ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2017 - 2018
ΠΗΓΗ https://e-didaskalia.blogspot.com/2012/08/blog-post_8402.html
Επαναληπτικές ασκήσεις στην Αρχαία Ιστορία για την Α' Γυμνασίου
ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/amalousanhti/ss-46420938?ref=http://istografia.blogspot.com/2015/05/blog-post_21.html
https://www.slideshare.net/Kats961/17-12247170
Ιστορία Α' Γυμνασίου 20 SOS ερωτήσεις για τις εξετάσεις + απαντήσεις
1. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του μινωικού ανακτόρου;
2. Ποιοι είναι οι λόγοι που ώθησαν τους Έλληνες στη μετανάστευση τον 8ο
αιώνα π.Χ. ;
2. Ποιοι είναι οι λόγοι που ώθησαν τους Έλληνες στη μετανάστευση τον 8ο
αιώνα π.Χ. ;
3. Ποια είναι τα αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου, πόσα χρόνια κράτησαν και ποιες περιόδους;
4. Τι γνωρίζεται για τα μαντεία στην αρχαιότητα;
5. Τι ήταν οι λειτουργίες;
6. Τι γνωρίζετε για τη θρησκεία και την Κοινωνία της Αιγύπτου;
7. Περιγράψτε ένα Μυκηναϊκό ανάκτορο και έναν θολωτό τάφο
8. Ποια ήταν τα αίτια του Α` ελληνικού αποικισμού και πότε
πραγματοποιήθηκε;
πραγματοποιήθηκε;
10. Ποιες ήταν οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις του Σόλωνα;
11. Καταγράψτε τις διαφορές Αθηναϊκού και Σπαρτιατικού κράτους
12. Πελοποννησιακός Πόλεμος : (χρονολογία – φάσεις – αίτια – αφορμή -
συνέπειες-αποτελέσματα )
συνέπειες-αποτελέσματα )
13. 334 -323 π.Χ : η πορεία και το οργανωτικό έργο του Μ. Αλεξάνδρου. Να κάνετε μια αναφορά μιας παραγράφου
14. Ποιοι ήταν οι κυριότεροι ιστορικοί, φιλόσοφοι, ρήτορες και θεατρικοί
συγγραφείς της κλασικής εποχής ;
συγγραφείς της κλασικής εποχής ;
15) Χαρακτηρίστε τις προτάσεις που ακολουθούν με Σ αν είναι σωστές και με Λ αν είναι λανθασμένες
Α) Τις πρώτες ανασκαφές στην Ακρόπολη των Μυκηνών έκανε ο Άρθουρ Έβανς
Β) Ο Κυκλαδικός πολιτισμός αναπτύχθηκε κατά την 4η και 3η χιλιετία
Γ) Τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας ήταν ο Κόδρος.
Δ) Ο θησαυρός του Ατρέα ήταν ένα επιβλητικό μέγαρο.
Ε) Η εκπαίδευση των αγοριών στη Σπάρτη άρχιζε από το 7ο έτος
Στ) Οι Ολυμπιακοί αγώνες γινόταν κάθε χρόνο
Ζ) Οι αποφάσεις των αμφικτιονιών ήταν σεβαστές από όλους.
Η) Ο Θεμιστοκλής εξορίστηκε με την κατηγορία του μηδισμού.
Α) Τις πρώτες ανασκαφές στην Ακρόπολη των Μυκηνών έκανε ο Άρθουρ Έβανς
Β) Ο Κυκλαδικός πολιτισμός αναπτύχθηκε κατά την 4η και 3η χιλιετία
Γ) Τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας ήταν ο Κόδρος.
Δ) Ο θησαυρός του Ατρέα ήταν ένα επιβλητικό μέγαρο.
Ε) Η εκπαίδευση των αγοριών στη Σπάρτη άρχιζε από το 7ο έτος
Στ) Οι Ολυμπιακοί αγώνες γινόταν κάθε χρόνο
Ζ) Οι αποφάσεις των αμφικτιονιών ήταν σεβαστές από όλους.
Η) Ο Θεμιστοκλής εξορίστηκε με την κατηγορία του μηδισμού.
16) Ποια χρονιά διοργανώθηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί αγώνες την αρχαιότητας;
17) Τι ονομάζουμε «συμπολιτείες» και ποιες γνωρίζετε (απλή αναφορά);
17) Τι ονομάζουμε «συμπολιτείες» και ποιες γνωρίζετε (απλή αναφορά);
18) Ποιες είναι οι κύριες αιτίες της ακμής του ρωμαϊκού κράτους κατά τον 3ο αι. μ.Χ.;
19) Με ποιους όρους δέχτηκαν οι Σπαρτιάτες να συνάψουν ειρήνη μετά την
ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς;
ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς;
20) Τι έκανε ο Φίλιππος για να επεκτείνει το κράτος της Μακεδονίας και να
το κάνει ισχυρό;
Για να δείτε τις απαντήσεις κάντε κλικ στο http://www.informationforumgr.com/t3554p75-topic#7030, κάντε εγγραφή στο φόρουμ μας και μετά ποστ σε αυτό το θέμα για να εμφανιστούν οι απαντήσεις
το κάνει ισχυρό;
Για να δείτε τις απαντήσεις κάντε κλικ στο http://www.informationforumgr.com/t3554p75-topic#7030, κάντε εγγραφή στο φόρουμ μας και μετά ποστ σε αυτό το θέμα για να εμφανιστούν οι απαντήσεις
ΙΣΤΟΡΙΑ Α
ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ
1.
Ποια είναι η εξέλιξη του κυκλαδικού πολιτισμού κατά τη 2
η
χιλιετία π.Χ.
Στη 2η χιλιετία π.Χ. οι Κυκλάδες έχουν επαφές με την ηπειρωτική Ελλάδα αρχικά και στη συνέχεια μετην Κρήτη. Οι οικισμοί μεγαλώνουν, τα κτίρια είναι πιο σύνθετα και επιβλητικά. Ο πιο σημαντικόςοικισμός αυτής της εποχής είναι το Ακρωτήρι στη Θήρα. Περίπου το 1600 π.Χ., όταν μεγάλοικυκλαδικοί οικισμοί καταστρέφονται από σεισμό, οι Κυκλάδες περνούν στη σφαίρα επιρροής τηςμινωικής Κρήτης, που γνωρίζει τότε τη μεγαλύτερη ακμή της. Μετά την καταστροφή των μινωικώνανακτόρων, γύρω στο 1450 π.Χ., στις Κυκλάδες κυριαρχούν οι Μυκηναίοι από την ηπειρωτικήΕλλάδα, που μεταδίδουν στα νησιά τα χαρακτηριστικά του δικού τους πολιτισμού στην τεχνολογία,την τέχνη και τη θρησκεία.
2.
Ποιες είναι οι πιο χαρακτηριστικές δημιουργίες του κυκλαδικού πολιτισμού στην Τέχνη
Το χαρακτηριστικότερο δημιούργημα της κυκλαδικής τέχνης κατά την Εποχή του Χαλκού είναι ταμαρμάρινα ειδώλια. Τα περισσότερα παριστάνουν γυμνές γυναίκες, λίγα άνδρες μουσικούς,πολεμιστές ή κυνηγούς. Οι μορφές είναι έντονα σχηματοποιημένες, με λίγες αλλά χαρακτηριστικέςλεπτομέρειες για την αναγνώριση του φύλου.
Τα πήλινα αγγεία, που έχουν ποικίλα σχήματα, διακοσμούνται με απλά γραμμικά σχέδια. Ιδιαίτεραεντυπωσιακά είναι και τα μαρμάρινα αγγεία, καθώς και τα μεταλλικά με απλή χαρακτή διακόσμηση.
3.
Πότε αναπτύχθηκε ο μινωϊκός πολιτισμός και ποια ήταν τα σημανιτκότερα ανάκτορά του
Γύρω στο 2000 π.Χ.
Εμφάνιση των πρώτων ανακτόρων.
Γύρω τους αναπτύσσονται μεγάλοι οικισμοί που μπορούν ναχαρακτηριστούν πόλεις. Μέχρι σήμερα είναι γνωστά με βεβαιότητα τέσσερα τέτοια ανάκτορα, στην
Κνωσό,
τη
Φαιστό,
τα
Μάλια
και τη
Ζάκρο.
Τα πρώτα ανάκτορα καταστρέφονται γύρω στο 1700 π.Χ.από σεισμό, αλλά τα ξαναχτίζουν
πιο επιβλητικά. Η περίοδος των δεύτερων,
νέων ανακτόρων
(1700-
1450 π.Χ) είναι αυτή της μεγαλύτερης ακμής του μινωικού πολιτισμού.
4.
Ποια ήταν η κοινωνική και διοικητική οργάνωση των ανακτόρων της μινωϊκής εποχής
Τα ανάκτορα ήταν η κατοικία του άρχοντα της ευρύτερης περιοχής, όπου συγκεντρωνόταν ηπαραγωγή και τα εμπορεύματα για να διατεθούν στο εσωτερικό του νησιού ή στο εξωτερικό. Ήτανεπίσης κέντρα κατασκευής πολύτιμων αντικειμένων και καλλιτεχνημάτων, καθώς και θρησκευτικάκέντρα, όπου μαζευόταν πλήθος κόσμου με την ευκαιρία διαφόρων τελετών. Στα ανάκτορα δηλαδήζούσε, κυκλοφορούσε και εργαζόταν μεγάλος αριθμός αξιωματούχων, υπαλλήλων και τεχνιτών.
Παράλληλα, υπήρχαν διάσπαρτες σε ολόκληρη την Κρήτη αγροικίες ή επαύλεις που συγκέντρωναν τηγεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή της περιοχής τους και έλεγχαν
τη διακίνηση των προϊόντων γιαλογαριασμό των ανακτόρων. Το πολιτικό, διοικητικό και οικονομικό σύστημα της μινωικής Κρήτηςήταν δηλαδή
συγκεντρωτικό,
με κέντρο τα ανάκτορα.
5.
Τι γνωρίζετε για τη γραφή και την οικονομία της μινωϊκής εποχής
Η ανάπτυξη του εμπορίου και η περίπλοκη διοικητική και κοινωνική οργάνωση οδήγησαν γύρω στο1700 στη χρήση ενός συστήματος γραφής το οποίο αρχικά έμοιαζε με τα ιερογλυφικά, όπωςαποδεικνύει ο δίσκος της Φαιστού. Λίγο αργότερα άρχισε να χρησιμοποιείται ένα νέο σύστημαγραφής, η
Γραμμική Α.
Η γραφή ήταν συλλαβική, δηλαδή κάθε σημείο αντιστοιχούσε σε μία
συλλαβή,
και υπήρξε το πρότυπο για την ανάπτυξη της μυκηναϊκής γραφής. Σημεία αυτής της γραφήςέχουν βρεθεί κυρίως επάνω σε αγγεία ή χαραγμένα σε πινακίδες απογραφής εμπορευμάτων. Ηγραφή όμως αυτή δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.
Την εποχή των νέων ανακτόρων (1700
-
1450 π.Χ.) οι Μινωίτες κυριαρχούν με τα πλοία τους σε όλο τοΑιγαίο. Η εμπορική δραστηριότητα που είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη χιλιετία είναι τώρα πιοέντονη. Ιδιαίτερη ζήτηση σε όλο το Αιγαίο έχουν τα έργα της καλλιτεχνικής παραγωγής(μεταλλοτεχνία, λιθοτεχνία, κοσμηματοτεχνία). Μινωίτες έμποροι και ναυτικοί φαίνεται νααπεικονίζονται σε αιγυπτιακούς τάφους προσφέροντας τέτοια έργα σε Αιγύπτιους αξιωματούχους μετους οποίους συναλλάσσονταν.
6.
Σε ποια θρησκεία πίστευαν οι μινωϊτες και τι γνωρίζετε γι αυτήν
Οι Μινωίτες πίστευαν, βασικά, σε ένα σύμπλεγμα γυναικείων θεοτήτων οι οποίες έχουν άμεση σχέσημε τη βλάστηση και τη διαδοχή των εποχών, την άνθηση και το μαρασμό, το θάνατο και τηνανάσταση. Στα χρόνια της ακμής του μινωικού πολιτισμού δεν υπήρχαν στην Κρήτη μεγάλοι ναοίαλλά μόνο μικρά ανακτορικά ή οικιακά ιερά. Οι πιστοί αισθάνονται τη θεότητα σαν κάτι μυστηριακό,φευγαλέο και άπιαστο. Συχνά η λατρεία του θείου πραγματοποιείται και σε σπήλαια, όπως στοΔικταίο Άντρο, όπου οι πιστοί προσέφεραν μικρά ειδώλια που απεικόνιζαν τους ίδιους τους θεούς.Μεγάλη είναι η σημασία του ιερού δέντρου στη μινωική θρησκεία. Το κύριο ιερό δέντρο φαίνεται ναείναι η ελιά. Από τα ζώα σημαντικό ρόλο παίζει στη μινωική θρησκεία ο ταύρος. Οι τελετέςπεριλάμβαναν χορούς και αγώνες, όπως τα ταυροκαθάψια. Το ιερατείο το αποτελούσαν κυρίωςγυναίκες, αλλά υπήρχαν και άνδρες ιερείς. Επειδή δεν έχουν ακόμη αναγνωσθεί οι γραφές των
Μινωιτών, μόνη πηγή πληροφόρησής μας για τη θρησκεία τους είναι τα έργα τέχνης που έφεραν στοφως οι ανασκαφές.
7.
Ποια ήταν η συμβολή των Μινωϊτών στην ανάπτυξη του μυκηναϊκού πολιτισμού
Ο μυκηναϊκός πολιτισμός δέχθηκε ευεργετική ώθηση από τον πολιτισμό της
μινωικής Κρήτης. Έχοντας αναπτύξει οι Μυκηναίοι στενούς δεσμούς με τους Μινωίτες ήδη από τον 17ο αιώνα π.Χ.,υιοθέτησαν από αυτούς και αφομοίωσαν με γόνιμο τρόπο πολλά στοιχεία του πολιτισμού τους, χωρίςόμως να χάσουν τη δική τους ταυτότητα. Από τους Μινωίτες δανείστηκαν οι Μυκηναίοι ποικίλατεχνολογικά επιτεύγματα, μορφές τέχνης και την ιδέα της γραφής. Όμως, η δημιουργική πνοή και ηπρωτοτυπία των Μυκηναίων γίνεται αισθητή κυρίως στον τομέα της μνημειακής αρχιτεκτονικής,όπως είναι οι κυκλώπειες οχυρώσεις των ακροπόλεων και οι εντυπωσιακοί
θολωτοί τάφοι.
8.
Ποια ήταν η ιεραρχία της μυκηναϊκής κοινωνίας
Αυστηρά ιεραρχημένη η μυκηναϊκή κοινωνία θυμίζει μια πυραμίδα, στην κορυφή της οποίαςβρίσκεται
ο άναξ.
Αυτός, μαζί με την οικογένειά του, κατοικούσε στο ανάκτορο, το κέντρο εξουσίαςτης κάθε επικράτειας. Ακολουθούσαν στην ιεραρχία οι διάφοροι
αυλικοί
και το
ιερατείο
. Οι κάτοικοιτης κάθε περιοχής αποτελούσαν τους
δήμους
. Οι δήμοι ήταν πολυάριθμοι, οργανωμένοι σε χωριά,γύρω από το διοικητικό κέντρο, το ανάκτορο. Εκτός από τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους, οιπινακίδες με κείμενα σε Γραμμική γραφή Β μας παραδίδουν μια ανεξάντλητη σειρά απόεξειδικευμένους τεχνίτες. Στην κατώτερη κοινωνική βαθμίδα βρίσκονται οι
δούλοι.
9.
Τι γνωρίζετε για τη γραφή Γραμμική Β
Στην Κνωσό οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα πλήθος από πήλινες επιγραφές γραμμένες σε Γραμμικήγραφή Β, οι οποίες χρονολογήθηκαν μετά το 1400 π.χ., περίοδο της υποτιθέμενης κατάληψης τηςΚρήτης από τους Μυκηναίους. Παρόμοιες επιγραφές βρέθηκαν και στη μεσσηνιακή Πύλο. Το 1952 οιΒρετανοί Μάικλ Βέντρις και Τζον Τσάντγουικ
αποκρυπτογράφησαν τη γραφή των πινακίδων, τη
Γραμμική Β.
Τότε διαπιστώθηκε ότι η γλώσσα των πινακίδων ήταν ελληνική. Νεότερες ανασκαφέςέφεραν στο φως πινακίδες με τη Γραμμική Β στη Θήβα, στις Μυκήνες, στην Τίρυνθα και στα Χανιά. Ηγραφή των πινακίδων είναι
συλλαβική,
δηλαδή κάθε σύμβολο αποδίδει μια συλλαβή (πα, τα, ρο, μα,τι). Το ίδιο συμβαίνει και με τη Γραμμική γραφή Α της Κρήτης, η οποία ακόμη δεν έχειαποκρυπτογραφηθεί. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η Γραμμική γραφή Β είναι εξελιγμένη καιτελειοποιημένη μορφή της Γραμμικής γραφής Α. Η προέλευση της Γραμμικής γραφής Β αποτέλεσεαντικείμενο πολλών συζητήσεων. Διαμορφώνονται δύο αντίθετες απόψεις: είτε η Γραμμική Β
γεννήθηκε στην ηπειρωτική Ελλάδα και μεταφέρθηκε στην Κρήτη, είτε προήλθε από τη Γραμμική Αστην Κρήτη και αργότερα πέρασε στην Ελλάδα. Στα κείμενα των πινακίδων με Γραμμική γραφή Βκαταγράφονται διάφορες εμπορικές
-
οικονομικές δραστηριότητες των ανακτόρων που αφορούνκυρίως τη διακίνηση γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Έμμεσα, όμως, τα ίδια αυτά
κείμεναμας δίνουν πληροφορίες για τη διοικητική οργάνωση και τη θρησκευτική ζωή του μυκηναϊκούκόσμου. Η γνώση της γραφής στα μυκηναϊκά χρόνια ήταν προνόμιο μιας ομάδας εξειδικευμένωνγραφέων που εργάζονταν στα γραφεία των ανακτορικών κέντρων.Και ίσως αυτός να ήταν ο λόγος για την εξαφάνιση της γραφής μετά την πτώση των ανακτόρων, γύρωστα 1200.
10.
Τι γνωρίζετε για τα ανάκτορα και τους θολωτούς τάφους των Μυκηναίων
Οι Μυκηναίοι χτίζουν τα μνημειακά ανάκτορά τους σε υψώματα –ακροπόλεις–
τις οποίες οχυρώνουνμε γιγαντιαία τείχη. Τα τείχη αυτά είναι γνωστά ως «κυκλώπεια» από τους τεράστιους ογκόλιθουςπου χρησιμοποιούνταν για το χτίσιμό τους. Τα μυκηναϊκά ανάκτορα έχουν πιο απλό σχέδιο από ταμινωικά. Αποτελούνται από έναν προθάλαμο που βλέπει στην αυλή και από το κύριο δωμάτιο πουέχει μεγάλη κυκλική εστία στο κέντρο και είναι ο χώρος υποδοχής (τύπος μεγάρου). Γύρω υπάρχουνάλλοι δευτερεύοντες χώροι κατοικίας των ηγεμόνων.
Για πρώτη φορά τώρα στον ελλαδικό χώρο στήνονται πάνω στους λακκοειδείς τάφους των Μυκηνώνλίθινες πλάκες (επιτύμβιες στήλες) με ανάγλυφες σπείρες ή πολεμικές και κυνηγετικές σκηνές πουμαρτυρούν τον πολεμικό χαρακτήρα των νεκρών. Περίφημοι είναι επίσης οι μνημειακοί θολωτοίτάφοι, όπως ο «θησαυρός του Ατρέα» στις Μυκήνες, που θεωρήθηκε ως τάφος του Αγαμέμνονα, ο«τάφος της Κλυταιμνήστρας» και άλλοι. Από ένα μακρύ, πλαισιωμένο με λίθινους τοίχους διάδρομο,φθάνει κανείς στον κυκλικό θάλαμο που είναι χτισμένος με παρόμοιο τρόπο και έχει θολωτή οροφή.Μετά την ταφή, διάδρομος και θάλαμος σκεπάζονται με χώμα, ώστε ο τάφος έμοιαζε εξωτερικά μεχαμηλό λόφο. Τέτοιοι τάφοι έχουν βρεθεί σε πολλά μυκηναϊκά κέντρα.
11.
Πότε πραγματοποιήθηκε ο πρώτος ελληνικός αποικισμός και ποια θεωρούνται τα αίτιά του
Η ανώμαλη κατάσταση που επικράτησε στην Ελλάδα μετά τις μετακινήσεις των ελληνικών φύλωνκατά τον 12ο αιώνα π.Χ., η γενική στενότητα του χώρου και ο οικονομικός μαρασμός και ηανασφάλεια υποχρέωσαν συμπαγείς ομάδες Ελλήνων να μεταναστεύσουν προς τα νησιά του Αιγαίουκαι τα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας. Η μετακίνηση πραγματοποιήθηκε κατά φυλετικές ομάδεςκαι τον 10ο αιώνα η μετανάστευση αυτή έλαβε τη μορφή ενός ευρύτατου αποικισμού. Η κίνηση αυτήέμεινε γνωστή ως
Πρώτος ελληνικός αποικισμός.
12.
Πώς επινοήθηκε το ελληνικό αλφάβητο. Από πού προερχόνταν
Η Γραμμική
γραφή Β είχε εξαφανιστεί μαζί με την πτώση των μυκηναϊκών ανακτόρων. Όμως, τοδεύτερο μισό του 8ου αιώνα π.Χ. μία νέα γραφή εμφανίζεται στον ελληνικό κόσμο. Είναι ένααλφάβητο που προέρχεται από το φοινικικό, αλλά με πολλές προσαρμογές και παραλλαγές. Τοφοινικικό αλφάβητο δεν περιέχει παρά μόνο σύμφωνα. Είναι δυνατόν να αποδοθεί μια σημιτικήγλώσσα γραπτώς χωρίς φωνήεντα, γιατί κυρίως τα σύμφωνα δημιουργούν τη ρίζα της συλλαβής. Όμως, αυτό είναι αδύνατον να συμβεί σε μια ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, όπως η ελληνική, όπου ταφωνήεντα καθορίζουν τη φωνητικότητα της συλλαβής.
Οι Έλληνες, επειδή το φοινικικό αλφάβητο είχε πολλά σύμφωνα, πήραν μερικά από αυτά και ταμετέτρεψαν σε φωνήεντα. Με το σύστημα αυτό συντελείται μια σημαντική πρόοδος γιατί για πρώτηφορά, στη γραφή, οι ήχοι μεταδίδονται με φωνήεντα και σύμφωνα. Αυτή η απλοποίηση δημιούργησετις προΰποθέσεις, ώστε η γραφή να γίνει κτήμα περισσότερων ανθρώπων και όχι μόνο λίγωνγραφέων. Τώρα αρκετοί άνθρωποι αποκτούν τη δυνατότητα να διαβάζουν και να γράφουν, νασυμμετέχουν γενικότερα στη γνώση και στον πολιτισμό. Από το ελληνικό αλφάβητο γεννήθηκε τολατινικό.
13.
Τι ονομάζουμε γεωμετρική τέχνη και ποια είναι τα χαρακτηριστικά τ
39.
Ποιες ήταν οι 3 μεγάλες κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού της Αθήνας κατά τον 5
ο
αι π.Χ. Τιγνωρίζετε για καθεμιά από αυτές
Τρεις μεγάλες κοινωνικές ομάδες αποτελούσαν τον πληθυσμό της Αθήνας κατά τον 5ο αιώνα, οιΑθηναίοι πολίτες, οι μέτοικοι και οι δούλοι.Οι Αθηναίοι πολίτες αποτελούσαν τη μοναδική κυρίαρχη δύναμη στην πόλη. Από αυτούς πήγαζεκάθε εξουσία. Αθηναίοι πολίτες ήταν αυτοί που κατάγονταν από πατέρα και μητέρα Αθηναίους.Αυτοί μόνο είχαν το δικαίωμα της συμμετοχής στις εργασίες της Εκκλησίας του Δήμου. Όλοι οιΑθηναίοι πολίτες είχαν τα ίδια δικαιώματα απέναντι στους νόμους.
Οι μέτοικοι ήταν πολίτες άλλων ελληνικών πόλεων που είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα,προσελκυόμενοι από την ιδιαίτερη οικονομική ανάπτυξη. Η κύρια ασχολία τους ήταν το εμπόριο και,για να τους επιτραπεί να διαμένουν ανεμπόδιστα στην Αθήνα, πλήρωναν έναν ειδικό φόρο, τομετοίκιον.
Δούλοι Οι δούλοι αποτελούσαν την πλειονότητα του πληθυσμού της Αθήνας. Yπολογίζεται ότι κατάτην εποχή του Περικλή κατοικούσαν στην Αθήνα περίπου 200.000 δούλοι. Η προέλευσή τους ήτανποικίλη˙ άλλοι ήταν αιχμάλωτοι πολέμου, άλλοι είχαν αγοραστεί στα δουλοπάζαρα και άλλοι ήταν
παιδιά δούλων. Ορισμένοι δούλοι εργάζονταν ως υπηρέτες στα αθηναϊκά σπίτια ή τους αγρούς καιάλλοι υπηρετούσαν σε κρατικές υπηρεσίες ως δεσμοφύλακες, λογιστές, αστυνόμοι ή εργάτες. Οιμορφωμένοι δούλοι εκτελούσαν και χρέη παιδαγωγού σε σπίτια πλούσιων Αθηναίων. Η αθηναϊκήκοινωνία, σχεδόν στο σύνολό της, περιέβαλλε με στοργή τους δούλους και η κάθε οικογένεια, στουςκόλπους της οποίας υπηρετούσαν, τους θεωρούσε μέλη της.
40.
Ποια ήταν τα αίτια και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου. Σε ποιες φάσεις χωρίζονταν οίδιος πόλεμος
ΑΙΤΙΑ Η Αθήνα, μετά την πλήρη κυριαρχία στο Αιγαίο, στρέφει τις βλέψεις της και προς τη Δύση, τοΙόνιο και την Αδριατική. Αυτό τη φέρνει σε σύγκρουση με την Κόρινθο, κύρια σύμμαχο της Σπάρτης, ηοποία θεωρούσε ως χώρο επιρροής της τις δυτικές θάλασσες και βλέπει τώρα τα οικονομικά τηςσυμφέροντα να απειλούνται. Ακόμη, η πολιτειακή διαφορά της Αθήνας με τη Σπάρτη, η οποία γεννάκαι τη διαφορά στην ανάπτυξη των νοοτροπιών, είναι η βαθύτερη και ουσιαστικότερη αιτία τουχάσματος ανάμεσα στις δύο πόλεις, το οποίο, σταδιακά, θα καταστεί αγεφύρωτο. Η κλειστή καιαριστοκρατική Σπάρτη έβλεπε με ολοφάνερη καχυποψία τη συνεχώς αυξανόμενη δύναμη τηςανοικτής και δημοκρατικής Αθήνας. Με την Αθήνα και τη Σπάρτη βρίσκονται αντιμέτωπες δύοαντίπαλες και
αντίθετες κοσμοθεωρίες. Η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.
ΑΦΟΡΜΕΣ Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, η ανάμειξη των Αθηναίων στη διαμάχη ανάμεσα στηνΚέρκυρα και την Κόρινθο για την Επίδαμνο (Δυρράχιο), αποτελεί την πρώτη αφορμή του πολέμου. Ηαντιπαλότητα ανάμεσα σε Κόρινθο και Αθήνα οξύνεται και οι Κορίνθιοι ωθούν σε αποστασία από τηνΑθηναϊκή συμμαχία την Ποτίδαια (432 π.Χ.). Σε αντίποινα ο Περικλής απαγορεύει στα πλοία τωνΜεγαρέων, συμμάχων της Σπάρτης, να αγκυροβολούν σε λιμάνια της Αθηναϊκής συμμαχίας και ναδιεξάγουν εμπόριο
(Κατά Μεγαρέων ψήφισμα).
Οι
«Τριακοντούτεις σπονδαί»
(τριακονταετήςειρήνη) είχαν παραβιαστεί. Σε συνέδριο στη Σπάρτη, Κορίνθιοι και Μεγαρείς, με τη συμπαράταξη καιτης φιλοπόλεμης σπαρτιατικής μερίδας, ισχυρίζονται ότι ο πόλεμος είναι η μόνη λύση. Επικρατούν οιφιλοπόλεμοι και οι εχθροπραξίες αρχίζουν το 431 π.Χ. Ο πόλεμος ονομάστηκε Πελοποννησιακός,κράτησε, με μικρές διακοπές, 27 χρόνια και διακρίνεται σε τρεις φάσεις: α) Αρχιδάμειος πόλεμος
(431-
421 π.Χ.) β) Σικελική εκστρατεία (415
-
413 π.Χ.) γ) Δεκελεικός πόλεμος (413
-
411 π.Χ.).
A. Ο ΑΡΧIΔΑΜΕIΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (431
-
421 π.Χ.)
B. Η ΕΚΣΤΡΑΤΕIΑ ΣΤΗ ΣIΚΕΛIΑ (415
-
413 π.Χ.)
Γ.Ο ΔΕΚΕΛΕIΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (413
-
404 π.Χ.)
41.
Ποια γεγονότα αποτελούν τα πρώτα έτη του Πελοποννησιακού πολέμου
Πρόλογο του πολέμου αποτέλεσε η εισβολή των Θηβαίων στην Πλάταια, παραδοσιακή φίλη τηςΑθήνας. Ο πελοποννησιακός στρατός, με αρχηγό το βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμο, λεηλατεί τηνύπαιθρο της Αττικής και ο πληθυσμός της αναγκάζεται να καταφύγει μέσα στην οχυρωμένη πόλη. Το430 π.Χ. μια μολυσματική ασθένεια αποδεκατίζει τον πληθυσμό της Αθήνας. Θύμα της και ο ίδιος οΠερικλής (429 π.Χ.). Οι Αθηναίοι χάνουν το ηθικό τους. Ισάξιος διάδοχος του Περικλή δεν υπάρχει.Στην πολιτική κυριαρχούν πλέον οι
δημαγωγοί.
Για
να αντιμετωπίσει τις σπαρτιατικές επιδρομές, η Αθήνα πιέζει οικονομικά τους Συμμάχους. Οιαυθαιρεσίες προκαλούν εξεγέρσεις. Η Λέσβος πρωτοστατεί (428 π.Χ.) και η αποστασία καταπνίγεταιμε αγριότητα από τους Αθηναίους.
Το 425 π.Χ. ένα απροσδόκητο γεγονός, η κατάληψη του μικρού νησιού Σφακτηρία στην Πύλο απότους Αθηναίους και η σύλληψη πολλών Σπαρτιατών, αναγκάζει τη Σπάρτη, για να πετύχει τηναπελευθέρωση των αιχμαλώτων, να ζητήσει ειρήνη. Οι Αθηναίοι απορρίπτουν την πρόταση.
42.
Πώς έγινε η επέμβαση του Φιλίππου στη νότια Ελλάδα
Οι ελληνικές πόλεις του νότου είχαν ήδη αρχίσει να παρακμάζουν. Οι συνεχείς και πολυετείςσυγκρούσεις είχαν προξενήσει μεγάλες καταστροφές και οι άνθρωποι υπέφεραν. Δεν είχαν πάψειόμως να ακούγονται φωνές για ειρήνευση και ένωση των
Ελλήνων. Ο ρητοροδιδάσκαλος Ισοκράτηςαπευθύνεται στον Φίλιππο και τον προτρέπει, αφού ενώσει τους Έλληνες, να στραφεί εναντίον τωνΠερσών. Στην Αθήνα υπάρχουν πολιτικοί που υποστηρίζουν τον Φίλιππο και άλλοι που τοναντιμάχονται.
43.
Τι έγινε στη μάχη της Χαιρώνειας και στο συνέδριο της Κορίνθου το 337 π.Χ.
Ο Φίλιππος αναζητούσε συνεχώς λόγους για να επεμβαίνει στα θέματα της νότιας Ελλάδας, ιδιαίτεραμετά την κυριαρχία του στα παράλια της Μακεδονίας. Μια τέτοια ευκαιρία του έδωσε τοαμφικτιονικό
συνέδριο
,
όταν αυτό κήρυξε πόλεμο εναντίον των Αμφισσέων, για θέματα πουσχετίζονταν με το μαντείο των Δελφών, και τον όρισε αρχιστράτηγο. Όταν οι Αθηναίοι έμαθαν ότι οΦίλιππος είχε περάσει τις Θερμοπύλες και είχε στρατοπεδεύσει στην Ελάτεια, ένιωσαν έκπληξη καιταραχή. Αποφάσισαν τότε να δράσουν αποφασιστικά. Ενωμένος στρατός των Αθηναίων και τωνΘηβαίων παρατάχθηκε στην πεδιάδα της Χαιρώνειας
(338 π.Χ.) απέναντι από τον στρατό τωνΜακεδόνων. Στη σύγκρουση που ακολούθησε υπερίσχυσαν οι Μακεδόνες. Ο Φίλιππος εφάρμοσε μεεπιδεξιότητα τη λοξή φάλαγγα και πέτυχε να διασπάσει την παράταξη των Αθηναίων. Στη μάχηδιακρίθηκε και ο γιος του Αλέξανδρος
,
μόλις 18 ετών. Η μάχη αυτή σήμανε την κυριαρχία τωνΜακεδόνων και το μαρασμό των πόλεων του ελληνικού νότου.
Το 337 π.Χ. έγινε
συνέδριο
στην
Κόρινθο
,
όπου αποφασίστηκε από όλους τους Έλληνες με εξαίρεσητους Σπαρτιάτες η εκστρατεία εναντίον των Περσών υπό την αρχηγία του Φιλίππου. Η εκστρατείαόμως αυτή ματαιώθηκε, γιατί τον επόμενο χρόνο ο Φίλιππος δολοφονήθηκε.
44.
Ποιες ήταν οι μεγάλες συγκρούσεις που αντιμετώπισε ο Αλέξανδρος από τη στιγμή που ανέλαβε«στρατηγός αυτοκράτορας»
Μόλις καταλαμβάνει το θρόνο της Μακεδονίας ο Αλέξανδρος, συγκαλεί ξανά το Συνέδριο τηςΚορίνθου. Ονομάζεται από αυτό
«στρατηγός αυτοκράτορας»
των Ελλήνων.Από το 336 π.Χ. βασιλιάς της Περσίας ήταν
ο Δαρείος ο Γ’ ο Κοδομανός,
ικανός ηγέτης, ο οποίοςπροσπαθεί να αναδιοργανώσει το περσικό κράτος. Ο Αλέξανδρος, γνωρίζοντας τις δυσχέρειες τουΔαρείου, επιταχύνει την εκστρατεία. Ξεκινά από την Πέλλα το
334 π.Χ.
με
μία μέτρια στρατιωτικήδύναμη που δεν ξεπερνούσε τους 40.000 άνδρες.Α. Διαβαίνει τον Ελλήσποντο και αντιμετωπίζει σε πρώτη φάση τους Πέρσες στον
Γρανικό ποταμό(334 π.Χ.).
Οι Πέρσες ηττώνται και ο Αλέξανδρος γίνεται κύριος της Μικράς Ασίας.Β. Η δεύτερη σύγκρουση ανάμεσα στο στρατό του Αλέξανδρου και τους Πέρσες πραγματοποιείταιστην πεδιάδα της
Ισσού (333 π.Χ.).
Οι Έλληνες νικούν και πάλι. Οι Πέρσες με τον ηττημένο Δαρείο
υποχωρούν στα ενδότερα του κράτους τους και ο Αλέξανδρος, αφού καταλαμβάνει τη Φοινίκη,εισβάλλει στην Αίγυπτο.
Εκεί ιδρύει την πρώτη από τις πόλεις, στις οποίες θα δώσει το όνομά του, την Αλεξάνδρεια. Η πόληαυτή θα εξελιχθεί στο σπουδαιότερο οικονομικό και πολιτισμικό κέντρο της Μεσογείου.
Γ. Το 331 π.Χ. ο Αλέξανδρος, ξεκινώντας από την Αίγυπτο, προχωρεί ανατολικά, προς το κέντρο τουπερσικού κράτους. Στα
Γαυγάμηλα
της Μηδείας, σε μία από τις σφοδρότερες συγκρούσεις τηςαρχαιότητας, ο περσικός στρατός συντρίβεται. Ουσιαστικά το περσικό κράτος έχει διαλυθεί, οΔαρείος δολοφονείται και ο Αλέξανδρος, χωρίς αντίσταση, καταλαμβάνει όλες τις μεγάλες περσικέςπόλεις, τη Βαβυλώνα, τα Σούσα, την Περσέπολη και τα Εκβάτανα.Δ. Το 326 π.Χ. ο μακεδονικός στρατός κατευθύνεται προς τον Ινδό ποταμό.
Την τελευταία μεγάλημάχη την έδωσε στον
Yδάσπη
, παραπόταμο του Ινδού ποταμού, αντιμέτωπος με τον Ινδό βασιλιάΠώρο, τον οποίο και νίκησε. Από τον Yδάσπη προχωρεί ανατολικότερα, προς τον άλλο παραπόταμοτου Ινδού, τον Ύφαση. Επιθυμεί να φθάσει στον Γάγγη˙ όμως ο στρατός του εξαντλημένος από τουςσυνεχείς πολέμους και τις κακουχίες αρνείται να τον ακολουθήσει. Ο Αλέξανδρος αναγκάζεται ναεπιστρέψει στα Σούσα. Τον επόμενο χρόνο (323 π.Χ.) πεθαίνει στη Βαβυλώνα.
45.
Ποιες ήταν οι κατακτήσεις του Αλέξανδρου στην Αίγυπτο, την Ασία και την Ινδία
Μικρά Ασία, Φοινίκη, Αίγυπτος, Βαβυλώνα, τα Σούσα, την Περσέπολη, Εκβάτανα, Ινδία.
46.
Ποιες ήταν οι διοικητικές αρχές του νέου κρτάτους
που ιδρυσε ο Αλέξανδρος. Γιατί ίδρυε νέεςπόλεις και έκανε μεικτούς γάμους.
Ο Αλέξανδρος κατανόησε ότι, για να κυβερνηθεί αυτό το κράτος, έπρεπε να εφαρμοστεί μια πολιτικήπου θα γινόταν αποδεκτή από τους λαούς.Η αρχή της νέας πολιτικής γίνεται από το
στρατό.
Εντάσσονται σ’ αυτόν νεαροί Πέρσες, αφού πρώταεκπαιδεύονταν στη μακεδονική πολεμική τακτική και στα ελληνικά γράμματα.Διατηρείται η διοικητική διαίρεση της περσικής αυτοκρατορίας, υιοθετούνται ορισμένα από τα
έθιμα
της περσικής αυλής και ενθαρρύνονται οι μεικτοί γάμοι, ένα μέσο για τη συμφιλίωση Ελλήνων καιΠερσών. Όλη αυτή η συμπεριφορά έδειχνε ότι ο Αλέξανδρος επιθυμούσε να συμπεριφερθεί προςόλους τους κατοίκους του κράτους του όχι ως κατακτητής αλλά ως αγαθός ηγεμόνας.
47.
Πώς καλλιεργούσε ο Αλέξανδρος το ελληνικό πνεύμα. Ποια μέτρα έπαιρνε για την οικονομικήανάοτυξη και την εδραίωση του πολιτεύματός του.
Όμως η μεγαλύτερη προσφορά του Αλέξανδρου στον πολιτισμό είναι οι πόλεις που ίδρυσε στακατακτημένα εδάφη. Στις νέες Αλεξάνδρειες εγκαταστάθηκαν
αρχικά Έλληνες στρατιώτες. Γρήγοραόμως έγιναν πόλος έλξης και για πολλούς άλλους Έλληνες από την Ελλάδα και τη Μικρά Ασία. Οιπόλεις αυτές, με το πέρασμα του χρόνου, μεταβλήθηκαν σε οικονομικές και πολιτιστικές κυψέλες τουελληνισμού, όπου άνθησαν η ελληνική παιδεία και γλώσσα καθώς και ο ελληνικός τρόπος ζωής. Γιαπρώτη φορά ο ελληνικός πολιτισμός απλώνεται στα βάθη της Ανατολής και ο απόηχος τηςκληρονομιάς που άφησε ο Αλέξανδρος στις περιοχές αυτές κρατά μέχρι σήμερα
ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΔΕΣ http://www.ancient-greek-history.com/el/arhaia-elliniki-istoria-el/proistoria-istori-el
ΔΕΣ https://blogs.sch.gr/cpapakonst/files/2015/02/%CE%95%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%9B%CE%97%CE%A0%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F-%CE%A6%CE%A5%CE%9B%CE%9B%CE%91%CE%94%CE%99%CE%9F.pdf
ΠΗΓΗ https://blogs.sch.gr/cpapakonst/?cat=1620934
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ
Χρωματίστε τη γραμμή του χρόνου
1) Καταγράφω τους τρεις (3) σημαντικότερους πολιτισμούς που εμφανίστηκαν στον ελλαδικό χώρο κατά την εποχή του χαλκού: Α…………………………….. Β…………………………….. Γ……………………………...
2) Επιλέξτε ποιες λέξεις της στήλης Β ταιριάζουν σε κάθε λέξη της στήλης Α:
3 ) Συμπληρώστε τα κενά με την κατάλληλη λέξη: Ο Κυκλαδικός πολιτισμός αναπτύχθηκε κατά την Εποχή του…………………….., στις Κυκλάδες γιατί είχαν ήπιο κλίμα και ιδιαίτερα προνομιακή……………………………. …………….. Οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν οικισμούς σε όλα σχεδόν τα νησιά των Κυκλάδων. Οι οικισμοί αυτοί είναι …………………….χωρίς ………………… …………………
Αναφέρετε δύο σημαντικούς οικισμούς της κυκλαδικής εποχής:
1. ……………………………………
2. ………………………………………………. Το χαρακτηριστικότερο δημιούργημα της κυκλαδικής τέχνης είναι τα μαρμάρινα…………………….(αγαλματάκια) που παριστάνουν ………………………………………ή…………………………………………………….. Το υλικό που διάλεγαν οι Κυκλαδίτες για να σκαλίσουν τα αγαλματάκια ήταν το …………………………που υπήρχε άφθονο γύρω τους.
3) Τι αναπαριστά το σχέδιο; Απαντήστε σύντομα τι γνωρίζετε για αυτό; Α Κυκλάδες ………………………………………… …………………… Κρήτη ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… ……………………………… Μυκήνες ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… Β δίσκος της Φαιστού μαρμάρινα ειδώλια ρυτά θολωτοί τάφοι Ερρίκος Σλήμαν ταυροκαθάψια Φυλακωπή Μήλου κυκλώπειες οχυρώσεις Άρθουρ Έβανς καμαραϊκά αγγεία μνημειακή αρχιτεκτονική ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… ……………………………………………………… Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ
4) Τι απεικονίζει η κάθε εικόνα;
Γράψτε μπροστά από κάθε φράση τον αριθμό της εικόνας που ταιριάζει: [η άσκηση είναι από το «…..λίγη ακόμη Ιστορία»] http://repository.edulll.gr/261
5) Συμπληρώστε τα κενά με την κατάλληλη λέξη:
Ο πολιτισμός που άνθισε στην Κρήτη την εποχή ……………………………(3η και 2η χιλιετία π. Χ. ) ονομάστηκε ……………………………….από το μυθικό βασιλιά της Κνωσού…………………………και ήρθε στο φως στις αρχές του 20ου αι. από τον Βρετανό αρχαιολόγο ……………………………………..
Οι Μινωίτες ασχολούνται με το ………………………και πλουτίζουν από αυτό. Η μεγάλη οικονομική ανάπτυξη , γύρω στο …………. π. Χ. οδηγεί στην ανάπτυξη των πρώτων…………………………… .Τα γνωστότερα μέχρι σήμερα είναι στην Κ………………,τη Φ…………………., τα Μ………………….... και τη Ζ…………………..
Η Κρήτη θα φτάσει στη μεγαλύτερη ακμή της από το ………………έως το ………………π. Χ. την εποχή των νέων ………………………………….
Το πολιτικό, οικονομικό, διοικητικό σύστημα της Κρήτης ήταν………………………….με κέντρο τα ……………………………
Γύρω στα 1700 π. Χ. οι Μινωίτες χρησιμοποιούν ένα σύστημα γραφής που μοιάζει με τα ιερογλυφικά όπως αποδεικνύει ο δίσκος της …………………….. Λίγο αργότερα άρχισε να χρησιμοποιείται ένα νέο σύστημα γραφής η ………………………………… Η γραφή αυτή ήταν………………………………….., δηλ. κάθε σημείο της αντιστοιχούσε σε μία συλλαβή. Τα Μινωικά ανάκτορα καταστρέφονται οριστικά το ……………………
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ
6)Η θρησκεία των Μινωιτών (συμπληρώστε τα κενά)
Πίστευαν σε ένα σύμπλεγμα ………………………………………………… Δεν υπήρχαν μεγάλοι ναοί αλλά μικρά …………………………….ή ……………………………….ιερά. Κάποιες λατρευτικές εκδηλώσεις γίνονται σε …………….(π.χ. …………………………………) όπου οι πιστοί προσφέρουν ειδώλια που απεικονίζουν τους ίδιους τους θεούς Ιερό δένδρο μάλλον είναι η …………………………………… Ιερό ζώο……………………………………. Το ιερατείο ήταν κυρίως ………………………………………………..
7) Γράψτε κάτω από κάθε εικόνα τι απεικονίζει: 1. ……………………………… 2.………………………………… 3. ………………………………………….. Ανέσκαψε τις Μυκήνες Συμπληρώστε τα κενά: Οι Μυκηναίοι διακρίθηκαν στη ……………………………….. αρχιτεκτονική που είναι η αρχιτεκτονική ……………………………………………………………………………………………. Οι περίοδοι του Μυκηναϊκού πολιτισμού ήταν : η περίοδος των ……………………………………..τάφων και η ……………………………………..περίοδος
8)Σημειώστε σωστό (Σ) ή λάθος (Λ) δίπλα σε κάθε πρόταση: \Σ Λ
I. Ένα είδος τάφων των Μυκηναίων, που προορίζονταν για τα μέλη της βασιλικής οικογένειας ήταν οι λακκοειδείς τάφοι
II. Ένα από τα αίτια της παρακμής του μυκηναϊκού πολιτισμού ήταν η διαμάχη με τους Μινωίτες
III. Ένα από τα στοιχεία που ένωναν τα διάφορα ελληνικά φύλα κατά τη μυκηναϊκή εποχή ήταν η κοινή γλώσσα
IV. Η Γραμμική Β δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί μέχρι σήμερα
Στη συνέχεια για κάθε λανθασμένη απάντηση γράψτε τη σωστή
9)Τοποθετώ στη πυραμίδα τις κοινωνικές τάξεις των Μυκηναίων
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ
11) Παρατηρήστε την αναπαράσταση των μινωικών ανακτόρων και με τη βοήθεια όσων διδαχθήκατε, αλλά και της φαντασίας σας, γράψτε ένα κείμενο 8- 10 σειρών στο οποίο θα περιγράφετε ένα μινωικό ανάκτορο, καθώς και τη ζωή μέσα σε αυτό. ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… …………………………………………………………................................................................................... ........................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 12) Απαντήστε στην εξής ερώτηση:
Για ποιο λόγο η καταστροφή των ανακτόρων έφερε και την υποταγή των Μινωιτών στους Μυκηναίους;
Για την απάντησή σας λάβετε υπόψη σας ότι τα Μινωικά ανάκτορα αποτελούσαν πολιτικά, οικονομικά , θρησκευτικά και διοικητικά κέντρα της περιοχής στην οποία βρισκότανε.
13) Διαβάστε προσεκτικά το παράθεμα και με τη βοήθεια όσων έχετε διδαχθεί απαντήστε στις ερωτήσεις:
α: Ποιες πληροφορίες μαθαίνουμε για τη μινωική Κρήτη;
10) Επιλέξτε και γράψτε κάτω από κάθε εικόνα την κατάλληλη λέξη: Κυκλαδικό ειδώλιο ,πινακίδα Γραμμικής Α, δίσκος της Φαιστού, η πύλη των λεόντων , ρυτό, καμαραϊκό αγγείο
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ
β: Τι σημαίνει το γεγονός ότι ο Θουκυδίδης γράφει 1200 χρόνια μετά για τη μινωική θαλασσοκρατία; 14) Παρατηρήστε το χάρτη των Κυκλάδων και με τη βοήθεια όσων έχετε διδαχθεί , εξηγήστε πού οφείλεται η ανάπτυξη του κυκλαδικού πολιτισμού:
15) Απαντήστε σύντομα στις παρακάτω ερωτήσεις:
I. Τι ήταν τα ρυτά; ………………………………………………………………………………………….................................. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… II. Τι ήταν τα καμαραϊκά αγγεία και που οφείλουν την ονομασία τους; …………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ
16) Γράψτε δίπλα από κάθε τίτλο τον αριθμό της εικόνας που αντιστοιχεί, καθώς και σε ποιο πολιτισμό ανήκει (κυκλαδικό ή μινωικό
) 17) Οι μυκηναϊκές ακροπόλεις ήταν οχυρωμένες ενώ οι μινωικοί οικισμοί ήταν ανοχύρωτοι. Σε ποιο συμπέρασμα σχετικά με το χαρακτήρα των Μυκηναίων μας οδηγεί αυτό;
18) Ποια ήταν τα πιθανά αίτια της πτώσης του μυκηναϊκού πολιτισμού;
19) Για ποιο λόγο η καταστροφή των μυκηναϊκών ανακτόρων είχε σαν αποτέλεσμα την εξαφάνιση της Γραμμικής Β ;
ΟΙ ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Συμπληρώστε τα κενά:
1) Ιδρύθηκε από τον …………………..
2) Ήταν κράτος …………………………, χωρισμένο σε …………………………………….
3) Οι Πέρσες πίστευαν στο θεό της σοφίας και της αλήθειας, τον ………………………………………………..
4) Ανήκαν στη ………………………………………..φυλή
5) Χρησιμοποιούσαν τη …………………………………..γραφή
6) Υπεύθυνοι για τη διοίκηση του κράτους και την είσπραξη των φόρων ήταν οι ……………………………….
Συμπληρώνω στη γραμμή του χρόνου τα γεγονότα των Περσικών Πολέμων
499 π. Χ …………π. Χ
490 π. Χ
480 π. Χ
479 π. Χ …….. π. Χ ……………………………. Η εκστρατεία ………………………… …………………………. ……………………. Ναυμαχία του Μαρδόνιου
της Μυκάλης
Κυκλώνω τη σωστή απάντηση:
1)Η Ιωνική επανάσταση των Ελλήνων της Μ. Ασίας ήταν:
α) επιτυχημένη β) αποτυχημένη γ) τίποτα από τα δυο
2) Ποιος είπε την ιστορική φράση « Μολών λαβέ »;
α) ο Θεμιστοκλής β) ο Ευρυβιάδης γ) ο Λεωνίδας
3) Για τους Περσικούς πολέμους έγραψε ο : α) Θουκυδίδης β) Ηρόδοτος γ) Αριστοτέλης
4) Ο Ξέρξης καθισμένος στο όρος Αιγάλεω παρακολουθούσε τη :
α) μάχη των Θερμοπυλών β) ναυμαχία της Σαλαμίνας γ) ναυμαχία της Μυκάλης
Αντιστοιχίζω κάθε όνομα της στήλης Α με το σωστό στοιχείο της στήλης Β
Α Β
1. Δάτης και Αρταφέρνης
α. «Μιλήτου Άλωσις»
2. Μαρδόνιος
β. Αντίπαλοι του Μιλτιάδη στο Μαραθώνα
3. Εφιάλτης
γ. Γαμπρός του Δαρείου, επικεφαλής
4. Φρύνιχος της πρώτης εκστρατείας των Περσών εναντίον των Ελλήνων
δ. Πρόδωσε τους Έλληνες στη μάχη των Θερμοπυλών
ΤΟ ΠΕΡΣΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΟΙ ΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Συμπληρώνω τον πίνακα
ΜΑΡΑΘΩΝΑΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑ ΠΛΑΤΑΙΕΣ ΜΥΚΑΛΗ
ΕΤΟΣ
ΑΡΧΗΓΟΣ των ΕΛΛΗΝΩΝ
ΑΡΧΗΓΟΣ των ΠΕΡΣΩΝ
ΝΙΚΗΤΗΣ
Απαντώ στις ερωτήσεις
1) Τι ονομάζουμε Περσικούς πολέμους ;
2) Ποια ήταν η κύρια αιτία των Περσικών πολέμων
3) Ποιο γεγονός υπήρξε η αφορμή της επίθεσης των Περσών εναντίον των Ελλήνων;
4) Ποιες ήταν οι συνέπειες της νίκης των Ελλήνων κατά των Περσών;
Σε ποιο από τα πρόσωπα αντιστοιχεί η κάθε φράση;
1. Τιμωρήθηκε από τους Αθηναίους με πρόστιμο γιατί τους θύμισε «οικεία κακά»……………………… 2. «Κύριε, μην ξεχνάς τους Αθηναίους» ………………………………………….. 3. «Χτύπα με , αλλά πρώτα άκουσε με» ………………………………………….. Λεωνίδας, Φρύνιχος, Δαρείος
Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431π. Χ) 1)
α: Κύριες πηγές για την ιστορία της εποχής της Αθηναϊκής ηγεμονίας είναι:
………………………………………………………………
………………………………………………………………
……………………………………………………………….
1)
β. Αντιστοιχίστε τα δεδομένα της στήλης Α με αυτά της στήλης Β
Α Β
1. Ελληνοταμίες
2. τερματισμός Ελληνοπερσικών πολέμων
3. μέτρα Περικλή
4. μεταφορά του ταμείου της συμμαχίας στην Ακρόπολη
5. περιορισμός δύναμης του Αρείου Πάγου
6. με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε η συμμαχία της Δήλου
7. μεγάλο λαϊκό δικαστήριο 8. προπύργιο του συντηρητισμού
2) Κυκλώστε το λάθος(ένα σε κάθε πρόταση)
Μερικά από τα μέτρα που έλαβε ο Περικλής ήταν:
α. θεωρικά
β. σεισάχθεια
γ. ισονομία
δ. μισθοφορία
Τα όργανα του δημοκρατικού πολιτεύματος του Περικλή ήταν:
α. Ηλιαία
β. η βουλή των Πεντακοσίων
γ. ο επώνυμος άρχοντας
δ. οι εννέα άρχοντες
Μερικές από τις λειτουργίες ήταν:
α: τριηραρχία
β. εστίαση
γ. χορηγία
δ. μετοίκιο
3)
α. Τι ήταν οι λειτουργίες; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… β. Περιγράψτε μία από αυτές …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431π. Χ)
6) Συμπληρώστε τα κενά:
Ένας τρόπος για να φορολογούνται οι πλούσιοι πολίτες ήταν οι ……………………………………………Εκεἰνη που περιλάμβανε τα έξοδα για τη συντήρηση του πλοίου λεγόταν …………………………………ενώ η καταβολή εξόδων για τη διατροφή και τη εκγύμναση των αθλητών λεγόταν …………………………………….. Οι ξένοι που ζούσαν στην Αθήνα λεγόταν ………………………………….και πλήρωναν το ………………………………Την πλειονότητα του πληθυσμού της Αθήνας αποτελούσαν οι …………………. Ο δούλος που συνόδευε το παιδί στο σχολείο λεγόταν …………………………….., αυτός που του μάθαινε γραφή και ανάγνωση ……………………………., αυτός που του δίδασκε μουσική ……………………………………ενώ την εκγύμναση του αναλάμβανε ο …………………………………………………………….. Οι Αθηναίοι κάθε τέσσερα χρόνια γιόρταζαν τα …………………………………………………….ενώ τα ………………………………………………………….. ή ………………………………ήταν μια πολυήμερη γιορτή, αφιερωμένη στο θεό Διόνυσο Γιορτή αφιερωμένη στην Περσεφόνη ήταν τα ………………………………………….
7) Χαρακτηρίστε τις προτάσεις με Σωστό ή Λάθος
σημειώνοντας αντίστοιχο τετράγωνο: (η άσκηση είναι από το τετράδιο εργασιών του μαθητή)
8) α: Απαντήστε στις εξής ερωτήσεις:
Ποιος είναι ο αντίστοιχος με την Εκκλησία του Δήμου θεσμός στη σύγχρονη δημοκρατία;
Ποια διαφορά υπάρχει στον τρόπο συμμετοχής ;
β:Τι αποδεικνύει το γεγονός ότι μετά την υπογραφή της Ειρήνης του Καλλία και ενώ ο περσικός κίνδυνος έπαψε να απειλεί τις ελληνικές πόλεις η συμμαχία της Δήλου δεν διαλύθηκε;
Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431π. Χ)
9) Διαβάστε τα παρακάτω παραθέματα και με τη βοήθεια όσων διδαχθήκατε απαντήστε στις ερωτήσεις που σας δίνονται:
Ποιος ήταν σύμφωνα με το Θουκυδίδη ο σκοπός ίδρυσης της Συμμαχίας;
Ποιες ήταν οι πραγματικές προθέσεις των Αθηναίων και ποια γεγονότα επιβεβαιώνουν τις προθέσεις αυτές ;
Με τη βοήθεια του παραθέματος και όσων διδαχθήκατε , χαρακτηρίστε τον Περικλή.
Γιατί σύμφωνα με τον Ξενοφώντα οι μέτοικοι είναι σημαντικοί για την πόλη της Αθήνας και πώς η πόλη αυτή πρέπει να τους φέρεται; …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… ….. Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431π. Χ)
ΛΥΣΤΕ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
Η ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΔΗΛΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ
3. Συγκέντρωναν τα χρήματα των συμμάχων και τα κατέθεταν στο κοινό ταμείο της Συμμαχίας
4. Εκεί ήταν η έδρα του συμμαχικού ταμείου
8. Γιος του Μιλτιάδη, κυριαρχεί στα πολιτικά πράγματα της Αθήνας μετά το θάνατο του Αριστείδη 9. Με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε η Συμμαχία της Δήλου
10. Στο βιβλίο του " Ιστορία " γράφει για τα χρόνια ανάμεσα στους περσικούς πολέμους και τον πελοποννησιακό πόλεμο (479-431π.Χ.)
11. Έτσι ονομάζονταν η συνεργασία Ελλήνων με τους Πέρσες ιδιαίτερα προσβλητική κατηγορία για την οποία η τιμωρία ήταν η εξορία. 1 3 2 4 5 8 9 11
ΚΑΘΕΤΑ
1. Το πιο σημαντικό που κατάφεραν οι σύμμαχοι ήταν να νικήσουν το στρατό και το στόλο των Περσών στις εκβολές του ποταμού.............................................
2. Από το έργο του "Βίοι" μαθαίνουμε για σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο Θεμιστοκλής, ο Κίμων και ο Αριστείδης
5. Με τον καιρό οι πόλεις της συμμαχίας χάνουν την αυτονομία τους και έτσι η συμμαχία μετατρέπεται σε όργανο επιβολής της αθηναϊκής........................................
. 6. Έτσι ονόμασαν οι σύμμαχοι τον Αριστείδη
7. Οι ελληνοπερσικοί πόλεμοι τελειώνουν με την υπογραφή της ειρήνης του.........................το 499π.Χ.
9. Οι Αθηναίοι σχεδίαζαν τις πολεμικές επιχειρήσεις αλλά οι συμμαχικές πόλεις ήταν ..................................
10
7
6
ΚΑΘΕΤΑ
1. Το πιο σημαντικό που κατάφεραν οι σύμμαχοι ήταν να νικήσουν το στρατό και το στόλο των Περσών στις εκβολές του ποταμού.....................................
2. Από το έργο του "Βίοι" μαθαίνουμε για σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο Θεμιστοκλής, ο Κίμων και ο Αριστείδης
5. Με τον καιρό οι πόλεις της συμμαχίας χάνουν την αυτονομία τους και έτσι η συμμαχία μετατρέπεται σε όργανο επιβολής της αθηναϊκής.........................................
6.Έτσι ονομάζονταν ο Αριστείδης από τους συμμάχους
7. Οι ελληνοπερσικοί πόλεμοι τελειώνουν με την υπογραφή της ειρήνης του.........................το 499π.Χ. 9.Οι Αθηναίοι σχεδίαζαν τις πολεμικές επιχειρήσεις αλλά οι συμμαχικές πόλεις ήταν
Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
1) Συμπληρώστε τον πίνακα
3) Στις παρακάτω προτάσεις κυκλώστε τη σωστή απάντηση:
Άμεση αφορμή του Πελοποννησιακού πολέμου ήταν:
α) η κατάληψη της Δεκέλειας
β) το Μεγαρικό ψήφισμα
γ) η αποστασία της Λέσβου
Η Νικίειος ειρήνη υπογράφτηκε για:
α) 10 χρόνια β) 50 χρόνια γ) 20 χρόνια
Πρόφαση για τη Σικελική εκστρατεία ήταν η διαμάχη:
α) Συρακουσίων - Γέλας β) Ιμέρας - Κατάνης γ) Έγεστας –Σελινούντα
Οι Αθηναίοι έπαθαν καταστροφή: α) στους Αιγός ποταμούς β) στις Αργινούσες γ) στη Λέσβο
4) Στις παρακάτω προτάσεις συμπληρώστε τα κενά:
I. Μια από τις αφορμές του πελοποννησιακού πολέμου ήταν η ανάμειξη της Αθήνας στη διαμάχη Κέρκυρας- Κορίνθου για την ……………………………………………………….
II. Μετά τον Περικλή στην πολιτική σκηνή κυριαρχούν οι ………………………………………..
III. Κατά την πρώτη περίοδο οι Σπαρτιάτες μεταφέρουν τον πόλεμο στη …………………………
IV. Οι Αθηναίοι αναγκάστηκαν να γκρεμίσουν τα …………………………………………………..
V. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος έδωσε την ευκαιρία στους …………………………………να αναμειχθούν στην Ελλάδα
5) Αναφέρετε σύντομα τις τρεις φάσεις του Πελοποννησιακού πολέμου: ………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. Μαχόμενα μέρη ……………………… Συμμαχία με ηγέτιδα πόλη την ………………… Ισχυρή στη θάλασσα …………………………………….. Συμμαχία με ηγέτιδα πόλη την ………………… Ισχυρή στην ξηρά Οι αντίπαλες συμμαχίες Πόλεις με την αθηναϊκή συμμαχία Πόλεις με την σπαρτιατική συμμαχία
2) Μελετήστε προσεκτικά το χάρτη στη σελ. 82 του βιβλίου σας και συμπληρώστε τον πίνακα:
Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
6) Συμπληρώστε τα ονόματα:
Ιστορικός που συνέγραψε τα γεγονότα του Πελοποννησιακού πολέμου …………………………………………
Σπαρτιάτης στρατηγός κατέλαβε την Αμφίπολη …………………………………………………. Ανιψιός του Περικλή υπεύθυνος για τη Σικελική εκστρατεία ……………………………………
Αθηναίος στρατηγός υπεύθυνος για την ειρήνη του 421 π. Χ. …………………………………… Σπαρτιάτης στρατηγός που νίκησε τους Αθηναίους στη Σικελία ………………………………...
Αθηναίος ναύαρχος , νικητής της ναυμαχίας στις Αργινούσες …………………………………..
Σπαρτιάτης στρατηγός , κυριεύει τα αθηναϊκά πλοία στους Αιγός ποταμούς …………………………………
7) Βάλτε τα γεγονότα στη σωστή χρονολογική σειρά:
8) α:Σημειώστε Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ) δίπλα σε κάθε πρόταση ανάλογα αν θεωρείτε το περιεχόμενο τους σωστό ή λανθασμένο:
Αφορμή του Πελοποννησιακού πολέμου ήταν η αντίθεση Αθηναίων –Κορινθίων
Ο Πελοποννησιακός πόλεμος κράτησε 27 χρόνια
Στην μάχη της Αμφίπολης σκοτώθηκε μόνο ο Κλέωνας
Ο Αλκιβιάδης κατηγορήθηκε ότι ακρωτηρίασε τις ερμαϊκές στήλες
Οι Αθηναίοι πέτυχαν μεγάλη νίκη στη Σφακτηρία
Στο συνέδριο της ειρήνης οι Σπαρτιάτες θέλησαν την ολοκληρωτική ισοπέδωση της Αθήνας
β:Για κάθε λανθασμένη απάντηση δώστε τη σωστή: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………............................................................................................................................................ 9) Σημειώστε στον πίνακα τρία από τα αίτια του πολέμου που θεωρείτε εσείς τα πιο σημαντικά Στη συνέχεια εξηγήστε γιατί επιλέξατε τα συγκεκριμένα αίτια ως τα σημαντικότερα.
Αίτια Πελοποννησιακού Πολέμου
1)
2)
3)
Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
. 10) Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το σπουδαιότερο γεγονός της πρώτης φάσης του πολέμου; Εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους το θεωρείτε σημαντικό. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11) Ποιοι ήταν οι Αθηναίοι αρχηγοί της Σικελικής εκστρατείας; …………………………. ……………………………… ………………………………
12) Τα αποτελέσματα του Πελοποννησιακού πολέμου
……………………………………………….
……………………………………………….
………………………………………………
………………………………………………
……………………………………………….
………………………………………………. ……………………………………………….
13) Μελετήστε το παράθεμα, «η τελευταία ευκαιρία για την αποτροπή του πολέμου» και με βάση τα όσα έχετε διδαχθεί δικαιολογήστε τα προφητικά λόγια του Μελήσσιπου
. Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
14) Μελετήστε το παράθεμα,
« Ο Θουκυδίδης σκιαγραφεί τον όλεθρο του πολέμου» και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους ο Πελοποννησιακός πόλεμος θεωρείται από το Θουκυδίδη ο καταστροφικότερος που γνώρισε η Ελλάδα.
15) Πολλοί ιστορικοί θεωρούν ότι ένα από τα χειρότερα αποτελέσματα του Πελοποννησιακού πολέμου ήταν ότι οι Έλληνες έδωσαν την ευκαιρία στους Πέρσες να αναμειχθούν στα εσωτερικά της Ελλάδας. Συμφωνείτε ή όχι με την άποψη αυτή;
16) Μελετήστε το παράθεμα « ο ενθουσιασμός των Αθηναίων για την εκστρατεία» και καταγράψτε τους λόγους που οδήγησαν τους Αθηναίους στη μεγάλη αυτή εκστρατεία.
39.
Ποιες ήταν οι 3 μεγάλες κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού της Αθήνας κατά τον 5
ο
αι π.Χ. Τιγνωρίζετε για καθεμιά από αυτές
Τρεις μεγάλες κοινωνικές ομάδες αποτελούσαν τον πληθυσμό της Αθήνας κατά τον 5ο αιώνα, οιΑθηναίοι πολίτες, οι μέτοικοι και οι δούλοι.Οι Αθηναίοι πολίτες αποτελούσαν τη μοναδική κυρίαρχη δύναμη στην πόλη. Από αυτούς πήγαζεκάθε εξουσία. Αθηναίοι πολίτες ήταν αυτοί που κατάγονταν από πατέρα και μητέρα Αθηναίους.Αυτοί μόνο είχαν το δικαίωμα της συμμετοχής στις εργασίες της Εκκλησίας του Δήμου. Όλοι οιΑθηναίοι πολίτες είχαν τα ίδια δικαιώματα απέναντι στους νόμους.
Οι μέτοικοι ήταν πολίτες άλλων ελληνικών πόλεων που είχαν εγκατασταθεί στην Αθήνα,προσελκυόμενοι από την ιδιαίτερη οικονομική ανάπτυξη. Η κύρια ασχολία τους ήταν το εμπόριο και,για να τους επιτραπεί να διαμένουν ανεμπόδιστα στην Αθήνα, πλήρωναν έναν ειδικό φόρο, τομετοίκιον.
Δούλοι Οι δούλοι αποτελούσαν την πλειονότητα του πληθυσμού της Αθήνας. Yπολογίζεται ότι κατάτην εποχή του Περικλή κατοικούσαν στην Αθήνα περίπου 200.000 δούλοι. Η προέλευσή τους ήτανποικίλη˙ άλλοι ήταν αιχμάλωτοι πολέμου, άλλοι είχαν αγοραστεί στα δουλοπάζαρα και άλλοι ήταν
παιδιά δούλων. Ορισμένοι δούλοι εργάζονταν ως υπηρέτες στα αθηναϊκά σπίτια ή τους αγρούς καιάλλοι υπηρετούσαν σε κρατικές υπηρεσίες ως δεσμοφύλακες, λογιστές, αστυνόμοι ή εργάτες. Οιμορφωμένοι δούλοι εκτελούσαν και χρέη παιδαγωγού σε σπίτια πλούσιων Αθηναίων. Η αθηναϊκήκοινωνία, σχεδόν στο σύνολό της, περιέβαλλε με στοργή τους δούλους και η κάθε οικογένεια, στουςκόλπους της οποίας υπηρετούσαν, τους θεωρούσε μέλη της.
40.
Ποια ήταν τα αίτια και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου. Σε ποιες φάσεις χωρίζονταν οίδιος πόλεμος
ΑΙΤΙΑ Η Αθήνα, μετά την πλήρη κυριαρχία στο Αιγαίο, στρέφει τις βλέψεις της και προς τη Δύση, τοΙόνιο και την Αδριατική. Αυτό τη φέρνει σε σύγκρουση με την Κόρινθο, κύρια σύμμαχο της Σπάρτης, ηοποία θεωρούσε ως χώρο επιρροής της τις δυτικές θάλασσες και βλέπει τώρα τα οικονομικά τηςσυμφέροντα να απειλούνται. Ακόμη, η πολιτειακή διαφορά της Αθήνας με τη Σπάρτη, η οποία γεννάκαι τη διαφορά στην ανάπτυξη των νοοτροπιών, είναι η βαθύτερη και ουσιαστικότερη αιτία τουχάσματος ανάμεσα στις δύο πόλεις, το οποίο, σταδιακά, θα καταστεί αγεφύρωτο. Η κλειστή καιαριστοκρατική Σπάρτη έβλεπε με ολοφάνερη καχυποψία τη συνεχώς αυξανόμενη δύναμη τηςανοικτής και δημοκρατικής Αθήνας. Με την Αθήνα και τη Σπάρτη βρίσκονται αντιμέτωπες δύοαντίπαλες και
αντίθετες κοσμοθεωρίες. Η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.
ΑΦΟΡΜΕΣ Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, η ανάμειξη των Αθηναίων στη διαμάχη ανάμεσα στηνΚέρκυρα και την Κόρινθο για την Επίδαμνο (Δυρράχιο), αποτελεί την πρώτη αφορμή του πολέμου. Ηαντιπαλότητα ανάμεσα σε Κόρινθο και Αθήνα οξύνεται και οι Κορίνθιοι ωθούν σε αποστασία από τηνΑθηναϊκή συμμαχία την Ποτίδαια (432 π.Χ.). Σε αντίποινα ο Περικλής απαγορεύει στα πλοία τωνΜεγαρέων, συμμάχων της Σπάρτης, να αγκυροβολούν σε λιμάνια της Αθηναϊκής συμμαχίας και ναδιεξάγουν εμπόριο
(Κατά Μεγαρέων ψήφισμα).
Οι
«Τριακοντούτεις σπονδαί»
(τριακονταετήςειρήνη) είχαν παραβιαστεί. Σε συνέδριο στη Σπάρτη, Κορίνθιοι και Μεγαρείς, με τη συμπαράταξη καιτης φιλοπόλεμης σπαρτιατικής μερίδας, ισχυρίζονται ότι ο πόλεμος είναι η μόνη λύση. Επικρατούν οιφιλοπόλεμοι και οι εχθροπραξίες αρχίζουν το 431 π.Χ. Ο πόλεμος ονομάστηκε Πελοποννησιακός,κράτησε, με μικρές διακοπές, 27 χρόνια και διακρίνεται σε τρεις φάσεις: α) Αρχιδάμειος πόλεμος
(431-
421 π.Χ.) β) Σικελική εκστρατεία (415
-
413 π.Χ.) γ) Δεκελεικός πόλεμος (413
-
411 π.Χ.).
A. Ο ΑΡΧIΔΑΜΕIΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (431
-
421 π.Χ.)
B. Η ΕΚΣΤΡΑΤΕIΑ ΣΤΗ ΣIΚΕΛIΑ (415
-
413 π.Χ.)
Γ.Ο ΔΕΚΕΛΕIΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (413
-
404 π.Χ.)
41.
Ποια γεγονότα αποτελούν τα πρώτα έτη του Πελοποννησιακού πολέμου
Πρόλογο του πολέμου αποτέλεσε η εισβολή των Θηβαίων στην Πλάταια, παραδοσιακή φίλη τηςΑθήνας. Ο πελοποννησιακός στρατός, με αρχηγό το βασιλιά της Σπάρτης Αρχίδαμο, λεηλατεί τηνύπαιθρο της Αττικής και ο πληθυσμός της αναγκάζεται να καταφύγει μέσα στην οχυρωμένη πόλη. Το430 π.Χ. μια μολυσματική ασθένεια αποδεκατίζει τον πληθυσμό της Αθήνας. Θύμα της και ο ίδιος οΠερικλής (429 π.Χ.). Οι Αθηναίοι χάνουν το ηθικό τους. Ισάξιος διάδοχος του Περικλή δεν υπάρχει.Στην πολιτική κυριαρχούν πλέον οι
δημαγωγοί.
Για
να αντιμετωπίσει τις σπαρτιατικές επιδρομές, η Αθήνα πιέζει οικονομικά τους Συμμάχους. Οιαυθαιρεσίες προκαλούν εξεγέρσεις. Η Λέσβος πρωτοστατεί (428 π.Χ.) και η αποστασία καταπνίγεταιμε αγριότητα από τους Αθηναίους.
Το 425 π.Χ. ένα απροσδόκητο γεγονός, η κατάληψη του μικρού νησιού Σφακτηρία στην Πύλο απότους Αθηναίους και η σύλληψη πολλών Σπαρτιατών, αναγκάζει τη Σπάρτη, για να πετύχει τηναπελευθέρωση των αιχμαλώτων, να ζητήσει ειρήνη. Οι Αθηναίοι απορρίπτουν την πρόταση.
42.
Πώς έγινε η επέμβαση του Φιλίππου στη νότια Ελλάδα
Οι ελληνικές πόλεις του νότου είχαν ήδη αρχίσει να παρακμάζουν. Οι συνεχείς και πολυετείςσυγκρούσεις είχαν προξενήσει μεγάλες καταστροφές και οι άνθρωποι υπέφεραν. Δεν είχαν πάψειόμως να ακούγονται φωνές για ειρήνευση και ένωση των
Ελλήνων. Ο ρητοροδιδάσκαλος Ισοκράτηςαπευθύνεται στον Φίλιππο και τον προτρέπει, αφού ενώσει τους Έλληνες, να στραφεί εναντίον τωνΠερσών. Στην Αθήνα υπάρχουν πολιτικοί που υποστηρίζουν τον Φίλιππο και άλλοι που τοναντιμάχονται.
43.
Τι έγινε στη μάχη της Χαιρώνειας και στο συνέδριο της Κορίνθου το 337 π.Χ.
Ο Φίλιππος αναζητούσε συνεχώς λόγους για να επεμβαίνει στα θέματα της νότιας Ελλάδας, ιδιαίτεραμετά την κυριαρχία του στα παράλια της Μακεδονίας. Μια τέτοια ευκαιρία του έδωσε τοαμφικτιονικό
συνέδριο
,
όταν αυτό κήρυξε πόλεμο εναντίον των Αμφισσέων, για θέματα πουσχετίζονταν με το μαντείο των Δελφών, και τον όρισε αρχιστράτηγο. Όταν οι Αθηναίοι έμαθαν ότι οΦίλιππος είχε περάσει τις Θερμοπύλες και είχε στρατοπεδεύσει στην Ελάτεια, ένιωσαν έκπληξη καιταραχή. Αποφάσισαν τότε να δράσουν αποφασιστικά. Ενωμένος στρατός των Αθηναίων και τωνΘηβαίων παρατάχθηκε στην πεδιάδα της Χαιρώνειας
(338 π.Χ.) απέναντι από τον στρατό τωνΜακεδόνων. Στη σύγκρουση που ακολούθησε υπερίσχυσαν οι Μακεδόνες. Ο Φίλιππος εφάρμοσε μεεπιδεξιότητα τη λοξή φάλαγγα και πέτυχε να διασπάσει την παράταξη των Αθηναίων. Στη μάχηδιακρίθηκε και ο γιος του Αλέξανδρος
,
μόλις 18 ετών. Η μάχη αυτή σήμανε την κυριαρχία τωνΜακεδόνων και το μαρασμό των πόλεων του ελληνικού νότου.
Το 337 π.Χ. έγινε
συνέδριο
στην
Κόρινθο
,
όπου αποφασίστηκε από όλους τους Έλληνες με εξαίρεσητους Σπαρτιάτες η εκστρατεία εναντίον των Περσών υπό την αρχηγία του Φιλίππου. Η εκστρατείαόμως αυτή ματαιώθηκε, γιατί τον επόμενο χρόνο ο Φίλιππος δολοφονήθηκε.
44.
Ποιες ήταν οι μεγάλες συγκρούσεις που αντιμετώπισε ο Αλέξανδρος από τη στιγμή που ανέλαβε«στρατηγός αυτοκράτορας»
Μόλις καταλαμβάνει το θρόνο της Μακεδονίας ο Αλέξανδρος, συγκαλεί ξανά το Συνέδριο τηςΚορίνθου. Ονομάζεται από αυτό
«στρατηγός αυτοκράτορας»
των Ελλήνων.Από το 336 π.Χ. βασιλιάς της Περσίας ήταν
ο Δαρείος ο Γ’ ο Κοδομανός,
ικανός ηγέτης, ο οποίοςπροσπαθεί να αναδιοργανώσει το περσικό κράτος. Ο Αλέξανδρος, γνωρίζοντας τις δυσχέρειες τουΔαρείου, επιταχύνει την εκστρατεία. Ξεκινά από την Πέλλα το
334 π.Χ.
με
μία μέτρια στρατιωτικήδύναμη που δεν ξεπερνούσε τους 40.000 άνδρες.Α. Διαβαίνει τον Ελλήσποντο και αντιμετωπίζει σε πρώτη φάση τους Πέρσες στον
Γρανικό ποταμό(334 π.Χ.).
Οι Πέρσες ηττώνται και ο Αλέξανδρος γίνεται κύριος της Μικράς Ασίας.Β. Η δεύτερη σύγκρουση ανάμεσα στο στρατό του Αλέξανδρου και τους Πέρσες πραγματοποιείταιστην πεδιάδα της
Ισσού (333 π.Χ.).
Οι Έλληνες νικούν και πάλι. Οι Πέρσες με τον ηττημένο Δαρείο
υποχωρούν στα ενδότερα του κράτους τους και ο Αλέξανδρος, αφού καταλαμβάνει τη Φοινίκη,εισβάλλει στην Αίγυπτο.
Εκεί ιδρύει την πρώτη από τις πόλεις, στις οποίες θα δώσει το όνομά του, την Αλεξάνδρεια. Η πόληαυτή θα εξελιχθεί στο σπουδαιότερο οικονομικό και πολιτισμικό κέντρο της Μεσογείου.
Γ. Το 331 π.Χ. ο Αλέξανδρος, ξεκινώντας από την Αίγυπτο, προχωρεί ανατολικά, προς το κέντρο τουπερσικού κράτους. Στα
Γαυγάμηλα
της Μηδείας, σε μία από τις σφοδρότερες συγκρούσεις τηςαρχαιότητας, ο περσικός στρατός συντρίβεται. Ουσιαστικά το περσικό κράτος έχει διαλυθεί, οΔαρείος δολοφονείται και ο Αλέξανδρος, χωρίς αντίσταση, καταλαμβάνει όλες τις μεγάλες περσικέςπόλεις, τη Βαβυλώνα, τα Σούσα, την Περσέπολη και τα Εκβάτανα.Δ. Το 326 π.Χ. ο μακεδονικός στρατός κατευθύνεται προς τον Ινδό ποταμό.
Την τελευταία μεγάλημάχη την έδωσε στον
Yδάσπη
, παραπόταμο του Ινδού ποταμού, αντιμέτωπος με τον Ινδό βασιλιάΠώρο, τον οποίο και νίκησε. Από τον Yδάσπη προχωρεί ανατολικότερα, προς τον άλλο παραπόταμοτου Ινδού, τον Ύφαση. Επιθυμεί να φθάσει στον Γάγγη˙ όμως ο στρατός του εξαντλημένος από τουςσυνεχείς πολέμους και τις κακουχίες αρνείται να τον ακολουθήσει. Ο Αλέξανδρος αναγκάζεται ναεπιστρέψει στα Σούσα. Τον επόμενο χρόνο (323 π.Χ.) πεθαίνει στη Βαβυλώνα.
45.
Ποιες ήταν οι κατακτήσεις του Αλέξανδρου στην Αίγυπτο, την Ασία και την Ινδία
Μικρά Ασία, Φοινίκη, Αίγυπτος, Βαβυλώνα, τα Σούσα, την Περσέπολη, Εκβάτανα, Ινδία.
46.
Ποιες ήταν οι διοικητικές αρχές του νέου κρτάτους
που ιδρυσε ο Αλέξανδρος. Γιατί ίδρυε νέεςπόλεις και έκανε μεικτούς γάμους.
Ο Αλέξανδρος κατανόησε ότι, για να κυβερνηθεί αυτό το κράτος, έπρεπε να εφαρμοστεί μια πολιτικήπου θα γινόταν αποδεκτή από τους λαούς.Η αρχή της νέας πολιτικής γίνεται από το
στρατό.
Εντάσσονται σ’ αυτόν νεαροί Πέρσες, αφού πρώταεκπαιδεύονταν στη μακεδονική πολεμική τακτική και στα ελληνικά γράμματα.Διατηρείται η διοικητική διαίρεση της περσικής αυτοκρατορίας, υιοθετούνται ορισμένα από τα
έθιμα
της περσικής αυλής και ενθαρρύνονται οι μεικτοί γάμοι, ένα μέσο για τη συμφιλίωση Ελλήνων καιΠερσών. Όλη αυτή η συμπεριφορά έδειχνε ότι ο Αλέξανδρος επιθυμούσε να συμπεριφερθεί προςόλους τους κατοίκους του κράτους του όχι ως κατακτητής αλλά ως αγαθός ηγεμόνας.
47.
Πώς καλλιεργούσε ο Αλέξανδρος το ελληνικό πνεύμα. Ποια μέτρα έπαιρνε για την οικονομικήανάοτυξη και την εδραίωση του πολιτεύματός του.
Όμως η μεγαλύτερη προσφορά του Αλέξανδρου στον πολιτισμό είναι οι πόλεις που ίδρυσε στακατακτημένα εδάφη. Στις νέες Αλεξάνδρειες εγκαταστάθηκαν
αρχικά Έλληνες στρατιώτες. Γρήγοραόμως έγιναν πόλος έλξης και για πολλούς άλλους Έλληνες από την Ελλάδα και τη Μικρά Ασία. Οιπόλεις αυτές, με το πέρασμα του χρόνου, μεταβλήθηκαν σε οικονομικές και πολιτιστικές κυψέλες τουελληνισμού, όπου άνθησαν η ελληνική παιδεία και γλώσσα καθώς και ο ελληνικός τρόπος ζωής. Γιαπρώτη φορά ο ελληνικός πολιτισμός απλώνεται στα βάθη της Ανατολής και ο απόηχος τηςκληρονομιάς που άφησε ο Αλέξανδρος στις περιοχές αυτές κρατά μέχρι σήμερα.
