με ειδικές ανάγκες. Οι πρώτοι Παραολυμπιακοί Αγώνες πραγμα
τοποιήθηκαν το 1960 στη Ρώμη.

Το Ευρωπαϊκό Ολυμπιακό Φεστιβάλ Νεολαίας, το οποίο
 ξεκίνησε το 1990 με την ονομασία «Ολυμπιακές Ημέρες Ευρω
παϊκής Νεότητας», είναι η μοναδική πολυαθλητική ευρωπαϊκή διορ
γάνωση και αποτελεί πρωτοβουλία της  Ένωσης  Ευρωπαϊκών Ολυ
μπιακών Επιτροπών (EOC).
Τα Ευρωπαϊκά Ολυμπιακά Φεστιβάλ Νεολαίας, που πραγματοποιού
νται τον χειμώνα και το καλοκαίρι ανά δύο μονά έτη αποτε
λούν κορυφαίες εκδηλώσεις για νέους Ευρωπαίους αθλητές που θέ
λουν να αποκτήσουν διεθνή εμπειρία. Τα φεστιβάλ αυτά δείχνουν 
στους συμμετέχοντες αθλητές όλες τις πτυχές των αληθινών Ολυμπια
κών Αγώνων.

Ιστορική αναφορά
Οι αρχαίες γραπτές πηγές αναφέρουν ως έτος έναρξης των αγώνων 
το 776 π.Χ. Από το έτος αυτό αρχίζει και ο κατάλογος των Ολυμπιο
νικών (που συμπληρώθηκε βέβαια πολύ αργότερα). Οι Πισάτες διοργά
νωναν τους αγώνες από το 688 έως το 572 π.Χ. Το 570 π.Χ. οι Ηλείοι 
κατέλαβαν την Πίσα (πόλη που απείχε ελάχιστα από την Ολυμπία)
 και έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τη διοργάνωση των αγώνων. Τον 5ο
 αι. π.Χ. οι αγώνες έφτασαν στο απόγειο της δόξας τους. Στην ελληνι
στική εποχή όμως, έχασαν τον αρχικό τους χαρακτήρα και μετα
τράπηκαν σε επαγγελματικές αθλητικές εκδηλώσεις κάτι που παγιώ
θηκε στη ρωμαϊκή εποχή. Τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα που διαδρα
ματίσθηκαν, στην πορεία των αιώνων στον ελλαδικό χώρο, είχαν
 τον αντίκτυπό τους στα αθλητικά ιδεώδη των Ολυμπιακών αγώ
νων, με αποτέλεσμα να επέλθει σταδιακή πτώση των ηθικών αξιών,
 που επιδεινώθηκε αισθητά από το 146 μ.Χ., όταν η κυρίως Ελλάδα
 υποτάχθηκε στο ρωμαϊκό κράτος και οι Ηλείοι έχασαν την ανε
ξαρτησία τους. Το 2ο αι. μ.Χ., όταν παραχωρήθηκε το δικαίωμα του
 Ρωμαίου πολίτη σε όλους τους κατοίκους της ρωμαϊκής αυτοκρατορί
ας, παρατηρήθηκε και μία διεθνοποίηση των αγώνων. Τελικά, κα
ταργήθηκαν από το Θεοδόσιο Α΄ το 393 μ.Χ. (293η Ολυμπιά
δα), όταν με διάταγμά του απαγορεύθηκε η λειτουργία όλων των ειδω
λολατρικών Ιερών.
Με τους Ολυμπιακούς αγώνες σφυρηλατήθηκε η εθνική, φυλετική κα
ι πνευματική ενότητα των Ελλήνων. Οι αγώνες συνδύαζαν το βα
θύ θρησκευτικό πνεύμα με το ηρωικό παρελθόν των Ελλήνων, 
τον μέγιστο βαθμό της καλλιέργειας του σώματος, του νου και της ψυ
χής με τις πανανθρώπινες φιλοσοφικές αξίες και την προβολή του
 ατόμου και των πόλεων με το ύψιστο ιδανικό της ελευθερίας. Ο υ
περεθνικός χαρακτήρας τους επιζεί και στους σύγχρονους Ολυμπια
κούς Αγώνες, που ύστερα από διακοπή 15 αιώνων οργανώθηκαν 
στην Αθήνα το 1896, και τελούνται από τότε κάθε τέσσερα χρόνια.
Η Αφή της Ολυμπιακής Φλόγας γίνεται παραδοσιακά στην
 Αρχαία Ολυμπία και υπεύθυνη για την διεξαγωγή της είναι η Ελληνι
κή Ολυμπιακή Επιτροπή.
Για πρώτη φορά έγινε το 1936, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες
 του Βερολίνου με τη βοήθεια κοίλου κατόπτρου. Σύμφωνα με 
το τελετουργικό, την Αφή την κάνει η Πρωθιέρεια στο χώρο του 
ναού της Ήρας (Ηραίον), που βρίσκεται απέναντι από το ναό του
 Δία, στο αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας. Εκεί η πρωθιέρεια ζητά 
τη βοήθεια του θεού του ήλιου Απόλλωνα ώστε να ανάψει η δάδα α
παγγέλοντας την επίκληση.

Χώρες διεξαγωγής σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων

1896: Ελλάδα, Αθήνα, 1900: Γαλλία, Παρίσι, 1904: ΗΠΑ, Σεντ Λού
ις, 1908: Ηνωμένο Βασίλειο, Λονδίνο, 1912: Σουηδία, Στοκχόλμη, 
1916: Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1920: Βέλγιο, Αμβέρσα, 
1924: Γαλλία, Παρίσι, 1928: Ολλανδία, Άμστερνταμ, 1932: 
ΗΠΑ, Λος Άντζελες, 1936: Γερμανία, Βερολίνο, 1940/1944: Β΄ 
Παγκόσμιος Πόλεμος, 1948: Ηνωμένο Βασίλειο, Λονδίνο, 1952: 
Φινλανδία, Ελσίνκι, 1956: Αυστραλία, Μελβούρνη, 1960: Ιταλία, Ρώ
μη, 1964: Ιαπωνία, Τόκιο, 1968: Μεξικό, Πόλη του Μεξικού, 
1972: Γερμανία, Μόναχο, 1976: Καναδάς, Μόντρεαλ, 1980: Ρωσία, 
Μόσχα, 1984: ΗΠΑ, Λος Άντζελες, 1988: Νότια Κορέα, Σεούλ, 
1992: Ισπανία, Βαρκελώνη, 1996: ΗΠΑ, Ατλάντα, 2000: Αυστραλί
α, Σίδνεϋ, 2004: Ελλάδα, Αθήνα, 2008: Κίνα, Πεκίνο, 2012: Ηνωμένο
 Βασίλειο, Λονδίνο, 2016: Βραζιλία, Ρίο Ντε Τζανέιρο, 2020: Ιαπωνία, 
Τόκιο.

Η θετική σημασία των Ολυμπιακών Αγώνων

Προώθηση του Ολυμπιακού Ιδεώδους. Παρά το γεγονός ότι 
οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν αποτελούν γεγονός ικανό να 
τερματίσει πολέμους και να οδηγήσει σε -προσωρινή έστω- εκεχειρία 
τους εκάστοτε συγκρουόμενους λαούς, αποτελούν ωστόσο μια σημα
ντική υπόμνηση εκείνων των αξιών και ιδεωδών που χαρακτήρι
ζαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες κατά την αρχαιότητα:

Σύμμετρη ανάπτυξη σώματος και πνεύματος: Το ιδανικό πρό
τυπο του ανθρώπου είναι εκείνο που αποβλέπει στην ισότιμη καλλι
έργεια σώματος και πνεύματος, και δεν παραγνωρίζει την αξία της 
σωματικής υγείας και του σωματικού κάλλους, προκειμένου να
 επιδιώξει μονομερώς την πνευματική ανάπτυξη. Ο άνθρωπος που
 αδιαφορεί για την άθληση του σώματός του, δεν μπορεί επί 
της ουσίας να επιτύχει την ψυχική και συναισθηματική εκείνη διαύγει
α που θα του προσφέρει τη δυνατότητα μιας αρμονικής πνευματικής
 εξέλιξης.

Επιδίωξη της αξιοκρατικής διάκρισης: Οι Ολυμπιακοί Αγώνες
 προσέφεραν –αρχικά τουλάχιστον- την ευκαιρία στους πολί
τες να επιδιώξουν την ανάδειξή τους βασιζόμενοι αποκλειστικά και 
μόνο στις δικές τους δυνάμεις∙ και την επιδίωκαν για χάρη και μόνο 
του επαίνου των συμπολιτών τους, κι όχι για κάποιο χρηματικό όφε
λος. Παρόλο που πλέον αυτές οι αρχές έχουν πάψει να ισχύουν,
 οι Ολυμπιακοί Αγώνες συνεχίζουν να αποτελούν την ύψιστη αθλη
τική διάκριση. Ο αθλητής καλείται να ξεπεράσει ουσιαστικά τον εαυ
τό του και να αποδείξει πως είχε καθ’ όλη τη διάρκεια της 
προετοιμασίας του την απαιτούμενη αυτοκυριαρχία και την ανα
γκαία θέληση, προκειμένου να επιτύχει αξιοσημείωτες επιδόσεις.
Ο αθλητής που αφοσιώνεται στον πρωταθλητισμό αφιερώνει το με
γαλύτερο μέρος του χρόνου του στην επιθυμία να γίνει ο καλύτε
ρος στο άθλημά του. Μια εκπληκτική δοκιμασία αυτοελέγχου και
 βούλησης, που επιβραβεύεται με την επίγνωση πως έχει επιτευχθεί 
ένα ακόμη ξεπέρασμα των ανθρώπινων ορίων. Δικαίως, λοιπόν, οι ο
λυμπιονίκες αποκτούν διαχρονική δόξα και κερδίζουν τον παγκόσμιο 
θαυμασμό.

Ευγενής άμιλλα και αναγνώριση των πανανθρώπινων αξιών
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν την ευκαιρία μιας αθλητικής συνά
ντησης όλων των εθνών, στο πλαίσιο της οποίας η μεταξύ τους ανα
μέτρηση διακρίνεται από το πνεύμα του ευγενούς συναγωνι
σμού∙ με αμοιβαίο σεβασμό και αμοιβαία εκτίμηση. Οι αθλητές και 
μαζί τους οι πολίτες των χωρών τους, έ
χουν την ευκαιρία να έρθουν σ’ επαφή με αθλητές διαφορετικών θρη
σκευτικών και πολιτικών πεποιθήσεων, διαφορετικής φυλετικής κατα
γωγής και διαφορετικού πολιτισμικού υπόβαθρου, για να αγωνι
στούν, εντούτοις, διεκδικώντας ακριβώς τις ίδιες διακρίσεις και τιμώ
ντας ακριβώς τον ίδιο αθλητικό θεσμό. Πρόκειται, άρα, για μια εξαί
ρετη ευκαιρία να γίνει αντιληπτή η κοινή βάση του ανθρώπινου γέ
νους, αφού ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματος ή τη γλώσσα
 επικοινωνίας, όλοι οι άνθρωποι έχουν παρόμοιες αρετές και αποδί
δουν τιμή σε παρόμοιες αξίες.
Κάποτε, βέβαια, αυτή η συνάντηση συνιστούσε αφορμή για τη διακο
πή των μεταξύ τους εχθροπραξιών, αλλά τότε αφορούσε τις πόλεις-
κράτη ενός και μόνο έθνους. Τώρα που οι αγώνες αυτοί έχουν απο
κτήσει παγκόσμιο χαρακτήρα, ένα τέτοιο αίτημα είναι δυσεπίτευ
κτο, αν όχι ακατόρθωτο. Δεν θα πρέπει, εντούτοις, να μας διαφεύγει
 το γεγονός ότι το μήνυμα της αρμονικής συνεργασίας και του αμοι
βαίου θαυμασμού για τις επιδόσεις κάθε αθλητή, έστω κι αν προέρ
χεται από χώρα εχθρική, αποτελεί μια ηχηρή διαβεβαίωση πως οι α
πλοί πολίτες κατανοούν και σέβονται την αξία της ειρηνικής συνύπαρ
ξης και της ευγενούς άμιλλας.

Αναγνώριση καίριων εννοιών, όπως είναι η ισότητα και η
 δικαιοσύνη: Οι Ολυμπιακοί Αγώνες κατορθώνουν να γίνονται 
διαχρονικά σεβαστοί καθώς λαμβάνεται κάθε πιθανό μέτρο προκει
μένου η αναμέτρηση των αθλητών να γίνεται κατά τρόπο άρτιο και χω
ρίς να υπάρχουν υπόνοιες πως κάποιος ευνοήθηκε έναντι των συ
ναγωνιστών του. Οι αθλητές ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσής 
τους γίνονται απολύτως σεβαστοί και αντιμετωπίζονται με την ίδια 
εκτίμηση είτε προέρχονται από τα πλέον ευκατάστατα κράτη είτε α
πό
 τα πλέον φτωχά.
Αν και στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθή
νας δεν είχε επιτραπεί η συμμετοχή γυναικών, εντούτοις από το 1900
 και μετά υπάρχει συμμετοχή γυναικών, έστω κι αν στις πρώ
τες διοργανώσεις ο αριθμός τους ήταν αξιοσημείωτα μικρός. Το ποσο
στό συμμετοχής τους, βέβαια, δεν έχει φτάσει ούτε στις μέρες μας 
στο ίδιο επίπεδο με αυτό των ανδρών, χωρίς αυτό να σημαίνει πως
 οι γυναίκες συμμετέχουσες δεν χαίρουν ισότιμης μεταχείρισης και ε
κτίμησης με τους άνδρες συμμετέχοντες.

Παγκόσμια ανάδειξη της αξίας του αθλητισμού. Χάρη στους
 Ολυμπιακούς Αγώνες και στην τεράστια δημοσιότητα που έχει αυ
τός ο θεσμός, νέοι άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη βιώνουν τον 
εκπληκτικό ενθουσιασμό των αθλητικών αγώνων κι έχουν την
 ευκαιρία να εκτιμήσουν την αξία που αποδίδεται στους συμμε
τέχοντες και, φυσικά, στους νικητές. Αποτελούν, άρα, μια πολυσή
μαντη βάση διάδοσης του αθλητικού πνεύματος κι ένα διαρκές έναυ
σμα για τους νέους να στραφούν στον αθλητισμό, όχι κατ’ ανάγκη
 με στόχο τον πρωταθλητισμό, αλλά προκειμένου να απολαύ
σουν τα οφέλη της σωματικής υγείας που προσφέρει η συστηματική
 άθληση.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, άλλωστε, αποτελούν ιδανική ευκαιρία για τη
 διάδοση σ’ ένα ευρύτατο κοινό ακόμη και αθλημάτων που δεν 
είναι εξίσου δημοφιλή σε όλες τις χώρες. Γεγονός που συχνά
 έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ενδιαφέροντος για συγκεκριμέ
να αθλήματα σε περιοχές που άλλοτε δεν τα γνώριζαν ή δεν είχαν αρκε
τή εξοικείωση με αυτά.

Ευκαιρία προβολής της διοργανώτριας χώρας. Οι Ολυμπια
κοί Αγώνες έχουν σαφώς παγκόσμια διάδοση και κεντρίζουν το ενδι
αφέρον διεθνώς, γεγονός που σημαίνει ότι η διοργανώτρια χώρα έχει
 τη μοναδική ευκαιρία να διασφαλίσει τεράστια διαφημιστική
 προβολή και να αποκομίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη από την 
αύξηση του τουριστικού ενδιαφέροντος. Προκειμένου, βέβαια, τα 
σχετικά οφέλη να φτάσουν στη μέγιστη πιθανή απόδοση, η 
εκάστοτε διοργανώτρια χώρα οφείλει να μεριμνήσει για την
 άρτια οργάνωση και πραγματοποίηση των αγώνων, σε κλίμα από
λυτης ασφάλειας και χωρίς την ύπαρξη δυσάρεστων ελλείψεων ή πα
ρεκτροπών.

Αρνητικές πτυχές των Ολυμπιακών Αγώνων
Ο θεσμός των Ολυμπιακών Αγώνων, λόγω της έκτασης που έχει λά
βει η εμπορευματοποίησή τους και λόγω των υπέρογκων οικονομι
κών απολαβών για τους αθλητές που κερδίζουν, έχει συνδεθεί 
ατυχώς με ορισμένα φαινόμενα που αμαυρώνουν την αξία του.

Χρήση αναβολικών / Φαρμακοδιέγερση: Σήμερα η φαρμακο
διέγερση αλλάζει φύση: κατ’ αρχάς, δεν αποτελεί, πλην εξαιρέσε
ων, μεμονωμένη πράξη ενός αθλητή την ημέρα των αγώνων. 
Πρόκειται πλέον για μεθόδους που εφαρμόζονται συστηματικά και
 οργανωμένα σε επίπεδο ομάδων που εκμεταλλεύονται τις προόδους
 της επιστήμης για σκοπούς αντίθετους με τη δεοντολογία, για πα
ράδειγμα χρησιμοποιώντας ουσίες που εμποδίζουν τον εντοπισμό των
 αναβολικών κατά τις αναλύσεις.
Ένα από τα κύρια αίτια της ανάπτυξης της φαρμακοδιέγερσης είναι 
η υπερβολική εμπορευματοποίηση στο χώρο του αθλητισμού σήμε
ρα, κυρίως η πρόσφατη έκρηξη των τηλεοπτικών δικαιωμάτων σε
 συνδυασμό με τις μεγάλες συμβάσεις χορηγίας. Αυτή η εμπορευματο
ποίηση και τα οικονομικά συμφέροντα που απορρέουν από αυ
τήν οδήγησαν σε πολλαπλασιασμό των αθλητικών αγώνων και 
σε μείωση του χρόνου ανάπαυσης των αθλητών, γεγονός που προ
ξενεί επίσης μείωση της διάρκειας της σταδιοδρομίας του επαγγελ
ματία αθλητή. Είναι επίσης σκόπιμο να αναφερθούν οι αρνη
τικές συνέπειες των συμβάσεων που συνάπτονται μεταξύ ορισμένων
 αθλητικών ενώσεων και των χορηγών τους, οι οποίες προβλέπουν 
αμοιβή ανάλογη με τα αποτελέσματα. Το περιβάλλον των αθλητών
 στο
 σύνολό του, από τον προπονητή μέχρι το γιατρό, τον αρχηγό της 
ομάδας και τους συγγενείς, μπορεί να συμβάλει στις πιέσεις που α
σκούνται στους αθλητές.
Ο αριθμός, για παράδειγμα, των περιπτώσεων φαρμακοδιέγερ
σης κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας του 2004 κατέδει
ξε ότι η χρήση απαγορευμένων ουσιών στον αθλητισμό αποτελεί, 
περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μια πραγματικότητα που πρέπει 
να καταπολεμηθεί.

Απώλεια του αγνού ενδιαφέροντος για τον αθλητισμό. Η 
είσοδος των πολυεθνικών εταιρειών στο πεδίο των αθλητικών αγώ
νων με σκοπό την αναζήτηση εκείνων των αθλητών που θα λειτουρ
γήσουν ως προωθητές των προϊόντων τους χάρη στην αυξημένη 
δημοτικότητά τους, αποτέλεσε ισχυρό πλήγμα για τη φύση του
 αθλητικού χώρου. Πλέον οι αθλητές γνωρίζουν πως μπορούν να κερ
δίσουν τεράστια χρηματικά ποσά χάρη στα διαφημιστικά συμβόλαια,
 αν κατορθώσουν να διακριθούν και να επιτύχουν αξιοσημείωτες 
επιδόσεις. Έτσι, σε αντίθεση με τους αθλητές των περασμένων δεκα
ετιών που είχαν ως βασικό κίνητρο την επιθυμία να διακριθούν στους
 Ολυμπιακούς Αγώνες για να γνωρίσουν την ηθική αποθέωση που
 αναλογούσε στους Ολυμπιονίκες, οι αθλητές σήμερα έχουν ως απώτε
ρο στόχο τα οικονομικά οφέλη. Κίνητρο εξαιρετικά ισχυρό που
 έχει οδηγήσει σε ό,τι μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ως έξαρση του α
θέμιτου ανταγωνισμού και ως φρενίτιδα επιδίωξης ολοένα και πιο υ
περάνθρωπων επιδόσεων.
Οι επαγγελματίες αθλητές είτε με δική τους θέληση είτε επειδή τους
 ασκούνται πιέσεις, παραγνωρίζουν τις αρνητικές για την υγεία 
τους συνέπειες, αλλά και την αθλητική δεοντολογία και καταφεύ
γουν σε κάθε μέσο προκειμένου να διασφαλίσουν την ενίσχυση των
 ε
πιδόσεών τους.     

Αναγκαίες ενέργειες για την καταπολέμηση της φαρμακοδιέ
γερσης:

- Δημιουργία αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου της υγείας των 
αθλητών, κυρίως με τη σύσταση μιας υπηρεσίας ειδικευμένης 
στην παροχή ιατρικής και ψυχολογικής βοήθειας, καθώς και στην ενημέρωση των αθλητών·

- Έκδοση οδηγίας για την προστασία των νεαρών αθλητών, ιδί
ως εκείνων που φιλοδοξούν να γίνουν επαγγελματίες·

- Έγκριση συγκεκριμένων διατάξεων για την προστασία των αθλη
τών ως εργαζομένων που εκτίθενται σε ειδικούς κινδύνους·

- Ενθάρρυνση της επιδημιολογικής έρευνας για την υγεία των αθλη
τών·

- Οργάνωση συνεδρίων με θέματα τη φαρμακοδιέγερση και την
 υγεία των αθλητών, σε συνεργασία με το αθλητικό κίνημα·

- Ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών της εκπαίδευσης στο πρόβλημα της αθλητικής δεοντολογίας·

- Αυξημένη αστυνομική και δικαστική συνεργασία·

- Συμπερίληψη στις συμβάσεις των αθλητών ρητρών σχετικών με τη φαρμακοδιέγερση και την απαγόρευσή της·

- Έγκριση κοινής δήλωσης ισοδύναμης με κώδικα ορθής πρακτικής στο χώρο του αθλητισμού, ύστερα από μια διεθνή διάσκεψη για τη φαρμακοδιέγερση.

Μανόλης Ανδρόνικος «Παιδεία ή Υπνοπαιδεία» [απόσπα
σμα]

«Εντελώς ιδιαίτερη θέση κατέχουν οι Ολυμπιακοί αγώνες, που 
αποτελούν την υπέρτατη έκφραση του αθλητικού πνεύματος σε μια 
συνάθροιση των Ελλήνων, που σήμαινε
 για κείνους μια οικουμενική συνάθροιση των ελεύθερων ανθρώπων. 
Από την Αφρική ως τη Μακεδονία και α
πό τη Σικελία ως τη Μ. Ασία, οι Έλληνες συγκεντρώνονται κάθε τέσ
σερα χρόνια στην Άλτη, να θυσιάσουν 
στους κοινούς βωμούς, να γνωρίσουν τους λαμπρούς ηγέτες τους, να 
δουν και ν’ ακούσουν τους σοφούς 
των και πάνω απ’ όλα να ζήσουν το συναρπαστικό συναγωνισμό των
 αθλητών. Ξεχνώντας τις βιοτικές 
έγνοιες, τις ανθρώπινες αδυναμίες, τις συχνά θανάσιμες διαφορές 
τους, σε μια κατάσταση θείας ευδαιμο
νίας αφού ο άνθρωπος ξανάβρισκε μέσα στον παραδείσιο χώρο της
 Ο
λυμπίας την ιδανική του ανθρωπιά: 
ειρήνη βασίλευε στον κόσμο, όλοι ήταν ελεύθεροι και ίσοι, οι δυνατοί 
και πλούσιοι άρχοντες της Σικελίας δεν
 είχαν τίποτε περισσότερο από τον απλό πολίτη της Αθήνας, ο θεός
 τους προστάτευε όλους. Μόνο για τους ελ
λανοδίκες, τους κριτές, υπήρχαν λίθινα εδώλια. Όλοι οι άλλοι παρακο
λουθούσαν τους αγώνες καθισμένοι ε
πάνω στο ανάχωμα του σταδίου. Και οι αθλητές προσέρχονταν γυμνοί 
να αγωνιστούν για τη νίκη και για το
 δοξασμένο στεφάνι της ελιάς. Όμως και κάτι ακόμα προσδοκού
σαν πιο πολύ: τη φήμη, την τιμή των Πανελλή
νων, που ήταν το πιο αμάραντο στεφάνι. Είναι αδύνατο να νιώσουμε
 σήμερα τη συγκλονιστική εκείνη
 στιγμή που οι δυο γιοι του Διαγόρα, ολυμπιονίκες και οι δυο την ίδια
 μέρα, σήκωσαν στους ώμους τους 
τον ευτυχισμένο πατέρα, πολλές φορές ολυμπιονίκη στα νιάτα του, 
μπροστά στα μάτια των χιλιάδων Ελλή
νων που κραύγασαν: «Κάτθανε Διαγόρα! Ουκ ες Όλυμπον αναβήσει!»
 (Πέθανε Διαγόρα! Δε θα γίνεις και
 θεός). Γιατί τι άλλο απομένει στον άνθρωπο ύστερα από μια τέτοια 
ύπατη στιγμή στη ζωή του;

Αυτό το πνεύμα της πίστης στον άνθρωπο, στη σωματική του αλ
κή και στην ηθική του καταξίωση, της δημοκρατικής ισότητας και της 
πανανθρώπινης συναδέλφωσης, της
 πα
γκόσμιας ειρήνης και αγάπης, που γεννήθηκε στην Ελλάδα και εκφρά
στηκε
 καίρια με τους Ολυμπιακούς αγώ
νες θέλησε να ξαναζωντανέψει ο P. de Coubertin. Ίσως πολλοί το νομίσουν
 χιμαιρικό ένα τέτοιο όραμα· όμως
 όσοι έχουν χαρεί την παγκόσμια πια συναδέλφωση των αθλητών που
 κυρι
αρχεί στους σύγχρονους Ολυμπια
κούς αγώνες, όπου για λίγο έστω χρονικό διάστημα καταργούνται όλα
 τα 
σύνορα που χωρίζουν τους λαούς
, όπου η γλώσσα, η φυλή και η θρησκεία δεν υψώνουν τους φραγμούς
 τους
 ανάμεσα στους ανθρώπους,
 όπου η κοινωνική θέση, ο υλικός πλούτος και η κρατική δύναμη δεν 
λογαριά
ζονται, όπου ο άνθρωπος γυ
μνός από καθετί άλλο αγωνίζεται με τους συνανθρώπους του ειρηνικά
 και 
τίμια για να κερδίσει την τιμή και μό
νο της νίκης, όσο έχουν ζήσει αυτό το γεγονός ελπίζουν και πιστεύουν 
πως
 το ολυμπιακό πνεύμα μπορεί να
 φωτίσει τον κόσμο ολόκληρο όχι μονάχα για λίγες μέρες, αλλά παντο
τινά.»


ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Η Δέσποινα και το περιστέρι
 στους
 πρώ
τους Ολυ
μπιακούς αγώνες


Συνέχισαν το ταξίδι τους πετώντας ανάμεσα στα σύννεφα του καταγά
λανου ουρανού. Το περιστέρι έδειξε στη Δέσποινα, κάτω από τα πόδια 
της, ένα στάδιο γεμάτο με χιλιάδες θεα
τές. Όσοι δε χωρούσαν μέσα, γέμιζαν τους γύρω δρόμους, τα πεζοδρόμια,
 ακόμα και τους γύρω λόφους, κι όλοι κά
τι περίμεναν με την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους.
- Πού βρισκόμαστε ; ρώτησε η Δέσποινα.
- Στην Αθήνα του 1896, απάντησε το περιστέρι. Εδώ γίνονται σήμερα 
για πρώτη φορά οι Ολυμπιακοί αγώνες της σύγχρονης εποχής.
- Θέλεις να πεις ότι σταμάτησαν για ένα διάστημα ; ρώτησε η Δέσποινα.
- Ναι, οι πρώτοι αρχαίοι αγώνες έγιναν το 776 π.Χ. και οι τελευταίοι
 το 393 μ.Χ. Μετά σταμάτησαν για 1503 ολόκληρα χρόνια. Πολλοί προσπά
θησαν να τους δώσουν πάλι ζωή, 
ώσπου δύο μεγάλες μορφές της ιστορίας, ο βαρόνος Πιερ ντε Κουμπερτέν 
και ο λογοτέχνης Δημήτρης Βικέλας, μετά
 από πολλές δυσκολίες τα κατάφεραν.
- Ποιον περιμένει ο κόσμος με τόση αγωνία ; ρώτησε το κορίτσι.
- Το μαραθωνοδρόμο που θα φτάσει πρώτος ! της είπε το περιστέρι.

Η Δέσποινα έβλεπε στα πρόσωπα του κόσμου την αγωνία και την

 ελπίδα. Η αστυνομία πάνω σε άλογα προσπαθούσε να κρατήσει τους δρό
μους ανοιχτούς.

- Κοίτα ! Νάτος ! Κάποιος έρχεται, έβγαλε μια φωνή χαράς η Δέσποινα. 
Βλέπεις ; Είναι πρώτος ! Ποιος να 'ναι άραγε ;
- Ένας Έλληνας, απάντησε το περιστέρι. Ένα εικοσιτετράχρονο αγόρι, ο
 Σπύρος Λούης.

Η Δέσποινα κρατήθηκε από ένα κλαδί ελιάς, έσκυψε όσο μπορούσε ακό

μα και είδε χιλιάδες θεατές να φωνάζουν ζήτω με χαρά, την ώρα που ένας
 νεαρός δρομέας, ντυμένος με άσπρα
 ρούχα, με τον αριθμό δεκαεφτά στη φανέλα του,  έφτανε πρώτος κι έμπα
ινε νικητής στο γεμάτο στάδιο.
Το τι έγινε τότε δεν περιγράφεται ! Με δάκρυα χαράς στα μάτια οι θεα
τές τίναζαν ψηλά τα καπέλα τους. Άλλοι φώναζαν ξανά και ξανά το όνομά
 του, άλλοι αγκάλιαζαν δυνατά
 τους διπλανούς τους, ενώ τα παιδιά χοροπηδούσαν σαν τρελά.

- Και από τη μέρα που βλέπεις, εκτός από λίγες φορές που υπήρχε 
πόλεμος, γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί αγώ
νες !
 είπε το περιστέρι.
- Εδώ στην Ελλάδα ; ρώτησε η Δέσποινα.
- Όχι, σε διάφορα μέρη του κόσμου. Από το Ελσίνκι στο Τόκιο και από
 τη Μελβούρνη στο Μόντρεαλ. Πάντα όμως, από τους Ολυμπιακούς αγώ
νες του Βερολίνου το 1936 και μετά, η Ολυ
μπιακή Φλόγα ξεκινάει από το ίδιο μέρος, από την Ολυμπία,  αναμμένη
 από τις αχτίδες του ήλιου, και οι αθλητές
 από όλες τις χώρες τη μεταφέρουν στις άκρες του κόσμου.

Ευγένιος Τριβιζάς, "Η Δέσποινα και
 το περιστέρι" , εκδ. Αθήνα 2004 (διασκευή)


ΠΗΓΗ : ΕΔΩ 


ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 

1. Στο κείμενο φαίνονται τα συναισθήματα του κόσμου μόλις ο
 Σπύρος Λούης μπήκε στο στάδιο. Να καταγράψετε λέξεις και εκφρά
σεις που να δείχνουν αυτά τα συναι
σθήματα.


2. α) Να συμπληρώσετε τον ακόλουθο πίνακα για την αφήγηση που
 διαβάσατε :




  • Τόπος της ιστορίας

  • Χρόνος της ιστορίας

  • Σε ποιο χρόνο κυρίως εξιστορούνται τα γεγονότα ;

  • Ποιος αφηγείται την ιστορία; Συμμετείχε ο ίδιος στα γεγονότα που εξιστορεί;

  • Σε ποιο  ρηματικό πρόσωπο γίνεται η αφήγηση ;

  • Άλλοι εκφραστικοί τρόποι



β) Χωρίστε τις δύο περιόδους λόγου που ακολουθούν σε προτάσεις:

     -  "
Θέλεις να πεις ότι σταμάτησαν για ένα διάστημα ;"
     -  "Η Δέσποινα κρατήθηκε από ένα κλαδί ελιάς, έσκυψε όσο μπο
ρούσε ακόμα και είδε  χιλιάδες θεατές να φωνάζουν ζήτω με χαρά."


 Ποιες από τις προτάσεις αυτές είναι κύριες και ποιες δευτερεύουσες;


 Καταγράψτε τους συνδέσμους των δύο αυτών περιόδων.


 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ : (επιλέξτε μία από τις 2 ασκήσεις)



1. Μπορείτε να φανταστείτε πώς θα αφηγούνταν ο Σπύρος Λούης 
στους φίλους του τις τελευταίες στιγμές του αγώνα και την είσοδό του 
στο στάδιο ; Γράψτε σε δυο παραγράφους την αφήγησή του. 

2. Είσαι δημοσιογράφος και παίρνεις συνέντευξη από το βαρόνο Πιερ 

ντε Κουμπερτέν, ο οποίος σου εξηγεί τους λόγους, για τους οποίους πρέ
πει να αναβιώσουν οι Ολυμπιακοί αγώνες. Γράψε το μεταξύ σας διάλογο. 
(100 - 120 λέξεις)
 
ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ
Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Σεο Αλαζηαζίαο Κάιθα, Mst Φηιόινγνο
ΘΕΜΑ: Εζείο πξνηηκάηε ηα αηνκηθά ή...ΑΣΚΗΣΙΟΛΟΓΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ
Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Σεο Αλαζηαζίαο Κάιθα, Mst Φηιόινγνο
o Κνηλσληθνπνηνύλ ην άηνκν
o Δκπλέ...