10. Η ΤΕΧΝΗ
Οι Έλληνες στα αρχαϊκά χρόνια ασχολούνται με την τέχνη και κατασκευάζουν :
a) λίθινους ναούς και β) λίθινα αγάλματα σε φυσικό και υπερφυσικό μέγεθος γ) αγγεία
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η επίδραση της τέχνης της Ανατολής και της Αιγύπτου στην ελληνική αρχαϊκή τέχνη.
1. Οι ναοί : χτίζονται με πέτρα και μάρμαρο και είναι δύο ειδών : δωρικοί ή ιωνικοί. Ξεχωρίζουν προπάντων από τους κίονες. Ο δωρικός είναι πιο κοντός, βαρύς και αυστηρός, ενώ ο ιωνικός είναι ψηλότερος, κομψότερος με πλούσια διακόσμηση στην επάνω απόληξή του –στο κιονόκρανο–,που αναγνωρίζεται εύκολα από τις έλικες στις οποίες καταλήγει.
2. Τα αγάλματα : είναι οι κούροι (άνδρες) και οι κόρες(γυναίκες) Οι νεαροί άνδρες – κούροι– παριστάνονται ορθοί, γυμνοί, με καλογυμνασμένα σώματα και πλούσια μαλλιά ˙ οι νεαρές κοπέλες – κόρες – ορθές, κομψά ντυμένες, καλοχτενισμένες, στολισμένες με πλήθος κοσμημάτων.
3. Τα αγγεία : είναι μελανόμορφα (οι μορφές τους είναι βαμμένες μαύρες) ή ερυθρόμορφα (οι μορφές τους είναι βαμμένες κόκκινες)
Η τέχνη της αρχαϊκής εποχής
Η αρχαϊκή εποχή (800 – 479πχ περίπου) είναι η εποχή αμέσως μετά τη γεωμετρική και πριν την κλασική. Σ’ αυτή τη περίοδο οργανώνονται οι αρχές που διαμόρφωσαν την ελληνική πλαστική και αρχιτεκτονική. Μειώνονται τα γεωμετρικά σχήματα στις παραστάσεις και εμφανίζονται στοιχεία με επιρροές από την τέχνη της ανατολής. Τα στοιχεία αυτά μετασχηματίζονται, εξελληνίζονται σύμφωνα με τις αισθητικές ανάγκες των Ελλήνων, και οργανώνονται σύμφωνα με νέες αρχές έτσι ώστε να ξεχωρίζουν για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Οι νέες αρχές που έθεσε η ελληνική τέχνη αυτή την περίοδο την κάνει να ξεχωρίζει από την τέχνη άλλων λαών και την οδηγεί, αργότερα, στη τέχνη της κλασικής εποχής.
Στην αρχιτεκτονική, ναοί από πέτρα αντικαθιστούν τους ξύλινους. Στη αγγειοπλαστική και αγγειογραφία έχει το μονοπώλιο η Κόρινθος (έως 625πχ). Αργότερα, η Αθήνα δημιουργεί τα μελανόμορφα αγγεία(625πχ) και το 525πχ εμφανίζονται τα ερυθρόμορφα αγγεία με τις μορφές να έχουν το χρώμα του πηλού. Στη γλυπτική εμφανίζονται οι κούροι και οι κόρες σαν αφιερώματα (αγάλματα).
Περισσότερες πληροφορίες στη Βικιπαιδεια εδώ
για μελανόμορφα αγγεία
οι παρουσιάσεις είναι από www.netschoolbook.gr (http://www.slideshare.net/terracomputerata/ από http://www.slideshare.net/atzikakou/ και http://www.slideshare.net/katerina60/)
οι παρουσιάσεις είναι από www.netschoolbook.gr (http://www.slideshare.net/terracomputerata/ από http://www.slideshare.net/atzikakou/ και http://www.slideshare.net/katerina60/)
Η ΤΕΧΝΗ
α) λίθινοι ναοί : το βασικό σχήμα θυμίζει το μυκηναϊκό μέγαρο : ανοικτός προθάλαμος (πρόναος), κυρίως δωμάτιο (σηκός) και ανοικτό δωμάτιο (οπισθόδομος). Οι ναοί έχουν γύρω από το κτήριο κιονοστοιχία (πτερό). Υπάρχουν 2 τύποι ναών :1) οι ιωνικοί : κυριώς στο Αιγαίο και τη Μικρά Ασία με ψηλότερους και πλούσια διακοσμημένους κίονες που ξεχωρίζουν για τα κιονόκρανα με τους έλικες και 2) οι δωρικοί : κυρίως στην Πελοπόννησο με πιο κοντούς και λιγότερο κοσμημένους κίονες.
β) λίθινα αγάλματα σε φυσικό και υπερφυσικό μέγεθος : δημιουργούνται αρχικά στη Νάξο(που υπήρχε αφθονία μαρμάρου) και στην Κρήτη. Βοήθησαν στη δημιουργία λιθίνων αγαλμάτων και άλλοι δύο παράγοντες :α) οι εμπορικές επαφές με την Αίγυπτο β) ο πλούτος των αριστοκρατών μιας και το κόστος ήταν τεράστιο. Τα αγάλματα παρίσταναν νεαρούς άντρες (κούρους) όρθιους, γυμνούς ή νεαρές κοπέλες (κόρες) όρθιες, κομψά ντυμένες και καλοχτενισμένες. Υπήρχαν επίσης αγάλματα αρχόντων και αξιοσέβαστων γυναικών καθισμένων σε θρόνους, πολεμιστών, μυθικών τεράτων και φυσικά θεών.
γ) επιτύμβιες στήλες (ανάγλυφες επιτύμβιες πλάκες).
δ)κεραμική
ε) μεταλλοτεχνία
Επιμέλεια : Νίκος Μελιγκώνης
ΔΕΣ ΚΑΙ
Στα ίχνη Χαμένων Χρωμάτων (με Ελληνικούς υπότιτλους) - http://www.projethomere.com
10η Ενότητα: Η τέχνη της αρχαϊκής περιόδου. Πρόσθετο Υλικό.: 1. Αρχαία Ελληνική Αρχιτεκτονική .Οι ρυθμοί ξεχωρίζουν κυρίως από τους κίονες. 2. Δωρικός ρυθμός (κοντός, βαρύς, αυστηρός). 3.Κόρες, νεαρές κοπέλες, ορθές, κομψά ντυμένες, καλοχτενισμένες, στολισμένες με πλήθος κοσμημάτων. Πρότυπο γυναικείας ομορφιάς, κομψότητας και χάρης. 4. Κούροι. 5. Αρχαϊκή Εποχή - μετά μουσικής... 6.Μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία.
ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ:
2. Δωρικός ρυθμός (κοντός, βαρύς, αυστηρός)
3.Κόρες, νεαρές κοπέλες, ορθές, κομψά ντυμένες, καλοχτενισμένες, στολισμένες με πλήθος κοσμημάτων. Πρότυπο γυναικείας ομορφιάς, κομψότητας και χάρης.
4. Κούροι - Νεαροί άνδρες, παριστάνονται ορθοί, γυμνοί, με καλογυμνασμένα σώματα και πλούσια κόμη. Ο κούρος είναι ο ιδανικός καλογυμνασμένος νέος που με την ανδρεία του υπερασπίζεται την πατρίδα.
Το εκπαιδευτικό αυτό βίντεο δημιουργήθηκε για και αναρτήθηκε εδώ:http://afterschoolbar.blogspot.com/2011/02/blog-post_20.html
Η μουσική που ακούγεται είναι κατά σειρά :
1) Κέλομαι σε Γόγγυλα (Στίχοι: Σαπφώ, Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις. Ερμηνεία: Φλέρυ Νταντωνάκη)
2) Ασημοκαπνισμένη (Στίχοι: Σαπφώ, Μετάφραση: Νίκος Ξυδάκης. Ερμηνεία: Ελευθερία Αρβανιτάκη, Νίκος Ξυδάκης)
3) Χαμογελάστε λοξά (Γιάννης Λογοθέτης)
4)Έλα χαμογέλα (Μανώλης Φάμελος και οι Ποδηλάτες)
5) Το πέτρινο χαμόγελο (Μουσική, Στίχοι: Νίκος Χουλιαρας. Ερμηνεία: Αρλέτα
6. Μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=1319&cnode=55&clang=0
http://el.wikipedia.org/wiki
http://odysseus.culture.gr/a/3/photo_gr.jsp?cat=a4
1. Αρχαία Ελληνική Αρχιτεκτονική Οι ρυθμοί ξεχωρίζουν κυρίως από τους κίονες
2. Δωρικός ρυθμός (κοντός, βαρύς, αυστηρός)
3.Κόρες, νεαρές κοπέλες, ορθές, κομψά ντυμένες, καλοχτενισμένες, στολισμένες με πλήθος κοσμημάτων. Πρότυπο γυναικείας ομορφιάς, κομψότητας και χάρης.
4. Κούροι - Νεαροί άνδρες, παριστάνονται ορθοί, γυμνοί, με καλογυμνασμένα σώματα και πλούσια κόμη. Ο κούρος είναι ο ιδανικός καλογυμνασμένος νέος που με την ανδρεία του υπερασπίζεται την πατρίδα.
Το εκπαιδευτικό αυτό βίντεο δημιουργήθηκε για και αναρτήθηκε εδώ:http://afterschoolbar.blogspot.com/2011/02/blog-post_20.html
Η μουσική που ακούγεται είναι κατά σειρά :
1) Κέλομαι σε Γόγγυλα (Στίχοι: Σαπφώ, Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις. Ερμηνεία: Φλέρυ Νταντωνάκη)
2) Ασημοκαπνισμένη (Στίχοι: Σαπφώ, Μετάφραση: Νίκος Ξυδάκης. Ερμηνεία: Ελευθερία Αρβανιτάκη, Νίκος Ξυδάκης)
3) Χαμογελάστε λοξά (Γιάννης Λογοθέτης)
4)Έλα χαμογέλα (Μανώλης Φάμελος και οι Ποδηλάτες)
5) Το πέτρινο χαμόγελο (Μουσική, Στίχοι: Νίκος Χουλιαρας. Ερμηνεία: Αρλέτα
6. Μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=1319&cnode=55&clang=0
http://el.wikipedia.org/wiki
http://odysseus.culture.gr/a/3/photo_gr.jsp?cat=a4