Αλληλουχία
https://e-didaskalia.blogspot.com/2018/08/synoxi-synektikotita-allilouxia-enotita.htmlΕίναι η ομαλή μετάβαση από τη μια σκέψη στην άλλη και από την μια ιδέα στην άλλη. Με άλλα λόγια αλληλουχία είναι να έχουν όλες οι προτάσεις μιας παραγράφου σχέση μεταξύ τους, να μην είναι δηλαδή η μια άσχετη με την άλλη, και επιπλέον όλες οι προτάσεις της παραγράφου να είναι σε λογική σειρά, δηλαδή σε τάξη, και όχι ανάκατα.
Πώς εξασφαλίζεται η αλληλουχία;
Στην παράγραφο εξασφαλίζεται η αλληλουχία, όταν υπάρχει σαφής διάκριση των τμημάτων της (θεματική περίοδος - λεπτομέρειες - κατακλείδα) και ταυτόχρονα όταν υπάρχει σωστή διάταξη των ιδεών (λογική και ιεραρχική από τα πιο σπουδαία προς τα δευτερεύοντα ή από το ένα επιχείρημα στο άμεσα συσχετιζόμενο με αυτό).
Στο κείμενο εξασφαλίζεται η αλληλουχία, όταν υπάρχει σαφής διάκριση των τμημάτων του (πρόλογος - κυρίως θέμα - επίλογος) και ταυτόχρονα όταν υπάρχει σωστή διάταξη των ιδεών (λογική και ιεραρχική από τα πιο σπουδαία προς τα δευτερεύοντα ή από το ένα επιχείρημα στο άμεσα συσχετιζόμενο με αυτό).
ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ
Η αλληλουχία δίνει στις επαρκώς ανεπτυγμένες, και σχετικές με το
θέμα, ιδέες μια λογική και φυσική
σειρά, και δείχνει καθαρά τη σχέση που έχουν μεταξύ τους.
Η αλληλουχία
πετυχαίνεται:
-
με
τη σαφή διάκριση των τμημάτων (πρόλογος, κύριο μέρος, επίλογος) και των
υποτμημάτων (παράγραφος: θεματική περίοδος, λεπτομέρειες, κατακλείδα) του
κύριου μέρους.
-
με
τη σωστή διάταξηž η χρονολογική π.
χ. σειρά εξυπηρετεί συνδέσεις και συσχετίσεις σε αφηγηματικά κείμενα. Στα
περιγραφικά η ύλη διευθετείται τοπικά. Στα διασαφητικά, επεξηγηματικά,
αποδεικτικά κτλ. κείμενα ακολουθείται η λογική σειρά.
Η παρακάτω παράγραφος
αποτελείται από προτάσεις που έχουν διευθετηθεί κατά χρονολογική σειρά.
Για να σχηματιστεί ένα αίσθημα, πρέπει ορισμένο φυσικό
γεγονός να ερεθίσει το αντίστοιχο αισθητήριο όργανο. Η διέγερση μεταβιβάζεται
με τα νεύρα στον εγκέφαλο, προκαλεί αλλοιώσεις στην ουσία του και τότε ως
αντίδραση παράγεται μέσα στη συνείδησή μας τούτο ή εκείνο το αίσθημα. Κατά την
εκτέλεση μιας θεληματικής κίνησης έχουμε την αντίστροφη πορεία: αρχικά
προκαλείται ορισμένη αλλοίωση της ουσίας του εγκεφάλου, έπειτα η διέγερση
μεταβιβάζεται με τα νεύρα στο αντίστοιχο όργανο με τη μορφή εντολής, και τότε
τούτο εκτελεί την κίνηση που επιθυμούμε.
(Ε. Π. Παπανούτσος, Ψυχολογία)
4.3 Aλληλουχία
Πρόκειται για τη νοηματική-λογική σύνδεση μεταξύ τμημάτων (Πρόλογος, Κύριο Μέρος, Επίλογος), υποτμημάτων, παραγράφων, περιόδων, προτάσεων... ενός κειμένου.
Η αλληλουχία στηρίζεται στη λογική ή φυσική (χρονική και τοπική) σειρά με την οποία διατάσσονται οι ιδέες ενός κειμένου.
4.3.1 Έλεγχος και σχολιασμός της αλληλουχίας ενός κειμένου
Ένα κείμενο ή μια ενότητα έχει αλληλουχία όταν όλες οι παράγραφοι συνδέονται σωστά μεταξύ τους, με τις κατάλληλες νοηματικές σχέσεις, ώστε να δημιουργούν μια λογική ή φυσική διάταξη των ιδεών.
Π.χ. Η δεύτερη παράγραφος συνδέεται αντιθετικά με την πρώτη…
Η τρίτη με τη δεύτερη με σχέση αιτίου αποτελέσματος…, κ.λπ. ...
1.3.2 Πιθανές νοηματικές σχέσεις:
Ø Σχέση σύγκρισης, είτε αντίθεσης-εναντίωσης είτε αναλογίας
Ø Σχέση αιτίου-αποτελέσματος
Ø Συμπέρασμα-συγκεφαλαίωση
Ø Ερώτηση-απάντηση
Ø Συμπλήρωση του νοήματος της προηγούμενης παραγράφου
Ø Προέκταση-προσθήκη μιας νέας παραμέτρου
Ø Σχέση επαλληλίας, δηλαδή παράθεση ενός άλλου όμοιου σκεπτικού, π.χ. μιας δεύτερης αιτίας
Ø Σχέση όρου-προϋπόθεσης
Ø Σχέση όλου-μέρους, σχέση δηλαδή επιμερισμού, όπου η δεύτερη παράγραφος είναι μέρος-υποσύνολο της πρώτης ή σχέση γενικού/αφηρημένου-ειδικού/συγκεκριμένου (σχέση επεξήγησης)
Ø Σχέση διάζευξης ή σύζευξης
Ø Αναφορά
Ø Χρονική ή τοπική σειρά
Ø …
Εξετάστε την αλληλουχία του κειμένου.
Απάντηση
Οφείλουμε να διακρίνουμε τον πρόλογο, το κύριο μέρος, τις ενότητες αυτού και τον επίλογο. Στα μη αποδεικτικά κείμενα τα νοήματα αναπτύσσονται ελεύθερα, συνειρμικά, διαισθητικά. Στα αποδεικτικά κείμενα αναπτύσσονται με λογική σειρά. Σύντομα οφείλουμε να σχολιάσουμε τη συνοχή και τη συνεκτικότητα. Επίσης, οφείλουμε να εξετάσουμε αν υπάρχει σύνδεση - συσχέτιση των νοημάτων στον άξονα του χρόνου (με χρονολογικά σειρά) ή στον άξονα του τόπου.
Έκφραση
– Έκθεση
Γ΄ Λυκείου
Αλληλουχία –
συνεκτικότητα – συνοχή & αναφορικές προτάσεις
Ελέγχω ως προς τη διάρθρωση των σκέψεων/την
αρχιτεκτονική του κειμένου:
·
τη λογική αλληλουχία των νοημάτων. Η αλληλουχία δίνει στις
ιδέες μας λογική και φυσική σειρά και δείχνει καθαρά τη σχέση που έχουν μεταξύ
τους. Επιτυγχάνεται με :
·
τη σαφή διάκριση των τμημάτων (πρόλογος, κύριο μέρος, επίλογος)
και των υποτμημάτων του κυρίου μέρους.
·
τη σωστή διάταξη των ιδεών (χρονολογική: σε αφηγηματικά κείμενα,
τοπική: σε περιγραφικά, λογική: σε διασαφητικά, αποδεικτικά).
·
τη συνεκτικότητα του κειμένου, δηλαδή τη νοηματική συνάφεια
ανάμεσα στις προτάσεις, στις περιόδους και τις παραγράφους του κειμένου. Η
συνεκτικότητα επιτυγχάνεται με την ενότητα και την αλληλουχία.
·
τη συνοχή, δηλαδή τη σύνδεση των προτάσεων, των περιόδων,
των παραγράφων, των τμημάτων του κειμένου που επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους:
·
με διαρθρωτικές λέξεις-φράσεις, που δηλώνουν: αντίθεση-εναντίωση,
αιτιολόγηση, αποτέλεσμα, διευκρίνιση, διασάφηση-επεξήγηση, χρονική σχέση,
γενίκευση, έμφαση, συμπέρασμα, προσθήκη, ταξινόμηση-διαίρεση, τοπική σχέση
·
με αντωνυμίες
·
με την επανάληψη ορισμένων σημαντικών λέξεων
·
μέσω νοηματικής συγγένειας
Αναφορικές
προτάσεις
Οι αναφορικές
είναι από τα είδη των προτάσεων που χρησιμοποιούνται συχνά τόσο στην απλή όσο
και στη διαδοχική υπόταξη. Διακρίνονται σε ονοματικές αναφορικές προτάσεις οι οποίες εισάγονται με αναφορικές
αντωνυμίες και χρησιμοποιούνται συνήθως ως ονόματα, δηλαδή, ως υποκείμενα,
αντικείμενα, ονοματικοί προσδιορισμοί (επεξήγηση, παράθεση, κτλ.) και σε επιρρηματικές
αναφορικές
προτάσεις οι οποίες εισάγονται με αναφορικά επιρρήματα ή με
άλλους αναφορικούς επιρρηματικούς προσδιορισμούς και προσδιορίζουν ένα επίρρημα
ή άλλο επιρρηματικό προσδιορισμό μιας πρότασης (ΝΕΣ, σ. 148-151).
Μια άλλη
διάκριση των αναφορικών προτάσεων είναι σε προσδιοριστικές, που
είναι αναγκαίοι προσδιορισμοί της προηγούμενης πρότασης, και σε παραθετικές/προσθετικές,
που δεν αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα της πρότασης.
Στις αναφορικές προτάσεις μια ονοματική
προσδιοριστική μπορεί να ξεχωρίζει από μία ονοματική παραθετική με βάση τα ακόλουθα
κριτήρια:
1.
στίξη: οι παραθετικές προτάσεις χωρίζονται από τον
ονοματικό όρο στον οποίο αναφέρονται με κόμμα ή και με πιο έντονα σημάδια
στίξης, όπως παύλες, παρενθέσεις κτλ. Αντίθετα οι προσδιοριστικές ακολουθούν
χωρίς κόμμα τον ονοματικό όρο που προσδιορίζουν.
2.
επιτονισμός: οι
προσδιοριστικές διαβάζονται μαζί με τον όρο στον οποίο αναφέρονται, ενώ οι
παραθετικές διαβάζονται χωριστά, με διαφορετικό τόνο φωνής.
3.
σημασιολογικό
κριτήριο/νόημα: είναι και το πιο αξιόπιστο για να γίνει με
βεβαιότητα η διάκριση ανάμεσα στις προσδιοριστικές και παραθετικές προτάσεις
(το κόμμα μπορεί εύκολα να παραλειφθεί από αβλεψία η να προστεθεί από άγνοια):
οι πληροφορίες που περιέχει η παραθετική πρόταση παρουσιάζονται ως ξεχωριστές και δευτερεύουσες ως προς το περιεχόμενο του προσδιοριζόμενου όρου.
Αντίθετα η προσδιοριστική πρόταση αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα του όρου που
προσδιορίζει, καθώς αποτελούν μαζί ένα νόημα αδιαίρετο.
ΕΝΟΤΗΤΑ –
ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ - ΣΥΝΟΧΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ / ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Α. ΕΝΟΤΗΤΑ
Μια
παράγραφος έχει ενότητα, αν όλες οι προτάσεις-λεπτομέρειές της σχετίζονται με
την κύρια ιδέα της. Αυτό σημαίνει ότι η προσοχή μας πρέπει να επικεντρώνεται στην
επιτυχή σύνθεση της θεματικής περιόδου, η οποία εκφράζει την κύρια ιδέα και μας
βοηθά να συγκεντρώνουμε την προσοχή μας σ’ αυτήν χωρίς παρεκκλίσεις.
Η θεματική
περίοδος συνήθως μπαίνει στην αρχή της
παραγράφου. Μπορεί όμως να τοποθετηθεί και στη μέση ή στο τέλος της.
Στην
παρακάτω παράγραφο ο συγγραφέας παραθέτει πρώτα τις λεπτομέρειες που
υποστηρίζουν την τελική πρόταση, στην οποία εκφράζεται η κύρια ιδέα του.
Οι μάζες που εθίζονται να υπακούουν σε
διαφημιστικά μηνύματα είναι ευκολότερο να υπακούσουν και σε μηνύματα πολιτικού
η ιδεολογικού χαρακτήρα. Όσοι, λοιπόν, ελέγχουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης
μπορούν να επιβάλλουν ιδεολογίες και ηγέτεςž επομένως, η διαφήμιση συντελεί στη
χειραγώγηση του λαού. Επιπλέον, αποδίδοντας σε διάφορα προϊόντα ιδιότητες
ικανές να φέρουν ευτυχία στους ανθρώπους, οδηγεί τον πολίτη στην άπληστη
κατανάλωση και με σκοπό το κέρδος του υποβάλλει μια σειρά από αντιλήψεις για τη
ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις. Έτσι, προβάλλει πρότυπα κατανάλωσης και ζωής
καθώς και αξίες που εύκολα μεταβάλλουν τον καταναλωτή σε θύμα. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι η διαφήμιση
είναι επικίνδυνη και πρέπει να καταργηθεί.
(φράσεις από το κείμενο του Θ. Λιανού, Η
διαφήμιση και ο ρόλος της)
Στην
επόμενη παράγραφο η θεματική περίοδος τοποθετήθηκε στη μέση.
Η ένταξη του θεάτρου σε θρησκευτικό πλαίσιο
και η συνακόλουθη μοναδικότητα της θεατρικής παράστασης προϋποθέτουν –και
ταυτόχρονα εξηγούν- τη μεγάλη λαϊκή συμμετοχή στις εκδηλώσεις αυτέςž δεν πρέπει, λοιπόν, να μας εκπλήσσει το
γεγονός ότι το αθηναϊκό θέατρο είχε τη δυνατότητα να φιλοξενήσει 17.000 θεατές,
ένα σεβαστό δηλαδή ποσοστό του πληθυσμού της πόλης. Αν τώρα συνδυάσουμε αυτή την αθρόα προσέλευση των θεατών με μια
μαρτυρία του Αριστοφάνη από την τελευταία δεκαετία του 5ου αιώνα, θα
καταλάβουμε γιατί το αρχαίο θέατρο είχε πολιτική σημασία. Στους Βατράχους
του ο μεγάλος κωμικός της αρχαιότητας υποστηρίζει ότι ο τραγικός ποιητής είναι
δάσκαλος του λαού, και αυτό σημαίνει ότι διαμορφώνει το ήθος και οξύνει τη
διανοητική και κριτική ικανότητα των πολιτών. Η λειτουργία του ποιητή
συνίσταται, επομένως, στη διαπαιδαγώγηση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε
προβλήματα της εποχής του με τη βοήθεια του μύθου.
(Δ. Ι. Ιακώβ, Η πολιτική διάσταση των
«Ευμενίδων» του Αισχύλου, από περιοδικό)
Πρέπει
πάντως να τονιστεί ότι ο πιο ασφαλής τρόπος δημιουργίας παραγράφου για μας
είναι με την κλασική σειρά: θεματική
περίοδος – λεπτομέρειες - κατακλείδα.
Β.
ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ
Η αλληλουχία δίνει στις επαρκώς ανεπτυγμένες, και σχετικές με το
θέμα, ιδέες μια λογική και φυσική
σειρά, και δείχνει καθαρά τη σχέση που έχουν μεταξύ τους.
Η αλληλουχία
πετυχαίνεται:
-
με
τη σαφή διάκριση των τμημάτων (πρόλογος, κύριο μέρος, επίλογος) και των
υποτμημάτων (παράγραφος: θεματική περίοδος, λεπτομέρειες, κατακλείδα) του
κύριου μέρους.
-
με
τη σωστή διάταξηž η χρονολογική π.
χ. σειρά εξυπηρετεί συνδέσεις και συσχετίσεις σε αφηγηματικά κείμενα. Στα
περιγραφικά η ύλη διευθετείται τοπικά. Στα διασαφητικά, επεξηγηματικά,
αποδεικτικά κτλ. κείμενα ακολουθείται η λογική σειρά.
Η παρακάτω παράγραφος
αποτελείται από προτάσεις που έχουν διευθετηθεί κατά χρονολογική σειρά.
Για να σχηματιστεί ένα αίσθημα, πρέπει ορισμένο φυσικό
γεγονός να ερεθίσει το αντίστοιχο αισθητήριο όργανο. Η διέγερση μεταβιβάζεται
με τα νεύρα στον εγκέφαλο, προκαλεί αλλοιώσεις στην ουσία του και τότε ως
αντίδραση παράγεται μέσα στη συνείδησή μας τούτο ή εκείνο το αίσθημα. Κατά την
εκτέλεση μιας θεληματικής κίνησης έχουμε την αντίστροφη πορεία: αρχικά
προκαλείται ορισμένη αλλοίωση της ουσίας του εγκεφάλου, έπειτα η διέγερση
μεταβιβάζεται με τα νεύρα στο αντίστοιχο όργανο με τη μορφή εντολής, και τότε
τούτο εκτελεί την κίνηση που επιθυμούμε.
(Ε. Π. Παπανούτσος, Ψυχολογία)
Γ.
ΣΥΝΟΧΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ
Μια σειρά
από προτάσεις αποτελούν κείμενο, μόνο εφόσον υπάρχει σύνδεση μέσα στις προτάσεις και ανάμεσα σ’ αυτές, όταν
δηλαδή η ερμηνεία / κατανόηση ενός στοιχείου της πρότασης εξαρτάται από την
ερμηνεία κάποιου άλλου, στο οποίο αναγκαστικά καταφεύγει κανείς για μια
αποτελεσματική ανάγνωση του κειμένου. Τη σύνδεση αυτή μπορούμε να την
πετύχουμε:
α) με τη χρήση συνδετικών ή διαρθρωτικών λέξεων και εκφράσεων που
διασφαλίζουν τη συνοχή του κειμένου.
Ø αίτιο – αποτέλεσμα: επειδή, διότι, γιατί, έτσι, γι’ αυτό το
λόγο,...
Ø αντίθεση – εναντίωση: αλλά, όμως, ωστόσο, από την άλλη πλευρά,
αντίθετα, αν και, εντούτοις, άλλωστε, παρ’ όλα αυτά,...
Ø επεξήγηση: δηλαδή με άλλα λόγια, με όσα είπα προηγουμένως εννοούσα, θα σας το
παρουσιάσω με άλλο τρόπο, για να γίνω σαφέστερος,...
Ø απαρίθμηση – πρόσθεση επιχειρημάτων: πρώτο...δεύτερο... τέλος, καταρχάς, εκτός απ’
αυτό, επιπλέον, παράλληλα, επιπρόσθετα, επίσης, ας σημειωθεί / προστεθεί ακόμη
ότι – δεν πρέπει να λησμονούμε ακόμη ότι...
Ø έμφαση: είναι αξιοσημείωτο ότι, αξίζει να σημειωθεί ιδιαίτερα, πρέπει να
τονιστεί ότι, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας, πράγματι, ειδικά,
ξεχωριστά, πιο πέρα, περισσότερο,...
Ø συμπέρασμα, ανακεφαλαίωση: συγκεφαλαιώνοντας, επιλογικά, συμπερασματικά,
επομένως, συνεπώς, λοιπόν,...
Ø παράδειγμα: π. χ., λ. χ., για παράδειγμα,...
Ø χρονική σχέση: ύστερα, έπειτα, προηγουμένως, εντωμεταξύ, αργότερα, πάντοτε,
αμέσως, συγχρόνως,...
Ø διάρθρωση του κειμένου: το άρθρο / κείμενό μου χωρίζεται σε τρία
μέρη: στο πρώτο...
Στην
παρακάτω παράγραφο η σύνδεση των περιόδων διασφαλίζεται κυρίως με
διαρθρωτικές λέξεις:
Συνήθως προϋποθέτουμε ότι ένας
διανοούμενος πρέπει να είναι ένας άνθρωπος μορφωμένος. Όμως κάθε μορφωμένος δεν είναι και διανοούμενος. Από τον
διανοούμενο δεν περιμένει κανείς απλώς να έχει πλούσιες γνώσεις, να είναι
καλλιεργημένος ή να κατέχει μια ειδικότητα. Γιατί ο διανοούμενος είναι, όπως δηλώνει και η λέξη, ένας άνθρωπος,
που διανοείται και αυτό σημαίνει, ότι είναι ένας άνθρωπος, που δε δέχεται τα
πράγματα, όπως του προσφέρονται, αλλά
τα περνά μέσ’ από τη δοκιμασία της δικής του διάνοιας – είναι με άλλα λόγια ένα πνεύμα κριτικό όχι
μόνο σε ό,τι αφορά τους άλλους αλλά και σ’ ό,τι αφορά τον εαυτό του.
(Κώστα
Μιχαηλίδη, Οικείωση και Αλλοτρίωση, Πανελλήνιες 2001 Γ΄ Λυκείου)
β) με τη συνεκτικότητα, δηλαδή τη νοηματική
συνάφεια και συγγένεια που υπάρχει ανάμεσα στις προτάσεις και στις παραγράφους.
Ø η
επανάληψη μιας λέξης / φράσης
Ø η παράλειψη
μιας λέξης / φράσης που ήδη αναφέρθηκε
Ø η
αντικατάσταση μιας λέξης με αντωνυμία, με επίρρημα, με άλλη συνώνυμη λέξη.
Στο
παρακάτω απόσπασμα παραγράφου η σύνδεση της πρώτης και δεύτερης περιόδου
επιτυγχάνεται με την παράλειψη της λέξης «διανοούμενος» που ήδη αναφέρθηκε, ενώ
της δεύτερης με την τρίτη με την επανάληψη της λέξης «χαθεί».
Η θέση του διανοούμενου μοιάζει
κατά πολύ μ’ εκείνη του Σωκράτη. Ξεχωρίζοντας
από τους πολλούς δεν είναι ένας επαΐων, δεν είναι ο ειδικός μιας τέχνης, αλλά αυτός, που ανοίγεται
προς το όλον κινδυνεύοντας όμως να χαθεί μέσα στην αοριστία. Για να μη χαθεί μέσα στην αοριστία –
την ανεύθυνη θεωρητικολογία – ο διανοούμενος σήμερα χρειάζεται πάνω απ’ όλα
μιαν υπεύθυνη περισυλλογή.
(Κώστα
Μιχαηλίδη, Οικείωση και Αλλοτρίωση, Πανελλήνιες 2001 Γ΄ Λυκείου)
Με
τους ίδιους τρόπους, δηλαδή συνοχή και συνεκτικότητα, συνδέονται μεταξύ τους
και οι παράγραφοι.
Π. χ.
Σήμερα, όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν τη
δυνατότητα να εργαστούν εκτός του σπιτιού, όμως βρίσκονται επιφορτισμένες με
αρκετές δουλειές μέσα στο σπίτι και έξω απ’ αυτό. Αυτό συμβαίνει, επειδή η
νοοτροπία των ανδρών δεν αλλάζει τόσο γρήγορα όσο γρήγορα μεταβάλλονται οι
οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Οι άνδρες εξακολουθούν να θεωρούν τις
οικιακές εργασίες αποκλειστικά γυναικείες, ακόμη κι αν οι γυναίκες τους
εργάζονται τις ίδιες ώρες με αυτούς. Έτσι παρατηρείται αυτό το παράδοξο
φαινόμενο οι σημερινές γυναίκες να είναι απελευθερωμένες και ταυτόχρονα θύματα
εκμετάλλευσης.
Αυτός ο γυναικείος φόρτος εργασιών δεν
οφείλεται μόνο στην ανδρική νοοτροπία αλλά και στην ίδια τη γυναικεία φύση, τη μητρότητα....
¯
Η σύνδεση
της πρώτης με την δεύτερη παράγραφο γίνεται με συνεκτικότητα, με νοηματική συγγένεια: μια έννοια – κλειδί της
πρώτης παραγράφου (ανδρική νοοτροπία) επαναλαμβάνεται
στην αρχή της δεύτερης. Επίσης, η φράση «επιφορτισμένες
με αρκετές δουλειές» δηλώνεται με
συνώνυμο όρο στην αρχή της δεύτερης παραγράφου: «φόρτος εργασιών».
Οι δυο
παράγραφοι θα μπορούσαν να συνδεθούν και με τον εξής τρόπο: η περίοδος – κατακλείδα της πρώτης
παραγράφου να τοποθετηθεί στην αρχή της επόμενης (συνεκτικότητα).
¯
Σήμερα, όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν τη
δυνατότητα να εργαστούν εκτός του σπιτιού, όμως βρίσκονται επιφορτισμένες με
αρκετές δουλειές μέσα στο σπίτι και έξω απ’ αυτό. Αυτό συμβαίνει, επειδή η
νοοτροπία των ανδρών δεν αλλάζει τόσο γρήγορα όσο γρήγορα μεταβάλλονται οι
οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Οι άνδρες εξακολουθούν να θεωρούν τις
οικιακές εργασίες αποκλειστικά γυναικείες, ακόμη κι αν οι γυναίκες τους
εργάζονται τις ίδιες ώρες με αυτούς. Έτσι παρατηρείται αυτό το παράδοξο
φαινόμενο οι σημερινές γυναίκες να είναι απελευθερωμένες και ταυτόχρονα θύματα
εκμετάλλευσης.
Αυτή είναι η νοοτροπία που χαρακτηρίζει σήμερα
την πλειονότητα των ανδρών. Βέβαια,
δεν ευθύνεται μόνο αυτή για το γυναικείο φόρτο εργασιών αλλά και η ίδια η
γυναικεία φύση, η μητρότητα....
Άλλος
τρόπος σύνδεσης των δυο παραγράφων με διαρθρωτική
λέξη:
¯
Σήμερα, όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν τη
δυνατότητα να εργαστούν εκτός του σπιτιού, όμως βρίσκονται επιφορτισμένες με
αρκετές δουλειές μέσα στο σπίτι και έξω απ’ αυτό. Αυτό συμβαίνει, επειδή η
νοοτροπία των ανδρών δεν αλλάζει τόσο γρήγορα όσο γρήγορα μεταβάλλονται οι
οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Οι άνδρες εξακολουθούν να θεωρούν τις
οικιακές εργασίες αποκλειστικά γυναικείες, ακόμη κι αν οι γυναίκες τους
εργάζονται τις ίδιες ώρες με αυτούς. Έτσι παρατηρείται αυτό το παράδοξο
φαινόμενο οι σημερινές γυναίκες να είναι απελευθερωμένες και ταυτόχρονα θύματα
εκμετάλλευσης.
Επιπλέον, στο γυναικείο φόρτο εργασιών
συντελεί και η ίδια η γυναικεία φύση, η μητρότητα....
Ο συγγραφέας καταλήγει ότι το ζητούμενο του πολιτισμού μας είναι να συμβαδίζει η πρόοδος της εκπαίδευσης με την πρόοδο της τεχνικής.
