ΑΡΧΑΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ , ΕΝΟΤΗΤΑ 7

VIDEO
https://www.youtube.com/watch?v=OVvU-ozQpeg
Ενότητα 7η
 Ένας στοργικός ηγέτης

Το κείμενο

Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Ἀγησίλαος, ὅπου ᾢετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν, οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων ἀφίστατο, οὐ χρημάτων ἐφείδετο, οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐφασίζετο, ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε, τὸ τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ ποιεῖν. Ἐν τοῖς μεγίστοις δέ ὠφελήμασι τῆς πατρίδος καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι αὐτοῦ, ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύων. Τίς γὰρ ἄν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν ὁρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […] Ὅς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ πόλει ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας προσεφέρετο. Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς ἁμαρτήμασιν, ἐτίμα δ’ εἴ τι καλὸν πράττοιεν, παρίστατο δ’ εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι, ἐχθρὸν μὲν οὐδένα ἡγούμενος πολίτην, ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων, σῴζεσθαι δὲ πάντας κέρδος νομίζων, ζημίαν δὲ τιθεὶς εἰ καί ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοιτο.

Όλο το κείμενο στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα

Ἀγησίλαος: Διαδέχτηκε τον αδερφό του Άγη στον θρόνο της Σπάρτης (398 π.Χ.) και συνέχισε (από το 396 έως το 394 π.Χ.) τον πόλεμο με τους Πέρσες σημειώνοντας μεγάλες επιτυχίες. Παρά τη σωματική αναπηρία του (ήταν χωλός), απολάμβανε ευρείας αποδοχής λόγω της χαρισματικής προσωπικότητας και των στρατιωτικών ικανοτήτων του.

δυνατώτατος ὢν ἐν τῇ πόλει φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύων: Ο Ξενοφών σχολιάζει ιδιαίτερα την υποδειγματική για τους πολίτες της Σπάρτης συμπεριφορά του Αγησιλάου. Εφαρμόζοντας την αρχή ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να συνετίσεις κάποιον από τον παραδειγματισμό, ο Αγησίλαος επιδείκνυε συνέπεια στην τήρηση των νόμων, ωθώντας έτσι και τους συμπολίτες του να πειθαρχούν στις αρχές της πόλης.

Ερωτήσεις

1. Τι θεωρούσε καθήκον του σωστού πολιτικού ο Αγησίλαος σύμφωνα με τον Ξενοφώντα;

2. Πώς συμπεριφερόταν ο Αγησίλαος στους συμπολίτες του; Τι είδους σχέση επιδίωκε να δημιουργήσει μαζί τους; 

3. Θα μπορούσε ο Αγησίλαος να χαρακτηριστεί, εκτός από ηγέτης, και «παιδαγωγός»; Ποια στοιχεία του κειμένου μπορούν να στηρίξουν αυτόν τον χαρακτηρισμό;

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Αναφορική αντωνυμία ὅς, ἥ, ὅ (= ο οποίος, η οποία, το οποίο)

Ακολουθεί γενικά την κλίση των δευτερόκλιτων επιθέτων σε -ος, -η, -ον.

Αναφορική αντωνυμία ὅς, ἥ, ὅ
Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	ὅς οὗ ᾧ ὅν -	ἥ ἧς ᾗ ἥν -	ὅ οὗ ᾧ ὅ -
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	οἵ ὧν οἷς οὕς -	αἵ ὧν αἷς ἅς -	ἅ ὧν οἷς ἅ -

Παρατηρήσεις

1. Δεν πρέπει να συγχέεται η αναφορική αντωνυμία με τους ομόηχους τύπους του οριστικού άρθρου (ἥ ≠ ἡ, οἵ ≠ οἱ, αἵ ≠ αἱ)· οι τύποι της αναφορικής αντωνυμίας παίρνουν τόνο.
2. Όλες οι αναφορικές αντωνυμίες παίρνουν δασεία.
3. Κατά τον ίδιο τρόπο κλίνεται και η αναφορική αντωνυμία ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ. Απλώς, στο τέλος κάθε τύπου προστίθεται το μόριο -περ χωρίς να επηρεάζεται ο τονισμός.

3. Αναφορική αντωνυμία ὅστις, ἥτις, ὅ τι

Η αναφορική αντωνυμία ὅστις, ἥτις, ὅ,τι σχηματίζεται από την αναφορική ὃς και την αόριστη τίς. Κλίνεται και στα δύο μέρη της και τονίζεται πάντοτε το α΄ συνθετικό με τον τόνο που παίρνει και η απλή αναφορική αντωνυμία.

Αναφορική αντωνυμία ὅστις, ἥτις, ὅ,τι
Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	ὅστις οὗτινος και ὅτου ᾧτινι και ὅτῳ ὅντινα -	ἥτις ἧστινος ᾗτινι ἥντινα -	ὅ,τι οὗτινος και ὅτου ᾧτινι και ὅτῳ ὅ,τι -
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	οἵτινες ὧντινων οἷστισι(ν) οὕστινας -	αἵτινες ὧντινων αἷστισι(ν) ἅστινας -	ἅτινα ή ἅττα ὧντινων οἷστισι(ν) ἅτινα ή ἅττα -

Παρατηρήσεις

1. Ο τύπος ἅττα διαφέρει από τον αντίστοιχο τύπο της αόριστης αντωνυμίας, επειδή παίρνει δασεία, όπως όλες οι αναφορικές αντωνυμίες.
2. Το ουδέτερο της αναφορικής αντωνυμίας ὅστις, ἥτις, ὅ,τι γράφεται ὅ,τι ή ὅ τι (πβ. ν.ε.: Ό,τι και να ζητήσεις, θα το κάνω για σένα).

ΠΗΓΗ: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafraseis%20b%20gym/b07xm.htm

Ενότητα 7η
 Ένας στοργικός ηγέτης (κείμενο - μετάφραση )
http://eu-mathein.gr/wp-content/uploads/2015/04/07.pdf


Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Ἀγησίλαος,



Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Αγησίλαος,



ὅπου ᾤετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν,



όπου πίστευε ότι θα ωφελούσε σε κάτι την πατρίδα,



οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων ἀφίστατο,



δεν έπαυε να μοχθεί, ούτε απέφευγε τους κινδύνους,



οὐ χρημάτων ἐφείδετο, οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐφασίζετο,



 δε λυπόταν τα χρήματα, ούτε πρόβαλλε ως δικαιολογία το σώμα ή τα γηρατειά,



ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε,



 αλλά πίστευε ότι καθήκον του καλού βασιλιά είναι



τὸ τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ ποιεῖν.



να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερα καλά στους υπηκόους του.



Ἐν τοῖς μεγίστοις δὲ ὠφελήμασι τῆς πατρίδος



Στις μεγαλύτερες ωφέλειες της πατρίδας



, καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι αὐτοῦ,



κι αυτό εδώ του συγκαταλέγω,



ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει ότι,



ενώ ήταν ο πιο δυνατός στην πόλη,



φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύων.



 υπηρετούσε φανερά σε μεγάλο βαθμό τους νόμους.



Τὶς γὰρ ἂν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν



Γιατί ποιος θα ήθελε να μην υπακούει,



ὀρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […]



όταν έβλεπε τον βασιλιά να υπακούει; [...]



Ὃς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ πολει



Αυτός και τους πολιτικούς του αντιπάλους στην πόλη



ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας προσεφέρε το.



τους συμπεριφερόταν σαν πατέρας προς τα παιδιά του.


Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς ἁμαρτήμασιν,


Κακολογούσε βέβαια όσους έκαναν αδικίες,


ἐτίμα δ’ εἴ τι καλὸν πράττοιεν,


τους τιμούσε όμως αν έκαναν κάτι καλό,



παρίστατο δ’ εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι,



παραστεκόταν, αν παρουσιαζόταν κάποια συμφορά,



ἐχθρὸν μὲν οὐδένα ἡγούμενος πολίτην,



επειδή δε θεωρούσε κανένα πολίτη εχ θρό,



ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων,



αλλά επειδή ήθελε να τους επαινεί όλους,



σῴζεσθαι δὲ πάντας κέρδος νομίζων,


θεωρώντας κέρδος το να σώζονται όλοι


 ζημίαν δὲ τιθεὶς εἰ καὶ ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοιτο.



και θεωρώντας το ζημιά αν κάποιος, έστω και ανάξιος, χανόταν.




 Ξενοφῶν, Ἀγησίλαος 7.1-3


Νοηματική απόδοση κειμένου

Ο Ξενοφώντας στο κείμενο αυτό αναφέρει τις ικανότητες και το ήθος του βασιλιά της Σπάρτης Αγησιλάου. Είναι γνωστό σε όλους, λέει ο Ξενοφώντας, ότι ο Αγησίλαος α- γαπούσε τόσο πολύ την πατρίδα του, ώστε δε λογάριαζε ούτε κόπους ούτε κινδύνους κάθε φορά που επιβαλλόταν να της προσφέρει κάποια βοήθεια. Ποτέ δεν έφερε σαν πρόφαση την αναπηρία του σώματός του ούτε τα γηρατειά του με σκοπό να αποφύγει κόπους και κινδύνους. Πίστευε, ότι ο καλός βασιλιάς έχει υποχρέωση να προσφέρει στους υπηκόους τους όσο μπορεί περισσότερες ευεργεσίες. Η πιο μεγάλη ωφέλεια προ την πατρίδα του ήταν η υπακοή τους στους νόμους της. Η υπακουή ενός βασιλιά δεν επέτρεπε σε κανένα να μην υπακούει στους νόμους. Αλλά και η συμπεριφορά του ακόμα και προς τους πολιτικούς του αντιπάλους υπήρξε αρίστη. Άλλοτε τους κατηγο- ρούσε, όταν διέπρατταν σφάλματα, αλλά τους πρόσφερε και τιμές, όταν έκαναν κάπο- ιο καλό. Αν τύχαινε ακόμα και σε εχθρό του κάποια συμφορά στεκόταν βοηθός του. Πίστευε ότι κέρδος της πόλης ήταν να είναι όλοι σώοι και ζημία, αν χανόταν κάποιος, έστω κι αν αυτός ήταν ανάξιος.ΜΕΡΟΣ Β'

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ:  πράττω: κάνω/ κατορθώνω/ επιτελώ/ διάγω, ζω/ καθιστώ

Αρχαία Ελληνική

Απλές λέξεις

ὁ  πρακτήρ:     αυτός που κάνει κάτι
πραγματώδης: κοπιώδης

Σύνθετες λέξεις

ἀντιπράττω: εναντιώνομαι

ἡ εὐπραξία: η καλή συμπεριφορά

ἀπρακτῶ: αδρανώ

ἀπράγμων: αυτός που αδρανεί

κοινοπραγῶ: κάνω κάτι από κοινού με κάποιον

ἡ κοινοπραγία: η ενασχόληση με κάτι από κοινού με κάποιον

πολυπραγμονῶ: ασχολούμαι με πολλά πράγματα

Αρχαία/ Νέα Ελληνική

Απλές λέξεις

ἡ πρᾶξις (-η): η ενέργεια, το επιτελούμενο έργο

τό πράγμα: άψυχο υλικό σώμα

πραγματεύομαι: (α.ε.) ασχολούμαι με κάτι/ (ν.ε.) εξετάζω κάτι σε βάθος
πραγματικός:     αληθινός

ὁ πραγματευτής: έμπορος, εμπορικός αντιπρόσωπος

ἡ πραγματεία:       επιμελής εργασία/ βιβλίο, μελέτη

τά  πεπραγμένα:             αυτά που έχουν γίνει

τό πρακτορεῖον (-ειο): (α.ε.) το γραφείο και το αξίωμα του φοροεισπράκτορα/ (ν.ε.) επαγγελματικό γραφείο εξυπηρέτησης
ὁ πράκτωρ:        (α.ε.) συλλέκτης φόρων/ (ν.ε.) πρόσωπο που φέρνει σε πέρας υποθέσεις άλλων

πρακτικός:         αυτός που αναφέρεται στην πράξη/ ο εμπειρικός

Σύνθετες λέξεις

διαπράττω: κάνω (κάτι κακό)
ἡ διάπραξις (-η): η πραγματοποίηση (κάποιου κακού)
εἰσπράττω: συγκεντρώνω χρήματα που οφείλονται

ἡ εἰσπραξις (-η): συγκέντρωση οφειλόμενων χρημάτων

συμπράττω: συνεργάζομαι σε κοινή προσπάθεια
ἡ σύμπραξις (-η): η συνεργασία

ἡ δυσπραγία: (α.ε.) κακή τύχη/ (ν.ε.) έλλειψη άνεσης στο βιοτικό επίπεδο

ἡ ἀπραξία: η αδράνεια
ἄπρακτος: ο αδρανής

πολυπράγμων: αυτός που ασχολείται με πολλά πράγματα
πολυπραγμοσύνη: η ενασχόληση με πολλά πράγματα

εἰσπράκτωρ (-ορας): αυτός που συγκεντρώνει οφειλόμενα χρήματα
ἔμπρακτος: αυτός που εκδηλώνεται με πράξεις

διαπραγματεύομαι: κάνω συνεννοήσεις

Νέα Ελληνική

Απλές λέξεις

πραγματικότητα: η πραγματική κατασταση, ο αντικειμενικός κόσμος

πράγματι: πραγματικά, αληθινά
πραγμάτωση: πραγματοποίηση

πραγμάτευση: ενασχόληση
πραματευτής: γυρολόγος

πραμάτεια: το εμπόρευμα του πραματευτή

Σύνθετες λέξεις

πραγματογνώμονας: πρόσωπο με ειδικές επιστημονικές ή τεχνικές γνώσεις  που καλείται να γνωμοδοτήσει για ένα θέμα

πραγματοποιώ:       κάνω κάτι πραγματικότητα
πραγματοποίηση:    το να κάνεις κάτι πραγματικότητα
διαπραγμάτευση:     συνεννόηση

κοινοπραξία:  ένωση επιχειρήσεων
πραξικόπημα: βίαιη κατάληψη της εξουσίας
εχθροπραξίες: εχθρικές ενέργειες

ΠΗΓΗ  http://www.arxaiagumnasiou.net/2017/11/7-enotita-arxaia-b-gumnasiou.html

Απαντήσεις στις ερωτήσεις της σελίδας 53 του σχολικού βιβλίου

1) Τι θεωρούσε καθήκον του σωστού πολιτικού ο Αγησίλαος σύμφωνα με τον Ξενοφώντα;

Απάντηση:  Ο Αγησίλαος, σύμφωνα με το κείμενο του Ξενοφώντα, θεωρούσε καθήκον του σωστού πολιτικού την ευημερία των πολιτών και του κράτους. Έπρεπε να πασχίζει καθημερινά για την επίτευξη των στόχων του με οποιοδήποτε κόστος για την προσωπική του ζωή. Επιπλέον, ο σεβασμός προς τους νόμους ήταν απαραίτητο στοιχείο διακυβέρνησης ενός εξελισσόμενου κράτους και για να επιτευχθεί έπρεπε άπαντες, ακόμη και ο ίδιος ο βασιλιάς, να υπακούουν σε αυτούς. Τέλος, η αγάπη  και η ομόνοια ήταν βασικός στόχος του σωστού πολιτικού, κατά τον Αγησίλαο, και έπρεπε  αυτός να φέρεται με αγάπη και στοργή προς όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως κοινωνικής κατάστασης και πολιτικών πεποιθήσεων.

2) Πώς συμπεριφερόταν ο Αγησίλαος στους συμπολίτες του; Τι είδους σχέση επιδίωκε να δημιουργήσει μαζί τους;

Απάντηση: Για τον Αγησίλαο οι σχέσεις μεταξύ του ηγέτη και των πολιτών ήταν πολύ σημαντική, γι΄αυτό και ο ίδιος επιδίωκε την καθημερινή επαφή μαζί τους. Τους θεωρούσε αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης μιας κοινωνίας και φρόντιζε να επιβάλλει την ισονομία και την ισοπολιτεία μεταξύ τους ώστε να ενθαρρύνεται η πρόοδος του κράτους. Επιπρόσθετα, τους στήριζε στις δύσκολες στιγμές τους ενώ τους επαινούσε ή τους κακολογούσε όταν το επέβαλαν οι καταστάσεις. Συνολικά θα λέγαμε ότι ο Αγησίλαος επιδίωκε με τους συμπολίτες του μια σχέση που στηριζόταν στην αλληλοκατανόηση, την εμπιστοσύνη, την ισότητα και την ομόνοια, έχοντας ως άμεσο στόχο την απρόσκοπτη εξέλιξη του κράτους.

3) Θα μπορούσε ο Αγησίλαος να χαρακτηριστεί, εκτός από ηγέτης, και "παιδαγωγός"; Ποια στοιχεία του κειμένου μπορούν να στηρίξουν αυτό τον χαρακτηρισμό; 

Απάντηση:   Σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στο κείμενο του Ξενοφώντα, ο Αγησίλαος συμπεριφερόταν στοργικά στους πολίτες του κράτους του. Τον ενδιέφερε ιδιαίτερα η ευημερία τους, η καθιέρωση της ισονομίας και της ισοπολιτείας καθώς και η ευρύτερη ομόνοια στις μεταξύ τους σχέσεις. Για να το αποδείξει αυτό, δεν διαλαλούσε απλά αυτό το ενδιαφέρον, όπως θα μπορούσε να κάνει κάθε άρχοντας στη θέση του, αλλά το έδειχνε εμπράκτως ακολουθώντας και ο ίδιος τους  νόμους και μοχθώντας για την πατρίδα του, ώστε να είναι παράδειγμα προς μίμηση για το λαό του. Με λίγα λόγια θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τον Αγησίλαο, εκτός από  πανάξιο ηγέτη, και ως έναν λαμπρό παιδαγωγό που με τη συμπεριφορά του προσπαθούσε να μυήσει τους πολίτες στην αρετής του έντιμου βίου.

Β1. Λεξιλογικός Πίνακας

ἀπράγμων: ο αδιάφορος
ἡ κοινοπραγία:  η σύμπραξη
ἡ πράξις (-η): οτιδήποτε κάνει κάποιος
τὸ πρᾶγμα: υλικό αντικείμενο
πραγματικός: ο αληθινός
ἡ πραγματεία: το σύγγραμα
τὰ πεπραγμένα: αυτά που έχουν γίνει
διαπράττω: κάνω κάτι κακό
ἡ διάπραξις (-η): η εκτέλεση κακής πράξης
εἰσπράττω: μαζεύω χρήματα από πρόσωπα
ἡ σύμπραξις (-η): η συνεργασία
ἄπρακτος: αυτός που δεν έκανε τίποτα
πολυπράγμων: ο πολυάσχολος
πολυπραγμοσύνη: η ασχολία με πολλά πράγματα
εἰσπράκτωρ (-ορας): αυτός που μαζεύει φόρους, χρήματα
ἔμπρακτος: αυτός που βεβαιώνεται με πράξεις
διαπραγματεύομαι: συνεννοούμαι
πραγματικότητα: η υπαρκτή ζωή
πράγματι: αληθινά
πραγμάτωση: πραγματοποίηση
πραγμάτευση: η ανάπτυξη, η μελέτη ενός θέματος
πραγματοποιώ: κάνω πράξη
πραγματοποίηση: η υλοποίηση
διαπραγμάτευση: η συνεννόηση
κοινοπραξία: η ένωση επιχειρήσεων με κοινό σκοπό
πραξικόπημα: πολιτική ή στρατιωτική ενέργεια με την οποία καταλύεται το υπάρχον σύνταγμα
εχθροπραξίες: οι εχθρικές πράξεις

Απαντήσεις στις ασκήσεις των σελίδων 54 & 55 του σχολικού βιβλίου

1) Να κατατάξετε τις παρακάτω παράγωγες των ρ. πράττω και πραγματεύω λέξεις της α.ε. στην κατηγορία που ανήκουν (πρόσωπο που ενεργεί, κατάσταση, αποτέλεσμα ενέργειας κτλ.): πρᾶξις, πράκτωρ, πραγματεία, πραγματευτής. 

Απάντηση: 
ενέργεια: πρᾶξις, πραγαμτεία
πρόσωπο που ενεργεί:  πράκτωρ, πραγματευτής

2) Να συμπληρώσετε τις παρακάτω φράσεις με τις κατάλληλες λέξεςι από τη β΄ στήλη του Λεξιλογικού Πίνακα:

Απάντηση: 
α. Οι συνάδελφοί μου οργίστηκαν πάρα πολύ, όταν η αντιπροσωπιεία του σωματείνου μας γύρισε άπρακτη από τη συνάντηση με τον υπουργό Εργασίας.
β. Το να κατηγορείς χωρίς λόγο τους άλλους είναι το εύκολο πράγμα.
γ. Ο εισπράκτορας της ασφαλιστικής εταιρείας ειδοποίησε ότι θα περάσει για να πληρωθεί την Τρίτη.
δ. Έπρεπε να είχε κινηθεί γρηγορότερα. Διέπραξες μεγάλο σφάλμα περιμένοντας τόσον καιρό.
ε. Δε μου αρκούν τα λόγια. Περιμένω έμπρακτη απόδειξη της μεταμέλειάς σου. 


3) Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ με τα συνώνυμά τους στη στήλη Β΄: 

Απάντηση:
φανερός = έμφανής
ποιῶ = πράττω
ζημία = βλάβη
πόνος = μόχθος
ἰσχυρὸς = ῥωμαλέος

4) Να βρείτε τη σημασιολογική διαφορά των λέξεων "πραγμάτωση, "πραγμάτευση" και "διαπραγμάτευση"στη ν.ε. Συμβουλευτείτε τα λεξικά σας. 

Απάντηση: 
πραρμάτωση: η πραγματοποίηση
πραγμάτεσυη: η αναλυτική έρευνα ενός θέματος
διαπραγμάτευση: η συνεννόση ανάμεσα ενδιαφερόμενους για ορισμένο ζήτημα, με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας

Β2. Ετυμολογικά

 Διαβάστε τη θεωρία του σχολικού βιβλίου (σελίδα 55)

Απαντήσεις στις ασκήσεις της σελίδας 56 του σχολικού βιβλίου

1) Να σχηματίσετε σύνθετα ουσιαστικά της α.ε. με τα συνθετικά που δίνονται:

Απάντηση:

ἵππος + δρόμος: ὁ ἱππόδρομος                     φεύγβ (θ. φυγ-) + δίκη: ὁ φυγόδικος

ὄπισθεν + δόμος: ὁ ὁπισθόδομος                ῥίπτω (θ. ριψ-) + ἀσπίς: ὁ ῥίψασπις

νόμος + διδάσκαλος: ὁ νομοδιδάσκαλος                        γῆ + πέδον:τὸ γήπεδον

πατριά + ἀρχή: ὁ πατριάρχης

2) Να σχηματίσετε σύνθετα επίθετα της α.ε. με τα σύνθετικά που δίνονται. Προσέξτε ιδιαίτερα τους μετασχηματισμούς των β΄ συνθετικών: 

Απάντηση:  

 ὐπέρ + μέγεθος: ὁ ὑπερμεγέθης                                     πολύ + μηχανή: ὁ πολυμήχανος

ὁμοῦ + μήτηρ (μητρ-ός): ὁ ὁμομήτριος                                 πρό + χείρ: ὁ πρόχειρος

ἀ + τόπος: ὁ ἄτοπος                                                          μακρός + χείρ:  ὁ μακρόχειρ

μέγας (μεγάλ-ου) + γνώμη: ὁ μεγαλογνώμων                  φίλος + ξένος:  ὁ φιλόξενος

διά + πῦρ: ὁ διάπυρος

3) Να αναλύσετε ετυμολογικά τις παρακάτω λέξεις. Ποιες λέξεις που συναντήσατε στο κείμενο χρησιμοποιούνται ως β΄ συνθετικό; 

Απάντηση:  

κωμόπολις: κώμη + πόλις     (πόλει)

μητρόπολις:  μήτηρ + πόλις  (πόλει)

εὐπατρίδης: εὖ + πατρίς    (πατρίδα, πατρίδος)

φιλόπατρις:  φίλος + πατρίς  (πατρίδα, πατρίδος)

συνεργός:  σὺν + ἔργον    (ἔργον)
Λεξιλογικές Ασκήσεις
ΔΕΣ
http://www.arxaiagumnasiou.net/2018/01/enotita-7-lexilogikes-askiseis-b-gymnasiou-arxaia.html

1) Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με την κατάλληλη λέξη του Λεξιλογικού Πίνακα (σελ. 54) 

α. Μετά το ατύχημα το αυτοκίνητο εξετάστηκε εξονυχιστικά από __________________, για να εξακριβωθούν τα αίτια του δυστυχήματος,
β. Κατά την έξοδό του από τον αγωνιστικό χώρο _____________ τα θερμά χειροκροτήματα των οπαδών για την απόδοση του στο σημερινό αγώνα.
γ. Την 15η Ιουλίου 2016 έγινε στην Τουρκία απόπειρα _________________ από στρατιωτικά στελέχη των ενόπλων δυνάμεων.
δ. _____________ εταιρειών σχεδιάζει την εξαγορά της Δ.Ε.Η και την πλήρη αποκρατικοποίηση της.
ε. Ο πρωθυπουργός της χώρας κάλεσε την αντιπολίτευση να αφήσει τις παραφιλολογίες και να δείξει ______________ ενδιαφέρον για τα θέματα που συζητούνται.
στ. Το Αθηναϊκό _______________ Ειδήσεων μετέδωσε πρώτο τα τελικά αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών.
ζ. Η οικονομική ____________ που αντιμετωπίζει τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την πλουσιοπάροχη ζωή του και να επιστρέψει στο χωριό απ' όπου κατάγεται για να ασχοληθεί με τα κτήματά του.
η. Ύστερα από την προσωρινή ανακωχή μεταξύ των δύο κρατών, ξεκίνησαν και πάλι οι __________ στη λωρίδα της Γάζας.
θ. Η επαγγελματική του επιτυχία ήταν βέβαιη, αφού από νεαρή ηλικία φάνηκε ότι ήταν άνθρωπος _____________ .

2) Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις, συμπληρώστε το σταυρόλεξο και στο μέσο του θα εμφανιστεί το όνομα ενός μεγάλου φιλοσόφου. (Οι απαντήσεις των ερωτήσεων εμπεριέχονται στο Λεξιλογικό Πίνακα της  σελίδας 54 του σχολικού βιβλίου)

1. Δουλεύει στα ΚΤΕΛ....
2. Κάνω έγκλημα, αλλιώς ..... έγκλημα
3. Ζήσε την ........ και άσε στην άκρη τα όνειρα.
4. Η αργία αλλιώς.....
5. Ο πλανόδιος έμπορος αλλιώς....
6. Συνώνυμο του διεξάγω.....
7. Η διαβούλευση αλλιώς...
8. Το αρσενικό του επιθέτου της απάντησης ε. της πρώτης άσκησης....

ΔΕΣ
https://www.slideshare.net/georgiadimitropoulou75/7-16456116

Γραμματική- Ασκήσεις
 1. Να συμπληρωθούν τα κενά στις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο της αντωνυμίας: - _________ (τί) ζῴα τοῖς κόραξιν ἐπιβουλεύουσιν; - Μὴ ἀκούετε _________ (τί, αιτ. εν.) λέγει. - Σὺ μὴ θαύμαζε ἐφ’ _________ (ὅ, δοτ. πληθ.) λέγομεν. - _________ (τίς, δοτ. πληθ.) οἱ Μακεδόνες ἐπολέμησαν; - Ἐνταῦθα ἦν κῆπος πλήρης ἀγρίων θηρίων _________ (ὅ, ονομ. πληθ.) ἐκεῖνος ἐθήρευεν ἐφ’ ἵππου. - _________ (τίς, ονομ. πληθ.) οὕτω μαίνονται οἵτινες (ὅστις, ονομ. πληθ.) οὐ βούλον- ταί σοι φίλοι εἶναι; - Μέμνησο τῆς εὐεργεσίας _________ (ἥ, γεν. εν.) σὺ ἔτυχες. - Οὐ τιμῶμεν _________ (ὅστις, αιτ. εν.) ὑβρίζει τὴν πατρίδα. - Φοβοῦ τοὺς θεοὺς _________ (ὅσπερ, ονομ. πληθ.) τιμωροῦσι τοὺς ἀδίκους. - Κύριος ἀγαπᾷ _________ (ὅς, αιτ. εν.) παιδεύει. - Ἦλθον ἐκ τῆς πόλεως πρέσβεις _________ (ὅστις, ονομ. πληθ.) ἔλεγον ταῦτα. - Κλέαρχος ἔπραξε καὶ ἄλλα _________ (τὶ, αιτ. πληθ.) ἄτοπα.

2. Συμπληρώστε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της αντωνυμίας ὅστις ή ὅσπερ: 
1. Καὶ τοῖς θεσμοῖς τοῖς ἱδρυμένοις πείσομαι καὶ ............... (ὅστις) ἄν ἄλλους τὸ πλῆθος ἱδρύσεται ὁμοφρόνως.
2. Δήλωσον πρὸς ἐμὲ πρὸς .............. (ὅστις) χρῄζεις κομισθῆναι.
3. Ἐγκωμιάζεις τὴν τέχνην αὐτοῦ, ............. (ὅστις, θηλ.) δέ ἐστιν οὐκ ἀπεκρίνω.
 4. Εἰπὲ καὶ Μενεξένῳ ............ (ὅσπερ, ουδ. πληθ.)καὶ ἐμοὶ λέγεις.
5.Τέταρτον ............. (ὅσπερ, ουδ.) μέγιστον, τοὺς μὴ διαφθειρομένους ὑπὸ τῶν εὐπραγιῶν (= της ευδαιμονίας) φημὶ φρονίμους εἶναι.


3. Να διαγράψετε τον τύπο που είναι λάθος: ᾥτινι - ᾧτινι αἷστισι – αἷτισι τινά ή ἄττα – τινά ή ἅττα τινί ή τῳ - τίνι ή τῳ οὕπερ – οὗπερ ὥντινων - ὧντινων ὧσπερ - ὧνπερ ἥνπερ - ἧνπερ τινός ή τοῦ - τίνος ή τοῦ οὕς – οὗς

4. Να μεταφερθούν οι προτάσεις στον άλλο αριθμό:
- Ἄνθρωπός τις βαδίζων περιέπεσε ληστῇ. ……………………………………………………………………….. - Ὅστις σοφός ἐστι διδασκέτω τὸν νέον. ……………………………………………………………………….. . - Οἵτινες μέμφονται ἡμῶν, ἄδικοί εἰσιν. ……………………………………………………………………….. - Οὖτοι ἐπιβουλεύονται οἷστισιν εὐτυχεῖς εἰσιν. ……………………………………………………………

ΕΝΟΤΗΤΑ 7 - ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ -ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Παναγιώτης Λουπάσης - Φιλόλογος

 1. Συμπληρώστε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της αναφορικής αντωνυμίας ὅς - ἥ - ὅ, από αυτούς που βρίσκονται στο πλαίσιο:

οὕς ὅς οἷς αἵ ἅ ἥν οἵ ὅ ὧν

 1. Ἐκ τῶν φόρων ............. φέρουσιν οἱ περίοικοι, τέτακται (= έχει καθοριστεί) μέρος τὸ μὲν πρὸς τοὺς θεοὺς, τὸ δὲ τοῖς συσσιτίοις.
 2. Οὐδὲν γὰρ ψεύδεται .............. ὑπέσχετο.
 3. Ἄνδρας δ' ἐπέστησαν ............. ἐδόκουν ἐπιτηδειότατοι εἶναι.
 4. Ὁρῶ γὰρ ἡμῖν ἀντιπάλους προσιόντες ............. ἡμεῖς οὐ δυνησόμεθα μάχεσθαι.
 5. Ἕτεραι δέ γέ εἰσι τῶν τεχνῶν ............. διὰ λόγου πᾶν περαίνουσιν.
 6. Σὺ δὲ ταῦτα πάντα ἔχεις .............. οἱ ἄλλοι οὐκ ἔχουσιν.
7. ............. ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει.
8. Οὗτοι ἔχουσιν ἐν ταῖς ψυχαῖς ............. τότε νίκην ἐκτήσαντο.
 9. Ἔπεμψεν πρὸς τὸν Κῦρον εἰπὼν ............ ἦν.
 10. Τί ἐστιν ............. ἐπαγγέλλεταί τε καὶ διδάσκει;
- Λέγε τοῦτο ᾧτινι τρόπῳ βούλει