Με τον ενδεικτικό προγραμματισμό που ακολουθεί, επιδιώκεται οι μαθητές/τριες: να αναζητούν σε ένα κείμενο τις χρονικές και αιτιακές σχέσεις, τον τόπο, τις μετοχικές και απαρεμφατικές φράσεις. να ωθηθούν, βαθμιαία, στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οργανώνεται το κείμενο. να προσεγγίζουν τα γλωσσικά φαινόμενα μέσα από την αναγνώρισή τους στα κείμενα. να ανιχνεύουν, για παράδειγμα, τη λειτουργία των γραμματικοσυντακτικών φαινομένων μέσα στο κείμενο. να αναζητούν τις βασικές δομές της αρχαίας γλώσσας, εστιάζοντας σε όσα διαφέρουν από τη σύγχρονη. να δημιουργούν, με τη βοήθεια κατάλληλων ερωτήσεων, το διάγραμμα του κειμένου. να διορθώνουν τις ασκήσεις οι ίδιοι με τη βοήθεια των βιβλίων αναφοράς.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
1. Στην αρχή της σχολικής χρονιάς και μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες από την έναρξη των μαθημάτων συνιστάται οι εκπαιδευτικοί να προβούν σε διαγνωστική αξιολόγηση μέσω δοκιμασίας-τεστ (δοκιμασίας επιπέδου), διάρκειας μίας (1) διδακτικής ώρας, που επιτρέπει τον προσδιορισμό των προϋπαρχουσών γνώσεων, αλλά και των ελλείψεων – κενών, ώστε να προσαρμόσουν κατάλληλα τη διδασκαλία.
Το διαγνωστικό τεστ διεξάγεται χωρίς προειδοποίηση των μαθητών/τριών και δε λαμβάνεται υπόψη στην αξιολόγηση της επίδοσής τους. Για την επανάληψη και κάλυψη των κενών είναι σκόπιμο οι εκπαιδευτικοί να αξιοποιούν κάθε κείμενο.
2. Κρίνεται σημαντική η αξιοποίηση των κειμένων του Επιμέτρου (παράλληλων κειμένων), προκειμένου οι μαθητές/τριες να κατανοήσουν βαθύτερα το περιεχόμενο του κειμένου αναφοράς, το αξιακό σύστημα που αυτό προβάλλει, καθώς και το ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται.
3. Η διδασκαλία των επιμέρους γραμματικοσυντακτικών φαινομένων είναι κειμενοκεντρική. Οι μαθητές/τριες έρχονται σε επαφή με την αρχαία γλώσσα μέσα από τα αρχαία κείμενα και με τρόπο διερευνητικό μαθαίνουν τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα της γλώσσας. Κατά τη διδασκαλία ενδείκνυται οι μαθητές/τριες να φέρνουν μαζί τους και τα βιβλία αναφοράς (Γραμματική - Συντακτικό) και να τα χρησιμοποιούν, όταν και όπου χρειάζεται, με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού.
Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται σκόπιμο ο/η εκπαιδευτικός να ενημερώνει από το προηγούμενο μάθημα τους/τις μαθητές/τριες ότι στο επόμενο θα πρέπει να έχουν μαζί τους το βιβλίο είτε της γραμματικής, είτε του συντακτικού, ανάλογα με το φαινόμενο που θα μελετήσουν μέσα στο κείμενο. Στην περίπτωση που δίνεται μεταφρασμένο κείμενο ως κείμενο αναφοράς, συνιστάται η κατά το δυνατόν πιστότερη απόδοση του αρχαίου κειμένου.
4. Σε κάθε ενότητα, είναι σημαντικό η διδασκαλία των επιμέρους γραμματικοσυντακτικών ή ετυμολογικών και λεξιλογικών φαινομένων να συνδέεται με αναφορές και παραδείγματα στη ν.ε. Επίσης, προτείνεται η πορεία από το γνωστό προς στο άγνωστο, από τη συγχρονία στη διαχρονία.
5. Από τις ασκήσεις του σχολικού εγχειριδίου συνιστάται να προτιμώνται αυτές που ζητούν την αναγνώριση τύπων της α.ε. οι οποίοι δεν έχουν επιβιώσει στη ν.ε. (με τη μορφή ερωτήσεων κλειστού τύπου: πολλαπλής επιλογής, συμπλήρωσης κενών, αντιστοίχισης) και την παραγωγή τύπων οι οποίοι έχουν επιβιώσει στη ν.ε. (με ασκήσεις μετασχηματισμού λέξεων εντός φράσεων ως προς τον αριθμό, τη φωνή, τον χρόνο, την πτώση).
6. Συνιστάται η διόρθωση των ασκήσεων να γίνεται στην τάξη από τους ίδιους τους μαθητές με αξιοποίηση και των βιβλίων αναφοράς.
Οι ασκήσεις που προτείνονται από τα βιβλία του μαθητή είναι ενδεικτικές και όχι υποχρεωτικές. Ιδιαιτέρως για τα ετυμολογικά και γραμματικοσυντακτικά φαινόμενα που διδάσκονται στη Β’ Γυμνασίου, είναι αναγκαία η επιλογή ασκήσεων και από άλλες ενότητες και ενθαρρύνεται η δημιουργία ασκήσεων από τους/τις εκπαιδευτικούς, σε αντιστοιχία με τα διδασκόμενα αντικείμενα και τις ανάγκες των μαθητών/τριών
. Ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να αξιοποιήσει τις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου μέσα στην τάξη κατά την ώρα της διδασκαλίας ή/και τις διαδραστικές ασκήσεις, για τις οποίες υπάρχει σύνδεσμος στο εμπλουτισμένο βιβλίο του μαθητή.
7. Από την υποενότητα «Λεξιλογικά» (Β1) διδάσκεται η 2η και η 3η στήλη του πίνακα, με έμφαση στις λέξεις που χρησιμοποιούνται και στη νέα ελληνική.
Για άσκηση στο λεξιλόγιο των ενοτήτων, βλ. ενδεικτικά διδακτικά σενάρια στο αποθετήριο εκπαιδευτικών σεναρίων «Πρωτέας».
Για παράδειγμα: εμπέδωση της λεξιλογικής οικογένειας του ρ. λέγω (2 η ενότητα) (http://proteas.greek-language.gr/scenario.html?sid=113), λεξιλόγιο για το ρ. πείθω (6η ενότητα) (http://proteas.greek-language.gr/scenario.html?sid=1465).
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ Από το διδακτικό βιβλίο «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β’ Γυμνασίου» των Α. Παπαθωμά, Μ. Γαλάνη-Δράκου, Β. Καμπουρέλλη, Ε. Λουτριανάκη,
δε θα διδαχθούν οι ενότητες 1, 10, 15, 17, 18.
Οι υπόλοιπες δεκατρείς (13) ενότητες θα διδαχθούν κατά τη περίοδο “Σεπτεμβρίου-Μαΐου” ως ακολούθως:
