ΑΡΧΑΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ -ΕΝΟΤΗΤΑ 7(2)

ΕΝΟΤΗΤΑ 7




ΠΗΓΗ http://arxaiabgymnasiou.blogspot.com/2012/12/7.html

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Αγησίλαος  αν σε κάποια περίπτωση πίστευε  ότι θα προσφέρει κάποια βοήθεια στην πατρίδα (του), δεν έπαυε να μοχθεί δεν απέφευγε τους κινδύνους  δε λυπόταν τα χρήματα ούτε το σώμα (ή τη σωματική του αναπηρία) ούτε τα γηρατειά πρόβαλλε ως δικαιολογία, αλλά επί πλέον θεωρούσε καθήκον του καλού βασιλιά αυτό, δηλαδή να κάνει όσο το δυνατό περισσότερα καλά στους υπηκόους του. Κι ανάμεσα στις πολύ μεγάλες ωφέλειες  στην πατρίδα και αυτή την υπηρεσία του εγώ συγκαταλέγω ότι δηλαδή, αν και ήταν πανίσχυρος  στην πόλη, φανερά τηρούσε πάρα πολύ τους νόμους. Γιατί ποιος θα ήθελε να μην υπακούει αν έβλεπε το βασιλιά να υπακούει (στους νόμους); Αυτός ακόμα και προς τους αντιπάλους του στην πόλη συμπεριφερόταν, όπως ακριβώς ο πατέρας στα παιδιά (του). Γιατί (τους) κακολογούσε από τη μια για τα σφάλματά τους, (τους) τιμούσε όμως αν έκαναν κάτι καλό και (τους) συμπαραστεκόταν, αν τύχαινε (σ' αυτούς) κάποια συμφορά, χωρίς να θεωρεί κανένα πολίτη εχθρό (του),  αλλά θέλοντας να επαινεί όλους και θεωρώντας κέρδος  να είναι όλοι σώοι και θεωρώντας ζημία αν κάποιος, έστω και ανάξιος, χανόταν.

ΜΕΡΟΣ Β'

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ:  πράττω: κάνω/ κατορθώνω/ επιτελώ/ διάγω, ζω/ καθιστώ

Αρχαία Ελληνική

Απλές λέξεις

ὁ  πρακτήρ:     αυτός που κάνει κάτι
πραγματώδης: κοπιώδης

Σύνθετες λέξεις

ἀντιπράττω: εναντιώνομαι

ἡ εὐπραξία: η καλή συμπεριφορά

ἀπρακτῶ: αδρανώ

ἀπράγμων: αυτός που αδρανεί

κοινοπραγῶ: κάνω κάτι από κοινού με κάποιον

ἡ κοινοπραγία: η ενασχόληση με κάτι από κοινού με κάποιον

πολυπραγμονῶ: ασχολούμαι με πολλά πράγματα

Αρχαία/ Νέα Ελληνική

Απλές λέξεις

ἡ πρᾶξις (-η): η ενέργεια, το επιτελούμενο έργο

τό πράγμα: άψυχο υλικό σώμα

πραγματεύομαι: (α.ε.) ασχολούμαι με κάτι/ (ν.ε.) εξετάζω κάτι σε βάθος
πραγματικός:     αληθινός

ὁ πραγματευτής: έμπορος, εμπορικός αντιπρόσωπος

ἡ πραγματεία:       επιμελής εργασία/ βιβλίο, μελέτη

τά  πεπραγμένα:             αυτά που έχουν γίνει

τό πρακτορεῖον (-ειο): (α.ε.) το γραφείο και το αξίωμα του φοροεισπράκτορα/ (ν.ε.) επαγγελματικό γραφείο εξυπηρέτησης
ὁ πράκτωρ:        (α.ε.) συλλέκτης φόρων/ (ν.ε.) πρόσωπο που φέρνει σε πέρας υποθέσεις άλλων

πρακτικός:         αυτός που αναφέρεται στην πράξη/ ο εμπειρικός

Σύνθετες λέξεις

διαπράττω: κάνω (κάτι κακό)
ἡ διάπραξις (-η): η πραγματοποίηση (κάποιου κακού)
εἰσπράττω: συγκεντρώνω χρήματα που οφείλονται

ἡ εἰσπραξις (-η): συγκέντρωση οφειλόμενων χρημάτων

συμπράττω: συνεργάζομαι σε κοινή προσπάθεια
ἡ σύμπραξις (-η): η συνεργασία

ἡ δυσπραγία: (α.ε.) κακή τύχη/ (ν.ε.) έλλειψη άνεσης στο βιοτικό επίπεδο

ἡ ἀπραξία: η αδράνεια
ἄπρακτος: ο αδρανής

πολυπράγμων: αυτός που ασχολείται με πολλά πράγματα
πολυπραγμοσύνη: η ενασχόληση με πολλά πράγματα

εἰσπράκτωρ (-ορας): αυτός που συγκεντρώνει οφειλόμενα χρήματα
ἔμπρακτος: αυτός που εκδηλώνεται με πράξεις

διαπραγματεύομαι: κάνω συνεννοήσεις

Νέα Ελληνική

Απλές λέξεις

πραγματικότητα: η πραγματική κατασταση, ο αντικειμενικός κόσμος

πράγματι: πραγματικά, αληθινά
πραγμάτωση: πραγματοποίηση

πραγμάτευση: ενασχόληση
πραματευτής: γυρολόγος

πραμάτεια: το εμπόρευμα του πραματευτή

Σύνθετες λέξεις

πραγματογνώμονας: πρόσωπο με ειδικές επιστημονικές ή τεχνικές γνώσεις  που καλείται να γνωμοδοτήσει για ένα θέμα

πραγματοποιώ:       κάνω κάτι πραγματικότητα
πραγματοποίηση:    το να κάνεις κάτι πραγματικότητα
διαπραγμάτευση:     συνεννόηση

κοινοπραξία:  ένωση επιχειρήσεων
πραξικόπημα: βίαιη κατάληψη της εξουσίας
εχθροπραξίες: εχθρικές ενέργειες



πηγή https://www.slideshare.net/georgiadimitropoulou75/7-16456116

πηγή https://www.slideshare.net/georgiasofi/ss-11922347

Β' τάξη, 7η ενότητα, Ένας στοργικός ηγέτης

Ξενοφῶν, Ἀγησίλαος 7.1-3

 ΠΗΓΗ http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%

20arxaia/metafraseis%20b%20gym/b07xm.htm

  ΕΝΟΤΗΤΕΣ  1η ενότητα  2η ενότητα  3η ενότητα  4η ενότητα  5η ενότητα  6η ενότητα  7η ενότητα  8η ενότητα  9η ενότητα  10η ενότητα  11η ενότητα  12η ενότητα  13η ενότητα  14η ενότητα  15η ενότητα  16η ενότητα  17η ενότητα  18η ενότητα 

Λίγα λόγια για το κείμενο

Ο Αθηναίος Ξενοφώντας εξυμνεί τον Σπαρτιάτη Αγησίλαο, έναν χαρισματικό ηγέτη που, αν και χωλός, λόγω των στρατιωτικών ικανοτήτων του, ήταν αποδεκτός απ' όλους τους Έλληνες.

Απ' όλες τις αρετές του ως ηγέτη, θα πρέπει να τονίσουμε κυρίως το ότι έζησε υποδειγματικά, για να γίνει παράδειγμα προς τους συμπολίτες του.

Αγαλματίδιο Σπαρτιάτη πολεμιστή από τη Δωδώνη
(530-510 π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων)

Εισαγωγικό σημείωμα

Η προσωπικότητα του βασιλιά της Σπάρτης Αγησιλάου (444-360 π.Χ.) άσκησε σημαντική επίδραση στον Αθηναίο ιστορικό Ξενοφώντα. Μέσα από το ομώνυμο έργο του τελευταίου αναδεικνύεται η προσωπικότητα ενός ηγέτη αποφασιστικού και αποτελεσματικού, συνάμα όμως εξαιρετικά στοργικού προς τους συμπολίτες του.

Ο Ξενοφώντας
   

Το κείμενο

Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Ἀγησίλαος, ὅπου ᾢετο τὴν πατρίδα τι
ὠφελήσειν, οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων ἀφίστατο, οὐ χρημά
των ἐφείδετο, οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐφασίζετο, ἀλλὰ καὶ βασι
λέως ἀγαθοῦ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε, τὸ τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖ
στα ἀγαθὰ ποιεῖν. Ἐν τοῖς μεγίστοις δέ ὠφελήμασι τῆς πατρίδος
 καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι αὐτοῦ, ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει φανε
ρὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύων. Τίς γὰρ ἄν ἠθέλησεν ἀπει
θεῖν ὁρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […] Ὅς καὶ πρὸς τοὺς διαφό
ρους ἐν τῇ πόλει ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας προσεφέρετο. Ἐλοιδο
ρεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς ἁμαρτήμασιν, ἐτίμα δ’ εἴ τι καλὸν πράτ
τοιεν, παρίστατο δ’ εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι, ἐχθρὸν μὲν οὐδένα
 ἡγούμενος πολίτην, ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων, σῴζεσθαι δὲ πά
ντας κέρδος νομίζων, ζημίαν δὲ τιθεὶς εἰ καί ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοι
το.

Όλο το κείμενο στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα 

Ερμηνευτικά σχόλια

Ἀγησίλαος: Διαδέχτηκε τον αδερφό του Άγη στον θρόνο της Σπάρτης
 (398 π.Χ.) και συνέχισε (από το 396 έως το 394 π.Χ.) τον πόλεμο
με τους Πέρσες σημειώνοντας μεγάλες επιτυχίες. Παρά τη σωματική
 αναπηρία του (ήταν χωλός), απολάμβανε ευρείας αποδοχής λόγω της
χαρισματικής προσωπικότητας και των στρατιωτικών ικανοτήτων του.

δυνατώτατος ὢν ἐν τῇ πόλει φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύ
ων: Ο Ξενοφών σχολιάζει ιδιαίτερα την υποδειγματική για τους πολίτες
 της Σπάρτης συμπεριφορά του Αγησιλάου. Εφαρμόζοντας την αρ
χή ότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να συνετίσεις κάποιον από τον
 παραδειγματισμό, ο Αγησίλαος επιδείκνυε συνέπεια στην τήρηση
των νόμων, ωθώντας έτσι και τους συμπολίτες του να πειθαρχούν στις
 αρχές της πόλης.

Ερωτήσεις

1. Τι θεωρούσε καθήκον του σωστού πολιτικού ο Αγησίλαος σύμφωνα
με τον Ξενοφώντα;

2. Πώς συμπεριφερόταν ο Αγησίλαος στους συμπολίτες του; Τι είδους
σχέση επιδίωκε να δημιουργήσει μαζί τους;

3. Θα μπορούσε ο Αγησίλαος να χαρακτηριστεί, εκτός από ηγέτης,
και «παιδαγωγός»; Ποια στοιχεία του κειμένου μπορούν να στηρίξουν
 αυτόν τον χαρακτηρισμό;

Διαβάζω το αρχαίο κείμενο και απαντώ σε ερωτήσεις κατανόησης, επιλο
γής
 από κατάλογο , 

Κατέβασε το αρχείο, για να γράψεις τη μετάφρασή σου: με λεξιλόγιο ,
χωρίς λεξιλόγιο 

Κατέβασε τη μετάφραση σε αρχείο  ή αν έχεις πρόβλημα με τους πολυ
το
νικούς χαρακτήρες σε αρχείο 

Άσκηση για τη μετάφραση, τύπου σύρε κι άσε 

Άσκηση για τη μετάφραση, επιλογής από κατάλογο 

Δες τη μετάφραση κάθε σειράς πατώντας στο
  ή
εμφάνισε - απόκρυψε όλη τη μετάφραση πατώντας
 

  Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Ἀγησίλαος,

  ὅπου ᾢετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν,

  οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων ἀφίστατο,

  οὐ χρημάτων ἐφείδετο, οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐφα
σίζετο,

  ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε,

  τὸ τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ ποιεῖν.

  Ἐν τοῖς μεγίστοις δέ ὠφελήμασι τῆς πατρίδος

  καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι αὐτοῦ,

  ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει

  φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις λατρεύων.

  Τίς γὰρ ἄν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν

  ὁρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […]

  Ὅς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ πόλει

  ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας προσεφέρετο.

  Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς ἁμαρτήμασιν,

  ἐτίμα δ’ εἴ τι καλὸν πράττοιεν,

  παρίστατο δ’ εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι,

  ἐχθρὸν μὲν οὐδένα ἡγούμενος πολίτην,

  ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων,

  σῴζεσθαι δὲ πάντας κέρδος νομίζων,

  ζημίαν δὲ τιθεὶς εἰ καὶ ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοιτο.

1. 
2. 
3. 
4. 
5. 
6. 
7. 
9. 
10. 
11. 
12. 
13. 
14. 
15. 
16. 

1. Ἅπαντες ἐπιστάμεθα 
2. ὅτι Ἀγησίλαος, ὅπου ᾤετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν  , οὐ πόνων
3.  ὑφίετο, 
4. οὐ κινδύνων ἀφίστατο, 
5. οὐ χρημάτων ἐφείδετο, 
6. οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐφασίζετο,
7.  
8. ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο 
9. ἔργον ἐνόμιζε (εἶναι), τὸ τοὺς 
10. ἀρχομένους ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ 
11. ποιεῖν. 
12. Ἐν τοῖς μεγίστοις δὲ ὠφελήμασι 
13. τῆς πατρίδος καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι
14.  αὐτοῦ, 
15. ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει 
16. φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις
17.  λατρεύων.
18. Τίς γὰρ ἄν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν ὁρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; 
19. Ὅς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ 
20. πόλει ὥσπερ πατὴρ (προσφέρε
21. ται) πρὸς παῖδας  προσεφέρετο.
22.  
23. Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς ἁμαρ
24. τήμασιν, 
25. ἐτίμα δ’ 
26. εἴ τι καλὸν πράττοιεν, 
27. παρίστατο δ’ ἐχθρὸν μὲν οὐδένα
28.  ἡγούμενος πολίτην, ἐπαινεῖν 
29. δὲ πάντας ἐθέλων, σῴζεσθαι δὲ πάντας κέρδος νομίζων, ζημίαν δὲ τιθεὶς  
30. εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι,
31. εἰ καὶ ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοιτο. 

Διαβάζω το αρχαίο κείμενο και απαντώ σε ερωτήσεις  κα τανόησης, επιλογής από κατάλογο  Κατέβασε το αρχείο, για να γράψεις τη μετάφρασή σου:  με λεξιλόγιο , χωρίς λεξιλόγιο  Κατέβασε τη μετάφραση σε αρχείο  ή αν έχεις πρό βλημα με τους πολυτονικούς χαρακτήρες σε αρχείο  Άσκηση για τη μετάφραση, τύπου σύρε κι άσε  Άσκηση για τη μετάφραση, επιλογής από κατάλογο
1	Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Ἀγησίλαος,
	ἅπαντες > του επθ. ἅπας, ἅπασα, ἅπαν = όλοι ἐπιστάμεθα > του ρ. ἐπίσταμαι = γνωρίζω, έχω  εμπειρία σε κάτι (πρβλ. επιστήμη, επιστήμονας)
2	ὅπου ᾤετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν,
	ᾤετο > πρτ. του ρ. οἴομαι = νομίζω, πιστεύω
3	οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων ἀφίστατο,
	ὑφίετο > οριστ. παρατ. του ρ. ὑφίεμαι = παύω, σταματώ (πρβλ. ύφεση) πόνος = κόπος (πρβλ. φιλόπονος) οὐ πόνων ὑφίετο = δεν έπαυε  να μοχθεί  ἀφίστατο > γ΄ εν. οριστ. παρατ. του ρ. ἀφίσταμαι  = αποφεύγω
4	οὐ χρημάτων ἐφείδετο, οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐ φασίζετο,
	ἐφείδετο > του ρ. φείδομαι = τσιγκουνεύομαι, λυ πάμαι (πρβλ. φειδωλός, φειδώ, αφειδώς) προὐφασίζετο > του ρ. προφασίζομαι = προφασί ζομαι, προβάλλω ως δικαιολογία Ο τύπος προὐφασίζετοπροήλθε από τη συναίρε ση του ο + ε (προ + ἐφασίζετο)
5	ἀλλὰ καὶ ἐνόμιζε τοῦτο ἔργον βασιλέως ἀγα θοῦ,
6	τὸ ποιεῖν τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖστα ἀγαθά.
	ποιεῖν > απρμφ. του ρ. ποιέω - ποιῶ = κάνω ἀρχομένους = μετχ. του ρ. ἄρχομαι = εξουσιάζο μαι τὸ ποιεῖντοὺς ἀρχομένους = δηλαδή να κάνει στους υπηκόους του ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ = όσο το δυνατόν περισσότε ρα καλά
7	Ἐν τοῖς μεγίστοις δὲ ὠφελήμασι τῆς πατρίδος
	μεγίστοις > ὁ μέγιστος, ἡ μεγίστη, τὸ μέγιστον >  υπερθ. βαθμός του επθ. ὁ μέγας ἡ μεγάλη, τὸ μέ γα ὠφέλημα = η ωφέλεια
8	καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι αὐτοῦ,
	καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι = και αυτό εδώ συγκαταλέγω  (πρβλ. θήκη, θέση, θέμα)
9	ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει
	δυνατώτατος ὤν = αν και ήταν πολύ ισχυρός
10	φανερὸς ἦν μάλιστα λατρεύων τοῖς νόμοις.
	φανερός ἦν μάλιστα λατρεύων = φανερά φρόντι ζε / υπηρετούσε σε μεγάλο βαθμό
11	Τίς γὰρ ἂν ἠθέλησενἀπειθεῖν
	τὶς = ερωτηματική αντωνυμία = ποιος ἄν ἠθέλησεν = θα ήθελε ἀπειθεῖν > του ρ. ἀπειθέω - ἀπειθῶ = απειθώ, δεν  υπακούω (πρβλ. απείθεια)
12	ὀρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […]
	ὀρῶν = μτχ. του ρ. ὁράω - ὁρῶ = βλέπω > βλέπο ντας
13	Ὅς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ πόλει
	ὅς, ἥ, ὅ = ο οποίος (μετά από ισχυρό σημείο στί ξης μπορεί να μεταφράζεται και σαν δεικτική: αυ τός) διαφόρους > του επθ. ὁ - ἡ διάφορος, τὸ διάφο ρον = ο αντίπαλος, ο πολιτικός αντίπαλος
14	προσεφέρετο ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας.
	ὥσπερ = όπως ακριβώς προσφέρομαι = συμπεριφέρομαι (πρβλ. προσφο ρά, πρόσφορο, πρόσφορος)
15	Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς ἁμαρτήμασιν,
	Ἐλοιδορεῖτο > του ρ. λοιδορέομαι, λοιδοροῦμαι  = κακολογώ τὸἁμάρτημα = το σφάλμα, η αδικία (πρβλ. αμαρ τωλός)
16	ἐτίμα δ' εἴ τι καλὸν πράττοιεν,
	ἐτίμα > γ΄ εν. οριστ. παρατ. του ρ. τιμάω, τιμῶ  = τιμούσε εἴ > εἰ > αν (κανονικά άτονο· εδώ παίρνει τον τόνο της αντωνυμίας που ακολουθεί) τι > αόρ. αντ. = κάτι πράττοιεν > γ' πληθ. ευκτ. του ρ. πράττω = κάνω
17	παρίστατο δ' εἴ τις συμφορὰ συμβαίνοι,
	παρίστατο > γ΄ εν. οριστ. παρατ. του ρ. παρίσταμαι = παραστεκόταν πρβλ. παράσταση, παραστατικός) συμβαίνοι > γ' εν. ευκτικής ενεστ. του ρ. συμβαίνω εἰσυμβαίνοι = αν παρουσιαζόταν
18	ἐχθρὸν μὲν οὐδένα ἡγούμενος πολίτην,
	ἡγούμενος = μτχ. του ρ. ἡγέομαι, ἡγοῦμαι = ηγούμαι, θεωρώ (πρβλ. ηγέτης, αφηγούμαι)
19	ἐθέλων δὲ ἐπαινεῖν πάντας,
20	νομίζων δὲ κέρδος σῴζεσθαι πάντας,
21	ζημίαν δὲ τιθεὶς εἰ καὶ ὁ μικροῦ ἄξιος ἀπόλοιτο.
	ζημίανδὲ τιθείς = θεωρώντας ζημιά ὁμικροῦἄξιος = ο ανάξιος εἰ καὶ ὁ μικροῦἄξιος = αν κάποιος, έστω και ανάξιος ἀπόλοιτο > ευκτ. αορ. του ρ. ἀπόλλυμαι = χάνομαι > χανόταν

Λεξιλογικός Πίνακας

Για τη λέξη πράττω

Για να βρεις τη σημασία των λέξεων του Λεξιλογικού Πίνακα πήγαι
νε στα λεξικά της Πύλης για την ελληνική γλώσσα ή χρησιμοποίησε
τους παρακάτω δεσμούς:

		Αρχαία Ελληνική / Νέα Ελληνική	Νέα Ελληνική
		ἡ πρᾶξις(-η) τό πρᾶγμα πραγματεύομαι = (α.ε.) ασχολούμαι με κάτι, (ν.ε.) εξετάζω κάτι σε βάθος πραγματικός ὁ πραγματευτής = έμπορος, εμπορικός αντιπρόσωπος ἡ πραγματεία τα πεπραγμένα τό πρακτόρειον = (α.ε.) το γραφείο και το αξίωμα του φοροεισπράκτορα, το πρακτορείο (ν.ε.) επαγγελματικό γραφείο εξυπηρέτησης ὁ πράκτωρ = (α.ε.) συλλέκτης φόρων, ο πράκτορας(ν.ε.) πρόσωπο που φέρνει σε πέρας υποθέσεις άλλων πρακτικός	πραγματικότητα πράγματι πραγμάτωση πραγμάτευση πραματευτής = γυρολόγος πραμάτεια = το εμπόρευμα του πραματευτή
		διαπράττω ἡ διάπραξις (-η) εἰσπράττω ἡ εἴσπραξις (-η) συμπράττω ἡ σύμπραξις (-η) ἡ δυσπραγία [= (α.ε.) η κακή τύχη, (ν.ε.) έλλειψη άνεσης στο βιοτικό επίπεδο] ἡ ἀπραξία [=η αδράνεια] ἄπρακτος πολυπράγμων πολυπραγμοσύνη εἰσπράκτωρ (εισπράκτορας) ἔμπρακτος διαπραγματεύομαι	πραγματογνώμονας, = πρόσωπο με ειδικές επιστημονικές ή τεχνικές γνώσεις που καλείται να γνωμοδοτήσει για ένα θέμα πραγματοποιώ πραγματοποίηση διαπραγμάτευση κοινοπραξία πραξικόπημα εχθροπραξίες

Χρησιμοποίησε τα σύμβολα % ή *  ή * πριν ή μετά από το κοσμ,
 π.χ πραγμ* πρακ*, για να βρεις τις παράγωγες και τις σύνθετες
λέξεις, καθώς και τη σημασία τους. Χρησιμοποιώντας τη σύνθετη α
ναζήτηση μπορείς να βρεις μόνο επίθετα ή μόνο ρήματα κ.τ.λ...

Όσες λέξεις δεν ξέρεις τι σημαίνουν πάτα το καλαθάκι που βρίσκεται
 αριστερά της λέξης. Αφού τις συγκεντρώσεις όλες πάτα το καλαθά
κι που βρίσκεται δεξιά από το πλαίσιο αναζήτησης. Αντίγραψέ τες
 σ' ένα έγγραφο του Word ή του OpenOffice. Μελέτησε προσεκτικά
 τα παραδείγματα.

Ασκήσεις

Σχολικού βιβλίου

• Να κατατάξετε τις παρακάτω παράγωγες των ρ. πράττω και
•  πραγματεύω λέξεις της α.ε. στην κατηγορία που ανήκουν (πρό
• σωπο που ενεργεί, κατάσταση, αποτέλεσμα ενέργειας κτλ.):
• Να συμπληρώσετε τις παρακάτω φράσεις με τις κατάλληλες λέ
• ξεις από τη β' στήλη του Λεξιλογικού Πίνακα
• Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ με τα συνώνυμά τους
•  στη στήλη Β΄
• Να βρείτε τη σημασιολογική διαφορά των λέξεων «πραγμάτω
• ση», «πραγμάτευση» και «διαπραγμάτευση» στη ν.ε.

Πρόσθετες ασκήσεις

• Να αντιστοιχίσεις τους ορισμούς με την κατάλληλη λέξη
• Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις με τις αντώνυμές τους
• Να αντιστοιχίσεις τις λέξεις με τις συνώνυμές τους
• Συμπλήρωσε τα κενά με την κατάλληλη λέξη

Κατέβασε τις πρόσθετες ασκήσεις σε αρχείο 

Διδάσκονται στην 11η ενότητα

Η γραμματική και το συντακτικό της ενότητας:

Η ευκτική ενεστώτα, μέλλοντα και αορίστου ε.φ. δε θα διδαχθεί.

2. Αναφορική αντωνυμία ὅς, ἥ, ὅ (= ο οποίος, η οποία, 
το οποίο) 

Ακολουθεί γενικά την κλίση των δευτερόκλιτων επιθέτων σε -ος, -η, -ον.

Αναφορική αντωνυμί α ὅς, ἥ, ὅ
Ενικός αριθμός
	αρσενι κό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	ὅς οὗ ᾧ ὅν -	ἥ ἧς ᾗ ἥν -	ὅ οὗ ᾧ ὅ -
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	οἵ ὧν οἷς οὕς -	αἵ ὧν αἷς ἅς -	ἅ ὧν οἷς ἅ -

Παρατηρήσεις

1. Δεν πρέπει να συγχέεται η αναφορική αντωνυμία με τους
ομόηχους τύπους του οριστικού άρθρου (ἥ ≠ ἡ, οἵ ≠ οἱ, αἵ ≠ αἱ)·
 οι τύποι της αναφορικής αντωνυμίας παίρνουν τόνο.

2. Όλες οι αναφορικές αντωνυμίες παίρνουν δασεία.

3. Κατά τον ίδιο τρόπο κλίνεται και η αναφορική αντωνυμία
ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ. Απλώς, στο τέλος κάθε τύπου προστίθεται
το μόριο -περ χωρίς να επηρεάζεται ο τονισμός.

2. Αναφορική αντωνυμία ὅστις, ἥτις, ὅ τι

Η αναφορική αντωνυμία ὅστις, ἥτις, ὅ,τι σχηματίζεται από την ανα
φορική ὃς και την αόριστη τίς. Κλίνεται και στα δύο μέρη της και
 τονίζεται πάντοτε το α΄ συνθετικό με τον τόνο που παίρνει και η α
πλή αναφορική αντωνυμία.

Αναφορική αντωνυμία ὅς, ἥ,  ὅ
Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	ὅστις οὗτινος και ὅτου ᾧτινι και ὅτῳ ὅντινα -	ἥτις ἧστινος ᾗτινι ἥντινα -	ὅ,τι οὗτινος και ὅτου ᾧτινι και ὅτῳ ὅ,τι -
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική Γενική Δοτική Αιτιατική Κλητική	οἵτινες ὧντινων οἷστισι(ν) οὕστινας -	αἵτινες ὧντινων αἷστισι(ν) ἅστινας -	ἅτινα ή ἅττα ὧντινων οἷστισι(ν) ἅτινα ή ἅττα -

Παρατηρήσεις

1. Ο τύπος ἅττα διαφέρει από τον αντίστοιχο τύπο της αόρι
στης αντωνυμίας, επειδή παίρνει δασεία, όπως όλες οι α
ναφορικές αντωνυμίες.

2. Το ουδέτερο της αναφορικής αντωνυμίας ὅστις, ἥτις, ὅ,τι
γράφεται ὅ,τι ή ὅ τι (πβ. ν.ε.: Ό,τι και να ζητήσεις, θα το
 κάνω για σένα).

Ασκήσεις

Σχολικού βιβλίου

• Να συμπληρώσετε τον κατάλληλο τύπο της αναφορι
• κής 
• αντωνυμίας ὅς, ἥ, ὅ στις παρακάτω προτάσεις
• Να συμπληρωθεί ο κατάλληλος τύπος των αντωνυμιών ὅσπερ και ὅστις, ώστε να συμφωνεί με τα ουσιαστικά
• Να εντοπίσετε και να αναγνωρίσετε γραμματικά τους τύπους ευκτικής των φράσεων. Κατόπιν να εξηγήσετε τι δηλώνουν:

Στο παρακάτω απόσπασμα ο Ξενοφών περιγράφει τη συνάντηση
 του Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησιλάου με τον Φαρνάβαζο, από την ο
ποί
α αναδεικνύονται οι διαφορές ανάμεσα στον λιτό σπαρτιατικό τρό
πο
 ζωής του Αγησιλάου και τον τρυφηλό τρόπο ζωής του Φαρνάβα
ζου.

Ἦν δέ τις Ἀπολλοφάνης Κυζικηνός, ὃς καὶ Φαρναβάζῳ ἐτύγχανεν
 ἐκ παλαιοῦ ξένος ὢν καὶ Ἀγησιλάῳ κατ' ἐκεῖνον τὸν χρόνον ἐξενώ
θη. Οὗτος οὖν εἶπε πρὸς τὸν Ἀγησίλαον ὡς οἴοιτο συναγαγεῖν
 αὐτῷ ἂν εἰς λόγους περὶ φιλίας Φαρνάβαζον. Ὡς δ' ἤκουσεν
 αὐτοῦ, σπονδὰς λαβὼν καὶ δεξιὰν παρῆν ἄγων τὸν Φαρνάβαζον εἰς
συγκείμενον χωρίον, ἔνθα δὴ Ἀγησίλαος καὶ οἱ περὶ αὐτὸν τριάκο
ντα χαμαὶ ἐν πόᾳ τινὶ κατακείμενοι ἀνέμενον· ὁ δὲ Φαρνάβαζος
ἧκεν ἔχων στολὴν πολλοῦ χρυσοῦ ἀξίαν. Ὑποτιθέντων δὲ αὐτῷ τῶν
θεραπόντων ῥαπτά, ἐφ' ὧν καθίζουσιν οἱ Πέρσαι μαλακῶς, ᾐσχύνθη
 ἐντρυφῆσαι, ὁρῶν τοῦ Ἀγησιλάου τὴν φαυλότητα· κατεκλίθη
οὖν καὶ αὐτὸς ὥσπερ εἶχε χαμαί. Καὶ πρῶτα μὲν ἀλλήλους χαί
ρειν προσεῖπαν, ἔπειτα τὴν δεξιὰν προτείναντος τοῦ Φαρναβά
ζου ἀντιπρούτεινε καὶ ὁ Ἀγησίλαος. Μετὰ δὲ τοῦτο ἤρξατο λόγου ὁ
 Φαρνάβαζος· καὶ γὰρ ἦν πρεσβύτερος

Ξενοφῶν, Ἑλληνικά 4.1.29-31

Μετάφραση

Και υπήρχε κάποιος Απολλοφάνης από την Κύζικο, που τύχαινε
να είναι και φίλος από φιλοξενία με το Φαρνάβαζο από παλιά
και εκείνη την εποχή έγινε φίλος με τον Αγησίλαο. Αυτός, λοι
πόν, είπε στον Αγησίλαο ότι πίστευε πως θα μπορούσε να φέρει
 σ' αυτόν για συνομιλίες περί φιλίας το Φαρνάβαζο. Και όταν
τον άκουσε, αφού έκαναν συμφωνία και χειραψία, εμφανίστηκε
 οδηγώντας το Φαρνάβαζο στο συμφωνημένο τόπο, όπου λοι
πόν ο Αγησίλαος και οι τριάντα στρατιώτες που ήταν γύρω του,
 περίμεναν καθισμένοι κάτω στο χορτάρι· κι ο Φαρνάβαζος είχε
έρθει φορώντας ενδυμασία ίσης αξίας με πολύ χρυσάφι. Κι α
φού τοποθέτησαν κάτω γι' αυτόν οι υπηρέτες κεντητά μαξιλά
ρια, πάνω στα οποία οι Πέρσες κάθονται μαλακά, ντράπηκε
 για τον τρυφηλό τρόπο ζωής του, βλέποντας την απλότητα του
 Αγησιλάου· κάθισε, λοιπόν, κι αυτός κάτω, όπως ακριβώς ή
ταν. Και στην αρχή αντάλλαξαν χαιρετισμό, έπειτα, όταν πρότε
ινε ο Φαρνάβαζος το δεξί χέρι, το πρότεινε με τη σειρά του και
 ο Αγησίλαος. Μετά απ' αυτό ο Φαρνάβαζος άρχισε να μιλάει
γιατί ήταν μεγαλύτερος στην ηλικία.

Γλωσσικά σχόλια
Κυζικη νός	από την Κύζικο (στην Προποντίδα της Μ. Ασίας)
ἔ στω	είναι
ξέ νος	φίλος από φιλοξενία
ἐξενώ θη	έγινε φίλος
οἴοιτο (ευκτ. ενεστ. ρ. οἴο μαι)	θεωρούσε, νόμιζε
συναγαγεῖν (απαρ. αορ. β’ ρ. συνάγω) αὐτῷ ἂν εἰς  λό γους	ότι θα μπορούσε να φέρει σε αυτόν για συνομιλίες
σπονδὰς  λα βὼν  κ αὶ  δε ξι άν	αφού έκαναν συμφωνία και χειραψία
παρῆν ἄγων	εμφανίστηκε οδηγώντας
εἰς συγκείμενον χωρίον	στον συμφωνημένο τόπο
ἔνθα	όπου
οἱ περὶ αὐτὸν τριάκοντα	τριάντα στρατιώτες που ήταν μαζί του
χαμαὶ ἐν πόᾳ τινὶ κατακείμενοι	καθισμένοι κάτω στο χορτάρι
ἧκεν ἔχων στολήν	είχε έρθει φορώντας ενδυμασία
ὑποτιθέντων (μτχ. ενεστ. ρ. ὑποτίθημι) τῶν θεραπόντων	αφού τοποθέτησαν κάτω οι υπηρέτες
ῥαπτά	κεντητά μαξιλάρια
ἐφ’ ὧν	πάνω στα οποία
ᾐσχύνθη ἐντρυφῆσαι	ντράπηκε για τον τρυφηλό τρόπο ζωής του
τὴν φαυλότητα	την έλλειψη πολυτέλειας, την απλότητα
ἀλλήλους χαίρειν προσεῖπαν (οριστ. αορ. ρ. προσαγορεύω)	αντάλλαξαν χαιρετισμό
πρεσβύτερος	μεγαλύτερος στην ηλικία

Ερωτήσεις

1. Με βάση το παραπάνω απόσπασμα, πώς θα χαρακτηρίζατε τον Αγησίλαο; Με ποια μέθοδο ο Ξενοφών δίνει έμφαση σε αυτά τα χαρακτηριστικά του;

2. Ποιος, κατά τη γνώμη σας, είναι ο κοινός θεματικός άξονας ανάμεσα στο παραπάνω απόσπασμα και το κείμενο της Eνότητας;