Η ΑΦΗΓΗΣΗ:ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ,Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ -ΕΚΘΕΣΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΑΦΗΓΗΣΗ

 Είναι η πράξη επικοινωνίας με την οποία παρουσιάζεται προφορικά ή γραπτά ένα γεγονός ή μια σειρά γεγονότων, πραγματικών η μυθοπλαστικών.
Η αφήγηση είναι μια διαδικασία την οποία συναντάμε συχνά στην καθημερινή μας ζωή και προϋποθέτει τη συμμετοχή του πομπού, του δέκτη και του μηνύματος.
Η αφήγηση μπορεί να είναι: μυθοπλαστική(κυριαρχεί η φαντασία και ο μύθος και συνδέεται κυρίως με τη λογοτεχνία), ιστορική(εξιστορούνται γεγονότα του παρελθόντος και συναντάται κυρίως σε βιβλία ιστορίας), ρεαλιστική ( εξιστορούνται σύγχρονα του αφηγητή γεγονότα και συνδέεται με καθημερινές συζητήσεις και την ειδησεογραφία).
Η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη, όταν ο αφηγητής συμμετέχει στην εξιστόρηση των γεγονότων και  αφηγείται σε α πρόσωπο και τριτοπρόσωπη, όταν ο αφηγητής δε συμμετέχει στην εξιστόρηση των γεγονότων και αφηγείται σε γ πρόσωπο. 
Ο αφηγητής έχει τη δυνατότητα να αφηγηθεί τα γεγονότα με χρονολογική σειρά ή να αρχίσει την εξιστόρηση από τη μέση της ιστορίας, να βρει μια ευκαιρία και να παρουσιάσει στη συνέχεια αυτά που συνέβησαν στην αρχή.

Δομή της αφήγησης 

1. Ο τόπος και ο χρόνος της αφήγησης.
2. Οι ήρωες δηλαδή τα πρόσωπα που συμμετέχουν στην αφήγηση. Ο τόπος, ο χρόνος και οι ήρωες αποτελούν τον προσανατολισμό σύμφωνα με τους 
   Labov & Waletzky (1967).
3. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ήρωες.
4.  Οι δυσκολίες που υπάρχουν στην επίλυση του προβλήματος.
5. Οι προσπάθειες και η δράση των ηρώων για την επίλυση του προβλήματος.
6. Τα αποτελέσματα της προσπάθειας των ηρώων.
7. Τυχόν απρόοπτα γεγονότα.
8. Η κορύφωση της δράσης. ( τα στοιχεία 3,4,5,6,7,8 αποτελούν την περιπέτεια σύμφωνα με τους Labov & Waletzky (1967).
9. Η αξιολόγηση: η κρίση του αφηγητή για το νόημα της ιστορίας.
10. Η λύση του προβλήματος.
11. Η κατάληξη: στερεότυπες καταληκτικές φράσεις, επιμύθιο.

Η γλώσσα της αφήγησης

1. Οι χρόνοι της αφήγησης είναιπαρελθοντικοί, κυρίως ο Αόριστος που συμβάλλει στην ακρίβεια και στην επιτάχυνση του αφηγηματικού χρόνου.
2. Μερικές φορές χρησιμοποιείται και ο Παρατατικός για να δηλώσει μεγαλύτερη διάρκεια των συμβάντων.
3. Η αφήγηση μπορεί να γίνεται και  σε χρόνο Ενεστώτα ο οποίος δίνει ζωντάνια, αμεσότητα και παραστατικότητα στο κείμενο.
4. Χρησιμοποιούνται συνδετικές λέξεις και φράσεις που δηλώνουν τις σχέσεις αιτιότητας (επειδή, αφού, ενώ, καθώς, έτσι, διότι, γιατί.....) και τις σχέσεις χρονικής συνάφειας(ύστερα, μετά, στη διάρκεια, έπειτα, ταυτόχρονα....).
5.  Κυριαρχούν ρήματα που δηλώνουν κίνηση, αλλαγή, επαφή, απομάκρυνση, αίτηση, παροχή και τα παρόμοια ("περιπέτεια"/ λύση) ή αντίληψη, κρίση, βούληση, συναισθήματα και τα παρόμοια (προσανατολισμός / αξιολόγηση), γιατί στην πρώτη περίπτωση αποδίδονται οι ενέργειες των "ηρώων", ενώ στη δεύτερη τα σχόλια του αφηγητή για τη συμπεριφορά των "ηρώων"

Πηγή: http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/discourse/2_1_3/index.html

ΠΗΓΗ:http://alexgger.blogspot.com/2013/06/blog-post_11.html

ΠΗΓΗ:https://www.slideshare.net/atzikakou/ss-4471518


































ΠΗΓΗ :https://www.slideshare.net/akis71/ss-34175045

ΑΦΗΓΗΣΗ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΠΗΓΗ:http://vprassas.blogspot.com/2011/01/blog-post_4184.html

Β.  ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΗΓΗΣΗ ότι:

1.      Αφήγηση είναι η γραπτή ή προφορική παρουσίαση – εξιστόρηση ενός γεγονότος ή μιας σειράς γεγονότων – εξελίξεων – συμβάντων, είτε πραγματικών είτε φανταστικών. Η αφήγηση οργανώνεται με άξονα το χρόνο, αλλά οι καταστάσεις συνδέονται αιτιολογικά μεταξύ τους,

2.      Η οργάνωση της αφήγησης. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος με τον οποίο οργανώνεται και δομείται ένα αφηγηματικό κείμενο στηρίζεται στους εξής τρεις άξονες: πληροφορίες, δράση, λύση. Ειδικότερα, ο δομικός σκελετός ενός αφηγηματικού κειμένου μπορεί να είναι:

α. Γενικές πληροφορίες (έχει θέση Προλόγου) για:

·         το γεγονός (ή τα γεγονότα ή την ιστορία) που θέλουμε να αφηγηθούμε,

·         το λόγο για τον οποίο θέλουμε να αφηγηθούμε το γεγονός αυτό ή το σκοπό αυτής της αφήγησης,

·         τους ήρωες, τα πρόσωπα που συμμετέχουν στην αφήγηση,

·         το χώρο όπου εκτυλίσσονται τα γεγονότα,

·         το χρόνο κατά τον οποίο διαδραματίζονται.

β. Η δράση (έχει θέση Κύριου Μέρους), δηλαδή:

·         η αφετηρία – έναρξη της ιστορίας / αφήγησης (από ποιο γεγονός ή κατάσταση ξεκίνησε η ιστορία που θα αφηγηθούμε),

·         η εξέλιξη της ιστορίας / αφήγησης (πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα, με ποια σειρά και με ποια σχέση μεταξύ τους) και

·         η έκβασή – το αποτέλεσμα – η κατάληξη της ιστορίας / αφήγησης (πώς δηλαδή τελείωσε η ιστορία, τι έγινε στο τέλος).

γ. Η λύση (έχει θέση Επιλόγου), η κρίση δηλαδή του αφηγητή για το νόημα της ιστορίας που παρουσίασε.

5.         Η συνοχή ενός αφηγηματικού κειμένου διασφαλίζεται καταρχήν με τη σωστή οργάνωση της αφήγησης καθώς και με τη χρήση των κατάλληλων λεκτικών μέσων σύνδεσης.

Ειδικότερα, η συνοχή ενός αφηγηματικού κειμένου επιτυγχάνεται με:

  

α) Συνδετικές (διαρθρωτικές) λέξεις οι οποίες κατά βάση δηλώνουν χρονικές και αιτιολογικές σχέσεις μεταξύ των γεγονότων. Τέτοιες λέξεις είναι κυρίως:

·         σύνδεσμοι, επιρρήματα ή προθετικά σύνολα που δηλώνουν χρόνο (χρονική σειρά, ακολουθία, διάρκεια κ.λπ. των γεγονότων), π.χ. «αρχικά, στην αρχή, πρώτα, μετά, ύστερα, κατόπιν, όταν, πριν, εντωμεταξύ, στη συνέχεια, στη διάρκεια, παράλληλα, ταυτόχρονα, στο τέλος  κ.λπ.», 

·         λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν αιτιολογικές σχέσεις μεταξύ των γεγονότων (σχέσεις αιτίου – αποτελέσματος), π.χ. «επειδή, αφού, εξαιτίας, καθώς, για το λόγο αυτό, έτσι, το αποτέλεσμα ήταν, με συνέπεια να, κ.λπ.».

·         Αλλά και άλλες συνδετικές λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν:

-        γενικευτική ή ειδικότερη αναφορά, π.χ. «γενικότερα, ειδικότερα, πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στο, κ.λπ.»,

-        προσθήκη / συμπλήρωση / πρόσθεση, π.χ. «επίσης, και, επιπλέον, παράλληλα, ακόμη, στην αρχή, στη συνέχεια, κ.λπ.»,

-        αντίθεση, προκειμένου να αποδώσουν τις τυχόν αντιθετικές σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ των γεγονότων της περιγραφής, π.χ. «όμως, ωστόσο, αλλά, αντίθετα, παρόλα αυτά, κ.λπ.»,

-        επεξήγηση, π.χ. «δηλαδή, με άλλα λόγια, για να γίνω σαφέστερος, κ.λπ.»,

-        υπόθεση – προϋπόθεση, π.χ. «αν, άμα, με την προϋπόθεση ότι, σαν, κ.λπ.»,

-        παράδειγμα, π.χ. «για παράδειγμα, λόγου χάρη, κ.λπ.»,

-        βεβαίωση, π.χ. «βέβαια, φυσικά, αναμφισβήτητα, κ.λπ.»,

-        έμφαση, π.χ. «και κυρίως, κατά κύριο λόγο, πρέπει να τονιστεί, κ.λπ.» 

-        τελικό συμπέρασμα - συγκεφαλαίωση, προκειμένου να διατυπώσουμε κρίσεις σχετικές με κάποια συμπεράσματα που προκύπτουν από τη διαδικασία της αφήγησης, π.χ. «το συμπέρασμα που προκύπτει, λοιπόν, από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα, συμπερασματικά, κ.λπ.».

β) Επανάληψη (αναδίπλωση) μιας λέξης ή φράσης που προαναφέρθηκε (π.χ. «[…] και μετά τον χτύπησε. Τον χτύπησε τόσο δυνατά ώστε …»).

γ) Επανάληψη (αναδίπλωση) της λέξης που προσδιορίζει την ιστορία της αφήγησης ή είναι η ίδια η ιστορία (το γεγονός) + κάποιο προσδιοριστικό (αντωνυμία), π.χ. αν η αφήγηση αναφέρεται σε ένα ατύχημα:  «[…]. Η ιστορία αυτή …/ Το γεγονός αυτό… / Το ατύχημα αυτό…».

δ) Τη χρήση συνώνυμων ή συγγενικών (ή συνυπώνυμων, υπερώνυμων) λέξεων ή φράσεων για κάποια λέξη που προαναφέρθηκε ή που είναι λέξη-κλειδί + κάποιο προσδιοριστικό (αντωνυμία), π.χ. αν η ιστορία αναφέρεται σε κάποιο «ατύχημα» μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη φράση «ατυχές περιστατικό» («[…]. Ένα τέτοιο ατυχές περιστατικό …»).  

     

6.         Τα χαρακτηριστικά της γλώσσας της αφήγησης:

·         Κύριο γραμματικό γνώρισμα της αφήγησης είναι, όπως προαναφέρθηκε, οι συνδετικές λέξεις ή φράσεις που δείχνουν τη χρονική σειρά-συνάφεια των γεγονότων (π.χ. «αρχικά, ύστερα, κατά τη διάρκεια, εκείνη τη στιγμή» κ.λπ.), αλλά και την αιτιολογική τους σχέση (π.χ. «επειδή, αφού, εξαιτίας, καθώς» κ.λπ.).

·         Τα ρήματα στην αφήγηση. Το αφηγηματικό κείμενο, επειδή αποτελεί εξιστόρηση της δράσης κάποιων προσώπων-ηρώων, εμπεριέχει δράση και εξέλιξη και γι’ αυτό αξιοποιεί πολύ το ρήμα.

-        Χρησιμοποιεί, έτσι, κυρίως ρήματα δράσης (τρέχω, πέφτω, συναντώ, χτυπώ, αγωνίζομαι κ.λπ.) και ρήματα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων (σκέφτομαι, νομίζω, αναρωτιέμαι, αισθάνομαι, νιώθω, χαίρομαι, λυπάμαι, φοβάμαι κ.λπ.).

-        Σημαντικό ρόλο στην αφήγηση παίζουν και οι χρόνοι των ρημάτων. Τα ρήματα στην αφήγηση βρίσκονται συνήθως σε παρελθοντικούς χρόνους (παρατατικό και αόριστο). Ο βασικός χρόνος της αφήγησης είναι ο αόριστος, αφού αυτός είναι ο χρόνος της ιστορίας και της διήγησης γεγονότων και, μέσω της συνοπτικής διάστασης που έχει, αποδίδει την ακολουθία των γεγονότων και επιταχύνει την αφήγηση. Ωστόσο, στην αφήγηση συχνά χρησιμοποιείται και ο παρατατικός με την εξακολουθητική διάρκεια που έχει, ο οποίος χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να δώσουμε μεγαλύτερη διάρκεια στα γεγονότα που αφηγούμαστε.

-        Μερικές φορές, όμως, ο πομπός επιλέγει τον ενεστώτα ή ακόμη και το μέλλοντα για να αφηγηθεί γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν. Όταν χρησιμοποιεί τον ενεστώτα επιθυμεί να φέρει το γεγονός πιο κοντά στη χρονική στιγμή της αφήγησης και να κάνει το λόγο του πιο άμεσο, παραστατικό και ζωντανό, ενώ χρησιμοποιεί το μέλλοντα για να αφηγηθεί γεγονότα που έγιναν μετά από κάποια άλλα που ήδη έχει παρουσιάσει σε παρελθοντικούς χρόνους ή σε ενεστώτα.

7.      Μέσα στην αφήγηση μπορεί να υπάρχουν και άλλοι εκφραστικοί τρόποι. Μπορεί να υπάρχει διάλογος ή εσωτερικός μονόλογος των ηρώων, ο οποίος κυρίως δείχνει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις των ηρώων, κάνοντας την αφήγηση πιο άμεση και ζωντανή. Μπορεί, επίσης, να υπάρχει και περιγραφή, η οποία είναι απαραίτητη για να παρουσιαστεί ο «χώρος» της αφήγησης ή τα πρόσωπα και τα χαρακτηριστικά των ηρώων, κάνοντας έτσι την αφήγηση πιο παραστατική. 

αφηγηματικές τεχνικές - αφηγηματικοί τρόποι

ΠΗΓΗ :https://www.slideshare.net/kotsiele/ss-39255452

ΑΦΗΓΗΣΗ

ΠΗΓΗ :http://2stav-glossa.blogspot.com/2016/12/blog-post_5.html

Πράξη επικοινωνίας με την οποία παρουσιάζεται- εξιστορείται  προφορικά ή γραπτά, ένα γεγονότος ή μια σειρά γεγονότων, περιστατικών, περιπετειών,  πραγματικών ή φανταστικών που έγιναν κάτω από ορισμένες συνθήκες  και πήραν μέρος σ’ αυτά ένα ή ορισμένα πρόσωπα.

Πομπός      →                           Μήνυμα      →                        Δέκτης                       

(αφηγητής)                (αφηγηματικό περιεχόμενο)        (αποδέκτης αφήγησης)                                                 

    –Η αφήγηση  οργανώνεται με άξονα το χρόνο , αλλά οι καταστάσεις συνδέονται αιτιολογικά μεταξύ τους.

Είδη αφήγησης

          α. Η μυθοπλαστική αφήγηση, στην οποία κυριαρχούν τα πλασματικά γεγονότα  

             (παραμύθι, μυθιστόρημα, διήγημα..)

          β. Η ιστορική αφήγηση , η  οποία συνδέεται με την παρουσίαση γεγονότων του

              παρελθόντος και συναντάται κυρίως στην ιστορία.

          γ. Η ρεαλιστική αφήγηση, η οποία συνδέεται με την παρουσίαση πραγματικών

              γεγονότων (δημοσιογραφική είδηση, μαρτυρία κάποιου)

           δ. Η μεικτή αφήγηση, στην οποία η ρεαλιστική αφήγηση συμπλέκεται με τη μυθοπλασία (ιστορικό μυθιστόρημα, μυθιστορηματική βιογραφία..)

Αφηγηματικά κείμενα θεωρούνται επίσης, εκτός από τα πεζά, και το έμμετρο αρχαίο και νεότερο έπος, οι μπαλάντες κ.ά. (ομηρικά έπη, ιπποτικά μεσαιωνικά μυθιστορήματα, κρητικό θέατρο, παραλογές όπως «Του νεκρού αδελφού», «Της Άρτας το γιοφύρι» κ.ά.).

 Κάθε είδος αποβλέπει σε ορισμένο σκοπό (πληροφοριακό, διδακτικό, ψυχαγωγικό κτλ.)

        ΑΦΗΓΗΣΗ - ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΦΗΓΗΣΗΣ

   Αφήγηση: είναι η γραπτή ή προφορική

Δομή της αφήγησης: 

 πρόλογος: γεγονός, λόγος αφήγησης ,τόπος, χρόνος, πρόσωπα

                          (γενικές πληροφορίες)

                                                                       

 κύριο μέρος: έναρξη της ιστορίας, εξέλιξη (ποια η σειρά και η σχέση των γεγονότων μεταξύ τους) η κατάληξη - το αποτέλεσμα της  ιστορίας                          (δράση)                                                                         

                                                      

επίλογος: γενική εντύπωση, η κρίση  του αφηγητή για  το νόημα της ιστορίας που παρουσίασε   (λύση)

                                                      

Αλληλουχία αφήγησης : τα γεγονότα παρουσιάζονται με τη χρονολογική τους σειρά ήμε αναδρομικές αφηγήσεις ή με νύξεις σε γεγονότα που θα συμβούν στο μέλλον.

Συνοχή αφηγηματικού κειμένου :χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι συνεκτικοί δείκτες:

·        διαρθρωτικές λέξεις που δείχνουν τη χρονική σειρά των γεγονότων (πχ. αρχικά, κατά τη διάρκεια. εκείνη η στιγμή )αλλά και την αιτιολογική τους σχέση (πχ .επειδή, αφού, εξαιτίας)

·        επανάληψη μιας λέξης ή φράσης που προαναφέρθηκε

·         χρήση συνωνύμων ή συγγενικών λέξεων ή φράσεων για κάποια λέξη (πχ ένα τέτοιο περιστατικό..)

Γλώσσα αφήγησης : ρήματα δράσης και ρήματα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων (σκέφτομαι, αισθάνομαι, νιώθω, χαίρομαι…)

Οι χρόνοι των ρημάτων που χρησιμοποιούνται είναι :

Παρελθοντικοί : (Παρατατικός για μεγαλύτερη διάρκεια στα γεγονότα που αφηγούμαστε,

                        Αόριστος για συνοπτική διάσταση αφήγησης με ακρίβεια και επιτάχυνση)

Παροντικοί:  (Ενεστώτας για ζωντανή ,άμεση και παραστατική αφήγηση)

Ιστορικός  Ενεστώτας: (χρήση ενεστώτα για γεγονότα που αναφέρονται στο παρελθόν, ώστε ο λόγος να είναι πιο ζωντανός και παραστατικός)

Πρόσωπο αφήγησης: η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη όταν ο αφηγητής συμμετέχει στα γεγονότα και τριτοπρόσωπη , όταν ο αφηγητής δε συμμετέχει στην εξιστόρηση των γεγονότων.

ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ…..

     ⇛Αφηγούμαι ένα περιστατικό που μ’ ενδιαφέρει, ή που τουλάχιστον      

        προσπαθώ να το παρουσιάσω ως ενδιαφέρον στους αναγνώστες μου. 

    ⇛Οργανώνω την αφήγησή μου καθορίζοντας τα βασικά της στοιχεία (τόπος, 

       χρόνος, χαρακτήρες της ιστορίας και ο τρόπος που λειτουργούν σ΄αυτό

⇛Οργανώνω την κλιμάκωση της αφήγησής μου και την τελική έκβασή της.⇛

⇛Αποφεύγω τις άχρηστες λεπτομέρειες που μπορεί να κουράσουν και να αποπροσανατολίσουν τον αναγνώστη. Επιλέγω  μόνο όσες λεπτομέρειες εξυπηρετούν το σκοπό της αφήγησής μου.

⇛Προσέχω το χρόνο των ρημάτων και τη συνέπειά μου ως προς τη χρήση του. Αποφεύγω τις επαναλήψεις ρημάτων και προσπαθώ να επιτύχω λεξιλογικό πλούτο στην αφήγησή μου.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ:

➤Ποιο είναι το γεγονός της αφήγησης;

➤Πού συνέβη; Πότε συνέβη;

➤Κάτω από ποιες συνθήκες συνέβη; (πώς) – τι το προκάλεσε;

➤Ποια άλλα πρόσωπα συμμετείχαν;

➤Τι αξίζει να συμπεριλάβω στην αφήγησή μου;

➤Ποια ήταν η δική μου συμμετοχή σε ο, τι συνέβη;

➤Ποια ήταν η τελική έκβαση και οι συνέπειές της ;

➤Ποια είναι τα συναισθήματα- σκέψεις –εντυπώσεις που μου προκάλεσε

ΠΗΓΗ :https://slideplayer.gr/slide/12075063/

Αφήγηση μιας ιστορίας έχουμε όταν παρουσιάζουμε γεγονότα 

με μια ορισμένη σειρά.

https://anoixtosxoleio.weebly.com/alphaphi942gammaetasigmaeta.

html

• Τα γεγονότα μπορεί να είναι πραγματικά ή φανταστικά.
• Η αφήγηση μπορεί να είναι προφορική ή γραπτή.
• Όταν η αφήγηση είναι γραπτή, την ονομάζουμε αφήγημα. Το αφήγημα μπορεί να είναι πεζό κείμενο ή έμμετρο κείμενο (ποίημα, τραγούδι).

Αφηγηματικά κείμενα

ΜΑΞΙΜ, ΤΟ ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟ ΚΟΡΑΚΙ

Μαξίμ, το μονόφθαλμο κοράκι

Μια μέρα, το μονόφθαλμο κοράκι, ξυπνώντας, σκέφτηκε πως ήταν γεννημένος αρχηγός.

Άνοιξε το μοναδικό του μάτι και είδε να στέκονται πάνω στα κλαριά ένα σωρό κοράκια που είχαν αποκοιμηθεί γύρω του. Κάποια είχαν το κεφάλι σκυμμένο, τα φτερά αναμαλλιασμένα και βρόμικα, άλλα είχαν ράμφος που έσταζε, άλλα πάλι ήταν εξαθλιωμένα, έτοιμα να πέσουν: μια πραγματική στρατιά κακομοίρηδων. Πώς θα καταλάμβανε μ’ αυτή τη στρατιά το οργωμένο χωράφι, που ήταν από χτες στα χέρια των γλάρων; Ποτέ δε θα τα κατάφερναν, αν δεν έκανε κάτι ο ίδιος ο Μαξίμ, κι ας ήταν μονόφθαλμος.

Προσπάθησε λοιπόν να ταρακουνήσει λίγο όλους αυτούς τους τεμπέληδες, να τους δώσει κουράγιο και να κεντρίσει την εξυπνάδα τους, που, σίγουρα, δεν υστερούσε από των γλάρων, που είχαν έρθει να τους πάρουν τα σκουλήκια τους. Δεν κατάφερε τίποτα. Αυτοί οι ανόητοι δεν απαντούσαν καν στις ερωτήσεις του, δεν κουνιούνταν, δεν ήθελαν να ξυπνήσουν.
Προκειμένου να έχει μια στρατιά ηλιθίων, ας είχε καλύτερα μια στρατιά από όμορφους γλάρους με γοητευτική περπατησιά, σκέφτηκε ο Μαξίμ. «Έστω κι αν είναι εχθροί μας, θα καταφέρουμε να συνεννοηθούμε». Αποφάσισε να γίνει αρχηγός των γλάρων. «Επιπλέον» σκέφτηκε «είμαι μαύρος και θα ξεχωρίζω εύκολα».

Μόλις έφτασε πάνω από το χωράφι, τον έδιωξαν αμέσως οι τρελαμένοι, νευρικοί γλάροι και δεν μπόρεσε ούτε καν να πατήσει στη γη.

«Καλά πάμε να δούμε τα σπουργίτια!» σκέφτηκε τότε. «Τα σπουργίτια είναι παιδιά, χρειάζονται αρχηγό και, με το μέγεθός μου, θα επιβληθώ εύκολα».

Τα σπουργίτια δεν είχαν καμία όρεξη να έχουν αρχηγό. Δεν του έδωσαν καν σημασία. Ξαναγύρισε λοιπόν στους συντρόφους του, τα κοράκια.

Ένα νεαρό κοράκι, με ανοιχτόχρωμο ακόμη ράμφος, έβγαζε λόγο. Τα άλλα, που είχαν πια ξυπνήσει, άκουγαν.

Κι ο Μαξίμ σκέφτηκε πως η μπογιά του είχε πια περάσει.

Η σχολική τσάντα που μιλάει

Κάθε βράδυ ο γιος μου, πριν πάει για ύπνο, βάζει σε τάξη την τσάντα του. Ή, για να είμαι ακριβής, πετάει μέσα βιβλία, τετράδια, κασετίνες, γόμες και στυπόχαρτα, αλλά εκείνος αυτή τη διαδικασία τη λέει «τακτοποιώ την τσάντα μου». Και δεν ξέρει πως, μόλις κλείσουν τα μάτια του και τα γλυκά φαντάσματα του ύπνου αρχίσουν να χορεύουν γύρω απ’το μαξιλάρι του, τα αντικείμενα μες στη σάκα ζωντανεύουν, τεντώνονται όπως κι εμείς κάθε πρωί, χαιρετιούνται κι αρχίζουν να μιλάνε. 

Το στυπόχαρτο έχει τσαλακωθεί και θέλει να ισιώσει τα αυτάκια του στις τέσσερις άκρες και παραπονιέται:

– Αγαπημένοι μου φίλοι, σήμερα συναντήθηκα με όλα τα χρώματα. Ο αφέντης μας με γέμισε με ζητωκραυγές για κάποιον Κόππι Φάουστο, και μάλιστα τον έγραψε Κόπι, με ένα πι. Κοιτάξτε με, σας παρακαλώ, μοιάζω με λίστα από εκλογικό κατάλογο!

– Παραπονιέσαι κι εσύ; επεμβαίνει το βιβλίο της Ιστορίας και Γεωγραφίας. Για κάνε μου τη χάρη και ρίξε μια ματιά στις σελίδες μου. Ο αγαπημένος μας τύραννος έβαλε μουστάκια με το στυλό του στον Καρλομάγνο, πρόσθεσε ένα λοφίο στο καπέλο του Τζότο και σχεδίασε μια μύγα στη μύτη τον Χριστόφορου Κολόμβου. Ύστερα τράβηξε μια γραμμή στην πορεία τον ποταμού Πάδου και τον έκανε να φτάνει ως την Τεργέστη, κι ακόμα έφτιαξε μια γέφυρα από βάρκες ανάμεσα στη Σικελία και τη Σαρδηνία. Σωστή επανάσταση σας λέω.

– Αυτό δεν είναι τίποτα, μουρμουρίζει το βιβλίο της Γλώσσας. Δείτε, παρακαλώ, προσεκτικά τη σελίδα 45: όλα τα Ο έχουν βαφτεί κόκκινα, όλα τα Α πράσινα, όλα τα Ε κίτρινα. Στη σελίδα 57, ποιος ξέρει γιατί, ο νεαρός μας έχει σχεδιάσει το κεφάλι ενός φιδιού που το σώμα του διασχίζει τη σελίδα 58 και 59 και η ουρά του καταλήγει στη σελίδα 60. Είναι, λέει, ένας κροταλίας. Ίσως γι’ αυτό να τον έχει γεμίσει με κουδουνάκια.

– Δείτε πώς έχει μασήσει την ωραία μου άκρη, λέει το στυλό.

– Έχει ξεφλουδίσει όλο μου το καφέ χρώμα, παραπονιέται το μολύβι.
Εγώ, που είμαι ο πατέρας του ενόχου, τα ακούω όλα αυτά μπερδεμένος. Θα ’θελα να ξυπνήσω το γιο μου και να τον βάλω να ακούσει πώς μιλάνε γι’ αυτόν, αλλά ακριβώς εκείνη τη στιγμή η τσάντα ανοίγει και δύο τετράδια, ένα με γραμμές κι ένα με τετραγωνάκια, έρχονται σαν επιτροπή να μου παρουσιάσουν με επισημότητα τα αιτήματά τους.

– Εσείς πιθανόν να μη φταίτε, μου λέει ευγενικά το τετράδιο με τατετραγωνάκια. Σε κάθε περίπτωση, αυτά είναι τα αιτήματά μας. Σας παρακαλούμε να τα μεταβιβάσετε στο γιο σας.

Μου δίνουν ένα γραμμένο φύλλο χαρτί και ξαναμπαίνουν στην τσάντα.Το φύλλο λέει: «Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι διαμαρτυρόμαστε έντονα για τις αγριότητες που ζούμε καθημερινά. Και ζητούμε τα εξής: 

1) Το αφεντικό μας να σταματήσει να μας γεμίζει ζήτω, σχέδια, ψεύτικα μουστάκια και άλλα παράνομα σχέδια, όσα δηλαδή δεν προβλέπει το σχολικό πρόγραμμα.

2) Να υποσχεθεί την ακεραιότητα των στυλό και των μολυβιών και να σταματήσει να μασάει τις άκρες τους.

3) Τα μαρκαδοράκια να μπαίνουν στην κασετίνα και όχι πεταμένα άτακτα ανάμεσα στα υπόλοιπα πράγματα. Ακόμα και σήμερα το πρωί το βιβλίο της Γεωγραφίας τραυματίστηκε από αδέσποτο μαρκαδοράκι.

Αν τα αιτήματά μας δεν ικανοποιηθούν, θα κάνουμε τα πάντα ώστε το αφεντικό μας να μείνει στην ίδια τάξη.

Υπογραφή: το Πρόχειρο, το Τετράδιο των Μαθηματικών, το Τετράδιο των Εργασιών, το Μολύβι και τα λοιπά και τα λοιπά».
Αύριο το πρωί θα βάλω το γιο μου να διαβάσει αυτό το φύλλο. Ελπίζω να μη χρειαστεί να ξανακούσω τέτοιου είδους παράπονα.

Τζάνι Ροντάρι, Παραμύθια σαν πλατύ χαμόγελο, εκδ. Μεταίχμιο

Ο ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ

Ένας γέρος αγρότης ήθελε οι γιοι του να συνεχίσουν καταπώς έπρεπε το δικό του μόχθο, όταν αυτός θα πέθαινε. Τους κάλεσε, λοιπόν, ενώ ψυχορραγούσε και τους είπε: «Παιδιά μου, σε λίγο αφήνω το μάταιο τούτο κόσμο. Έκρυψα κάτι στο αμπέλι και θέλω να ψάξετε να το βρείτε, όταν εγώ κλείσω τα μάτια μου. Αν το κάνετε, θα βρείτε όλα όσα είχα να σας δώσω».
Οι γιοι νόμισαν πως ο πατέρας τους εννοούσε κάποιο θησαυρό κρυμμένο στο αμπέλι, κι έτσι, μόλις πέθανε, πήραν τις αξίνες τους κι έσκαψαν το χωράφι σπιθαμή προς σπιθαμή. Δεν μπόρεσαν να βρουν κανένα ίχνος θησαυρού, όμως το καλοκαίρι, επειδή είχαν οργώσει τόσο προσεκτικά όλο τον αμπελώνα, είχαν την πιο πλούσια σοδειά σταφύλι.

Οι Μύθοι του Αισώπου, εκδ. Παπαδόπου

λος

Grégoire Solotareff, 

Φθινοπωρινές ιστορίες, 

εκδ. 

Με

ταίχ

μι

ο

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1.https://anoixtosxoleio.weebly.com/uploads/8/4/5/6/8456554/afigisi1.pdf

2.https://anoixtosxoleio.weebly.com/uploads/8/4/5/6/8456554/afigisi1.pdf

Αφήγηση

https://filologika.gr/lykio/a-lykiou-2/neoelliniki-glossa/afigisi/

Αφήγηση Α’ Λυκείου

Ορισμός της Αφήγησης

Αφήγηση ονομάζεται η παρουσίαση μιας σειράς γεγονότων, είτε πραγματικών είτε πλασματικών (επινοημένων). Καθώς αποτελεί μια πράξη επικοινωνίας, η αφήγηση προϋποθέτει έναν πομπό (τον αφηγητή) και ένα δέκτη (τον ακροατή / αναγνώστη). Ο αφηγητής φροντίζει να δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες για τον τόπο, το χρόνο, τα πρόσωπα και τα πιθανά αίτια των γεγονότων. Η έκταση της αφήγησης ποικίλει από μια φράση (π.χ. «Πήγα, υπέγραψα και έφυγα») μέχρι ένα πολυσέλιδο / πολύωρο κείμενο (π.χ. η αφήγηση σε ένα μυθιστόρημα).

Αφηγηματικό Περιεχόμενο και Αφηγηματική Πράξη

• Τα γεγονότα και οι πράξεις των προσώπων που συνιστούν μια ιστορία αποτελούν το αφηγηματικό περιεχόμενο.
• Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται τα γεγονότα μιας ιστορίας αποτελεί την αφηγηματική πράξη.

Το ίδιο αφηγηματικό περιεχόμενο (δηλαδή τα ίδια γεγονότα) μπορεί να παρουσιαστεί σε διαφορετικές αφηγηματικές πράξεις (δηλαδή με διαφορετικό τρόπο), ανάλογα με τις επιδιώξεις του αφηγητή. Για παράδειγμα, η διάσωση ενός ναυαγού θα αποδοθεί με διαφορετικό τρόπο από ένα ναυαγοσώστη στην υπηρεσιακή αναφορά, από ένα δημοσιογράφο που «καλύπτει» το γεγονός και από ένα συγγραφέα που εμπνεύστηκε από το ίδιο περιστατικό.

Ανάλογα με τους δέκτες της αφήγησης, η γλώσσα του αφηγητή ποικίλει. Παραδείγματος χάρη, ο ίδιος αφηγητής μιλάει διαφορετικά, όταν απευθύνεται σε παιδιά, και διαφορετικά, όταν απευθύνεται σε ενήλικες. Επίσης, η αφηγηματική γλώσσα παρουσιάζει ποικιλία ανάλογη με τον ίδιο τον αφηγητή (μορφωτικό επίπεδο, καταγωγή, κοινωνική τάξη, ηλικία, φύλο, επάγγελμα κ.ά.).

Αφηγηματικά Είδη- Ύφος και Σκοπός

Κάθε αφηγηματικό είδος αποβλέπει σε έναν ιδιαίτερο σκοπό. Συγκεκριμένα:

Συνοψίζοντας, μια αφήγηση μπορεί να στοχεύει:

• στην πληροφόρηση της κοινής γνώμης.
• στην καταγραφή και/ή στη μετάδοση προσωπικών εμπειριών.
• στην πρόκληση ορισμένων επιθυμητών αντιδράσεων και ενεργειών.
• στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών.

Τα αφηγηματικά είδη διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες με κριτήριο τη σχέση τους προς την πραγματικότητα. Ειδικότερα:

Το ύφος της αφήγησης ποικίλει ανάλογα με:

• το αφηγηματικό είδος
• τον πομπό της αφήγησης
• το δέκτη της αφήγησης
• τον επιδιωκόμενο σκοπό

Έτσι, το αφηγηματικό ύφος μπορεί να είναι επίσημο, αυστηρό, οικείο, 
γλαφυρό, λογοτεχνικό, εξομολογητικό, επιστημονικό, αντικειμενικό, υποκειμενι
κό, απλό, επιτηδευμένο κ.ά.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!

Σε μια λογοτεχνική αφήγηση δεν πρέπει να συγχέεται ο συγγραφέας, ένα πραγματικό
 πρόσωπο που υπάρχει έξω από το κείμενο, με τον αφηγητή, ένα πλασματικό πρό
σωπο που υφίσταται μόνο μέσα στο πλαίσιο του λογοτεχνικού κειμένου. Βέβαια, είναι
 δυνατό να εντοπίζονται στο χαρακτήρα του αφηγητή αυτοβιογραφικά στοιχεία του
 συγγραφέα, οπότε τα δύο πρόσωπα προσομοιάζουν / ταυτίζονται.

Ανάλογα με το βαθμό της συμμετοχής του στα γεγονότα της αφήγησης, διακρίνονται
δύο τύποι αφηγητή:

α) ο πρωταγωνιστής ή ο αυτόπτης μάρτυρας, ο οποίος συμμετέχει ενεργά στα γεγονότα και αφηγείται σε α΄ ρηματικό πρόσωπο (π.χ. αυτοβιογραφία, ημερολόγιο, απομνημονεύματα, κατάθεση μάρτυρα).

β) ο αμέτοχος παρατηρητής των γεγονότων, ο οποίος αφηγείται σε γ΄ ρηματικό πρόσωπο (π.χ. ιστοριογραφία, ρεπορτάζ, ιστορικό μυθιστόρημα).

Οπτική Γωνία Αφηγητή

Ανάλογα με την οπτική γωνία του αφηγητή, δηλαδή

• την άμεση ή έμμεση γνώση του για τα γεγονότα
• τη συναισθηματική του φόρτιση
• τον τρόπο σκέψης του
• το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα

επιλέγονται τα γεγονότα που θα συμπεριληφθούν στην αφήγηση (αφηγηματικό υλικό).

Η οπτική γωνία στη λογοτεχνική αφήγηση

Ο αφηγητής εστιάζει στα δρώμενα από μια ορισμένη σκοπιά / θέση. Η θέση αυτή, όπως και ο ίδιος ο αφηγητής, ορίζεται από τον συγγραφέα. Επομένως, η οπτική γωνία στη λογοτεχνία αποτελεί μια αφηγηματική τεχνική. Η αφήγηση μπορεί να γίνει από τις εξής σκοπιές:

1. αφήγηση με μηδενική εστίαση: ο αφηγητής δεν έχει κάποια συγκεκριμένη οπτική γωνία (εστίαση μηδέν), αλλά βλέπει τα δρώμενα καθολικά, από όλες τις θέσεις (αφηγητής – Θεός). Επιπλέον, γνωρίζει τα πάντα για τα πρόσωπα της ιστορίας, ακόμη και τις πιο ενδόμυχες σκέψεις τους. Η απόλυτη αυτή γνώση τον καθιστά έναν παντογνώστη αφηγητή.
2. αφήγηση με εσωτερική εστίαση: ο αφηγητής είναι πρόσωπο της ιστορίας (εστίαση εκ των έσω) και, ως εκ τούτου, έχει περιορισμένη γνώση των πραγμάτων (αφηγητής – άνθρωπος). Συγκεκριμένα, γνωρίζει όσα ακριβώς ξέρουν και τα υπόλοιπα πρόσωπα της ιστορίας.
3. [αφήγηση με εξωτερική εστίαση: ο αφηγητής, είτε είναι πρόσωπο της ιστορίας είτε όχι, έχει μηδαμινή γνώση των πραγμάτων. Στην πραγματικότητα, γνωρίζει λιγότερα από όσα ξέρουν τα υπόλοιπα πρόσωπα της ιστορίας.]

Σε ένα αφηγηματικό κείμενο, η εστίαση και ο αφηγητής ενδέχεται να μεταβάλλονται ανάλογα με τις επιδιώξεις του συγγραφέα. Ο θεωρητικός της λογοτεχνίας Genette ονομάζει το φαινόμενο αυτό «εναλλαγές στην εστίαση».

Αφηγηματικοί Τρόποι

Το αφηγηματικό υλικό μπορεί να παρουσιαστεί με δύο τρόπους, την αφήγηση και το διάλογο.

• Αφήγηση: ο συγγραφέας θέτει έναν αφηγητή, ο οποίος διηγείται τα γεγονότα και μεταδίδει σε πλάγιο λόγο τα λόγια των ηρώων.
• Διάλογος: ο συγγραφέας «δίνει το λόγο» στα πρόσωπα της ιστορίας. Στην πραγματικότητα, μιμείται τα λόγια τους και τα αποδίδει σε ευθύ λόγο. Με αυτό τον τρόπο, ενισχύονται η αληθοφάνεια και η ζωντάνια του έργου και τα γεγονότα λαμβάνουν άμεσα χώρα.

Σαφέστατα, δεν αποκλείεται η εναλλαγή των δύο παραπάνω τρόπων στο ίδιο λογοτεχνικό έργο, οπότε γίνεται λόγος για τον μεικτό τρόπο.

Αφηγηματικός Χρόνος

Η έννοια του χρόνου αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της αφήγησης και απαντά πολύπλευρα σε όλες τις πτυχές της. Κατ’ αρχήν, εντοπίζονται δύο βασικά χρονικά επίπεδα: ο εξωκειμενικός / εξωτερικός χρόνος και ο εσωκειμενικός / εσωτερικός χρόνος.

Ως επικοινωνιακή πράξη, η αφήγηση (μήνυμα) μεταδίδεται από τον αφηγητή (πομπό) και προσλαμβάνεται από κάποιον ακροατή ή αναγνώστη (δέκτη) σε χρόνο που δε σχετίζεται με αυτό καθ’ εαυτό το αφηγηματικό κείμενο (εξωκειμενικός χρόνος). Καθένας από τους τρεις αυτούς παράγοντες της αφηγηματικής επικοινωνίας τοποθετείται σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Έτσι, ο εξωκειμενικός χρόνος της αφήγησης διακρίνεται σε τρία μέρη:

• στο χρόνο των γεγονότων: η εποχή / η χρονική στιγμή κατά την οποία διαδραματίζονται τα γεγονότα της αφήγησης.
• στο χρόνο του πομπού: η εποχή / η χρονική στιγμή κατά την οποία ο αφηγητής αφηγείται τα γεγονότα. [ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Δεν πρέπει να συγχέεται ο χρόνος του αφηγητή με τον χρόνο του συγγραφέα, καθώς οι δυο τους ενδέχεται να ζουν σε διαφορετικές εποχές. Για παράδειγμα, ένας σύγχρονος συγγραφέας μπορεί να τοποθετεί τον αφηγητή του έργου του στην προ Χριστού εποχή. Συνεπώς, ορθότερο είναι να κάνουμε λόγο για πομπό-αφηγητή και πομπό-συγγραφέα.]
• στο χρόνο του δέκτη: η εποχή / η χρονική στιγμή κατά την οποία ο δέκτης (ακροατής / αναγνώστης) ακούει ή διαβάζει την αφήγηση.

Παραδείγματος χάρη, τα ομηρικά έπη γράφτηκαν τον 8ο-7ο αι. π.Χ. (χρόνος του πομπού-συγγραφέα), αναφέρονται στην εποχή του 12ου αι. π.Χ. (χρόνος των γεγονότων) και οι ραψωδίες τους ακούγονται ή διαβάζονται από την εποχή που γράφτηκαν μέχρι σήμερα (χρόνος του δέκτη).

Προφανώς, στην άμεση προφορική αφήγηση ο χρόνος του πομπού-αφηγητή ταυτίζεται με το χρόνο του δέκτη. Από την άλλη πλευρά, στη γραπτή αφήγηση ο χρόνος του δέκτη είναι πάντοτε μεταγενέστερος από αυτόν του πομπού.

Επιπρόσθετα, σε μια αφήγηση πραγματικών γεγονότων (π.χ. ιστορική αφήγηση) ο χρόνος του πομπού καθίσταται πάντα μεταγενέστερος από το χρόνο των γεγονότων. Αντίθετα, σε μια αφήγηση φανταστικών γεγονότων ο χρόνος του πομπού μπορεί να είναι μεταγενέστερος, σύγχρονος ή προγενέστερος του χρόνου των γεγονότων [προγενέστερος στην περίπτωση που τα γεγονότα τίθενται στο μέλλον (π.χ. σε περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας)].

Παράλληλα, η έννοια του χρόνου εντοπίζεται μέσα στο κείμενο της αφήγησης. Ο εσωκειμενικός / εσωτερικός χρόνος διαιρείται σε:

• χρόνο της ιστορίας: η χρονική σειρά, η διάρκεια και η συχνότητα των γεγονότων που συνιστούν την ιστορία μιας αφήγησης.
• χρόνο της αφήγησης: η χρονική σειρά, η διάρκεια και η συχνότητα, κατά τις οποίες ο αφηγητής διηγείται τα γεγονότα μιας αφήγησης.

• Σύγκριση του χρόνου της ιστορίας με το χρόνο της αφήγησης ως προς τη χρονική σειρά.

Παρ’ όλο που τα γεγονότα εκτυλίσσονται με μια ορισμένη χρονική σειρά / τάξη, ο αφηγητής παραβιάζει συχνά τη χρονική ακολουθία και εξιστορεί τα γεγονότα με αναχρονίες:

• αναδρομική αφήγηση (ανάληψη): η ανάκληση ενός γεγονότος προγενέστερου χρονικά από το σημείο της ιστορίας στο οποίο βρισκόμαστε σε μια συγκεκριμένη στιγμή.
• πρόδρομη αφήγηση (πρόληψη): η πρόωρη αφήγηση ενός μελλοντικού γεγονότος.

• Σύγκριση του χρόνου της ιστορίας με το χρόνο της αφήγησης ως προς τη διάρκεια.

Αναπόφευκτα, η διάρκεια των γεγονότων σε πραγματικό χρόνο δε συμπίπτει απόλυτα με την έκταση της αφήγησης. Άλλοτε τα γεγονότα παρουσιάζονται συνοπτικά και άλλοτε με εξαντλητικές λεπτομέρειες. Συνεπώς, η αφήγηση εξελίσσεται είτε πιο γρήγορα από την ιστορία (επιτάχυνση) είτε πιο αργά (επιβράδυνση) ή με τον ίδιο ακριβώς ρυθμό.

• Επιτάχυνση: ο αφηγητής συμπυκνώνει το χρόνο και παρουσιάζει συνοπτικά (με λίγα λόγια / σε λίγες αράδες) γεγονότα που εκτυλίσσονται σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος της αφήγησης έχει μικρότερη διάρκεια από το χρόνο της ιστορίας. Η μέγιστη επιτάχυνση απαντά στην έλλειψη, όπου αποσιωπάται εντελώς ένα τμήμα της ιστορίας. Σαφώς, η περιληπτική και σύντομη αφήγηση χρησιμοποιείται για την εξιστόρηση ήσσονος σημασίας γεγονότων.
• Επιβράδυνση: ο αφηγητής παρουσιάζει αναλυτικά (με εξαντλητικές λεπτομέρειες) γεγονότα που εκτυλίσσονται σε μικρότερο χρονικό διάστημα. Έτσι, ο χρόνος της αφήγησης καταλαμβάνει μεγαλύτερη χρονικά έκταση από το χρόνο της ιστορίας. Η μέγιστη επιβράδυνση συναντάται στην παύση, όπου ο χρόνος της ιστορίας «παγώνει» και ο αφηγητής καταφεύγει σε σχόλια, σκέψεις, περιγραφές και κάθε άλλου είδους παρεκβάσεις. Προφανώς, ο αφηγητής εμμένει στις λεπτομέρειες και παρουσιάζει εκτενέστερα τα στοιχεία εκείνα που θεωρεί σημαντικότερα.
• Ισοχρονία: ο αφηγητής παρουσιάζει τα γεγονότα σε χρονική διάρκεια ίση με τον πραγματικό χρόνο της ιστορίας. Συνεπώς, ο χρόνος της αφήγησης και ο χρόνος της ιστορίας συμπίπτουν. Ισοχρονία εντοπίζεται κυρίως στους διαλόγους και στους εσωτερικούς μονολόγους (σκηνή).

• Σύγκριση του χρόνου της ιστορίας με το χρόνο της αφήγησης ως προς τη συχνότητα.

Η συχνότητα στην αφηγηματική οργάνωση σχετίζεται με την επανάληψη ενός γεγονότος μέσα στην ιστορία και μέσα στην αφήγηση. Διακρίνονται τέσσερεις βασικές περιπτώσεις:

• Ο αφηγητής διηγείται μια φορά αυτό που στην ιστορία συνέβη μια φορά (μοναδική αφήγηση).
• Ο αφηγητής διηγείται x φορές αυτό που στην ιστορία συνέβη x φορές (πολυμοναδική αφήγηση).
• Ο αφηγητής διηγείται περισσότερες φορές αυτό που στην ιστορία συνέβη μια φορά (επαναληπτική αφήγηση).
• Ο αφηγητής διηγείται μια φορά αυτό που στην ιστορία συνέβη περισσότερες φορές (θαμιστική αφήγηση).

Στην επαναληπτική αφήγηση, το ίδιο γεγονός δεν παρουσιάζεται κάθε φορά πανομοιότυπα. Η εκάστοτε επανάληψη γίνεται με διαφορετικό τρόπο, ύφος και προοπτική, εξυπηρετώντας ανάλογα τις επιδιώξεις του αφηγητή.

Περιγραφή και Αφήγηση

Διάκριση της περιγραφής από την αφήγηση

Συχνά, τα όρια μεταξύ περιγραφής και αφήγησης συγχέονται. Για παράδειγμα, όταν παρουσιάζουμε μια διαδικασία (π.χ. τη συναρμολόγηση ενός γραφείου) ή μια λειτουργία (π.χ. τη λειτουργία της μηχανής του αυτοκινήτου), αναφερόμαστε δυναμικά στην εξέλιξή τους μέσα στο χρόνο. Στο πρώτο παράδειγμα, στην παρουσίαση της διαδικασίας συναρμολόγησης ενός γραφείου, φανερώνεται το πώς πρέπει να ενεργήσουμε, προκειμένου να ενώσουμε μεταξύ τους τα διάφορα κομμάτια και να φτιάξουμε το γραφείο. Στην άλλη περίπτωση, όπου αναλύεται η λειτουργία της μηχανής του αυτοκινήτου, γίνεται αναφορά στο πώς ενεργούν τα διάφορα μέρη της μηχανής με αποτέλεσμα την κίνηση του οχήματος. Τα στοιχεία δείχνουν ότι και οι δύο περιπτώσεις συνιστούν αφήγηση. Παρ’ όλα αυτά, όταν οι ενέργειες που παρουσιάζονται είναι τυποποιημένες και επαναλαμβανόμενες, και συνεπώς αποτελούν βασικά γνωρίσματα του «αντικειμένου» (: της διαδικασίας ή της λειτουργίας), εντάσσονται στο είδος της περιγραφής.

Η περιγραφή μέσα στην αφήγηση

Μερικές φορές, η περιγραφή και η αφήγηση συνυπάρχουν μέσα στο ίδιο κείμενο. Μάλιστα, αυτό μπορεί να παρατηρηθεί ακόμη και σε μία μόνο περίοδο. Παραδείγματος χάρη,  «Ο Νίκος, αφού επισκέφτηκε τους γονείς του, έφυγε βιαστικά με το καινούργιο του αυτοκίνητο (αφήγηση), ένα κόκκινο VW με γυαλιστερή επιφάνεια, μεγάλες ζάντες και σκούρα τζάμια» (περιγραφή).

Με την παρεμβολή μιας περιγραφής σε ένα αφηγηματικό κείμενο, ο συγγραφέας επιδιώκει τους εξής στόχους:

• Σκιαγράφηση των προσώπων της αφήγησης.
• Στήσιμο του σκηνικού μέσα στο οποίο δρουν τα πρόσωπα.
• Διευκρίνιση σημείων της αφήγησης με άμεσες ή έμμεσες πληροφορίες.
• Μετάβαση από το ένα αφηγηματικό μέρος στο άλλο.
• Επιβράδυνση της αφηγηματικής πλοκής —αφού με την περιγραφή «παγώνει» ο αφηγηματικός χρόνος— και επομένως, πρόκληση αγωνίας στον αναγνώστη / ακροατή.
• Προσφορά αισθητικής απόλαυσης.