Σχεδιαγράμματα στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ' Γυμνασίου - Ενότητα 21 - Το κρητικό ζήτημα (1821-1905)
ΕΝΟΤΗΤΑ 21
Το κρητικό ζήτημα (1821-1905)
1821-1840: Η Κρήτη υπό τον έλεγχο του Μωχάμετ Άλι της Αιγύπτου.
1840-1913: Η Κρήτη υπό οθωμανική κυριαρχία.
Η Κρητική επανάσταση 1866-1869 και ο Οργανικός Νόμος:
1866-1869: ξέσπασε η Μεγάλη Κρητική Επανάσταση, η οποία καταπνίγηκε. Μία ομάδα επαναστατών στη μονή Αρκαδίου (8 Νοεμβρίου 1866) ανατινάχτηκε και το γεγονός αυτό προκάλεσε συγκίνηση σε Ελλάδα και Ευρώπη.
1868: παραχώρηση του Οργανικού Νόμου από τον σουλτάνο, που προέβλεπε:
· την πρόσληψη και χριστιανών υπαλλήλων στη διοίκηση,
· τη συμμετοχή χριστιανών αντιπροσώπων στη Γενική Διοίκηση,
· την ισοτιμία τουρκικής και ελληνικής γλώσσας,
· μεικτά δικαστήρια (χριστιανών και μουσουλμάνων).
Η επανάσταση 1878 και η Σύμβαση της Χαλέπας:
1878: νέα επανάσταση -> παραχώρηση από τον σουλτάνο της σύμβασης της Χαλέπας, σύμφωνα με την οποία:
- ο Γενικός Διοικητής θα μπορούσε να είναι και χριστιανός,
- στη Γενική Διοίκηση θα πλειοψηφούσαν οι χριστιανοί.
Στην Κρήτη θεσπίστηκε ένα καθεστώς ημιαυτονομίας.
1889: νέα επανάσταση -> κατάργηση της σύμβασης της Χαλέπας.
Η επανάσταση 1896-1897 και η Κρητική Πολιτεία:
1896: επανάσταση στην Κρήτη -> 1897: ελληνοτουρκικός πόλεμος, στον οποίο η Ελλάδα έχασε -> δημιουργία αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας με ύπατο αρμοστή τον πρίγκιπα Γεώργιο και Υπουργό Δικαιοσύνης τον νέο πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο.
1905: επανάσταση στο Θέρισο των Χανίων με επικεφαλής τους Ελ. Βενιζέλο, Κ. Φούμη και Κ. Μάνο -> Οι επαναστάτες κήρυξαν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Ο Αλ. Ζαϊμης αντικατέστησε το Γεώργιο στο αξίωμα του Ύπατου Αρμοστή και η άμεση ανάμιξη των Δυνάμεων, που ήθελαν να διατηρηθεί η ισορροπία στην περιοχή, απέτρεψε την ένωση.
Η οριστική διευθέτηση του Κρητικού Ζητήματος θα γινόταν αργότερα (1913) με τον Βενιζέλο πρωθυπουργό της Ελλάδας.
ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ - (ΙΣΤΟΡΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)
Το κρητικό ζήτημα (1821 - 1905)
Κρητικό ζήτημα : οι προσπάθειες των Ελλήνων της Κρήτης, των ελεύθερων Ελλήνων
και του ελληνικού κράτους για ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, καθώς και η εμπλοκή
της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και των Δυνάμεων.
1821-1840 : η επανάσταση του 1821 στην Κρήτη καταπνίγεται από τον Αιγύπτιο
Μοχάμετ Άλι, που κρατά το νησί υπό τον έλεγχό του ως το 1840.
1866-1869 : ξεσπά η μεγάλη κρητική επανάσταση, με αποκορύφωμα το ολοκαύτωμα
της μονής Αρκαδίου, που δεν έχει αίσια έκβαση.
1868 : ο Σουλτάνος παραχωρεί στους Κρητικούς τον Οργανικό Νόμο, ένα είδος
τοπικού συντάγματος σύμφωνα με το οποίο :
o Προσλαμβάνονται και χριστιανοί υπάλληλοι στη διοίκηση
o Συμμετέχουν και χριστιανοί αντιπρόσωποι στη Γενική Διοίκηση
o Η ελληνική γλώσσα γίνεται ισότιμη με την τουρκική
o Δημιουργούνται μικτά δικαστήρια (χριστιανών και μουσουλμάνων)
1878 : ο Σουλτάνος παραχωρεί τη Σύμβαση της Χαλέπας (Χανιά) :
Ο Γενικός Διοικητής μπορούσε να είναι και χριστιανός.
Στη Γενική Διοίκηση θα πλειοψηφούσαν χριστιανοί
: καθεστώς ημιαυτονομίας στην Κρήτη
1889 : μια νέα αποτυχημένη επανάσταση δίνει στο Σουλτάνο
την αφορμή να καταργήσει τη Σύμβαση.
1896-1897 : νέα επανάσταση οδηγεί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897,
αλλά μετά από παρέμβαση των Δυνάμεων ο Σουλτάνος αποδέχεται τη
δημιουργία αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας με ύπατο αρμοστή
(γενικό διοικητή) τον πρίγκιπα Γεώργιο, δευτερότοκο γιο του βασιλιά
της Ελλάδας και υπουργό δικαιοσύνης τον Ελ. Βενιζέλο.
1905 : επανάσταση του Θέρισου, με στόχο την άμεση ένωση με την Ελλάδα και πρωταγωνιστές
: Βενιζέλος, Φούμης και Μάνος. Οι Δυνάμεις δεν
επιτρέπουν την ένωση και διορίζουν νέο αρμοστή
τον Αλ. Ζαΐμη
http://historygym.blogspot.gr/2012/12/21.html
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
http://fliphtml5.com/xpqa/yfme/basic
