Ενότητα 8
η
- ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Θετικά: • βοηθά στην σωματική ανάπτυξη του ατόμου. • εξασφαλίζει την υγεία και ένα υγιές σώμα. • βοηθά το άτομο να καλλιεργήσει την ετοιμότητα, την προσοχή και την αντοχή του. • καλλιεργεί ταυτόχρονα το σώμα και το πνεύμα. • βοηθά στην ομαλή ένταξη του ατόμου στην κοινωνία. • ενισχύει την ομαδικότητα, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη. • ενώνει λαούς και άτομα μεταξύ τους. Σήμερα:
Αρνητικά: • οικονομικές σκοπιμότητες. • έγινε μέσο διαφήμισης και απόκτησης κέρδους. • οι αθλητές αδιαφορούν για τα ιδανικά του αθλητισμού. • αποσκοπούν στο χρήμα και στην εύκολη ζωή. • χρησιμοποιούν απαγορευμένες ουσίες. • φανατισμός στα γήπεδα. • περισσότεροι είναι οι οπαδοί παρά οι φίλαθλοι. • καταστροφές και εκδηλώσεις βίας στους αθλητικούς χώρους. Προτάσεις: -παιδεία και καλλιέργεια ευγενούς άμιλλας. -ενημέρωση πολιτείας για τα αγαθά του αθλητισμού σε όλους τους τομείς. -αθλητικές εγκαταστάσεις. -κίνητρα σε παιδιά και νέους να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. -ορθή προβολή του αθλητισμού από τα ΜΜΕ. Αθλητές: -σεβασμός απέναντι στο άθλημα. -να αγωνίζονται με βάση τις προσπάθειες και την προσωπική τους αξία. -να μην αποσκοπούν στο χρήμα, αλλά στα ευγενή ιδανικά του αθλητισμού
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ Μια περίοδος αποτελείται από μία ή και από περισσότερες προτάσεις. Οι προτάσεις αυτές είναι κύριες ( ανεξάρτητες, δεν εξαρτώνται από άλλες ) ή δευτερεύουσες ( εξαρτημένες, συμπληρώνουν το νόημα μιας άλλης ). Οι δευτερεύουσες προτάσεις εισάγονται: Με συνδέσμους πχ. επειδή, όταν ,ότι Με αναφορικές αντωνυμίες πχ. όποιος, όσος, που Με ερωτηματικές αντωνυμίες πχ. τίνος, ποιου Με αναφορικά επιρρήματα πχ. όπου, όπως Με ερωτηματικά επιρρήματα πχ. πού, πώς Με προθετικά ή επιρρηματικά σύνολα που περιέχουν τα παραπάνω πχ. σε ποιον , εκεί όπου Με την παρατακτική σύνδεση σε μια περίοδο παρατάσσουμε, τοποθετούμε δηλαδή ισοδύναμες προτάσεις τη μία δίπλα στην άλλη χρησιμοποιώντας τους παρατακτικούς συνδέσμους. Έτσι μπορεί να έχουμε το σχήμα: Α) κύρια πρόταση + κύρια πρόταση πχ. Ο αθλητής ξεκίνησε συντηρητικά τον αγώνα και άφησε τους αντιπάλους του να προηγηθούν. Β) δευτερεύουσα ενός είδους + δευτερεύουσα ίδιου είδους πχ. Αφού αντιμετώπισε με επιτυχία στον προημιτελικό τη Γαλλία και κέρδισε την Τσεχία στον ημιτελικό, η ελληνική ομάδα πήρε το εισιτήριο για τον τελικό. (χρονική + χρονική )
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ Συμπλεκτικοί: και, κι, ούτε, μήτε, οδέ, μηδέ Αντιθετικοί: μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, αν και, μολονότι, εντούτοις, μάλιστα, έπειτα. Διαχωριστικοί: ή, είτε Επεξηγηματικός: δηλαδή Συμπερασματικοί: λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως. Προσοχή! Ο σύνδεσμος ώστε μετά από τελεία ή άνω τελεία είναι παρατακτικός, ενώ μετά από κόμμα συνδέει υποτακτικά τις προτάσεις πχ. Σε λίγο αρχίζει η απονομή των βραβείων. - Ώστε θα ακούσουμε και τον εθνικό μας ύμνο / παρατακτική σύνταξη - Δούλεψε τόσο σκληρά όλο αυτόν τον καιρό, ώστε δίκαια κέρδισε τον τίτλο / υποτακτική σύνδεση ).
Ενότητα 9η - ΒΙΒΛΙΟ
Σημασία: • γνώση και καλλιέργεια πνεύματος. • καλλιέργεια φαντασίας. • δημιουργία προβληματισμού και περιέργειας. • βελτίωση λεξιλογίου. • επαφή με τον κόσμο και τους γύρω μας. • καλλιέργεια ηθικών αξιών (αγάπη, φιλία, εντιμότητα). • ψυχαγωγία. Γιατί σήμερα το άτομο έχει απομακρυνθεί από το βιβλίο; 1) πολλές υποχρεώσεις. 2) έλλειψη ελεύθερου χρόνου. 3) διαδίκτυο και άλλες μορφές ψυχαγωγίας 4) απουσία ενημέρωσης από την οικογένεια και το σχολείο. 5) προβολή καταναλωτισμού. 6) ΜΜΕ: δεν προβάλλουν τα βιβλία ως μέσο ψυχαγωγίας. 7) σημερινός στόχος του ατόμου: η απόκτηση υλικών αγαθών.
Προτάσεις - παιδεία ατόμου, για να αναπτύξει το λόγο και τα πνευματικά του ενδιαφέροντα. - συμβολή οικογένειας και σχολείου, που θα εμπνεύσουν στο παιδί την αγάπη για το βιβλίο. - κατάλληλη προβολή του βιβλίου από τα ΜΜΕ είτε με εκθέσεις βιβλίου. - δημιουργία δανειστικών βιβλιοθηκών - να μειωθεί το κόστος του βιβλίου, έτσι ώστε να είναι προσιτό σε όλους τους αναγνώστες
Ενότητα 10η
ΠΟΛΗ - ΧΩΡΙΟ ΠΟΛΗ: Πλεονεκτήματα: • ευκαιρίες για εργασία. • μεγαλύτερες ευκαιρίες για μόρφωση (εκπαιδευτικά ιδρύματα, σχολές) • δυνατότητες ποικίλης ψυχαγωγίας (θέατρο, κινηματογράφος). • δυνατότητα ιατρικής περίθαλψης. Μειονεκτήματα: • άγχος και ένταση, από το γρήγορο ρυθμό ζωής. • βία και εγκληματικότητα. • έλλειψη πρασίνου. • καυσαέρια και μόλυνση περιβάλλοντος. • μεγάλες αποστάσεις. • λιγοστές κοινωνικές επαφές.
ΧΩΡΙΟ: Πλεονεκτήματα: • υγιεινό και καθαρό περιβάλλον. • στενές διαπροσωπικές επαφές. • διάλογος και κοινωνικότητα των ατόμων. • διατήρηση ηθών και των εθίμων. • ηρεμία και ξεκούραση. • ομαλός τρόπος διαβίωσης. Μειονεκτήματα: • λιγότερες ευκαιρίες για εργασία και επαγγελματική αποκατάσταση. • συνήθως απουσιάζει η παροχή ιατρικής περίθαλψης των κατοίκων. • λιγοστά σχολεία.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΜΕΡΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
1. Να σχηματίσετε σύνθετα με πρώτο συνθετικό τις λέξεις: καρδιά κέρδος σταθμός πόρτα λάδι γλυκός πόλη φωνή σκληρός ψεύτης
2. Να σχηματίσετε σύνθετα με πρώτο συνθετικό το ευ- ή το δυσ- και δεύτερο συνθετικό τις λέξεις: ανάλογος πιστός λόγος κινητός αρεστός
3. α)Γράψτε από δύο σύνθετα με πρώτο συνθετικό μία από τις εξής αρχαίες προθέσεις: εκ(εξ) ανά παρά περί επί β) Να σχηματίσετε σύνθετες με πρώτο συνθετικό τις εξής λέξεις: βραδύς καλός ταχύς μισώ κλειδί κεφάλι άνεμος όρος χρήμα θερμός
Θετικά: • βοηθά στην σωματική ανάπτυξη του ατόμου. • εξασφαλίζει την υγεία και ένα υγιές σώμα. • βοηθά το άτομο να καλλιεργήσει την ετοιμότητα, την προσοχή και την αντοχή του. • καλλιεργεί ταυτόχρονα το σώμα και το πνεύμα. • βοηθά στην ομαλή ένταξη του ατόμου στην κοινωνία. • ενισχύει την ομαδικότητα, τη συνεργασία και την αλληλεγγύη. • ενώνει λαούς και άτομα μεταξύ τους. Σήμερα:
Αρνητικά: • οικονομικές σκοπιμότητες. • έγινε μέσο διαφήμισης και απόκτησης κέρδους. • οι αθλητές αδιαφορούν για τα ιδανικά του αθλητισμού. • αποσκοπούν στο χρήμα και στην εύκολη ζωή. • χρησιμοποιούν απαγορευμένες ουσίες. • φανατισμός στα γήπεδα. • περισσότεροι είναι οι οπαδοί παρά οι φίλαθλοι. • καταστροφές και εκδηλώσεις βίας στους αθλητικούς χώρους. Προτάσεις: -παιδεία και καλλιέργεια ευγενούς άμιλλας. -ενημέρωση πολιτείας για τα αγαθά του αθλητισμού σε όλους τους τομείς. -αθλητικές εγκαταστάσεις. -κίνητρα σε παιδιά και νέους να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. -ορθή προβολή του αθλητισμού από τα ΜΜΕ. Αθλητές: -σεβασμός απέναντι στο άθλημα. -να αγωνίζονται με βάση τις προσπάθειες και την προσωπική τους αξία. -να μην αποσκοπούν στο χρήμα, αλλά στα ευγενή ιδανικά του αθλητισμού
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ Μια περίοδος αποτελείται από μία ή και από περισσότερες προτάσεις. Οι προτάσεις αυτές είναι κύριες ( ανεξάρτητες, δεν εξαρτώνται από άλλες ) ή δευτερεύουσες ( εξαρτημένες, συμπληρώνουν το νόημα μιας άλλης ). Οι δευτερεύουσες προτάσεις εισάγονται: Με συνδέσμους πχ. επειδή, όταν ,ότι Με αναφορικές αντωνυμίες πχ. όποιος, όσος, που Με ερωτηματικές αντωνυμίες πχ. τίνος, ποιου Με αναφορικά επιρρήματα πχ. όπου, όπως Με ερωτηματικά επιρρήματα πχ. πού, πώς Με προθετικά ή επιρρηματικά σύνολα που περιέχουν τα παραπάνω πχ. σε ποιον , εκεί όπου Με την παρατακτική σύνδεση σε μια περίοδο παρατάσσουμε, τοποθετούμε δηλαδή ισοδύναμες προτάσεις τη μία δίπλα στην άλλη χρησιμοποιώντας τους παρατακτικούς συνδέσμους. Έτσι μπορεί να έχουμε το σχήμα: Α) κύρια πρόταση + κύρια πρόταση πχ. Ο αθλητής ξεκίνησε συντηρητικά τον αγώνα και άφησε τους αντιπάλους του να προηγηθούν. Β) δευτερεύουσα ενός είδους + δευτερεύουσα ίδιου είδους πχ. Αφού αντιμετώπισε με επιτυχία στον προημιτελικό τη Γαλλία και κέρδισε την Τσεχία στον ημιτελικό, η ελληνική ομάδα πήρε το εισιτήριο για τον τελικό. (χρονική + χρονική )
ΠΑΡΑΤΑΚΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ Συμπλεκτικοί: και, κι, ούτε, μήτε, οδέ, μηδέ Αντιθετικοί: μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, αν και, μολονότι, εντούτοις, μάλιστα, έπειτα. Διαχωριστικοί: ή, είτε Επεξηγηματικός: δηλαδή Συμπερασματικοί: λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως. Προσοχή! Ο σύνδεσμος ώστε μετά από τελεία ή άνω τελεία είναι παρατακτικός, ενώ μετά από κόμμα συνδέει υποτακτικά τις προτάσεις πχ. Σε λίγο αρχίζει η απονομή των βραβείων. - Ώστε θα ακούσουμε και τον εθνικό μας ύμνο / παρατακτική σύνταξη - Δούλεψε τόσο σκληρά όλο αυτόν τον καιρό, ώστε δίκαια κέρδισε τον τίτλο / υποτακτική σύνδεση ).
Ενότητα 9η - ΒΙΒΛΙΟ
Σημασία: • γνώση και καλλιέργεια πνεύματος. • καλλιέργεια φαντασίας. • δημιουργία προβληματισμού και περιέργειας. • βελτίωση λεξιλογίου. • επαφή με τον κόσμο και τους γύρω μας. • καλλιέργεια ηθικών αξιών (αγάπη, φιλία, εντιμότητα). • ψυχαγωγία. Γιατί σήμερα το άτομο έχει απομακρυνθεί από το βιβλίο; 1) πολλές υποχρεώσεις. 2) έλλειψη ελεύθερου χρόνου. 3) διαδίκτυο και άλλες μορφές ψυχαγωγίας 4) απουσία ενημέρωσης από την οικογένεια και το σχολείο. 5) προβολή καταναλωτισμού. 6) ΜΜΕ: δεν προβάλλουν τα βιβλία ως μέσο ψυχαγωγίας. 7) σημερινός στόχος του ατόμου: η απόκτηση υλικών αγαθών.
Προτάσεις - παιδεία ατόμου, για να αναπτύξει το λόγο και τα πνευματικά του ενδιαφέροντα. - συμβολή οικογένειας και σχολείου, που θα εμπνεύσουν στο παιδί την αγάπη για το βιβλίο. - κατάλληλη προβολή του βιβλίου από τα ΜΜΕ είτε με εκθέσεις βιβλίου. - δημιουργία δανειστικών βιβλιοθηκών - να μειωθεί το κόστος του βιβλίου, έτσι ώστε να είναι προσιτό σε όλους τους αναγνώστες
Ενότητα 10η
ΠΟΛΗ - ΧΩΡΙΟ ΠΟΛΗ: Πλεονεκτήματα: • ευκαιρίες για εργασία. • μεγαλύτερες ευκαιρίες για μόρφωση (εκπαιδευτικά ιδρύματα, σχολές) • δυνατότητες ποικίλης ψυχαγωγίας (θέατρο, κινηματογράφος). • δυνατότητα ιατρικής περίθαλψης. Μειονεκτήματα: • άγχος και ένταση, από το γρήγορο ρυθμό ζωής. • βία και εγκληματικότητα. • έλλειψη πρασίνου. • καυσαέρια και μόλυνση περιβάλλοντος. • μεγάλες αποστάσεις. • λιγοστές κοινωνικές επαφές.
ΧΩΡΙΟ: Πλεονεκτήματα: • υγιεινό και καθαρό περιβάλλον. • στενές διαπροσωπικές επαφές. • διάλογος και κοινωνικότητα των ατόμων. • διατήρηση ηθών και των εθίμων. • ηρεμία και ξεκούραση. • ομαλός τρόπος διαβίωσης. Μειονεκτήματα: • λιγότερες ευκαιρίες για εργασία και επαγγελματική αποκατάσταση. • συνήθως απουσιάζει η παροχή ιατρικής περίθαλψης των κατοίκων. • λιγοστά σχολεία.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΜΕΡΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ
1. Να σχηματίσετε σύνθετα με πρώτο συνθετικό τις λέξεις: καρδιά κέρδος σταθμός πόρτα λάδι γλυκός πόλη φωνή σκληρός ψεύτης
2. Να σχηματίσετε σύνθετα με πρώτο συνθετικό το ευ- ή το δυσ- και δεύτερο συνθετικό τις λέξεις: ανάλογος πιστός λόγος κινητός αρεστός
3. α)Γράψτε από δύο σύνθετα με πρώτο συνθετικό μία από τις εξής αρχαίες προθέσεις: εκ(εξ) ανά παρά περί επί β) Να σχηματίσετε σύνθετες με πρώτο συνθετικό τις εξής λέξεις: βραδύς καλός ταχύς μισώ κλειδί κεφάλι άνεμος όρος χρήμα θερμός
