5. ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕIΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤIΑ,ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.Χ.) " ΑΘΗΝΑ : ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ" -(ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ) Ο Σόλωνας και τα μέτρα που πήρε : Σόλωνας : ήταν Αθηναίος ποιητής και σοφός και ανέλαβε να λύσει τα δύσκολα προβλήματα της Αθήνας. (το 594 π.Χ.)    1.    Κατάργησε τα χρέη :επίσης απελευθέρωσε όσους είχαν γίνει δούλοι για τα χρέη τους καιαπαγόρευσε να δανείζεται κανείς με εγγύηση την προσωπική του ελευθερία. Το μέτρο αυτό του Σόλωνα ονομάστηκε σεισάχθεια(απελευθέρωση από τα βάρη, τα χρέη) και ωφέλησε πολύ τους αγρότες. 2.    Διαίρεσε τους Αθηναίους σε 4 τάξεις : με βάση το εισόδημά τους. 3.    Εκκλησία του Δήμου : στη συνέλευση αυτή συμμετείχαν όλοι οι Αθηναίοι πάνω από 20 χρονών και αποφάσιζαν για διάφορα θέματα.  4.    Βουλή των Τετρακοσίων : προετοίμαζε τα θέματα που συζητούσαν στην Εκκλησία του Δήμου. 5.    Ηλιαία : ένα δικαστήριο που συμμετείχαν άτομα από όλες τις τάξεις. 6.    Νόμος για να συμμετέχουν οι Αθηναίοι στην πολιτική ζωή : αν κάποιος δεν το έκανε έχανε τα πολιτικά του δικαιώματα. Σόλωνας ο Αθηναίος από aharalabous Αποτέλεσμα : Τα μέτρα του Σόλωνα ανακούφισαν τους απλούς ανθρώπους και οι πλούσιοι έγιναν πια ίσοι με τους ευγενείς. Όμως οι αγρότες ήθελαν να ξαναμοιραστεί η γη και έτσι δημιουργούνταν πάλι ταραχές. Ο Πεισίστρατος και η τυραννίδα Ο Πεισίστρατος :εκμεταλλεύτηκε τα προβλήματα και με τη βοήθεια του λαού πήρε την εξουσία. Έκανε πολλά σημαντικά έργα στην Αθήνα (ναούς, αγορά, βιβλιοθήκη), έγινε όμως τύραννος και οι Αθηναίοι έχασαν πολλές από τις ελευθερίες τους. Τον διαδέχτηκε ο γιος του ο Ιππίας, τον οποίο τελικά οι Αθηναίοι ανέτρεψαν το 510 π.Χ. Ο Κλεισθένης και οι αλλαγές του Κλεισθένης : ήταν αρχηγός των δημοκρατικών και πήρε τα ακόλουθα μέτρα : 1. Δημιούργησε τις 10 φυλές : τα μέλη τους προέρχονταν από διαφορετικές περιοχές της Αττικής. 2.    Βουλή των Πεντακοσίων 3.    Οι 10 στρατηγοί :υπεύθυνοι για στρατιωτικά θέματα. 4.    Η Εκκλησία του Δήμου :απέκτησε τη μεγαλύτερη δύναμη και αποφάσιζε για όλα τα σημαντικά ζητήματα. Αποτέλεσμα : ο Κλεισθένης θεωρείται ο θεμελιωτής της δημοκρατίας, όλοι πια οι Αθηναίοι μπορούσαν να αναλάβουν πολιτικά αξιώματα, όχι μόνο οι πλούσιοι και οι αριστοκράτες. Για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία μιλούμε για δημοκρατία. ΔΕΣ ΚΑΙ https://www.scribd.com/document/122466389/%CE%9A%CE%95%CE%A6-%CE%94-5-%CE%91%CE%98%CE%97%CE%9D%CE%91-%CE%A0%CE%9F%CE%A1%CE%95%CE%99%CE%91-%CE%A0%CE%A1%CE%9F%CF%82-%CE%A4%CE%97-%CE%94%CE%97%CE%9C%CE%9F%CE%9A%CE%A1%CE%91%CE%A4%CE%99%CE%91 ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Α) Τα μέτρα του Σόλωνα (594 π.Χ.) ♥ Σεισάχθεια : κατάργηση των χρεών και απαγόρευση δανεισμού με υποθήκευση της προσωπικής ελευθερίας. ♥ Διαίρεση των πολιτών σε τέσσαρες νέες τάξεις με βάση το εισόδημα. Ανάλογη κατανομή των αξιωμάτων: Πεντακοσιομέδιμνοι: έχουν 500 μεδίμνους (μονάδα όγκου που αντιστοιχούσε σε βάρος με 52lbr, δηλ. 500 μέδιμνοι= περίπου 12.000 κιλά) σιτηρών, κρασιού ή λαδιού.) Ιππείς : έχουν 300 μεδίμνους και συντηρούν ένα πολεμικό άλογο Ζευγίτες: έχουν 150 μεδίμνους και ένα ζευγάρι βόδια Θήτες : εισόδημα λιγότερο από 150 μεδίμνους, είναι μισθωτοί εργάτες. ♥ Διεύρυνε την εκκλησία του δήμου. Συμμετέχουν ΟΛΟΙ οι άντρες πολίτες άνω των 20 ετών. Ενίσχυσε τις αρμοδιότητές της. ♥ Η Βουλή των τετρακοσίων προετοίμαζε τα θέματα που συζητούσε η Εκκλησία του Δήμου. ♥ Δημιουργήθηκε η Ηλιαία, ένα λαϊκό δικαστήριο με κληρωτά μέλη – πολίτες από όλες τις τάξεις. ♥ Στερούσε τα πολιτικά δικαιώματα των πολιτών που δεν δραστηριοποιούνταν πολιτικά και κοινωνικά. ♥ Με τα μέτρα αυτά ανακουφίστηκε η λαϊκή τάξη και εξισώθηκαν οι πλούσιοι με τους ευγενείς. Β) Τυραννίδα ♠ Παρά τα μέτρα του Σόλωνα ο λαός ζήτησε νέο μοίρασμα της γης. Ταραχές. ♠ Ο Πεισίστρατος εκμεταλλεύεται την κατάσταση και επιβάλλει τυραννίδα. ♠ Με εντολή του κατασκευάζονται σημαντικά εξωραϊστικά έργα. ♠ Τον διαδέχεται ο γιος του Ιππίας, ο οποίος ανατρέπεται το 510 π.Χ. Γ) Οι καινοτομίες του Κλεισθένη ☻ Επικρατούν οι δημοκρατικοί με αρχηγό τον Κλεισθένη, ο οποίος προχωρεί σε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις: ☻ Δημιουργία των δέκα φυλών με μέλη από διαφορετικές περιοχές της Αττικής (τριττύα- μεσόγεια, παράλια, άστυ) Έτσι, η συγγένεια και η καταγωγή παύουν να έχουν σημασία. ☻ Η Βουλή αυξάνει τα μέλη της σε πεντακόσια (Βουλή των Πεντακοσίων) ☻ Δέκα στρατηγοί αντί για έναν πολέμαρχο ☻ Η Εκκλησία του Δήμου γίνεται το κυρίαρχο σώμα ☻ Για την προστασία της Δημοκρατίας θεσπίζεται ο οστρακισμός ☻ Ο Κλεισθένης θεωρείται ο θεμελιωτής του δημοκρατικού πολιτεύματος ☻ Τα δημοκρατικά μέτρα κίνησαν το ενδιαφέρον του πολίτη για τα κοινά και άλλαξαν τον τρόπο ζωής στην Αθήνα. ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/Kvarnalis75/5-10505532 ΠΗΓΗ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A105/29/158,913/ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

Tα μέτρα του Σόλωνα 5. ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕIΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤIΑ Η καταγραφή των νόμων ικανοποίησε ένα μέρος των πολιτών. Όμως, το οξύ οικονομικό πρόβλημα που ανάγκαζε όσους δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα χρέη τους να γίνουν δούλοι, προκαλούσε συνεχή αναταραχή. Το 594 π.Χ., οι Αθηναίοι επέλεξαν τον Σόλωνα, ποιητή και έναν από τους επτά σοφούς, να δώσει λύση στα δύσκολα προβλήματα της πόλης. Ένα από τα μέτρα που έλαβε ο Σόλωνας ήταν η κατάργηση των χρεών. Ο ΣΟΛΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΝΟΜΟΙ Αντίγραφο ρωμαϊκών χρόνων, το οποίο πιστεύεται ότι εικονίζει τον Σόλωνα τον Αθηναίο, έναν από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας (Νεάπολη, Εθνικό Μουσείο). Ποιοι ήταν οι άλλοι έξι σοφοί; Ο Σόλων οργάνωσε το πολίτευμα, όπως ανέφερα πιο πάνω. Οι άνθρωποι όμως συνέχιζαν να παραπονιούνται για τους νόμους του, κατηγορώντας κάποιους και ζητώντας διευκρινίσεις γι' άλλους. Ο ίδιος, επειδή δεν ήθελε να τους αλλάξει ούτε και να είναι παρών προκαλώντας δυσαρέσκειες, ταξίδεψε για εμπορικούς λόγους, αλλά και για να δει τα αξιοθέατα στην Αίγυπτο, λέγοντας ότι δεν θα επιστρέψει πριν περάσουν δέκα χρόνια. Θεωρούσε πως δεν ήταν δίκαιο να μείνει και να δίνει εξηγήσεις για τους νόμους. Ο καθένας όφειλε να πειθαρχεί σε όσα είχαν θεσπιστεί. Αριστοτέλης, Αθηναίων πολιτεία, 11. 1. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΙΚΑΣ Από τις άλλες περιπτώσεις γάμων κατάργησε την προίκα, ορίζοντας να έχει η νύφη τρία φορέματα και διάφορα σκεύη που είχαν μικρή αξία και τίποτε άλλο. Με τις ενέργειες αυτές ήθελε να δηλώσει ότι ο γάμος δεν γίνεται για να πάρει κάποιος μισθό ή να κάνει μια εμπορική συμφωνία. Ο γάμος γίνεται για να αποκτήσει το αντρόγυνο παιδιά και να ζήσουν όλοι μια όμορφη ζωή και αγαπημένη. Πλούταρχος, Σόλων, 20    Ο ναός του Ολύμπιου Δία στην Αθήνα. Άρχισε να κατασκευάζεται στα χρόνια του Πεισίστρατου. Τυραννίδα Απελευθέρωσε αυτούς που είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών και απαγόρευσε στο εξής να δανείζεται κάποιος με εγγύηση την προσωπική του ελευθερία. Αυτή είναι η περίφημη διάταξη της νομοθεσίας του Σόλωνα, γνωστή ως σεισάχθεια, με την οποία λυτρώθηκε η αγροτική τάξη. Ένα άλλο μέτρο, με το οποίο ο Σόλωνας αποδυνάμωσε το αριστοκρατικό πολίτευμα, ήταν η διαίρεση των πολιτών σε τέσσερις τάξεις. Ως βάση έθεσε το εισόδημα και όχι την καταγωγή. Ανάλογα όρισε και τα αξιώματα. Παράλληλα, διεύρυνε τον πολιτικό ρόλο της Εκκλησίας του Δήμου, στην οποία έπαιρναν μέρος όσοι είχαν συμπληρώσει το εικοστό έτος της ηλικίας τους. Τα θέματα που συζητούνταν στη συνέλευση του λαού, τα προετοίμαζε η Βουλή των Τετρακοσίων, αν και η ύπαρξή της αμφισβητείται από ορισμένους μελετητές. Η δημιουργία της Ηλιαίας, ενός δικαστηρίου στο οποίο συμμετείχαν με κλήρωση άτομα από όλες τις τάξεις, ήταν μέτρο που στόχευε στην καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης και την εξάλειψη των ανισοτήτων. Για να πετύχει, εξάλλου, ο Σόλωνας την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, ψήφισε νόμο με τον οποίο στερούσε τα πολιτικά δικαιώματα από όσους δεν έπαιρναν σαφή θέση πάνω στα κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Τα μέτρα του Σόλωνα ανακούφισαν τη λαϊκή τάξη και εξίσωσαν τους πλούσιους με τους ευγενείς. Επειδή η γη εξακολουθούσε να είναι στα χέρια λίγων, το αίτημα για ξαναμοίρασμα της γης ήλθε πάλι στην επιφάνεια. Τις ταραχές εκμεταλλεύτηκε ο Πεισίστρατος, ένας ευγενής, ο οποίος με τη συμπαράσταση του λαού κατέλαβε την εξουσία και επέβαλε τυραννικό πολίτευμα. Ο Πεισίστρατος στέρησε από τους Αθηναίους ελευθερίες που με αγώνες είχαν κατακτήσει. Συνέδεσε, όμως, το όνομά του με σημαντικά εξωραϊστικά έργα (Εννεάκρουνος πηγή, νέα Αγορά, τελεστήριο της Ελευσίνας κ.ά.), καθώς και με την προσπάθεια για δημιουργία βιβλιοθήκης. Μετά τον θάνατό του, το 527 π.Χ., την εξουσία ανέλαβε ο γιος του Ιππίας, τον οποίο οι Αθηναίοι ανέτρεψαν το 510 π.Χ. Οι καινοτομίες του Κλεισθένη Από την πολιτική διαμάχη που ακολούθησε την πτώση της τυραννίας, ευνοημένοι βγήκαν οι δημοκρατικοί, οι οποίοι με αρχηγό τον Κλεισθένη προχώρησαν σε ενέργειες που θεμελίωσαν το δημοκρατικό πολίτευμα. Σημαντικό μέτρο ήταν η δημιουργία δέκα φυλών, των οποίων τα μέλη προέρχονταν από διαφορετικές περιοχές της Αττικής. Έτσι έπαψαν η συγγένεια και η καταγωγή να παίζουν ρόλο στην πολιτική ζωή της Αθήνας. Με το μέτρο αυτό ο Κλεισθένης «έδωσε την πολιτεία στον λαό», όπως έγραψε αργότερα ο Αριστοτέλης. Ένα άλλο μέτρο ήταν η αύξηση της βουλής κατά 100 μέλη (Βουλή των Πεντακοσίων). Για να προστατεύσει τους πολίτες από τον κίνδυνο αύξησης της δύναμης του πολέμαρχου στρατηγού, αύξησε τον αριθμό των στρατηγών σε δέκα. Κυρίαρχο σώμα έγινε πλέον η Εκκλησία του Δήμου, στην οποία λαμβάνονταν οι πιο σοβαρές αποφάσεις. Ο Κλεισθένης έκανε προσιτά στους πολίτες όλα τα αξιώματα και εξασφάλισε τη λαϊκή συνοχή. Δίκαια θεωρείται ως ο θεμελιωτής του δημοκρατικού πολιτεύματος. Οι δημοκρατικοί θεσμοί αφύπνισαν το ενδιαφέρον του πολίτη για τα κοινά και επέφεραν σημαντική αλλαγή στον τρόπο ζωής της πόλης. Το αποφασιστικό αυτό βήμα προς τη δημοκρατία που πραγματοποιήθηκε στην αρχαία Αθήνα έχει παγκόσμια ιστορική σημασία. «ΜΗ ΦΥΛΟΚΡΙΝΕΙΝ»: ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΦΡΑΣΗΣ Έτσι ο λαός απέκτησε τον έλεγχο της πολιτικής ζωής κι ο Κλεισθένης έγινε αρχηγός και προστάτης του λαού... Εξαιτίας αυτών ο λαός εμπιστεύθηκε τον Κλεισθένη. Μετά ως επικεφαλής του λαού τον τέταρτο χρόνο από την ανατροπή των τυράννων, την περίοδο δηλαδή που ήταν άρχοντας ο Ισαγόρας, διαίρεσε αδιακρίτως όλους τους πολίτες σε δέκα φυλές αντί για τις παλιότερες τέσσερις, θέλοντας έτσι να τους αναμείξει για να μπορούν περισσότεροι να έχουν μερίδιο στη διακυβέρνηση του κράτους. Από αυτό προήλθε η φράση «δεν πρέπει να διακρίνουν τις φυλές», που λέγεται σε όσους θέλουν να εξετάσουν αν κάποιος κατάγεται από ευγενική γενιά. Αριστοτέλης, Αθηναίων πολιτεία, 20. 4 και 21,1-2 ΓΙΑΤΙ ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΟΣΤΡΑΚΙΣΜΟΥ. Όστρακο που φέρει το όνομα «Μεγακλῆς ῾Iπποκράτους» και έχει χρησιμοποιηθεί σε διαδικασία οστρακισμού  (Αθήνα, Μουσείο Αγοράς). Ιστορία Α' Γυμνασίου : Αθήνα : Πορεία προς τη δημοκρατία ΠΗΓΗ http://skapanefs.blogspot.com/2011/12/blog-post_1935.html Τί αποτέλεσμα είχαν οι νόμοι του Δράκοντα; Ικανοποίησαν ένα μέρος των πολιτών, όμως υπήρχε ακόμα μεγάλο οικονομικό πρόβλημα που ανάγκαζε όσους είχαν χρέη να γίνονται δούλοι. Έτσι οι αναταραχές συβεχίζονταν. Ποια λύση δόθηκε; Το 594 π.Χ. οι Αθηναίοι ανέθεσαν στον Σόλωνα (ποιητής και ένας από τους 7 σοφούς) να πάρει μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Τί προέβλεπαν τα μέτρα του Σόλωνα; 1. Κατάργηση των χρεών 2. Απελευθέρωση όσων είχαν γίνει δούλοι λόγω των χρεών. 3. Σεισάχθεια : απαγόρευση του δανεισμού με εγγύηση την προσωπική ελευθερία. 4. Διάιρεση των πολιτών σε 4 τάξεις με βάση το εισόδημα και όχι την καταγωγή (αποδυναμώθηκε το αριστοκρατικό πολίτευμα) 5. Η Εκκλησία του Δήμου πήρε πιο σημαντικό πολιτικό ρόλο (έπαιρναν μέρος όσοι ήταν από 20 χρονών και πάνω) 6. Δημιουργήθηκε η Βουλή των Τετρακοσίων : προετοίμαζε τα θέματα που συζητούσαν στην Εκκλησία του Δήμου. 7. Δημιουργήθηκε η Ηλιαία : δικαστήριο στο οποίο συμμετείχαν με κλήρωση πολίτες από όλες τις τάξεις κάνοντας έτσι σωστότερη την απονομή δικαιοσύνης. 8. Θεσπίστηκε νόμος που αφαιρούσε τα πολιτικά δικαιώματα σε όσους δεν έπαιρναν θέση πάνω στα ζητήματα της πόλης. Τί αποτέλεσμα είχαν τα μέτρα του Σόλωνα; Ανακούφισαν τη λαϊκή τάξη και εξίσωσαν τους πλούσιους με τους ευγενείς. Όμως η γη εξακολουθούσε να είναι στα χέρια των λίγων και υπήρχε αίτημα για ξαναμοίρασμα της γης. Ξέσπασαν ταραχές... ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ και ΙΠΠΙΑΣ Τις ταραχές εκμεταλλεύτηκε ο αριστοκράτης Πεισίστρατος που με τη βοήθεια του λαού κατέλαβε το 561 π.Χ. την εξουσία και επέβαλε τυραννικό καθεστώς. Στέρησε πολλές ελευθερίες από τους Αθηναίους, αλλά έκανε και σημαντικά έργα (π.χ. η νέα Αγορά, το τελεστήριο της Ελευσίνας, προσπάθεια για δημιουργία βιβλιοθήκης κ.α.). Τον διαδέχτηκε το 527 π.Χ. ο γιός του Ιππίας, ο οποίος έχασε την εξουσία το 510 π.Χ. Τα μέτρα του Κλεισθένη Μετά την πτώση της τυραννίας ευνοημένοι βγήκαν οι δημοκρατικοί με αρχηγό τον Κλεισθένη. Αυτός πήρε τα παρακάτω μέτρα θεμελιώνοντας το δημοκρατικό πολίτευμα και κάνοντας τα αξιώματα προσιτά στους πολίτες : 1. Δημιούργησε 10 φυλές, των οποίων τα μέλη προέρχονταν από διαφορετικές περιοχές της Αττικής : έπαψε έτσι η συγγένεια και η καταγωγή να παίζουν ρόλο στην πολιτική ζωή της Αθήνας. 2. Αύξησε τον αριθμό των βουλευτών κι έτσι δημιουργήθηκε η Βουλή των Πεντακοσίων. 3. Αύξησε τον αριθμό των στρατηγών σε 10 για να μην υπάρξει κίνδυνος από τη δύναμη του πολέμαρχου στρατηγού. 4. Η Εκκλησία του Δήμου έγινε το πιο σημαντικό σώμα. 5. Ψήφισε το νόμο του οστρακισμού Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης   Σόλων ο Αθηναίος Τι είπε ο Πεισίστρατος όταν φίλησαν τη κόρη του Κάποτε που η θυγατέρα του Πεισίστρατου ήταν κανηφόρος στη γιορτή των Παναθηναίων κι έλαμπε στην ομορφιά, την πλησίασε κάποιος νεαρός και χωρίς να λογαριάζει τίποτε, φίλησε την κοπέλα. Όταν το πληροφορήθηκαν τα αδέρφια της΄, έφεραν βαρέως την προσβολή κι οδήγησαν τον νεαρό στον πατέρα τους και του ζήτησαν να τον τιμωρήση. Κι ο Πεισίστρατος γέλασε και τους λέει <<Και τότε τι θα κάνουμε αυτούς που μας μισούν, αν τιμωρήσουμε αυτούς που μας αγαπούν;>>. Πηγή Διόδωρου Σικελιώτη Ιστορική Βιβλιοθήκη Βιβλίο Δέκατο Πεισίστρατος (605-527 π.Χ) Ο Πεισίστρατος, γιος του Ιπποκράτη, αρχηγός των Διακρίων και εξάδελφος του Σόλωνα, γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν χαρισματικός ρήτορας, ενεργητικός και επινοητικός. Κατά την διάρκεια του πολέμου των Αθηνών με τα Μέγαρα, το 570 π.Χ., κατέλαβε το λιμάνι τους, την Νίσαιαν. Μετά από αυτό το γεγονός έγινε πολύ δημοφιλής με τον λαό. Προσπάθησε δύο φορές με στρατηγήματα να γίνει τύραννος, αλλά και τις δύο φορές τον εξόρισαν. Στην πρώτη του προσπάθεια, εμφανίσθηκε στην αγορά με ένα ζευγάρι πληγωμένα μουλάρια, τα οποία είχε ο ίδιος τραυματίσει, καθώς επίσης και τον εαυτόν του. Εξήγησε στους παρευρισκομένους, ότι μόλις και μετά βίας σώθηκε από δολοφονία, υπερασπίζοντας τα δικαιώματα τους. Οι Αθηναίοι, ειδικά εκείνοι οι οποίοι ήταν δυσαρεστημένοι με τους νόμους του Σόλωνα, κάλεσαν συμβούλιο, στο οποίο αποφασίστηκε να του δώσουν πενήντα άνδρες για την προσωπική του ασφάλεια. Ο Πεισίστρατος με τον καιρό, αύξησε τον αριθμό των σωματοφυλάκων του, και το 560 π.Χ. κατέλαβε την Ακρόπολη. Αλλά οι αρχηγοί των άλλων δύο τάξεων, ο Λυκούργος και ο Μεγακλής, ενώνοντας τις δυνάμεις τους, τον εξόρισαν. Επέστρεψε στην Αθήνα, όταν οι δύο εχθροί του διαμάχησαν, προσκαλεσμένος από τον Μεγακλή, ο οποίος του πρόσφερε την κόρη του σε γάμο και τον βοήθησε να ξαναπάρει την εξουσία της Αθήνας. Ο Πεισίστρατος παντρεύτηκε την κόρη του Μεγακλή, αλλά απέφυγε να ενώσει το αίμα του με την οικογένεια των Αλκμεωνίδων. Ο προσβεβλημένος Μεγακλής τότε, ενώνοντας ξανά τις δυνάμεις του με τον Λυκούργο, κατάφερε να τον εκδιώξει από την Αθήνα και ο Μεγακλής αποσύρθηκε στην Ερέτρια της Εύβοιας, όπου και παρέμεινε για δέκα χρόνια. Στην εξορία, ο Πεισίστρατος δεν έμεινε απαθής. Με τον πολύ ενεργητικό και επινοητικό χαρακτήρα του κατόρθωσε να αποκτήσει αρκετή επιρροή σε πολλές Ελληνικές πόλεις, οι οποίες του πρόσφεραν οικονομική βοήθεια. Με μισθοφόρους από το Άργος και στρατό από το νησί της Νάξου, ο Πεισίστρατος έπλευσε από την Ερέτρια στον Μαραθώνα. Από εκεί βάδισε προς την πόλη, και νικώντας σε μια μικρή μάχη τις δυνάμεις του Λυκούργου και Μεγακλή, έγινε κυρίαρχος των Αθηνών, το 545 π.Χ. Οι αντίπαλοι του, ο αρχηγός των Παραλίων, Μεγακλής και η οικογένεια των Αλκμεωνιδών αναγκάσθηκαν να αυτοεξορισθούν, ο δε Σόλων προσπάθησε ανεπιτυχώς με ποιήματα να απευθυνθεί στον λαό, να αντισταθεί στην τυραννία. Ο Πεισίστρατος αποδείχθηκε μεγάλος ηγέτης. Οργάνωσε την οικονομία της Αθήνας και με τα χρήματα του, προερχόμενα από τα ορυχεία της Θράκης και από τα κτήματα του στην Εύβοια, δημιούργησε νέους μεγάλους δρόμους και μετέφερε νερό στην πόλη από τον άνω Ιλισό. Ο Πεισίστρατος φθάνει στην Ακρόπολη συνοδευόμενος από την Αθηνά Σχέδιο του Πινέλι, 1820 Επίσης ομόρφυνε την πόλη με ναούς και υποστήριξε τις τέχνες και την λογοτεχνία. Στον Πεισίστρατο αποδίδεται η συλλογή και το γράψιμο των Ομηρικών ποιημάτων. Η βιβλιοθήκη του, η μεγαλύτερη σε όλη την Ελλάδα, ήταν ανοικτή σε όλους στους Αθηναίους πολίτες. Ένα από τα ωραιότερα έργα του ήταν η Εννεάκρουνος (εννέα κρουνοί). Κάλυψε με κτίριο την παλαιά πηγή της Καλλιρρόης, η οποία προμήθευε την Αθήνα με νερό. Αναδιοργάνωσε τα μεγάλα Παναθήναια με έξοχο τρόπο, κάνοντας τις Ομηρικές απαγγελίες αναπόσπαστο κομμάτι των εορτών. Έλυσε το αγροτικό πρόβλημα, διανέμοντας την Αττική, σε μικρά αγροτεμάχια. Υδραγωγός του Πεισίστρατου στην Αθήνα Ο Πεισίστρατος διατήρησε την νομοθεσία του Σόλωνα, αλλά έκανε βέβαιο ότι, οι καίριες δημόσιες θέσεις των Αθηνών βρισκόταν στα χέρια των οπαδών του. Υποστηρικτής των φτωχών, διένειμε την γη, κάτι το οποίο ο Σόλωνας είχε αποφύγει να κάνει και έδωσε αγροτικά δάνεια, με πολύ μικρό επιτόκιο (5%). Ήταν ο πρώτος τύραννος των Αθηνών που έβαλε φόρο πωλήσεων σε κάθε προϊόν και καλυτέρευσε κατά πολύ την οικονομία της Αθήνας. Αυτά τα χρόνια, ένας μεγάλος αριθμός από Αττικά βάζα εξήχθησαν στην Ετρουρία και Αίγυπτο, Μικρά Ασία και πόλεις της Μαύρης Θάλασσας, γεμάτα με κρασί, λάδι και αρώματα. Ήταν ο πρώτος που εφήρμοσε εξωτερική πολιτική στην Αθήνα. Κατασκεύασε ναυτικό στόλο και ανακατέλαβε την στρατηγική πόλη του Σίγειου στον Ελλήσποντο, εξασφαλίζοντας την εισαγωγή σιτηρών από την Μαύρη Θάλασσα. Είχε φιλικές σχέσεις με την Σπάρτη και το Άργος, έχοντας παντρευτεί μια Αργεία. Οι φιλικές σχέσεις του με το λιμάνι της Δήλου (το θρησκευτικό κέντρο των Ιόνων), είχε ως αποτέλεσμα η Αθήνα να γίνει ο ηγέτης της Ιωνικής φυλής. Ο Πεισίστρατος πέθανε σε μεγάλη ηλικία το 527 π.Χ., μετά από τριάντα χρόνια στην εξουσία. Πεισιστρατίδες Ο Πεισίστρατος άφησε στην αρχή, τους δύο γιους του, τον Ιππία και Ίππαρχο, οι οποίοι κυβέρνησαν την Αθήνα συνετά, σύμφωνα με τις επιθυμίες του πατέρα τους, και ο κόσμος τους αγαπούσε. Έφεραν από την εξορία την οικογένεια των Αλκμεωνιδών, την οποία είχε εξορίσει ο πατέρας τους. Ο Ίππαρχος, ο οποίος είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του την αγάπη για τα γράμματα, προσκάλεσε τους ποιητές Σιμωνίδη και Ανακρέωνα και τοποθέτησε στους μεγάλους δρόμους τις στήλες των Ερμών, οι οποίες σημάδευαν τα σύνορα στις δημόσιες και ιερές περιοχές. Άρχισαν την κατασκευή του ναού του Ολυμπίου Διός. Ήταν μια κολοσσιαία κατασκευή σε Δωρικό ρυθμό (στα μετέπειτα χρόνια άλλαξε στον Κορινθιακό ρυθμό), 110 μέτρα σε μήκος επί 53 μέτρα σε πλάτος (515 π.Χ.). Όλα άλλαξαν, όταν ο Αρμόδιος και Αριστογείτων, για προσωπικούς λόγους, συνωμότησαν και σκότωσαν τον Ίππαρχο, το 514 π.Χ. Ο Αριστογείτων, ένα Αθηναίος από εύπορη οικογένεια, είχε φιλικά συναισθήματα για τον πολύ όμορφο Αρμόδιο. Ο Ίππαρχος έκανε επανειλημμένως προτάσεις φιλίας στον Αρμόδιο, οι οποίες δεν είχαν ανταπόκριση. Ο Ίππαρχος τότε πήρε εκδίκηση, προσβάλλοντας την αδελφή του Αρμόδιου, απαγορεύοντας της να πάρει μέρος στην θρησκευτική πομπή, κρατώντας ένα καλάθι με προσφορές. Μετά από αυτό το γεγονός, οι δύο φίλοι συνωμότησαν να σκοτώσουν τους τυράννους, κατά την διάρκεια της εορτής των Παναθηναίων. Όταν έφθασε η μέρα, πλησίασαν τον Ιππία στον Κεραμικό, που εκείνη την στιγμή συζητούσε με ένα συνωμότη φίλο τους και νομίζοντας ότι το σχέδιο τους είχε αποκαλυφθεί, πήραν την απόφαση να σκοτώσουν τον Ίππαρχο, ο οποίος ήταν στην πόλη. Τον βρήκαν κοντά στο ναϊσκο Λεοκόριον και τον φόνευσαν. Ο Αρμόδιος σκοτώθηκε επί τόπου από την φρουρά και ο Αριστογείτων σώθηκε προσωρινά από τον λαό, αλλά συνελήφθη αργότερα, τον βασάνισαν και τον εκτέλεσαν. Στα μετέπειτα χρόνια, ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων έγιναν σύμβολα της δημοκρατίας. Όταν ο Ιππίας έμαθε για την δολοφονία του αδελφού του, αμέσως κάλεσε τους Αθηναίους να παραδώσουν τα όπλα τους και τους συγκέντρωσε σε ένα άλλο μέρος, όπου τους έψαξε και βρήκε τους συνενόχους, από τα κρυμμένα τους μαχαίρια. Μετά την δολοφονία του αδελφού του, ο Ιππίας έγινε αδίσταχτος, εκτελώντας πολλούς Αθηναίους και συγκεντρώνοντας μεγάλα ποσά χρημάτων από βαρείς φόρους. Αισθανόμενος ανασφαλής και φοβούμενος τους Αθηναίους, έδωσε την κόρη του σε γάμο με τον Αιαντίδη, γιο του δεσπότη της Λαμψάκου. Κατά την διάρκεια των χρόνων των Πεισιστρατίδων, η εξορισμένη οικογένεια των Αλκμεωνιδών, είχε αναλάβει την επανακατασκευή του ναού του Απόλλωνος, στους Δελφούς, ο οποίος είχε καεί από ατύχημα (548-547 π.Χ.). Οι Αλκμεωνίδες, από γενναιοδωρία τους, έκτισαν τον ναό από μάρμαρο της Πάρου. Υποχρεωμένοι στους Αλκμεωνίδες οι ιθύνοντες των Δελφών, οποτεδήποτε οι Σπαρτιάτες έρχονταν να συμβουλευθούν το μαντείο, η απάντηση της Πυθίας ήταν: "η Αθήνα πρέπει να ελευθερωθεί". Με την βοήθεια των Σπαρτιατών, ο Ιππίας αναγκάσθηκε, τέσσερα χρόνια μετά από τον θάνατο του αδελφού του, να φύγει από την πόλη (510 π.Χ.) και η οικογένεια των Αλκμεωνιδών επέστρεψε στην Αθήνα. πηγή :http://iasios.blogspot.com    Κλεισθένης ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΗΓΗ http://4gym-aigiou.ach.sch.gr/autosch/joomla15/index.php?option=com_k2&view=item&id=106:sxediagrammata-fylla-ergasias&Itemid=154 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Η ΑΘΗΝΑ ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Να επιλέξετε το σωστό: Οι οικισμοίκαιοι ασχολίες των κατοίκων της Αττικήςκαθορίστηκαν από α. την οικονομική τους κατάσταση β. τη φυσιολογία του εδάφους γ. τις ικανότητές τους Οι οικισμοί συνενώθηκανσε ενιαίο κράτος με έδρα α. την Αττική β. την ακρόπολη γ. την Αθήνα Τελευταίος βασιλιάς α. ο Θησέας β. ο Κόδρος γ. ο Δράκοντας 2. Πώς λεγόταν ο υπεύθυνος για τη σύγκληση της Εκκλησίας του Δήμου______________________ οι υπεύθυνοι για δικαστικά θέματα ______________ ο υπεύθυνος για στρατιωτικά θέματα _______________ ο υπεύθυνος για θρησκευτικά θέματα _______________ ο υπεύθυνος για την τήρηση των νόμων _______________ Τι ήταν το «Κυλώνειον άγος»; ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Να συμπληρώσετε τα κενά: Ο λαός ζητάγραπτούς νόμους. Το έργο αυτό ανατίθεται στον________, το ____ π.Χ. Οι νόμοι είναι τόσο _______που ο λαός λέει ότι ήτανγραμμένοι ___________ ΑΘΗΝΑ: ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ: ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Να συμπληρώσετε τα κενά: Α) Τα μέτρα του Σόλωνα (594 π.Χ.) (Σόλων: Αθηναίος________, ένας από τους επτά σοφούς) Σεισάχθεια: κατάργηση ________και                     απαγόρευση δανεισμού με ___________της προσωπικής_________. Διαίρεση των πολιτών σε ___________νέες τάξεις με βάση _____________: Ονομάζεται   ______________________  σύστημα Ανάλογη κατανομή των ___________: _______________: έχουν 500 μεδίμνους. _______________: έχουν 300 μεδίμνους και συντηρούν ένα πολεμικό άλογο _______________ : έχουν 150 μεδίμνους και ένα ζευγάρι βόδια _______________: εισόδημα λιγότερο από 150 μεδίμνους, είναι μισθωτοί εργάτες. Διεύρυνε την _________________ Συμμετέχουν _____________πολίτες άνω των ______ ετών. Ενίσχυσε τις  ____________ της. Ποιες αρμοδιότητες είχε            ΗΒουλή των τετρακοσίων;___________________________________          ΗΗλιαία; _______________________________________________ Ποια ήταν τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων του Σόλωνα; __________________________ __________________________ __________________________ Να αντιστοιχίσετε: ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΟΥ ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ Α                                    Β Δημιουργία                                   γίνεται το κυρίαρχο σώμα Η Βουλή                                       για την προστασία της δημοκρατίας Δέκα στρατηγοί                            αυξάνει τα μέλη σε 500 v  Η Εκκλησία του Δήμου                  αντί για πολέμαρχο ?  Οστρακισμός                                 δέκα φυλών Ποια ήταν τα αποτελέσματα των καινοτομιών του Κλεισθένη; α)_______________________________________________________ β)_______________________________________________________ Τι γνωρίζετε για τον Πεισίστρατο και τον Ιππία; ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________                               ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/Kvarnalis75/5-10505532 ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/katerina60/a-30453904 Όταν ολοκληρώθηκαν αυτά, το πολίτευμα έγινε πολύ πιο δημοκρατικό από το αντίστοιχο του Σόλωνα. Πολλοί από τους νόμους του Σόλωνα είχαν αχρηστευθεί από το τυραννικό πολίτευμα, επειδή δεν εφαρμόζονταν. Ο Κλεισθένης, στην προσπάθειά του να ενισχύσει τη λαϊκή δύναμη, ψήφισε και τον νόμο του οστρακισμού. Ο νόμος αυτός τέθηκε σε ισχύ εξαιτίας της καχυποψίας που προκαλούσαν όλοι όσοι κατείχαν ισχυρές θέσεις. Ο Πεισίστρατος λόγου χάρη από δημοφιλής ηγέτης της και στρατηγός έγινε τύραννος. Αριστοτέλης, Αθηναίων πολιτεία, 22. 1-3 ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/somakris/ss-42003684 Ερωτήσεις-Δραστηριότητες 1. Τι ήταν η σεισάχθεια και γιατί πήρε αυτή την ονομασία; 2. Με τον Κλεισθένη, γράφει ο Αριστοτέλης, «δημοκρατικωτέρα πολύ τῆς Σόλωνος ἐγένετο ἡ πολιτεία». Να μεταφράσετε τη φράση και να εξηγήσετε το νόημά της. 3. Τι ήταν η Εκκλησία του Δήμου; Ποιο ήταν το αντίστοιχο σώμα στο σπαρτιατικό πολίτευμα; 4. Καταγράψτε με τη σειρά την εξέλιξη του πολιτεύματος (αριστοκρατία, δημοκρατία, τυραννίδα, βασιλεία) και τοποθετήστε με χρονική τάξη τα πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στην εξέλιξη του πολιτεύματος στην Αθήνα (Κύλωνας, Δράκοντας, Σόλωνας, Πεισί στρατος, Κόδρος). ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ http://fliphtml5.com/xpqa/njbq/basic