https://www.lifo.gr/team/pinakothiki/33992
Τα σχέδια του Δημοσθένη Κοκκινίδη για την Οδύσσεια Πηγή: www.lifo.gr
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
1. Αρχαία Ελληνικά (Μτφρ.) Ομηρικά έπη: Οδύσσεια, Α΄ Γυμνασίου, Μετάφραση: Δ. Ν.
Μαρωνίτης των Μαρίας Σαμαρά – Κωνσταντίνου Τοπούζη 2017. Βιβλίο μαθητή.
2. Αρχαία Ελληνικά (Μτφρ.) Ηροδότου ιστορίες Α΄ Γυμνασίου Mετάφραση: Hλίας Σ.
Σπυρόπουλος της Ζωής Σπανάκου, 2017. Βιβλίο μαθητή.
3. Αρχαία Ελληνικά (Μτφρ.) Ομηρικά έπη: Ιλιάδα Β΄ Γυμνασίου, Μετάφραση Ιάκωβος
Πολυλάς της Ζωής Σπανάκου 2017. Βιβλίο μαθητή.
4. Αρχαία Ελληνικά (Μτφρ.). Αρχαία Ελλάδα. Ο τόπος και οι άνθρωποι (Ανθολόγιο) Β΄
Γυμνασίου των Θεόδωρου Στεφανόπουλου και Ελένης Αντζουλή 2017. Βιβλίο μαθητή.
5. Δραματική Ποίηση. Ευριπίδη Ελένη Γ΄ Γυμνασίου, Mετάφραση: Τάσος Ρούσσος των Ν.
Δεσύπρη, Δ. Παπαγεωργακάκη κ.ά. 2017. Βιβλίο μαθητή.
6. Ανθολόγιο Φιλοσοφικών κειμένων Γ΄ Γυμνασίου των Α. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη, Χ.
Σακελλίου, Ε. Λεοντσίνη 2017. Βιβλίο μαθητή.
ΠΗΓΗ :https://filologika.gr/wp-content/uploads/2017/10/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%AC%CF%86%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CE%93%CF%85%CE%BC%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF-%CE%A4%CF%81%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%A4%CE%AC%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CF%82_filologikaGR.pdf
Σημαντικές Επισημάνσεις
Θεωρώντας ότι το μάθημα έχει ανάγκη ανανέωσης για να υπάρξουν καλύτερα μαθησιακά
αποτελέσματα, στον ενδεικτικό προγραμματισμό που ακολουθεί επιδιώκεται οι
μαθητές/τριες:
να αντιληφθούν ότι τα κείμενα από μετάφραση ανήκουν στην αρχαία ελληνική
γραμματεία και όχι στη νεοελληνική.
να αποκτήσουν επίγνωση της ιδιοτυπίας που παρουσιάζει η αρχαία γραμματεία και
στη μορφή και στο ιδεολογικό της περιεχόμενο.
να μυηθούν σταδιακά, στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οργανώνεται το
κείμενο και να προχωρήσουν στην ερμηνεία του.
να προσεγγίζουν τα κείμενα σε όσο γίνεται μεγαλύτερη έκταση, με τη βοήθεια του
απολύτως απαραίτητου υπομνηματισμού.
να ανακαλύψουν τις ενδιάμεσες γέφυρες που ενώνουν την εποχή μας με την εποχή
των κειμένων.
να δημιουργούν ομαδοσυνεργατικά το διάγραμμα του κειμένου, εννοιολογικούς
χάρτες κ.ά.
να αξιοποιούν κριτικά τα κείμενα αναφοράς (τα κείμενα των σχολικών εγχειριδίων)
αλλά και κείμενα υποστηρικτικά τα οποία φιλοξενούνται στο διαδίκτυο (κριτικός
γραμματισμός).
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΟΥΣ/ΣΤΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
Θα διδαχθούν η Ομήρου Οδύσσεια και οι Ηροδότου Ιστορίες σύμφωνα με το Αναλυτικό
Πρόγραμμα Σπουδών.
Α. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ: ΟΔΥΣΣΕΙΑ
1. Το βιβλίο Ομηρικά Έπη: Οδύσσεια θα διδαχθεί δύο (2) ώρες την εβδομάδα (σε
συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο/η εκπαιδευτικός το επιθυμεί και καταστεί δυνατό) από τον
Σεπτέμβριο έως το τέλος Φεβρουαρίου.
2. Κατά τη διδακτική πράξη περιορίζεται ο αριθμός των ενοτήτων που θα διδαχθούν
αναλυτικά και προτείνεται σε μεγάλο βαθμό η απλή ανάγνωση, ώστε οι μαθητές/τριες
μέσα από την αφήγηση να μπορούν να χαρούν το ομηρικό έργο, για το οποίο έχουν ήδη
πληροφορίες από το Δημοτικό. Η αισθητική απόλαυση του κειμένου από τους/τις
μαθητές/τριες πρέπει να είναι από τους κύριους στόχους του διδάσκοντος. Ο πυκνός
υπομνηματισμός σε κάθε ενότητα του σχολικού βιβλίου δε θα πρέπει να είναι σε βάρος του
ίδιου του κειμένου και των ιδεών που εμπεριέχει. Οι σημειώσεις που βρίσκονται στο κάτω
μέρος κάθε κειμένου καλό είναι να χρησιμοποιούνται από τον εκπαιδευτικό με φειδώ και
όπου είναι απαραίτητο.
3. Το βοηθητικό υλικό (εικόνες, παράλληλα κείμενα) αξιοποιείται με μέτρο κατά τη
διδασκαλία των ενοτήτων και κατά την κρίση του/της εκπαιδευτικού. Οι διδακτικές
προτάσεις που παρατίθενται πιο κάτω είναι μόνο ενδεικτικές. Αξιοποιήσιμο βοηθητικό
υλικό περιλαμβάνεται και στο εμπλουτισμένο βιβλίο του μαθητή:
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A115/461/3014,12200/
4. Η εισαγωγή αξιοποιείται διδακτικά κατά τη διδασκαλία του ομηρικού κειμένου και όχι
ανεξάρτητα.
5. Τα εισαγωγικά σημειώματα των ραψωδιών αποτελούν στοιχεία αναφοράς κατά την
επεξεργασία, δηλαδή αξιοποιούνται, αλλά δεν απομνημονεύονται ούτε αποτελούν
εξεταστέα ύλη.
6. Ο/η εκπαιδευτικός φροντίζει να εντάσσει τα επιλεγμένα προς αναλυτική επεξεργασία
αποσπάσματα στο πλαίσιο της ραψωδίας στην οποία ανήκουν, αξιοποιώντας τις
περιληπτικές αναδιηγήσεις του περιεχομένου των ραψωδιών και ενθαρρύνοντας, κατά την
κρίση του/της και σύμφωνα με τον διαθέσιμο διδακτικό χρόνο, την ανάγνωση
ανθολογημένων αποσπασμάτων του εγχειριδίου.
7. Ο/η εκπαιδευτικός για την επίτευξη των στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος μπορεί
να χρησιμοποιεί κατά τη διδακτική πράξη: βάσεις δεδομένων (εικόνες, βίντεο κ.ά.),
εργαλεία Web (ιστοσελίδες εστιασμένης θεματολογίας, πλατφόρμες εκπαιδευτικού υλικού
– αποθετήρια, όπως το αποθετήριο εκπαιδευτικών σεναρίων «Πρωτέας», e-blogs, wikis),
λογισμικά πολυτροπικής παρουσίασης, δυνατότητες σύγχρονης και ασύγχρονης
επικοινωνίας και γενικά το διαδίκτυο ως μέσο πρακτικής γραμματισμού (μέσο όχι μόνο για
ανάγνωση αλλά και για γραφή/δημιουργία και επικοινωνία), ασκώντας παράλληλα τους/τις
μαθητές/τριες στην κριτική προσέγγιση και ανάγνωση του υλικού (τεχνολογικός και
κριτικός γραμματισμός).
ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΩΡΕΣ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΠρόλογοςΕισαγωγή
1-4, 6-8.
Το περιεχόμενο των ενοτήτων 9 και 10 ο/η
εκπαιδευτικός μπορεί να το αξιοποιήσει κατά τη
διδασκαλία του κειμένου όπως εκείνος κρίνει
προσφορότερα.
Ο/Η εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα αντί της
εισαγωγής του βιβλίου, να επιλέξει τα αντίστοιχα
κεφάλαια από το βιβλίο «Ιστορία της Αρχαίας
Ελληνικής Γραμματείας», τα οποία είναι πιο εύληπτα
για τους/τις μαθητές/τριες από αυτά του σχ.
εγχειριδίου: σελ. 13-17, 25-30.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι η διδασκαλία των
κεφαλαίων από αυτό το βιβλίο πρέπει να γίνεται
ταυτόχρονα με τη διδασκαλία του κειμένου και όχι
αυτόνομα. Οι τεχνικοί τρόποι που χρησιμοποιεί ο
Όμηρος (σελ. 25-26) επί παραδείγματι είναι σκόπιμο
να κατανοηθούν από τους/τις μαθητές/τριες με
εργασία επί του κείμενου και όχι ανεξάρτητα.
1
1
η
Ραψωδία α 1-25
Περιληπτική αναδιήγηση της ραψωδίας α.
Αναλυτική επεξεργασία. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
1
2
η
Ραψωδία α 26-108
Αναλυτική επεξεργασία. Εκτός τα παράλληλα κείμενα. 1
3
η
– 4
η
Ραψωδία α 109-
360
Ανάγνωση. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Αξιοποίηση της
εικόνας του ανακτόρου του Νέστορα στη σελ. 37.
Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
2
5
η
Ραψωδία α 361-
497
Αναλυτική επεξεργασία. Αξιοποίηση της εικόνας του
ανακτόρου της Πύλου στη σελ. 43. Αξιοποίηση του
παράλληλου κειμένου στη σελ. 42.
2
6
η
Ραψωδίες
β, γ, δ
Περίληψη. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Εκτός τα παράλληλα
κείμενα.
1
7
η
Ραψωδία ε 1-164
Ανάγνωση. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Εκτός τα παράλληλα
κείμενα.
1
8
η
Ραψωδία ε 165-310
Αναλυτική επεξεργασία ε 165-251. Ανάγνωση ε 252-
310. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
2
9
η
Ραψωδία ε 311-420
Ανάγνωση. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Αξιοποίηση
παράλληλου κειμένου σελ. 66.
1
10η
Ραψωδία ε 421-552
Ανάγνωση. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Εκτός τα παράλληλα
κείμενα.
1
11η
Ραψωδία ζ 139-259
Περιληπτική αναδιήγηση της ραψωδίας ζ. Αναλυτική
επεξεργασία ζ 139-259. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
2
12η
Ραψωδίες η, θ, ι
Περιληπτική αναδιήγηση των ραψωδιών η, θ, ι (σελ.
79,80, 90). Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
1
104
13η
Ραψωδία θ 550-
688
Ανάγνωση. Αξιοποίηση των εικόνων σελ. 86-87. Εκτός
τα παράλληλα κείμενα.
1
14η
Ραψωδία ι 240-512
Αναλυτική επεξεργασία. Αξιοποίηση των εικόνων σελ.
90-93. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
2
15η
Ραψωδία ι 513-630
Ανάγνωση. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Εκτός τα παράλληλα
κείμενα.
1
16η
Ραψωδίες
κ, λ
17η
Ραψωδία λ 376-
433, 522-604
1. Περιληπτική αναδιήγηση των ραψωδιών κ, λ.
2. Ανάγνωση λ 376-433, 522-604. Επισήμανση των
κύριων σημείων που βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου
Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
1
18η
, 19η
, 20η
, 21η
Ραψωδίες μ, ν, ξ, ο,
π,
Περιληπτική αναδιήγηση των ραψωδιών μ, ν, ξ, ο, π.
(σελ. 111, 112, 115, 120, 121).
Ανάγνωση π 1-172 (σελ. 123-125). Επισήμανση των
κύριων σημείων που βοηθούν στην εξέλιξη του
μύθου. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
2
22η
Ραψωδία π 185-
336
Αναλυτική επεξεργασία. Αξιοποίηση του παράλληλου
κειμένου (σελ. 129).
2
23η
, 24η
Ραψωδίες
ρ, σ, τ, υ
Περιληπτική αναδιήγηση των ραψωδιών ρ, σ, τ, υ
(σελ. 131, 133, 135, 136). Ανάγνωση ρ 331-376, τ 112-
198. Επισήμανση των κύριων σημείων που βοηθούν
στην εξέλιξη του μύθου. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
1
25η
, 26η
Ραψωδίες φ, χ
Περιληπτική αναδιήγηση των ραψωδιών φ, χ (σελ.
141,146). Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Αναλυτική
επεξεργασία χ 1-446. Εκτός τα παράλληλα κείμενα.
3
27η
Ραψωδία ψ 89-380
Αναλυτική επεξεργασία. Αξιοποίηση του παράλληλου
κειμένου (σελ. 156).
2
28η
Ραψωδία ω
Περίληψη. Επισήμανση των κύριων σημείων που
βοηθούν στην εξέλιξη του μύθου. Εκτός τα παράλληλα
κείμενα.
2
Επανάληψη
Συνολική θεώρηση
του έργου
Αφιερώνεται χρόνος για γενική θεώρηση του έργου
του Ομήρου. Επανεξετάζονται ο ομηρικός μύθος, τα
στοιχεία πολιτισμού, οι θρησκευτικές αντιλήψεις, οι
κώδικες ηθικής, η κοινωνική οργάνωση και οι τρόποι
και οι τεχνικές αφήγησης.
2
Σύνολο προβλεπόμενων διδακτικών ωρών 35 ώρες
Β. ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
1. Οι Ηροδότου Ιστορίες θα διδαχτούν κανονικά δύο (2) ώρες την εβδομάδα (σε
συνεχόμενο δίωρο, εφόσον ο/η εκπαιδευτικός το επιθυμεί και καταστεί δυνατό) από την 1η
Μαρτίου μέχρι και τον Μάιο, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών.
2. Οι ενότητες που θα διδαχθούν ενδείκνυνται για διαθεματική προσέγγιση με το μάθημα
της Ιστορίας.
Ενότητες Διδακτικές ώρες
Εισαγωγή: Βίος και έργο του Ηροδότου, Ταξίδια, Εποχή –
Περιβάλλον – Επιδράσεις, Αρχές της Ελληνικής Ιστοριογραφίας –
Λογογράφοι, Το έργο του Ηροδότου, Πατέρας της Ιστορίας,
Αντιλήψεις – Ιδέες – Αξίες, Μέθοδος, Χρονολογικό σύστημα (Σελ. 8-
11)
1
Βιβλίο πρώτο
Ενότητα 1η
: Προοίμιο
Ενότητα 2η
: Κροίσος και Σόλων
Ενότητα 3η
: Κροίσος και Κύρος
4
Βιβλίο τρίτο
Ενότητα 8η
: Τα πολιτεύματα 1
Βιβλίο έκτο
Ενότητα 11η
: Η μάχη του Μαραθώνα 2
Βιβλίο έβδομο
Ενότητα 12η
: Διάλογος Ξέρξη – Δημάρατου
Ενότητα 13η
: Η μάχη των Θερμοπυλών
2
Βιβλίο όγδοο
Ενότητα 15η
: Η ναυμαχία της Σαλαμίνας 1
Συνολική θεώρηση 2
Σύνολο προβλεπόμενων διδακτικών ωρών 13 ώρες
http://users.sch.gr/avakalou/AXIOLOGISI_GYMNASIO_2018.pdf