Ενότητα 7
η
-
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Θετικά: • Ενημερώνει. • Ψυχαγωγεί. • Προβάλλει προϊόντα με στόχο την πώλησή τους. • Μας φέρνει σε επαφή με άλλα άτομα και άλλους πολιτισμούς. • Μαθαίνουμε τα έθιμα και τη νοοτροπία των άλλων. Αρνητικά: • Διαφήμιση: «πλύση» εγκεφάλου δημιουργεί πλαστές ανάγκες. • Προβάλλει σκηνές βίας και εγκληματικότητας. • Αποκρύπτει την αλήθεια και πολλές φορές οι πολίτες παραπλανούνται. • Προβάλλει εκπομπές «χαμηλής» ποιότητας με αποτέλεσμα: - τα άτομα να χρησιμοποιούν φτωχό λεξιλόγιο. - να αλλοιώνεται η γλώσσα μας. • Συχνά η παραπληροφόρηση κάνει τα άτομα να ασχολούνται με ασήμαντα θέματα και να μην ενδιαφέρονται για σημαντικά προβλήματα της κοινωνίας. • Μαθητές: - οι πολλές ώρες μπροστά στην τηλεόραση τους απομονώνουν από τους γύρω τους. - οι επιδόσεις τους στο σχολείο ελαττώνονται. - δεν ασκούν την κριτική τους σκέψη
Προτάσεις: Άτομο: - να αποκτήσει παιδεία. - να ασκεί το διάλογο και να ενημερώνεται. - να αναπτύσσει την κριτική του σκέψη. Έτσι θα κρίνει σωστά και δε θα δέχεται χωρίς σκέψη όσα πληροφορείται και όσα ακούει. Οικογένεια και Σχολείο: Θα πρέπει να αναπτύσσουν την κριτική σκέψη του παιδιού μέσα από: - το διάλογο - τη συζήτηση - την ενημέρωση - να συμβουλεύουν το παιδί να ενημερώνεται και να συζητά τα προβλήματα και τις απορίες του. - η οικογένεια και το σχολείο να αποτελούν σωστά πρότυπα για τα παιδιά. Πολιτεία: - λήψη μέτρων κατά των διαφημίσεων που δε σέβονται τα δικαιώματα των παιδιών και των ενηλίκων ατόμων. - ενημέρωση των γονέων σχετικά με το πώς θα αντιμετωπίσουν τα αρνητικά αποτελέσματα από την πολύωρη παρακολούθηση των παιδιών τους μπροστά στην τηλεόραση. - να κινητοποιήσει τους πολίτες μέσα από τη συζήτηση και το διάλογο.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Θετικά: • απόκτηση γνώσεων. • πολλές δυνατότητες επικοινωνίας. • δυνατότητα για επικοινωνία λαών. • διάλογος, γνωριμίες. • ψυχαγωγία. • καταργεί τις αποστάσεις. • ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (Ταχύτατη μετάδοση των μηνυμάτων). Αρνητικά: • αδυναμία ελέγχου όσων δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. • παραποιούνται οι πληροφορίες. • κυριαρχεί η αγγλική γλώσσα στα δίκτυα. • υπερπληροφόρηση. • παραβιάζονται προσωπικά δεδομένα. Τα άτομα: • πολύωρη και άσκοπη περιπλάνηση στο Διαδίκτυο. • απομακρύνονται από το βιβλίο. • μοναξιά, εσωστρέφεια. • παθητικότητα, αδράνεια. • αδιαφορία για αξίες και πνευματικά αγαθά. • σωματικές βλάβες = πόνος στον αυχένα, κόπωση. Προτάσεις: Άτομο • να ελέγχει και να αξιολογεί τα μηνύματα που δέχεται. • να τηρεί το μέτρο. • να επιδιώκει να μορφώνεται και να αναπτύσσει τα ταλέντα του. • να επιστρέψει στην ανάγνωση βιβλίων. Οικογένεια • διάλογος. • συζήτηση προβλημάτων. • έλεγχος από τους γονείς σχετικά με το χρόνο που αφιερώνει το παιδί στο διαδίκτυο. Εκπαίδευση • ουσιαστική παιδεία. • διάλογος και ανάπτυξη κριτικής σκέψης των μαθητών. • να εισάγει τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στην εκπαιδευτική διαδικασία. • ενημέρωση των γονέων.
ΡΙΑΛΙΤΥ ΣΟΟΥ Εκπομπές με χαμηλό κόστος παραγωγής που προβάλλουν στοιχεία από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και πολλές φορές εμφανίζουν και προσωπικές τους στιγμές.
Αρνητικά: • στόχος τους είναι η αύξηση της τηλεθέασης. • χρησιμοποιούν κάθε μέσο για να πετύχουν «μεγάλα νούμερα». • δραματοποιούν τις καταστάσεις. • παρουσιάζουν προσωπικές στιγμές των ατόμων. • δημιουργούν εντάσεις μεταξύ των παιχτών για να αυξήσουν την τηλεθέαση. Συνέπειες: • παραβιάζεται το προσωπικό απόρρητο των ατόμων. • το κοινό παραπληροφορείται. • «χρησιμοποιείται» ο ανθρώπινος πόνος με σκοπό την τηλεθέαση. • ο κόσμος ασχολείται με ανούσια προβλήματα και αδιαφορεί για τα ουσιαστικά. • εξευτελίζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Θετικά: • κάνει γνωστό το καταναλωτικό προϊόν στους αγοραστές. • βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων. • ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει όποιο προϊόν καλύπτει τις ανάγκες του. • δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. • βοηθά στην εμπορική και βιομηχανική ανάπτυξη. Αρνητικά: • δημιουργεί «πλαστές» ανάγκες. • οδηγεί στον υπερκαταναλωτισμό. • προκαλεί «πλύση εγκεφάλου». • προβάλλει ως τρόπο ζωής την αφθονία υλικών αγαθών. • απευθύνεται κυρίως στα μικρά παιδιά, καθώς τα δελεάζει με παιχνίδια, ήχους και χρώματα. • ασκεί έμμεση πίεση στους γονείς να αγοράσουν στα παιδιά τους ό,τι τους ζητούν.
Προτάσεις: Άτομο • παιδεία. • να επιδιώκει να μορφώνεται για να μπορεί ελέγχει ότι προβάλλεται. Οικογένεια • διάλογος. • συζήτηση προβλημάτων. • έλεγχος στα παιδιά σχετικά με τις ώρες που αφιερώνουν μπροστά στην τηλεόραση. Εκπαίδευση • ουσιαστική παιδεία. • διάλογος και ανάπτυξη κριτικής σκέψης των μαθητών. • ενημέρωση των γονέων. Πολιτεία: • να λάβει αυστηρά μέτρα κατά των διαφημίσεων που παραπλανούν τα άτομα. • να ενημερώνει το κοινό για τις βλαπτικές επιδράσεις της διαφήμισης. • να δημιουργήσει κίνητρα στους πολίτες, έτσι ώστε να στραφούν στην πνευματική και σωματική τους καλλιέργεια
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 1. Στις παρακάτω φράσεις να υπογραμμίσετε τα οριστικά και αόριστα άρθρα: - Μας αναστάτωσε όλους η ξαφνική της απόφαση να μεταναστεύσει στην Αυστραλία. - Πήρε το δώρο και τον ευχαρίστησε. - Ήταν μια δύσκολη περίοδος για τους δύο νέους αλλά με αγάπη και υπομονή τα κατάφεραν. - Δίπλα μας έμενε ένας πατέρας που είχε ένα γιο και δύο κόρες. 2. Να συμπληρώσετε στο παρακάτω κείμενο τα άρθρα, οριστικά και αόριστα που λείπουν: Ήθελα πάντα να είχα…………….. μεγάλη αδερφή. Να μπορούσα κι εγώ να έλεγα, σαν άλλες συμμαθήτριές μου στις Σέρρες, « μου το δάνεισε ……………. αδερφή μου» και να φοράω κάτι μεγαλίστικο. Ή « θα πάω στον κινηματογράφο με ………………… αδερφή μου » και ……………. έργο να είναι για μεγάλους. Ή « γνωστός της αδερφής μου ήταν» και να καμαρώνω που με χαιρέτησε στο δρόμο……………….. νεαρός. Μου έλειπε ………….. μεγαλύτερη αδερφή. Και τώρα, έτσι όπως η Όλγα βοηθούσε ……………. μητέρα μου να ξαπλώσει, έτσι που τη φρόντιζε πρόθυμα και στοργικά, όπως ποτέ δε θα μπορούσα εγώ μοναχή μου, ένιωσα σαν να τη γνώριζα από καιρό. Από πάντα. Αισθάνθηκα……………… βαθιά ανακούφιση, λες κι ανακάλυψα επιτέλους……………….. μεγάλη αδερφή που από καιρό λαχταρούσα. Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλο
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Θετικά: • Ενημερώνει. • Ψυχαγωγεί. • Προβάλλει προϊόντα με στόχο την πώλησή τους. • Μας φέρνει σε επαφή με άλλα άτομα και άλλους πολιτισμούς. • Μαθαίνουμε τα έθιμα και τη νοοτροπία των άλλων. Αρνητικά: • Διαφήμιση: «πλύση» εγκεφάλου δημιουργεί πλαστές ανάγκες. • Προβάλλει σκηνές βίας και εγκληματικότητας. • Αποκρύπτει την αλήθεια και πολλές φορές οι πολίτες παραπλανούνται. • Προβάλλει εκπομπές «χαμηλής» ποιότητας με αποτέλεσμα: - τα άτομα να χρησιμοποιούν φτωχό λεξιλόγιο. - να αλλοιώνεται η γλώσσα μας. • Συχνά η παραπληροφόρηση κάνει τα άτομα να ασχολούνται με ασήμαντα θέματα και να μην ενδιαφέρονται για σημαντικά προβλήματα της κοινωνίας. • Μαθητές: - οι πολλές ώρες μπροστά στην τηλεόραση τους απομονώνουν από τους γύρω τους. - οι επιδόσεις τους στο σχολείο ελαττώνονται. - δεν ασκούν την κριτική τους σκέψη
Προτάσεις: Άτομο: - να αποκτήσει παιδεία. - να ασκεί το διάλογο και να ενημερώνεται. - να αναπτύσσει την κριτική του σκέψη. Έτσι θα κρίνει σωστά και δε θα δέχεται χωρίς σκέψη όσα πληροφορείται και όσα ακούει. Οικογένεια και Σχολείο: Θα πρέπει να αναπτύσσουν την κριτική σκέψη του παιδιού μέσα από: - το διάλογο - τη συζήτηση - την ενημέρωση - να συμβουλεύουν το παιδί να ενημερώνεται και να συζητά τα προβλήματα και τις απορίες του. - η οικογένεια και το σχολείο να αποτελούν σωστά πρότυπα για τα παιδιά. Πολιτεία: - λήψη μέτρων κατά των διαφημίσεων που δε σέβονται τα δικαιώματα των παιδιών και των ενηλίκων ατόμων. - ενημέρωση των γονέων σχετικά με το πώς θα αντιμετωπίσουν τα αρνητικά αποτελέσματα από την πολύωρη παρακολούθηση των παιδιών τους μπροστά στην τηλεόραση. - να κινητοποιήσει τους πολίτες μέσα από τη συζήτηση και το διάλογο.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Θετικά: • απόκτηση γνώσεων. • πολλές δυνατότητες επικοινωνίας. • δυνατότητα για επικοινωνία λαών. • διάλογος, γνωριμίες. • ψυχαγωγία. • καταργεί τις αποστάσεις. • ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (Ταχύτατη μετάδοση των μηνυμάτων). Αρνητικά: • αδυναμία ελέγχου όσων δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. • παραποιούνται οι πληροφορίες. • κυριαρχεί η αγγλική γλώσσα στα δίκτυα. • υπερπληροφόρηση. • παραβιάζονται προσωπικά δεδομένα. Τα άτομα: • πολύωρη και άσκοπη περιπλάνηση στο Διαδίκτυο. • απομακρύνονται από το βιβλίο. • μοναξιά, εσωστρέφεια. • παθητικότητα, αδράνεια. • αδιαφορία για αξίες και πνευματικά αγαθά. • σωματικές βλάβες = πόνος στον αυχένα, κόπωση. Προτάσεις: Άτομο • να ελέγχει και να αξιολογεί τα μηνύματα που δέχεται. • να τηρεί το μέτρο. • να επιδιώκει να μορφώνεται και να αναπτύσσει τα ταλέντα του. • να επιστρέψει στην ανάγνωση βιβλίων. Οικογένεια • διάλογος. • συζήτηση προβλημάτων. • έλεγχος από τους γονείς σχετικά με το χρόνο που αφιερώνει το παιδί στο διαδίκτυο. Εκπαίδευση • ουσιαστική παιδεία. • διάλογος και ανάπτυξη κριτικής σκέψης των μαθητών. • να εισάγει τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στην εκπαιδευτική διαδικασία. • ενημέρωση των γονέων.
ΡΙΑΛΙΤΥ ΣΟΟΥ Εκπομπές με χαμηλό κόστος παραγωγής που προβάλλουν στοιχεία από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και πολλές φορές εμφανίζουν και προσωπικές τους στιγμές.
Αρνητικά: • στόχος τους είναι η αύξηση της τηλεθέασης. • χρησιμοποιούν κάθε μέσο για να πετύχουν «μεγάλα νούμερα». • δραματοποιούν τις καταστάσεις. • παρουσιάζουν προσωπικές στιγμές των ατόμων. • δημιουργούν εντάσεις μεταξύ των παιχτών για να αυξήσουν την τηλεθέαση. Συνέπειες: • παραβιάζεται το προσωπικό απόρρητο των ατόμων. • το κοινό παραπληροφορείται. • «χρησιμοποιείται» ο ανθρώπινος πόνος με σκοπό την τηλεθέαση. • ο κόσμος ασχολείται με ανούσια προβλήματα και αδιαφορεί για τα ουσιαστικά. • εξευτελίζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Θετικά: • κάνει γνωστό το καταναλωτικό προϊόν στους αγοραστές. • βελτιώνει την ποιότητα των προϊόντων. • ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει όποιο προϊόν καλύπτει τις ανάγκες του. • δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. • βοηθά στην εμπορική και βιομηχανική ανάπτυξη. Αρνητικά: • δημιουργεί «πλαστές» ανάγκες. • οδηγεί στον υπερκαταναλωτισμό. • προκαλεί «πλύση εγκεφάλου». • προβάλλει ως τρόπο ζωής την αφθονία υλικών αγαθών. • απευθύνεται κυρίως στα μικρά παιδιά, καθώς τα δελεάζει με παιχνίδια, ήχους και χρώματα. • ασκεί έμμεση πίεση στους γονείς να αγοράσουν στα παιδιά τους ό,τι τους ζητούν.
Προτάσεις: Άτομο • παιδεία. • να επιδιώκει να μορφώνεται για να μπορεί ελέγχει ότι προβάλλεται. Οικογένεια • διάλογος. • συζήτηση προβλημάτων. • έλεγχος στα παιδιά σχετικά με τις ώρες που αφιερώνουν μπροστά στην τηλεόραση. Εκπαίδευση • ουσιαστική παιδεία. • διάλογος και ανάπτυξη κριτικής σκέψης των μαθητών. • ενημέρωση των γονέων. Πολιτεία: • να λάβει αυστηρά μέτρα κατά των διαφημίσεων που παραπλανούν τα άτομα. • να ενημερώνει το κοινό για τις βλαπτικές επιδράσεις της διαφήμισης. • να δημιουργήσει κίνητρα στους πολίτες, έτσι ώστε να στραφούν στην πνευματική και σωματική τους καλλιέργεια
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 1. Στις παρακάτω φράσεις να υπογραμμίσετε τα οριστικά και αόριστα άρθρα: - Μας αναστάτωσε όλους η ξαφνική της απόφαση να μεταναστεύσει στην Αυστραλία. - Πήρε το δώρο και τον ευχαρίστησε. - Ήταν μια δύσκολη περίοδος για τους δύο νέους αλλά με αγάπη και υπομονή τα κατάφεραν. - Δίπλα μας έμενε ένας πατέρας που είχε ένα γιο και δύο κόρες. 2. Να συμπληρώσετε στο παρακάτω κείμενο τα άρθρα, οριστικά και αόριστα που λείπουν: Ήθελα πάντα να είχα…………….. μεγάλη αδερφή. Να μπορούσα κι εγώ να έλεγα, σαν άλλες συμμαθήτριές μου στις Σέρρες, « μου το δάνεισε ……………. αδερφή μου» και να φοράω κάτι μεγαλίστικο. Ή « θα πάω στον κινηματογράφο με ………………… αδερφή μου » και ……………. έργο να είναι για μεγάλους. Ή « γνωστός της αδερφής μου ήταν» και να καμαρώνω που με χαιρέτησε στο δρόμο……………….. νεαρός. Μου έλειπε ………….. μεγαλύτερη αδερφή. Και τώρα, έτσι όπως η Όλγα βοηθούσε ……………. μητέρα μου να ξαπλώσει, έτσι που τη φρόντιζε πρόθυμα και στοργικά, όπως ποτέ δε θα μπορούσα εγώ μοναχή μου, ένιωσα σαν να τη γνώριζα από καιρό. Από πάντα. Αισθάνθηκα……………… βαθιά ανακούφιση, λες κι ανακάλυψα επιτέλους……………….. μεγάλη αδερφή που από καιρό λαχταρούσα. Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλο
