ΠΗΓΗ : 22 . Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων | |
Κατά το 19ο αιώνα τα Βαλκάνια αποτελούν πεδίο αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων.
| |
Η Βαλκανική κρίση των ετών 1875-1878
|
Ø Ξεσπούν επαναστάσεις στη Βοσνία, την Ερζεγοβίνη και τη Βουλγαρία (1875-76).
Ø Στις τουρκικές αντιδράσεις απαντά η Ρωσία με πόλεμο (1877).
Ø Ακολουθούν επαναστάσεις στην Κρήτη, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Μα-
κεδονία (1878). |
Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (Φεβρουάριος 1878)
|
Ø Η νικήτρια του Ρωσοτουρκικού πολέμου Ρωσία υποχρεώνει την Τουρκία να υπογράψει τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1 878).
Ø Η συνθήκη αυτή δημιουργούσε την αυτόνομη ηγεμονία της Βουλγαρίας που περιλάμβανε και περιοχές που διεκδικούσε η Ελλάδα (Μεγάλη Βουλγαρία).
|
Το συνέδριο του Βερολίνου (Ιούνιος 1878)
|
Ø Συγκλήθηκε με πρωτοβουλία της Μ. Βρετανίας και της Γερμανίας, που ζητούσαν αναθεώρηση της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και το πέτυχαν.
Αποφάσισε:
· τη δημιουργία αυτόνομης μικρής Βουλγαρίας και αυτόνομης Ανατολικής Ρωμυλίας υπό τουρκική επικυριαρχία,
· την ανεξαρτησία της Σερβίας, της Ρουμανίας και του Μαυροβουνίου,
· την ανάθεση της διοίκησης της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης στην Αυστροουγγαρία,
· την παραχώρηση της Κύπρου στην Αγγλία.
|
Η ενσωμάτωση της Θεσσαλίας και της Άρτας στην Ελλάδα (1881)
|
Ø Το 1 881 ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα η Θεσσαλία (πλην Ελασσόνας) και η επαρχία της Άρτας.
|
Η προσάρτηση της Α. Ρωμυλίας από τη Βουλγαρία (Ί 885)
|
Ø Το 1 885, η Βουλγαρία παραβιάζοντας τις προηγούμενες συνθήκες προσαρτά την Ανατολική Ρωμυλία.
Ø Η Σερβία κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Βουλγαρίας. Η Ελλάδα παραμένει ουδέτερη.
|
Μακεδονικό ζήτημα και Μακεδονικός αγώνας
| |
Ø Μακεδονικό ζήτημα ονομάστηκε ο αγώνας για τον έλεγχο της Μακεδονίας που τη διεκδικούσαν Έλληνες, Βούλγαροι και Σέρβοι.
Ø Εκδηλώθηκε μέσω της εκπαίδευσης, της θρησκείας και της ένοπλης ρήξης.
Ø Το 1 893 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη από Βουλγάρους της Μακεδονίας η Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΕΟ) με σκοπό την αυτονόμηση της Μακεδονίας.
Ø Ακολούθησε (1895) ο σχηματισμός στη Σόφια της Ανώτατης Μακεδονικής Επιτροπής με τελικό στόχο την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία.
Ø Τέλος, το 1898 οργανώθηκαν στη Μακεδονία ένοπλες ομάδες Βουλγάρων («κομιτατζήδες»).
Ø Στις βουλγαρικές ενέργειες αντέδρασαν ενεργά αλλά ανεπίσημα οι Έλληνες.
Ø Στα 1 896-1 897 ελληνικές ένοπλες δυνάμεις φτάνουν στη Μακεδονία.
Ø Πρωταγωνιστούν στον αγώνα κατά των Βουλγάρων ο μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης και ο υποπρόξενος στο Μοναστήρι Ίων Δραγούμης.
Ø Από το 1904 φτάνουν στη Μακεδονία και Έλληνες αξιωματικοί. Ξεχωριστή μορφή ο Παύλος Μελάς.
| |
Το κίνημα των Νεότουρκων (1908)
| |
Ø Την κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας προσπαθεί να ανακόψει η ιδρυθείσα οργάνωση Ένωση και Πρόοδος (1908).
Ø Τα μέλη της ονομάζονταν Νεότουρκοι, επειδή προέτασσαν την εθνική και όχι τη θρησκευτική ταυτότητα.
Ø Το 1908 εκδηλώνεται στη Θεσσαλονίκη το κίνημα των Νεότουρκων, που προκαλεί τις συμπάθειες των βαλκανικών λαών λόγω των φιλελεύθερων εξαγγελιών.
Ø Ο σουλτάνος παραχωρεί σύνταγμα και αμνηστεύει τους ένοπλους Έλληνες και Βουλγάρους.
Ø Έτσι τερματίζεται ο Μακεδονικός αγώνας.
|
Η εκπαίδευση δεν είναι το γέμισμα ενός κουβά, αλλά το άναμμα μιας φλόγας. Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, 1865-1939, Ιρλανδός ποιητής, Νόμπελ 1923