ΚΕΙΜΕΝΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ)

ΑΝΝΑ ΦΡΑΝΚ Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ πηγή:http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/ DSGL105/229/1685,5378/ ΑΝΝΑ ΦΡΑΝΚ Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ     Γιώργος Βακιρτζής, Αφίσα για την κινηματογραφική ταινία Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ          Η καθημερινή ζωή της Εβραίας συνομήλικής σας Άννας Φρανκ, η οποία έγραψε μεγάλο μέρος του ημερολογίου της κάτω από δυσχερείς συνθήκες, στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου πολέμου, διαφέρει πολύ από τις δικές σας εμπειρίες. Οι καταστάσεις όμως και οι σκέψεις που κατέγραψε η δεκατριάχρονη Άννα το 1942 στο παρακάτω απόσπασμα του ημερολογίου της είναι αρκετά αντιπροσωπευτικές τόσο για την εφηβική ψυχολογία όσο και για τις σύγχρονες οικογενειακές σχέσεις, οι οποίες πολλές φορές αντιμετωπίζουν μικρά ή μεγάλα προβλήματα. Σάββατο, 7 Νοεμβρίου 1942 Αγαπητή Κίτυ,*          Η μητέρα είναι τρομερά εκνευρισμένη, πράγμα που με εκθέτει σε κίνδυνο. Είναι τάχα τυχαίο που πάντα εγώ τα πληρώνω και ποτέ η Μαργκότ; Χθες βράδυ, για παράδειγμα, η Μαργκότ διάβαζε ένα βιβλίο εικονογραφημένο με υπέροχα σκίτσα· κάποια στιγμή σηκώθηκε και βγήκε από το δωμάτιο, αφήνοντας το βιβλίο της ανοιχτό, για να συνεχίσει το διάβασμα μόλις θα ξαναγύριζε. Δεν είχα τίποτα το ιδιαίτερο να κάνω εκείνη την ώρα και το πήρα για να χαζέψω τις εικόνες. Μόλις γύρισε η Μαργκότ, με είδε με το βιβλίο στα χέρια, ζάρωσε τα φρύδια της και με παρακάλεσε να της το δώσω. Θέλησα να το κρατήσω ακόμα μια στιγμή. Η Μαργκότ θύμωσε για τα καλά και τότε μπήκε στη μέση η μητέρα λέγοντας:          - Η Μαργκότ είχε και διάβαζε αυτό το βιβλίο· πρέπει λοιπόν να της το δώσεις.          Μπαίνοντας στο δωμάτιο και αγνοώντας όμως για τι πράγμα επρόκειτο, ο πατέρας είδε το μισοκακόμοιρο ύφος της Μαργκότ και ξέσπασε:          - Θα ήθελα πολύ να δω τι θα έκανες αν η Μαργκότ άρχιζε να ξεφυλλίζει ένα από τα βιβλία σου!          Υποχώρησα στη στιγμή και, αφού άφησα το βιβλίο, βγήκα από το δωμάτιο - πειραγμένη, κατά τα λεγόμενα του πατέρα. Δεν ήμουν ούτε πειραγμένη ούτε στενοχωρημένη. Απλώς, ήμουν λυπημένη.          Η δικαιοσύνη επέβαλλε να μη με μαλώσει ο πατέρας δίχως να ρωτήσει την αιτία της φιλονικίας*μας. Θα έδινα μόνη μου το βιβλίο στη Μαργκότ, και μάλιστα πολύ πιο γρήγορα, αν ο πατέρας και η μητέρα δεν είχαν ανακατευτεί· αντί γι' αυτό, πήραν άπρεπα το μέρος της αδερφής μου, σαν να την είχα αδικήσει.          Η μητέρα προστατεύει τη Μαργκότ, αυτό είναι ολοφάνερο· προστατεύουν πάντα η μια την άλλη. Έχω τόσο πολύ συνηθίσει αυτή την κατάσταση, ώστε έχω γίνει εντελώς αδιάφορη στις μομφές* της μητέρας και στην γκρινιάρικη διάθεση της Μαργκότ.          Δεν τις αγαπώ, παρά μόνο γιατί είναι μητέρα μου και αδερφή μου. Για τον πατέρα, το πράγμα είναι διαφορετικό. Πληγώνομαι κάθε φορά που δείχνει την προτίμησή του για τη Μαργκότ, που επιδοκιμάζει τις πράξεις της, που τη γεμίζει μ' επαίνους και χάδια, γιατί αγαπώ τρελά τον Πιμ. Είναι το μεγάλο μου ιδεώδες. Δεν αγαπώ κανέναν στον κόσμο όσο τον πατέρα.          Δεν καταλαβαίνει ότι στη Μαργκότ δε φέρεται με τον ίδιο τρόπο που φέρεται σε μένα. Η Μαργκότ είναι αναμφισβήτητα η πιο έξυπνη, η πιο ευγενική, η πιο όμορφη και η πιο καλή! Παρ' όλ' αυτά έχω κι εγώ λίγο δικαίωμα να με παίρνουν στα σοβαρά. Υπήρξα πάντα ο κλόουν της οικογένειας, πάντα με χαρακτηρίζουν ανυπόφορη και πάντα είμαι ο αποδιοπομπαίος τράγος· εγώ πάντα πληρώνω τα σπασμένα, πότε εισπράττοντας επιπλήξεις και πότε πνίγοντας μέσα μου την απελπισία μου. Τα φαινομενικά κανακέματα* δε μ' ευχαριστούν πια, ούτε και οι λεγόμενες σοβαρές συζητήσεις. Περιμένω από τον πατέρα κάτι που δεν είναι ικανός να μου δώσει.          Δε ζηλεύω τη Μαργκότ, δεν τη ζήλεψα ποτέ, δε φθόνησα ουδέποτε, ούτε την ομορφιά της ούτε την εξυπνάδα της· το μόνο που ζητώ είναι την αγάπη του πατέρα, την αληθινή στοργή του, όχι μόνο για το παιδί του, αλλά για την Άννα, αυτή που είναι.          Γαντζώνομαι στον πατέρα, γιατί είναι ο μόνος που διατηρεί σε μένα τα τελευταία υπολείμματα του οικογενειακού αισθήματος. Ο πατέρας δε θέλει να καταλάβει ότι μερικές φορές έχω μια ακατανίκητη ανάγκη να ανακουφιστώ, να του μιλήσω για τη μητέρα· αρνείται να με ακούσει και αποφεύγει καθετί που έχει σχέση με τα ελαττώματά της.          Περισσότερο απ' όλους τους άλλους, η μητέρα, με το χαρακτήρα της και τα ελαττώματά της, μου πλακώνει την καρδιά. Δεν ξέρω πια τι στάση να κρατήσω· δε θέλω να της πω βάναυσα πως είναι παράλογη, σαρκαστική και σκληρή· από την άλλη, όμως, δεν μπορώ να είμαι πάντα κατηγορούμενη.          Όπως και να το κάνεις, είμαστε τα δυο άκρα αντίθετα και, μοιραία, συγκρουόμαστε. Δεν κρίνω το χαρακτήρα της μητέρας, γιατί δεν είμαι αρμόδια να τον κρίνω· τη συγκρίνω μόνο με την εικόνα της μητέρας που είχα πλάσει με τη σκέψη μου. Για μένα, η μητέρα μου δεν είναι πάντα «η μητέρα»· κι έτσι αναγκάζομαι να εκπληρώσω αυτόν το ρόλο μόνη μου. Είμαι ξεκομμένη από τους γονείς μου, έχω χάσει λίγο τα νερά μου και δεν ξέρω σε ποιο λιμάνι ν' αράξω. Όλ' αυτά γιατί έχω στο νου μου ένα ιδεώδες παράδειγμα: το ιδεώδες της γυναίκας που είναι μητέρα, και το οποίο δε βρίσκω καθόλου σ'εκείνη που είμαι υποχρεωμένη να ονομάζω μητέρα μου.          Έχω πάντα την πρόθεση να παραβλέπω τα ελαττώματα της μαμάς, να μη δω παρά μόνο τις αρετές της, και να προσπαθήσω να βρω στον εαυτό μου αυτό που μάταια αναζητώ σ'εκείνη. Αλλά δεν τα καταφέρνω, και το απελπιστικό είναι πως ούτε ο πατέρας ούτε η μητέρα υποπτεύονται ότι μου λείπουν στη ζωή κι ότι τους αποδοκιμάζω γι' αυτόν το λόγο. Υπάρχουν τάχα γονείς ικανοί να δώσουν πλήρη ικανοποίηση στα παιδιά τους; Μερικές φορές μού περνά η σκέψη ότι ο Θεός θέλει να με δοκιμάσει, όχι μόνο τώρα αλλά και αργότερα· το κυριότερο είναι να γίνω συνετή, χωρίς παραδείγματα και ανώφελα λόγια, για να είμαι αργότερα πιο δυνατή. Ποιος άλλος θα διαβάσει ποτέ αυτές τις επιστολές, εκτός από μένα;          Ποιος άλλος θα με παρηγορήσει, γιατί συχνά έχω ανάγκη παρηγοριάς· πολύ συχνά μου λείπει η δύναμη, ό,τι κάνω δεν είναι αρκετό και δεν αποτελειώνω τίποτε. Δεν το αγνοώ· προσπαθώ να διορθωθώ, και κάθε μέρα χρειάζεται να ξαναρχίσω από την αρχή. Με μεταχειρίζονται με τον πιο αναπάντεχο τρόπο. Τη μια μέρα, η Άννα είναι πανέξυπνη και μπορεί κανείς να μιλά μπροστά της για οποιοδήποτε θέμα· την επομένη, η Άννα είναι μια χαζούλα που δεν καταλαβαίνει τίποτ' απολύτως και φαντάζεται πως έχει αντλήσει από τα βιβλία σπουδαία πράγματα.          Ωστόσο, δεν είμαι πια μωρό και η χαϊδεμένη μικρούλα που γελάνε καλοσυνάτα μαζί της σε κάθε περίπτωση. Έχω το ιδανικό μου, έχω μάλιστα πολλά ιδανικά· έχω τις ιδέες μου και τα σχέδιά μου, μόλο που δεν μπορώ ακόμη να τα εκφράσω.          Α, πόσα πράγματα δεν παρουσιάζονται στο μυαλό μου το βράδυ, όταν είμαι μόνη, ακόμη και την ημέρα, όταν είμαι αναγκασμένη να υπομένω εκείνους που μ' ενοχλούν κι εκείνους που παρεξηγούν ό,τι θέλω να πω!          Τελικά ξαναγυρίζω πάντα αυτόματα στο Ημερολόγιό μου, που είναι για μένα η αρχή και το τέλος, γιατί από την Κίτυ δε λείπει ποτέ η υπομονή· της υπόσχομαι πως σε πείσμα όλων θ' αντέξω το χτύπημα, θα τραβήξω το δρόμο μου και θα καταπιώ τα δάκρυά μου. Μόνο που θα 'θελα πολύ να δω ένα αποτέλεσμα, θα 'θελα πολύ να έχω μια ενθάρρυνση, έστω για μία φορά, από κάποιον που μ' αγαπά.          Μη με κρίνεις αυστηρά, μα φρόντισε να με βλέπεις απλώς και μόνο σαν ένα πλάσμα που μερικές φορές αισθάνεται ότι το ποτήρι ξεχειλίζει. Δική σου, Άννα Ά. Φρανκ, Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, μτφρ. Γ. Γ. Θωμόπουλος, Μίνωας * Κίτυ: επινοημένη φίλη στην οποία απευθύνει η Άννα ό,τι γράφει στο ημερολόγιο της * φιλονικία: τσακωμός * μομφές: κατηγορίες * κανακέματα: χάδια, περιποιήσεις Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής   ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 Η Αννα δεν έχει καλή σχέση με τη μητέρα της. Πώς δικαιολογεί η ίδια αυτό το γεγονός; 2 Ποια αισθήματα έχει για τον πατέρα της η 'Αννα; Να βρείτε τα σχετικά χωρία στο κείμενο. 3 Ποιες σκέψεις κάνει η Άννα για το ρόλο των γονέων, με αφορμή το περιστατικό με την αδερφή της; 4 Ποια συναισθήματα κατακλύζουν την ηρωίδα την ώρα που γράφει στο ημερολόγιο της; 5 Γράψτε ένα γράμμα στους γονείς σας (αν θέλετε μπορείτε και να τους το στείλετε!) στο οποίο θα εκφράζετε κάποια παράπονα που έχετε από τη στάση τους προς εσάς, τα αδέρφια σας, ή και για τη μεταξύ τους σχέση. ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ♦  Πολλά παιδιά της ηλικίας σας κρατούν ημερολόγιο ή γράφουν σε λευκώματα. Ζητήστε από τον υπεύθυνο καθηγητή της τάξης σας να διαθέσετε μία ώρα για να συζητήσετε τα θέματα που σας απασχολούν και αποτελούν (ή θα αποτελούσαν) ύλη για το ημερολόγιο σας. Συζητήστε ακόμα τους λόγους για τους οποίους πολλά παιδιά εξομολογούνται στο ημερολόγιο τους τα προβλήματά τους.        Άννα Φρανκ (1929-1945)   Γεννήθηκε στη Φρανκφούρτη και πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας, σε ηλικία 16 ετών. Ήταν κόρη του Γερμανοεβραίου επιχειρηματία Ότο Φρανκ, η οικογένεια του οποίου, μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ναζί, μετανάστευσε στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Οι Φρανκ, εξαιτίας του διωγμού των Εβραίων, κρύφτηκαν στην αποθήκη του εμπορικού τους καταστήματος και έζησαν εκεί μέχρι τον Αύγουστο του 1944, οπότε τους συνέλαβε η γερμανική αστυνομία. Οδηγήθηκαν στο Άουσβιτς, όπου πέθανε η μητέρα της Άννας. Η ίδια και η αδερφή της πέθαναν από τύφο σε άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Επέζησε μόνο ο πατέρας, ο οποίος από Ολλανδούς φίλους της οικογένειας παρέλαβε το ημερολόγιο που είχε μαζί της η κόρη του στο κρησφύγετό τους. Το ημερολόγιο εκδόθηκε το 1947 και, με τη μεγάλη διεθνή απήχηση που είχε, έκανε γνωστή τη δοκιμασία του νεαρού κοριτσιού. Εργασίες: πηγή:https://latistor.blogspot.com/2016/10/blog-post_31.html 1. Η Άννα δεν έχει καλή σχέση με τη μητέρα της. Πώς δικαιολογεί η ίδια αυτό  το γεγονός; Η Άννα θεωρεί πως δεν υπάρχει ανάμεσα σ’ εκείνη και στη μητέρα της ο ισχυρός δεσμός  αγάπης, που θα έπρεπε κανονικά να τις συνδέει. Η μητέρα είναι περισσότερο αφοσιω μένη στην αδερφή της Άννας, τη Μαργκότ, και φροντίζει με κάθε τρόπο να την προστα τεύει και να παίρνει το μέρος της, δημιουργώντας στην Άννα την αίσθηση πως η ίδια  δεν έχει θέση ανάμεσά τους. Η συμπεριφορά της μητέρας πληγώνει την Άννα, διότι  δεν χαρακτηρίζεται από εκείνη την ιδεώδη μητρική τρυφερότητα, που έχει τόσο ανάγκη  η νεαρή κοπέλα, είναι, αντιθέτως, σκληρή, παράλογη και σαρκαστική. Τις περισσό τερες φορές, μάλιστα, η ηρωίδα αισθάνεται πως η μητέρας της δεν είναι καν σε θέ ση να εκπληρώσει το ρόλο της «μητέρας» αναγκάζοντας την ίδια ν’ αναπληρώσει το ρόλο  αυτό μόνη της.  Η ηρωίδα αποδίδει αυτή τη συγκρουσιακή σχέση στο γεγονός ότι έχει τελείως αντίθετο  χαρακτήρα από αυτόν της μητέρας της, κάτι που τις φέρνει συνεχώς σε αντιπαράθεση.  Ενώ, συνάμα, επισημαίνει πως η μητέρα της δεν έχει κατορθώσει ποτέ να φτάσει  στο πρότυπο της μητέρας που έχει πλάσει στη σκέψη της∙ στο πρότυπο της ιδανικής  μητέρας που καταφέρνει να είναι πάντοτε παρούσα στη ζωή των παιδιών της με θετι κό τρόπο και προσφέροντάς τους αγάπη και σιγουριά. Η μητέρα της ηρωίδας  διακρίνεται περισσότερο για την ανωριμότητά της και για την αδυναμία της να σταθεί  με αμέριστη αγάπη στο πλευρό και των δύο παιδιών της, χωρίς να κάνει διακρίσεις  μεταξύ τους και χωρίς να φέρεται ανταγωνιστικά απέναντί τους.   2. Ποια αισθήματα έχει για τον πατέρα της η Άννα; Να βρείτε τα σχετικά χωρία  στο κείμενο. Η Άννα έχει ιδιαίτερη αδυναμία στον πατέρα της κι όπως χαρακτηριστικά δηλώ νει τον αγαπά περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο στον κόσμο, αφού εκεί νος αποτελεί για εκείνη το μεγάλο ιδεώδες. «Για τον πατέρα, το πράγμα είναι διαφορε τικό. Πληγώνομαι κάθε φορά που δείχνει την προτίμησή του για τη Μαργκότ, που επι δοκιμάζει τις πράξεις της, που τη γεμίζει μ’ επαίνους και χάδια, γιατί αγαπώ τρελά τον  Πιμ. Είναι το μεγάλο μου ιδεώδες. Δεν αγαπώ κανέναν στον κόσμο όσο τον πατέρα.» Η νεαρή ηρωίδα έχει εξιδανικεύσει τον πατέρα της και εξαρτά σε μεγάλο βαθμό  την ευτυχία της από τη δική του συμπεριφορά, με αποτέλεσμα να πληγώνεται βαθιά  κά θε φορά που εκείνος αποτυγχάνει να της εκφράσει την αγάπη του με τον τρόπο που η  ίδια το επιθυμεί ή κάθε φορά που εκείνος φαίνεται να δείχνει μεγαλύτερη συμπάθεια  στην άλλη του κόρη. Ό,τι αναμένει η Άννα από τον πατέρα της είναι κάτι πολύ πιο  ουσιαστικό από τις φαινομενικές περιποιήσεις ή τις θεωρητικά «σοβαρές συζητήσεις»  που επί της ουσίας αποτελούν μια ευκαιρία για να δώσουν οι γονείς νουθεσίες  και συμβουλές στα παιδιά τους, προειδοποιώντας τους για τις δυσκολίες ή τους κινδύ νους της ζωής. Η Άννα περιμένει από τον πατέρα της εκείνη τη μορφή αγάπης που δεί χνει πως την εκτιμά, τη σέβεται και την αποδέχεται πλήρως, όχι γιατί είναι το παιδί  του, αλλά γιατί έχει αναγνωρίσει τις ποιότητες που κατέχει εκείνη ως αυτόνομη  προσωπικότητα. «Τα φαινομενικά κανακέματα δε μ’ ευχαριστούν πια, ούτε και  οι λεγόμενες σοβαρές συζητήσεις. Περιμένω από τον πατέρα κάτι που δεν είναι ικανός  να μου δώσει... το μόνο που ζητώ είναι την αγάπη του πατέρα, την αληθινή στοργή  του, όχι μόνο για το παιδί του, αλλά για την Άννα, αυτή που είναι.» Η Άννα αισθάνεται την ανάγκη να της αναγνωρίσουν την αξία που έχει ως άτομο και  ως προσωπικότητα, και επιθυμεί να λάβει αυτή την αναγνώριση κυρίως και πρωτίστως  από τον πατέρα της, μιας κι είναι το μόνο μέλος της οικογένειας που της προκαλεί πια αυ τά τα αισθήματα οικειότητας και αγάπης που αναλογούν στα πρόσωπα του οικογε νειακού περιβάλλοντος. Έχοντας αποξενωθεί από τη μητέρα και την αδερφή της, θεω ρεί και αισθάνεται πως ο πατέρας είναι ο μόνος που εκπροσωπεί την ιδιαίτερη αξία του  οικογενειακού συναισθηματικού δεσμού. «Γαντζώνομαι στον πατέρα, γιατί είναι ο  μόνος που διατηρεί σε μένα τα τελευταία υπολείμματα του οικογενειακού αισθήματος.» Επιπλέον, η Άννα θα ήθελε να λάβει από τον πατέρα της μια ακόμη μορφή συμπαράστα σης, θα ήθελε να μπορούσε να του εκφράσει τα παράπονα που έχει για τη μητέρα της,  αλλά εκείνος δεν της το επιτρέπει. Είναι εμφανές, άρα, πως η Άννα βλέπει στο πρόσω πο του πατέρα της έναν φίλο τη γνώμη, την εκτίμηση και τη συμπαράσταση του οποίου  έχει μεγάλη ανάγκη, προκειμένου να κατορθώσει να αντέξει τις συνεχείς απογοητεύσεις  που βιώνει από τα άλλα μέλη της οικογένειάς της. «Ο πατέρας δε θέλει να κατα λάβει ότι μερικές φορές έχω μια ακατανίκητη ανάγκη να ανακουφιστώ, να του μιλή σω για τη μητέρα· αρνείται να με ακούσει και αποφεύγει καθετί που έχει σχέση με τα ε λαττώματά της.» 3. Ποιες σκέψεις κάνει η Άννα για το ρόλο των γονέων, με αφορμή το περιστα τικό με την αδερφή της; Η Άννα θεωρεί πως οι γονείς της την αδίκησαν στη μικρή αντιδικία που είχε με την α δερφή της, καθώς πήραν κι οι δύο αμέσως το μέρος της Μαργκότ, χωρίς καν να της δώ σουν έστω κι ελάχιστο χρόνο για να τους εξηγήσει τα πράγματα από τη δική της οπτική.  Άλλωστε η ηρωίδα επρόκειτο να επιστρέψει πολύ σύντομα το βιβλίο στην αδερφή της,  και μάλιστα θα το επέστρεφε πολύ πιο γρήγορα αν εκείνοι δεν είχαν ανακατευτεί στη με ταξύ τους φιλονικία. Με αφορμή, λοιπόν, αυτό το περιστατικό η Άννα δηλώνει πως έχει στη σκέψη της ένα  ιδεώδες παράδειγμα για το πώς θα έπρεπε να είναι οι γονείς και ιδίως μια μητέρα∙  ένα ιδεώδες παράδειγμα για τα χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να έχουν οι ιδανικοί γο νείς. Θα ήθελε τους γονείς να είναι πραγματικά παρόντες στη ζωή της, όχι με τη συμβα τική έννοια της απλής παρουσίας, αλλά με την ενεργή εμπλοκή στη συναισθηματική  και πνευματική της ωρίμανση. Θα ήθελε να την αποδέχονται ακριβώς γι’ αυτό που εί ναι και όχι να την αντιμετωπίζουν σαν να είναι ένα ανώριμο παιδί, στο οποίο και απο δίδουν τις ευθύνες για ό,τι συμβαίνει στο σπίτι. Οι γονείς θα έπρεπε να είναι το συναι σθημα τικό της στήριγμα, το λιμάνι στο οποίο θα μπορούσε να αράξει, τις στιγμές που νιώ θει αναστατωμένη ή αδύναμη να διαχειριστεί το πλήθος των συναισθηματικών εντάσεων  της εφηβικής ηλικίας. Στη θέση της σκληρότητας και του σαρκασμού που δέχεται από τη μητέρα της, θα ήθελε  να αισθάνεται την αγάπη και την αποδοχή∙ θα ήθελε μια μητέρα που να διαθέτει ό λες εκείνες τις ηθικές αρετές και ποιότητες που θα την καθιστούσαν το κατάλληλο  πρότυπο για μια κοπέλα εφηβικής ηλικίας, που αναζητά την ταυτότητά της. Η Άννα κα τανοεί, βέβαια, πως οι γονείς της είναι κι αυτοί άνθρωποι κι έχουν ελαττώματα και  ελλείψεις, θα ήθελε, εντούτοις, να έβρισκε σ’ αυτούς περισσότερη κατανόηση και δι καιοσύνη. Οι γονείς δεν πρέπει να δείχνουν αδυναμία σε ένα από τα παιδιά τους  και να αδικούν το άλλο ή να το αντιμετωπίζουν σαν να είναι λιγότερο ικανό ή λιγότερο  άξιο. Οι γονείς που έχει κατά νου η Άννα, οι γονείς που θα μπορούσαν να δώσουν πλήρη ικα νοποίηση στα παιδιά τους, είναι εκείνοι που θα τους έδειχναν απόλυτο σεβασμό και θα  τα αντιμετώπιζαν ως ανεξάρτητες προσωπικότητες. Είναι εκείνοι που αναγνωρίζουν  το πλήθος των δυνατοτήτων που έχουν τα παιδιά τους, κι είναι εκείνοι που έχουν την  προθυμία να πορευτούν μαζί τους στη δύσκολη εκείνη πορεία που οδηγεί στην πνευματι κή ωρίμανση του νέου ατόμου και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του. Η Άννα δεν θέλει να την αντιμετωπίζουν τη μία μέρα σαν να είναι μια πανέξυπνη κοπέ λα και την άλλη σαν να είναι μια χαζούλα που δεν καταλαβαίνει τίποτα. Θέλει α πό τους γονείς της συνέπεια στη συμπεριφορά και φυσικά την ικανότητα να τη βλέ πουν γι’ αυτό που είναι, σαν μια νέα κοπέλα με πολλά ιδανικά και ιδέες, που προσπα θεί να αναγνωρίσει τα ελαττώματά της και να τα διορθώσει, με απώτερο στόχο  να μπορέσει κάποτε να γίνει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα με τις κατάλληλες αρχές  και αξιόλογο ήθος.      4. Ποια συναισθήματα κατακλύζουν την ηρωίδα την ώρα που γράφει στο ημε ρολόγιο της; Η Άννα καταφεύγει στο ημερολόγιό της αισθανόμενη έντονη λύπη ύστερα από τη φι λονικία με την αδερφή της, εφόσον διαπίστωσε για άλλη μια φορά πως οι γονείς της  σπεύδουν πάντοτε να πάρουν το μέρος της Μαργκότ, χωρίς να δίνουν σημασία στα δι κά της συναισθήματα. Η ηρωίδα νιώθει την ανάγκη να λάβει από κάποιον που την  αγαπά ειλικρινά ενθάρρυνση και υποστήριξη, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει τον  καθημερινό της αγώνα προς την ενηλικίωση και, φυσικά, προς τη δύσκολη εκείνη προ σπά θεια που απαιτείται προκειμένου να διορθώσει τα ελαττώματά της και να γίνει ένας αξιό λογος άνθρωπος. Η Άννα αισθάνεται βαθιά απογοήτευση διότι νιώθει πως στο πλαίσιο της οικογένειάς  της δεν έχει κανέναν που να την κατανοεί και να είναι πρόθυμος να τη στηρίξει. Η μη τέρα της τής φέρεται συνεχώς με άδικο τρόπο, την κατηγορεί για όλα και την αντιμετω πίζει με σαρκασμό και ειρωνεία, ενώ την ίδια στιγμή υποστηρίζει τη Μαργκότ και  παίρνει πάντοτε το δικό της μέρος. Νιώθει, έτσι, η ηρωίδα πως δεν μπορεί να βρει  πουθενά τη στοργή που χρειάζεται, αφού ακόμη κι ο πατέρας που τόσο αγαπά έχει την  τάση να φέρεται στην αδερφή της με διαφορετικό τρόπο και να της αναγνωρίζει περισ σότερες αρετές. Η Μαργκότ είναι για τους γονείς τους η πιο έξυπνη, η πιο ευγενική, η  πιο όμορφη και η πιο καλή, ενώ η Άννα αντιμετωπίζεται ως ο αποδιοπομπαίος τράγος  για ό,τι συμβαίνει, εισπράττοντας διαρκώς κατηγορίες και επιπλήξεις. Η ηρωίδα θέλει κοντά της κάποιον που να έχει την υπομονή να την ακούσει και να  δείξει κατανόηση απέναντι στους προβληματισμούς και τις ανησυχίες της. Θέλει κάποιον  να του μιλήσει για την άδικη και παράλογη συμπεριφορά της μητέρας της, μα δεν βρί σκει σε κανέναν αυτού του είδους τη συμπαράσταση, αφού ο πατέρας της, που εί ναι ο μόνος που θα μπορούσε να αναλάβει αυτό το ρόλο αρνείται ν’ ακούσει οποια δήποτε κατηγορία εις βάρος της μητέρας. Η Άννα, επομένως, καταλήγει να εκμυστηρεύ εται όλες τις σκέψεις κι όλα της τα παράπονα στην «Κίτυ», στην επινοημένη φίλη  που απευθύνει όλα όσα γράφει στο ημερολόγιό της. Η Κίτυ είναι εκείνη που εκπληρώνει  τελικά το ρόλο που θα έπρεπε να εκπληρώνουν οι γονείς της, κι είναι εκείνη που προσφέ ρει στην Άννα την κατανόηση και τη συμπαράσταση που της έχουν τόσο λείψει από τα  πρόσωπα της οικογένειάς της. Το Ημερολόγιο της Άννας γίνεται ο αποδέκτης της θλίψης που βιώνει η ηρωίδα, των α πογοητεύσεων και των διαψεύσεων που αντιμετωπίζει καθημερινά, αφού κανένας  από την οικογένειά της δεν της προσφέρει λίγο χρόνο και λίγη προσοχή, προκειμέ νου ν’ ακούσει όσα η νεαρή κοπέλα αισθάνεται κι όσα την πληγώνουν.   5. Γράψτε ένα γράμμα στους γονείς σας (αν θέλετε μπορείτε και να  τους το στείλετε!) στο οποίο θα εκφράζετε κάποια παράπονα που έχετε από  τη στάση τους προς εσάς, τα αδέρφια σας, ή και για τη μεταξύ τους σχέση. [Το γράμμα που ακολουθεί βασίζεται στις σκέψεις της Άννας Φρανκ, όπως αυτές  καταγράφονται στο συγκεκριμένο απόσπασμα.]   Αγαπητοί γονείς, Είναι καιρός τώρα που αισθάνομαι την ανάγκη να σας εκφράσω τις σκέψεις και τα πα ράπονά μου για τον τρόπο με τον οποίο με αντιμετωπίζετε και, φυσικά, για τον τρό πο που τόσο έκδηλα δείχνετε την προτίμησή σας στη Μαργκότ. Αν και καταλαβαί νω πως η αδερφή μου έχει πλήθος προτερημάτων, αφού είναι σαφώς πιο όμορφη, πιο έ ξυπνη και πιο καλή από μένα, αυτό δε σημαίνει όμως πως μπορείτε να με αντιμετωπίζε τε  σαν να μην αξίζω τίποτα! Έχω κι εγώ τις δικές μου ξεχωριστές ικανότητες κι έχω κι εγώ  τη δυνατότητα να γίνω κατά πολύ καλύτερη απ’ ό,τι είμαι τώρα, αλλά χρειάζομαι και τη  δική σας υποστήριξη. Είναι παράλογο να παίρνετε πάντοτε το μέρος της αδερφής μου και να θεωρείτε δε δομένο πως είμαι εγώ που φταίω πάντοτε για όλα. Κι είναι ακόμη πιο παράλογο το να έ χετε την απαίτηση να μην αντιδρώ ή να μη στεναχωριέμαι όταν με αδικείτε τόσο κατά φορα. Έχω κι εγώ την ανάγκη ν’ ακούσω έναν καλό λόγο, κι ακόμη περισσότερο έχω  την ανάγκη να με δείτε γι’ αυτό που είμαι. Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ή μουν το μικρό ανόητο παιδί με τα καμώματα του οποίου γελούσατε. Είμαι πια δεκα τριών ετών κι έχω μεγαλώσει αρκετά για να με βλέπετε και να μου φέρεστε σαν να είμαι  παιδί. Χρειάζομαι πια ανθρώπους που να με σέβονται και να μου δίνουν την προσοχή  που μου αναλογεί, κι όχι ανθρώπους που να με ειρωνεύονται και να γελούν εις βάρος  μου σαν να μην καταλαβαίνω τι γίνεται  γύρω μου. Ιδίως εσύ μητέρα θα πρέπει να αντιληφθείς τον αντίκτυπο που έχει η συμπεριφορά  σου σ’ εμένα. Καταλαβαίνω πως δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς ελαττώματα, αλλά δεν  μπορώ να καταλάβω ή να αποδεχτώ πως μια μητέρα δεν έχει συναίσθηση ότι οφεί λει να δείχνει πάντοτε αμέριστη συμπαράσταση σε όλα της τα παιδιά και να τα αντιμε τωπίζει με στοργή και αγάπη. Με πληγώνει κάθε φορά που δέχομαι ένα ακόμη σαρκα στικό και υποτιμητικό σου σχόλιο, όταν το μόνο που ζητώ είναι λίγο από το χρόνο σου  κι έναν λόγο αγάπης. Με πληγώνει το γεγονός ότι δεν σκέφτεσαι καν πόσο βαθιά μ’  επηρεάζει η σκληρότητα που μου δείχνεις. Αν δεν μπορώ να βρω αγάπη κι αποδοχή α πό την ίδια μου τη μητέρα, τότε σε ποιον θα πρέπει να στραφώ; Θα ήθελα να καταλάβετε πως βρίσκομαι πλέον σε μια ηλικία που μου επιτρέπει να έχω  πλήρη συνείδηση του εαυτού μου. Αναγνωρίζω τα ελαττώματά μου και προσπαθώ να  τα βελτιώσω, αφού ό,τι επιθυμώ περισσότερο είναι να γίνω όσο καλύτερη μπορώ.  Έχω πολλά σχέδια και πολλά ιδανικά για το πώς θέλω να διαμορφώσω τη ζωή μου  και για το πώς θέλω να γίνω η ίδια μεγαλώνοντας. Όλα αυτά, όμως, δεν μπο ρούν να γίνουν χωρίς τη δική σας συμπαράσταση και κατανόηση. Δεν μπορώ να  επιτύχω αυτά που ονειρεύομαι κι επιθυμώ, αν νιώθω διαρκώς πως δεν υπάρχει γύρω  μου κανένας που να θέλει να με ακούσει και να με σεβαστεί. Ό,τι σας ζητώ, λοιπόν, είναι να αντιληφθείτε πως δεν είμαι πια ένα ανόητο παιδί,  που μπορείτε να του φέρεστε όπως θέλετε. Έχω ανάγκη την αγάπη και την αποδοχή  σας, κι έχω ανάγκη τη στήριξή σας στην προσπάθειά μου να γίνω ένας ολοκληρωμένος  άνθρωπος με τις αναγκαίες αρετές κι όσο γίνεται λιγότερα ελαττώματα.                                                                                                 Με αγάπη κι εκτίμηση, η Άννα σας Άννα Φρανκ (1929-1945) Γεννήθηκε στη Φρανκφούρτη και πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης της ναζιστι κής Γερμανίας, σε ηλικία 16 ετών. Ήταν κόρη του Γερμανοεβραίου επιχειρηματία Ότο  Φρανκ, η οικογένεια του οποίου, μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ναζί, με τανάστευσε στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Οι Φρανκ, εξαιτίας του διωγμού των Εβραί ων, κρύφτηκαν στην αποθήκη του εμπορικού τους καταστήματος και έζησαν εκεί μέ χρι τον Αύγουστο του 1944, οπότε τους συνέλαβε η γερμανική αστυνομία. Οδηγήθη καν στο Άουσβιτς, όπου πέθανε η μητέρα της Άννας. Η ίδια και η αδερφή της πέθα ναν από τύφο σε άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Επέζησε μόνο ο πατέρας, ο ο ποίος από Ολλανδούς φίλους της οικογένειας παρέλαβε το ημερολόγιο που είχε μαζί της  η κόρη του στο κρησφύγετό τους. Το ημερολόγιο εκδόθηκε το 1947 και, με τη μεγάλη  διεθνή απήχηση που είχε, έκανε γνωστή τη δοκιμασία του νεαρού κοριτσιού. ΑΠΟ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΦΡΑΝΚ πηγή :http://filologikagymnasium.blogspot.com/2015/11/blog-post.html ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ. Η Ανελίς «Άνε» Μαρί Φρανκ γεννήθηκε στη Φραγκφούρτη στις 12 Ιουνίου του 1929. Ήταν η δεύτερη κόρη του επιχειρηματία Ότο Φρανκ (1889-1980) και της Εντίτ Χολέντερ (1900-1945). Η πρωτότοκη κόρη της οικογένειας ονομαζόταν Μαργκότ (1926-1945) . Μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933, η οικογένεια Φρανκ μετακόμισε στο Άμστερνταμ. Αντιμετωπίζοντας την απειλή της εκτόπισης σε στρατόπεδο καταναγκαστικών έργων, ο Ότο Φρανκ και η οικογένειά του αποφάσισαν να κρυφτούν στην αποθήκη της επιχείρησής τους στο Άμστερνταμ (1942). Έχοντας εξασφαλισμένη τη διατροφή και τη βοήθεια ορισμένων φίλων τους μη Εβραίων, παρέμειναν στο κρησφύγετό τους έως τον Αύγουστο του 1944, οπότε τους ανακάλυψε η Γκεστάπο και τους συνέλαβε. Η οικογένεια Φρανκ οδηγήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, όπου η μητέρα της Άννας πέθανε από τις κακουχίες. Η Άννα και η αδελφή της μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν-Μπέλσεν και πέθαναν εκεί από τύφο. Ο Ότο Φρανκ ήταν το μόνο μέλος της οικογένειας που επέζησε. Μετά τη σύλληψη των Φρανκ στο Άμστερνταμ, φίλοι της οικογένειας ερεύνησαν το κρησφύγετο και παρέδωσαν στον Ότο Φρανκ διάφορα έγγραφα, μεταξύ των οποίων και το ημερολόγιο της Άννας, που ήταν γραμμένο στα ολλανδικά. Ο πατέρας της το εξέδωσε το 1947 με τον τίτλο Het Achterhuis (Το πίσω σπίτι) ή όπως είναι γνωστό στη χώρα μας Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ. Μεταφράστηκε σε περισσότερες από 30 γλώσσες σε όλο τον κόσμο, έγινε θεατρικό και κινηματογραφικό[1] έργο ενώ το κρησφύγετο της οικογένειας έγινε μουσείο. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη συγγραφέα μπορεί να παρακολουθήσετε στα παρακάτω βίντεο: Το πρώτο παρουσιάζει οπτικοποιημένη τη ζωή της . Το δεύτερο παρουσιάζει ενα μικρής διάρκειας κινηματογραφικό ντοκουμέντο στο οποίο φαίνεται και η ίδια! Θέμα: Τα παράπονα της Άννας για τη μεροληπτική, όπως νομίζει, στάση των γονιών της υπέρ της αδελφής της και οι γενικότερες σκέψεις και κρίσεις της για τους γονείς της και τον εαυτό της. Θεματικά κέντρα: -        Η ψυχολογία των εφήβων και οι σχέσεις τους με τους γονείς -        Οι ανταγωνιστικές σχέσεις ανάμεσα στα αδέλφια -        Το ημερολόγιο και η συνομιλία του εφήβου με τον εαυτό του v Ενότητες – πλαγιότιτλοι: 1)      «Αγαπητή Κίτυ… διάθεση της Μαργκότ» à Τα παράπονα της Άννας με αφορμή το επεισόδιο με τη Μαργκότ 2)      «Δεν τις αγαπώ… με τα ελαττώματά της» àΗ σχέση της Άννας με τον πατέρα της 3)      «Περισσότερο απ’ όλους… στα παιδιά της» à Η άποψη της Άννας για τη μητέρα της 4)      «Μερικές φορές… Δική σου, Άννα» à Οι συναισθηματικές ανάγκες της Άννας και η διάθεση αυτοκριτικής Λογοτεχνικό είδος: Ημερολόγιο à με τον όρο αυτόν εννοούμε τη συστηματική καταγραφή από ένα άτομο των πιο σημαντικών γεγονότων της προσωπικής του ζωής, καθώς και της δημόσιας ζωής της εποχής του. Έχει προσωπικό χαρακτήρα (δηλαδή δε γράφεται για να δημοσιευτεί ή για να διαβαστεί από άλλους), γι’ αυτό και το ύφος του είναι εξομολογητικό, και η γραφή συχνά συνθηματική ή και ελλειπτική· περιέχει σχόλια, παρατηρήσεις, κρίσεις, σκέψεις και, γενικά μια υποκειμενική καταγραφή όλων όσων απασχολούν το άτομο που κρατά το ημερολόγιο, ενώ βασικό χαρακτηριστικό του είναι ο ακριβής προσδιορισμός του χρόνου από τον συγγραφέα. Διαφέρει από την αυτοβιογραφία, όπου ο συγγραφέας παρουσιάζει τη ζωή του σε συνεχή αφήγηση και χωρίς κενά, με σκοπό να διαβαστεί από άλλους. Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ είναι το πιο γνωστό κείμενο αυτού του είδους, αν και δεν έχει τόσο την αξία ενός λογοτεχνικού κειμένου, όσο μιας αυθεντικής μαρτυρίας. Η συγγραφέας βρίσκεται στο μεταίχμιο προς την εφηβεία και ίσως γινόταν πολύ καλή συγγραφέας, αν δεν είχε πέσει θύμα της γενοκτονίας των Εβραίων. Γενικά τα ημερολόγια των δημοσίων προσώπων προξενούν το ενδιαφέρον του κοινού, γι’ αυτό συχνά δημοσιεύονται. v Αφηγηματική τεχνική:  Ο συγγραφέας και ο αφηγητής ταυτίζονται. Η Άννα απευθύνεται σε μια φανταστική φίλη, την Κίτυ, έτσι το κείμενο αποκτά χαρακτηριστικά επιστολογραφίας Τόνος: εξομολογητικός, επικριτικός, ειρωνικός v ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Στο απόσπασμα του βιβλίου η συγγραφέας καταγράφει, με αφορμή έναν ασήμαντο καβγά, τις σκέψεις της για τη σχέση με την αδερφή, τη μητέρα και τον πατέρα της. Την προβληματίζει κυρίως η ασυμφωνία με τον χαρακτήρα και τη στάση της μητέρας της, η οποία την εμποδίζει να επικοινωνήσει μαζί της. Οι σκέψεις της γύρω από τον γονεϊκό ρόλο παρουσιάζουν μια ασυνήθιστη ωριμότητα, η διάθεσή της όμως χαρακτηρίζεται από συχνές μεταπτώσεις. Η σχέση με τον πατέρα της είναι καλύτερη, ωστόσο νιώθει πως δε βρίσκει τη συναισθηματική στήριξη που περίμενε απ’ αυτόν, με αποτέλεσμα να νιώθει αποξενωμένη μέσα στην οικογένειά της, καθώς διαπιστώνει ότι οι δικοί της δεν την καταλαβαίνουν και δεν της δίνουν τη σημασία που της αξίζει. Αυτή η διαπίστωση την οδηγεί να εξομολογηθεί τις σκέψεις της στο ημερολόγιό της, το οποίο αναλαμβάνει να εκπληρώσει τον ρόλο ενός σιωπηλού συνομιλητή (με το τέχνασμα της φανταστικής φίλης – αποδέκτη των επιστολών της), ο οποίος  ενθαρρύνει και στηρίζει τη μοναξιά της. Ø Οι σκέψεις της Άννας για τους γονείς: με αφορμή τη στάση των γονιών της, η Άννα διατυπώνει την άποψή της για τους σωστούς γονείς, οι οποίοι: α) όταν  παρεμβαίνουν στις διενέξεις των παιδιών τους, πρέπει να είναι δίκαιοι, όχι να μεροληπτούν ή να συμμαχούν με το ένα παιδί β) πρέπει ν’ αγαπούν τα παιδιά τους γι’ αυτό που είναι και όχι γι’ αυτό που εκείνοι θα ήθελαν να είναι γ) πρέπει να είναι έτοιμοι ν’ ακούσουν τα παράπονα των παιδιών τους, να τα βοηθούν, να τα στηρίζουν και να συζητούν μαζί τους δ) να αντιμετωπίζουν τα παιδιά τους με σταθερό τρόπο, να τα ενθαρρύνουν και να τα στηρίζουν καθώς μεγαλώνουν ε) να μην καλλιεργούν ανταγωνιστικές σχέσεις ανάμεσα στ’ αδέρφια Ø   Τα συναισθήματα της Άννας: Ηπροβληματική σχέση της Άννας με τους γονείς της παρουσιάζεται (από την ίδια) με ειλικρίνεια, αλλά η ψυχολογική της διάθεση χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μεταπτώσεις. Ενώ πολλές από τις απόψεις και τις κρίσεις της χαρακτηρίζονται από ωριμότητα, από την άλλη πλευρά αρκετά από τα παράπονα της θυμίζουν χαϊδεμένο παιδί που θέλει να είναι το επίκεντρο της προσοχής. Έτσι, οι αντιφάσεις που φανερώνονται στο χαρακτήρα και την ψυχολογία της είναι αρκετές. Είναι ένα κορίτσι που κακίζει τη μητέρα της, που ζηλεύει την αδερφή της, που κάνει παράπονα στον πατέρα και γενικά τα βάζει με όλους, επειδή δεν την καταλαβαίνουν. Από την άλλη πλευρά, κάποιες απόψεις της για το μητρικό ρόλο και για την ανάγκη να βρει στη μητέρα της ένα ιδανικό πρότυπο δείχνουν συνετή κρίση, δυσανάλογη με την ηλικία της. Την ίδια ωριμότητα φανερώνει και η αυτοκριτική της, καθώς παρουσιάζεται δυσαρεστημένη για την ανεπάρκεια της να ολοκληρώσει ένα έργο. Οι αντιφάσεις αυτές είναι απόλυτα φυσιολογικές στη φάση της μετάβασης από την παιδική στην εφηβική ηλικία, στην οποία βρίσκεται η Άννα. Ψυχολογικές μεταπτώσεις, παράπονα, πείσματα και ζήλιες χαρακτηρίζουν πάντα αυτή την ηλικία[2] σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό Ø Ο χαρακτήρας της Άννας: . Η Άννα, με τα χαρίσματα και τα ελαττώματα της είναι ένας αντιπροσωπευτικός για την ηλικία της χαρακτήρας. Τη διακρίνει φιλομάθεια, εξυπνάδα, ωριμότητα, ειλικρίνεια. Παράλληλα όμως έχει εγωισμό και ζήλια και γενικά, ως έφηβη, είναι απόλυτη στα συναισθήματα της. Έτσι, το μόνο που πετυχαίνει είναι να νιώθει μοναξιά ανάμεσα σε τόσους ανθρώπους και κάτω από συνθήκες που δεν της επιτρέπουν τέτοιες «πολυτέλειες». v Οι εξομολογήσεις των εφήβων σε ημερολόγιο: Οι έφηβοι βιώνουν εσωτερικές συγκρούσεις, αισθάνονται μόνοι, νιώθουν άγχος και κατάθλιψη, αμφισβητούν συχνά τον ρόλο των γονέων τους. Έτσι, ανάλογα με τον χαρακτήρα τους, αντιδρούν με κριτική διάθεση ή επιθετικότητα προς τους γονείς, εναντιώνονται απέναντι στο ενδιαφέρον και την προστατευτικότητά τους και επαναστατούν απέναντι στις ιδέες τους. Συνήθως συζητούν τις ιδέες τους και αμφισβητούν το κατεστημένο μέσα στις ομάδες ων συνομηλίκων τους. Άλλοτε νιώθουν την ανάγκη να συνομιλήσουν με τον εαυτό τους, οπότε εξομολογούνται τις σκέψεις τους σε ημερολόγιο. [1] http://www.imdb.com/name/nm0290833/ Σ αυτή την ηλεκτρονική διεύθυνση μπορεί κάποιος να εντοπίσει πληροφορίες για την κινηματογραφική αποτύπωση της ιστορίας της Αννας Φράνκ [2] Για την αστάθεια του χαρακτήρα της θα πρέπει να λάβουμε υπόψη εκτός από την ηλικία της και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσε (πόλεμος, αντισημιτισμός, απομόνωση σε υπόγειο χώρο) κι έγραψε το ημερολόγιο οι οποίες ενδεχομένως δυσκόλευαν την κρίση της ως προς την αξιολόγηση των μελών της οικογένειάς της και τη σχέση της μαζί τους. Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ πηγή:https://blogs.sch.gr/earkouli/2016/12/15/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BA-2/ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Είναι ένα αυτοβιογραφικό κείμενο, στο οποίο ένα πρόσωπο καταγράφει μέρα προς μέρα τις σκέψεις και τις απόψεις του για πρόσωπα και πράγματα της επικαιρότητας ή για προσωπικά ζητήματα. Όταν ο συντάκτης το προορίζει για τον εαυτό του, έχει ειλικρίνεια και αμεσότητα. ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΑΝΝΑΣ ΦΡΑΝΚ Το έγραψε στη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου πολέμου  (1942), ενώ ήταν εγκλεισμένη μέσα στο κρησφύγετο. ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ Τα παράπονα της Άννας στο ημερολόγιο της, για τη μεροληπτική, όπως νομίζει, στάση των γονιών της υπέρ της αδερφής της και οι γενικότερες σκέψεις της για τους γονείς και τον εαυτό της. ΑΦΗΓΗΤΗΣ Προτοπρόσωπος αφηγητής. Είναι η Άννα που είναι ο συντάκτης ημερολογίου. ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ Η ψυχολογία των εφήβων και οι σχέσεις τους  με την οικογένειά τους. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ α) Ακόμη και σε συνθήκες κινδύνου, ο έφηβος έχει τις προτεραιότητές του. Τον απασχολούν κυρίως προσωπικά ζητήματα, όπως είναι η αγάπη και η αναγνώριση από το οικογενειακό του περιβάλλον. Τα ιδανικά και τα σχέδια ζωής της Άννας  δεν παραμερίζονται από το άγχος της σύλληψης και του θανάτου. β) Η εξομολόγηση σε ένα ημερολόγιο δείχνει την ανάγκη του εφήβου για επικοινωνία.  Φανερώνει επίσης την ανάγκη του εφήβου να συνομιλήσει με τον εαυτό του σαν εκτόνωση για όσα τον απασχολούν και για τακτοποίηση των σκέψεών του. γ) Άλλα χαρακτηριστικά της εφηβικής ηλικίας είναι: ο εγωισμός, η ζήλια, η μοναξιά, η αναζήτηση της προσωπικής ανεξαρτησίας και οι απότομες ψυχικές μεταπτώσεις. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΑΝΝΑΣ Η Άννα αισθάνεται λύπη και αγανάκτηση, αίσθημα αδικίας, ψυχική αναστάτωση, θυμό και μνησικακία για τη μητέρα της και την αδερφή της, ζήλια για την προτίμηση του πατέρα προς την αδερφή της,  υπερβολική αγάπη για τον πατέρα. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΦΗΒΗΣ ΑΝΝΑΣ Αστάθεια, μεταπτώσεις, αντιφάσεις, παράπονα, ζήλιες, πείσματα, αίσθημα μοναξιάς τα οποία είναι χαρακτηριστικά της εφηβικής ηλικίας. ΤΟΝΟΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ Ο τόνος είναι εξομολογητικός για τον εαυτό της, επικριτικός για τη μητέρα της, ειρωνικός για τη Μαργκότ. ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΠΟΥ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΜΗ ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΗΣ Προς τη μητέρα της: έλλειψη κατανόησης και ανταπόκρισης σε μητρικό ρόλο. Προς την αδερφή:ανταγωνισμός, ζήλια, αγανάκτηση. Προς τον πατέρα: μεγάλη αγάπη αλλά  και  πολλά παράπονα. ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΑΝΝΑΣ Είναι φιλομαθής, έξυπνη, ώριμη, ειλικρινής αλλά και ζηλιάρα, εγωίστρια πεισματάρα και απόλυτη στα συναισθήματά της. ΣΗΜΕΙΑ ΟΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Η ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ Η ωριμότητά της φαίνεται στις απόψεις της για τον μητρικό ρόλο, στην αυτοκριτική και στην ανάγκη να αποτελεί η μητέρα ιδανικό πρότυπο. ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ Οι γονείς δεν πρέπει να κάνουν διακρίσεις στα παιδιά τους, αλλά αντίθετα πρέπει να είναι δίκαιοι,  και να τα αφήνουν να λύνουν μόνα τους τις διαφορές τους. Πρέπει να τους δείχνουν αγάπη, στοργή και κατανόηση και να τα στηρίζουν στα προβλήματά τους. Οι ίδιοι οι γονείς οφείλουν να αποτελούν θετικά πρότυπα για τα παιδιά τους. ΓΛΩΣΣΑ Η γλώσσα της μετάφρασης είναι απλή δημοτική. Ο τρόπος γραφής δηλώνει άνεση και αφηγηματική ικανότητα της αφηγήτριας (συγγραφικό ταλέντο). ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ Μεταφορές (ο κλόουν της οικογένειας), παρομοιώσεις (σαν να την είχα αδικήσει), επίθετα κ.α. ΤΡΑΓΙΚΗ ΕΙΡΩΝΕΙΑ Αν και η Άννα γράφει ότι κανείς άλλος δε θα διαβάσειτο ημερολόγιό της, στην πράξη έγινε πασίγνωστο πολιτικό ντοκουμέντο για τη θηριωδία του  ναζισμού και τον  παραλογισμό του  πολέμου. Η Άννα, φυσικά, δεν το ήξερε αυτό όταν έγραφε το ημερολόγιό της! ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ   Να 'σαι καλά, δάσκαλε!          Το παρακάτω διήγημα, που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1979 και προέρχεται από τη  συλλογή Εφήβων και μη (1982), συνδέεται στενά με τις σχολικές εμπειρίες. Αναφέρε ται στην αγάπη του φιλολόγου για τη λαϊκή παράδοση, στη διδακτική μεθοδολογία  του και στις δραστηριότητες που αναθέτει στους μαθητές του με σκοπό να εφαρμό σουν στην πράξη τις θεωρητικές γνώσεις του μαθήματος, να έρθουν σε επαφή με  την τοπική λαϊκή τους παράδοση και να την αγαπήσουν και εκείνοι. Πρόπερσι που φοιτούσα σ' ένα Γυμνάσιο της επαρχίας μάς είχε έρθει ένας νέ ος φιλόλογος με πολλή όρεξη για δουλειά. Αγαπούσε πολύ το σχολείο και τους μαθη τές και βλέπαμε ότι ήθελε να γνωρίσει όχι μονάχα τους κατοίκους του τόπου και τα ζητήματά τους, αλλά και καθετί που είχε συμβεί στον τόπο από παλιά. Με λίγα  λόγια, ήταν ένας ζωντανός και αξιαγάπητος άνθρωπος και οι εντόπιοι αμέσως τον α γάπησαν.           Καμιά φορά, όταν πηγαίναμε εκδρομή, έβαζε τα παιδιά που τον περιτριγύριζαν  -και πάντοτε τον περιτριγύριζαν παιδιά- να λένε ιστορίες διάφορες από τον τόπο και κυρίως ιστορίες για το μέρος όπου είχαμε πάει εκδρομή. Ήταν ωραία μέσα στον κα θαρό αέρα, στα λουλούδια και στα φυτά, ν' ακούς τις ιστορίες αυτές. Έλεγαν τα διά φορα ονόματα των χωραφιών, των βράχων, των πηγών, ακόμα και των μεγάλων δέ ντρων, κι εγώ τα άκουγα κατάπληκτος. Έλεγαν ιστορίες, παραμύθια, όμορφα ανέκδο τα, και προπάντων τραγουδούσαν δημοτικά τραγούδια. Αυτοί, φίλε μου, ξέρανε τη  ρίζα τους και τη φύτρα*τους πάππου προς πάππου, ενώ εμείς καλά καλά ούτε τον πα ππού μας δεν ξέραμε. Και ο καθηγητής μέσα σ' όλα, κι ας έλεγε ότι είναι απ' την Αθή να. Πώς τα ήξερε τόσα πράγματα; Ακόμα και τα ίδια τα παιδιά απορούσαν με τον εαυτό τους. Πώς έγινε και τα θυμήθηκαν όλα αυτά, από πού τα βγάζαν, πότε τα είχαν  μάθει και δεν το ξέραν; Τ' άκουγαν, βέβαια, να τα λένε οι μεγάλοι αλλά μόλις τώρα,  που χρειάστηκε να τα πουν κι αυτοί, έβλεπαν πως τα είχαν μάθει. Και μάλιστα τα εί χαν μάθει όλοι τους και τώρα έπαιρναν απ' αυτά. Σαν ένας θησαυρός κρυφός και  αλογάριαστος,* που ο ενθουσιασμός ενός ανθρώπου τον είχε ξυπνήσει.           Ο καθηγητής μάς έλεγε πως αυτά τα πατρογονικά* έχουν μεγάλη σημασία, πρέ πει να τα σεβόμαστε πολύ, να τα προσέχουμε σαν τα μάτια μας και προπαντός να  τα τηρούμε. Είναι ο λαϊκός μας πολιτισμός, έλεγε. Αυτά που μας ταιριάζουν απόλυτα.           Και σε λίγο καιρό, όταν στο μάθημα των Νέων Ελληνικών μπήκαμε στα δημοτι κά τραγούδια, ο καθηγητής μας έφεγγε πια ολόκληρος. Μας έφερνε από το σπίτι  του βιβλία διάφορα, μας διάβαζε από μέσα. Έφερνε δίσκους, μαγνητόφωνα, σλάιντς.  Μόλις τελείωνε το μάθημα του βιβλίου, μας έκαμνε προβολές, για να μας δείξει τό πους, φορεσιές, σπίτια, και έβαζε σιγανά στο μαγνητόφωνο ή στο πικάπ δί σκους με δημοτικά τραγούδια ν' ακούμε. Μας παρακινούσε μάλιστα ν' ακολουθούμε  κι εμείς σιγοτραγουδώντας και έδινε αυτός πρώτος το παράδειγμα. Τα παιδιά ξεφο βήθηκαν και ξεντράπηκαν. Και μερικά που είχαν καλή φωνή, ζήτησαν από μό να τους να πούνε τραγούδια του τόπου. Ο καθηγητής κατενθουσιάστηκε. Μας φάνη κε μάλιστα για μια στιγμή σαν δακρυσμένος, μα ίσως και να μην ήταν. Όσο τα άλλα  τραγουδούσαν, δυο τρία παιδιά, αγόρια και κορίτσια χόρευαν το τραγούδι μες  στην τάξη σιγανά. Στο τέλος, χειροκροτήσαμε αυθόρμητα και μόνο τότε είδαμε τον καθηγητή μας κάπως στενοχωρημένο. «Θ' ανησυχήσουμε τους άλλους», μας είπε.  Πού να ήξερε, τι γινόταν προηγουμένως, με κάτι άλλους καθηγητές. Τι φασαρία και τι  κακό, κι αυτό χωρίς χορούς και τραγούδια.           Και πραγματικά, βγαίνοντας διάλειμμα, από τις ερωτήσεις που μας έκαμναν  τα άλλα παιδιά, διαπιστώσαμε πως μόνο το χειροκρότημά μας είχαν ακούσει. Τους  εξηγήσαμε και μας κοίταζαν κατάπληκτοι. «Και δεν κάνετε μάθημα;», μας ρω τούσαν. «Μάθημα δεν είναι αυτό;», τους απαντούσαμε. «Εσείς, που κάνετε αλλιώτ ικο μάθημα, τι ξέρετε για δημοτικά τραγούδια, σκοπούς, ακόμα και χορούς; Ξέρετε  αυτό, ξέρετε εκείνο, ξέρετε το άλλο;», τους αρχίσαμε. Δεν ήξεραν οι καημένοι τίπο τα, περιττό να το πούμε. Αλλά ήξεραν πολύ καλά από κατάλογο, άγριες ή φαρμακε ρές  φωνές και τρεμούλες.           «Να 'σαι καλά, δάσκαλε!», του είπε μια μέρα μέσα στην τάξη ένας συμμαθητής  μας που ήταν κομμάτι χωρατατζής* και είχε το θάρρος. «Μας έκανες και ξεφοβηθή καμε. Εμείς, εδώ, ντρεπόμασταν ως τα τώρα για τα τραγούδια μας και τα εθίματά  μας. Μας έλεγαν πως είναι παλιατσαρίες* και πως, αφού δεν τα τραγουδούν στις ντισκοτέκ, δεν θα 'ναι καλά». «Τι λες, παιδί μου;», είπε ο δάσκαλος και βούρκωσε.*  Το είδαμε καθαρά. «Ποιος; Ποιος σας τα λέει αυτά; Η παράδοσή μας! Τα τραγού δια μας! Τα άγια των αγίων». Και ξαφνικά το πρόσωπό του έγινε κάπως αγριωπό και απόμακρο σαν να'βλεπε στα βάθη έναν σιχαμερό εχθρό, κάποιο τέρας. Εμείς  σωπαίναμε, μα νιώθαμε πως μέσα στην ψυχή μας αποτυπωνόταν η σκηνή αυτή.           Σε μερικές μέρες, αφού μας έδωσε διάφορες οδηγίες, μας έβαλε να μαζέψου με από τις γιαγιάδες, τους παππούδες και τις διάφορες θείες, τραγούδια, παραμύθια,  εθίματα. Σε λίγο, το τι άρχισαν να φέρνουν εκείνα τα παιδιά, δε λέγεται. Ήταν τόσος  ο ενθουσιασμός που σκορπίστηκε, ώστε όλο το χωριό αυτό συζητούσε. «Μπράβο  στο δάσκαλο! Αυτός είναι δάσκαλος!», έλεγαν στο καφενείο. Και το θεωρούσαν τιμή τους, να καθίσει στο τραπέζι τους και να τον κεράσουν.           Εμείς, στην τάξη, κάθε τόσο διαβάζαμε από αυτά, από τη συγκομιδή, που είχαν  φέρει τα παιδιά, τα συζητούσαμε και μερικά, με τη βοήθεια των παιδιών, τα γράφα με σωστότερα, γιατί ορισμένα παιδιά δεν τα είχαν καταγράψει και τόσο πιστά, είτε  γιατί δεν μπορούσαν είτε γιατί ήθελαν να κάνουν τον εξευγενισμένο. Αν και ο δάσκα λος συνεχώς μας τόνιζε: «Πιστά, πιστά, όσο μπορείτε πιο πιστά. Δεν είναι δική σας  δουλειά να τα διορθώσετε».           Πάντως, η δική μου η θέση ήταν κάπως δύσκολη. Εμείς ήμασταν ξένοι προς τον  τόπο. Ο πατέρας μου δημόσιος υπάλληλος. Τ' αγαπούσα πολύ αυτά τα πράγματα,  αλλά τι να γράψω κι από πού; Τα παιδιά μπορούσαν να τα καταγράψουν εύκολα, όχι  μονάχα γιατί είχαν συγγενικά τους πρόσωπα να τους τα πούνε, αλλά και γιατί τα μι σοξέρανε κι έτσι αμέσως τα καταλαβαίναν. Αλλά εγώ πώς να μπω τόσο γρήγορα στο νόημα; Κι έτσι, ομολογώ ότι έκανα μια μικρή, υποθέτω, πονηρία, μόνο και μόνο για  να παρουσιάσω κι εγώ κάτι στον καθηγητή. Βρήκα ένα άλλο, παλιό, αναγνωστι κό και αντέγραψα αποκεί μερικά δημοτικά τραγούδια. «Αυτά δεν μπορεί να τα ξέρει ο  καθηγητής», είπα μέσα μου. «Τώρα, αυτός, ένας ολόκληρος καθηγητής, παιδικά βι βλία θα θυμάται;». Κι έτσι τα αντέγραψα με ωραία καλλιγραφικά γράμματα. Ή ταν κάτι πολύ ωραία δημοτικά τραγούδια, καλύτερα μάλλον απ' αυτά που έφερναν τα  παιδιά.           Όμως μ' έπιασε αρκετή ανησυχία, όταν μια μέρα είδα το τετράδιό μου, ανάμε σα στ' άλλα, πάνω στην έδρα. Ο καθηγητής, σαν ήρθε η σειρά μου, με κοίταξε κάπως γελαστός και μου λέει: «Ωραία τα τραγούδια του Νικολάου Πολίτη,* που μας έφερες.  Κοίταξε, τώρα, να μαζέψεις και τίποτε από το χωριό. Καλό θα σου κάνει». Τα άλ λα παιδιά χαμογελούσαν, ίσως και να μην κατάλαβαν. Πάντως, εγώ ντράπηκα.  Πού το κατάλαβε όμως ο δάσκαλος αμέσως αμέσως;           Αλλά σε λίγο παρηγορήθηκα, όταν ήρθε η σειρά της εργασίας ενός άλλου παι διού, επίσης ξένου, από την πολιτεία. Ο καθηγητής πια εδώ δεν μπορούσε με κανέ να τρόπονα συγκρατήσει τη σοβαρότητά του. «Μα, παιδί μου, τι είναι αυτά που έφε ρες; του λέει. Εσύ δεν κατάλαβες απολύτως τίποτα. Κρίμα, στα τόσα και τόσα  που έχουμε πει ως τώρα!». Και τι είχε γίνει; Παρ' όλα τα μαθήματα, τους χορούς και  τα τραγούδια, ο συμμαθητής μας αυτός, που ήταν και ο πιο φίλος μου -οι πατερά δες μας συνάδελφοι- είχε φέρει ως δημοτικό τραγούδι ένα τραγουδάκι του μουσικοσυνθέτη Αττίκ,* και συγκεκριμένα εκείνο που λέει: «Την ώρα που περνού σε τ' οργανάκι». Κι ενώ κρατούσαμε όλοι την κοιλιά μας από τα γέλια, μερικοί μάλι στα είχαν πάρει να σιγοτραγουδούν «το οργανάκι», ο δάσκαλος έλεγε και ξανάλε γε: «Μα, βρε παιδί μου, από πού και ως πού; Τουλάχιστο να έφερνες τη "Μαρία  την Πενταγιώτισσα" ή το "Τάκου τάκου ο αργαλειός μου" να πω τα μπέρδεψες. Αλ λά αυτό "Την ώρα που περνούσε τ' οργανάκι"; Από πού κι ως πού; Μυστήριο μέγα!».           «Δεν είναι μυστήριο δάσκαλε. Η πολιτεία είχε κάνει έτσι το παιδί αυτό. Όχι μό νο να μην ξέρει το λαϊκό πολιτισμό, αλλά ούτε να μπορεί καν να τον μάθει. Και  το ξανάκανε, δυστυχώς, όταν το ξαναπήρε». * φύτρα: καταγωγή (μεταφορικά) * αλογάριαστος: αυτός που δεν τον υπολογίζουν * πατρογονικά: πατρο παράδοτα, προγονικά * κομμάτι χωρατατζής: κάπως αστείος * παλιατσαρίες: παλιά και άχρηστα πράγ ματα * βούρκωσε: συγκινήθηκε, έκλαψε *Νικόλαος Πολίτης: πολύ γνωστός λαογράφος (1852-1921), ο ο ποίος συγκέντρωσε δημοτικά τραγούδια και εξέδωσε τη συλλογή Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού  λα ού (1918) * Αττίκ: πολύ γνωστός μουσικοσυνθέτης στην Αθήνα του μεσοπολέμου Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής   ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙ ΟΥ http://fliphtml5.com/xpqa/qksv/basic ΝΑ ΣΑΙ ΚΑΛΑ, ΔΑΣΚΑΛΕ!  - ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ πηγή : http://theodwrapappa.blogspot.com/2016/08/blog-post_56.html https://www.slideshare.net/christostsatsouris/ss-40434853 http://eumathein.gr/wp-content/uploads/2015/04/%CE%9D%CE%91-%CE%A3%CE%91%CE% 99-%CE%9A%CE%91%CE%9B%CE%91-%CE%94%CE%91%CE%A3%CE%9A%CE%91%CE% 9B%CE%95.pdf ΘΕΜΑ: Το ενδιαφέρον και η αγάπη που καλλιεργεί ένας καθηγητής στους μαθητές μιας τάξης σχολεί ου της επαρχίας για το λαϊκό πολιτισμό και τη λαϊκή λογοτεχνική παράδοση. ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: Η σημασία του σχολικού περιβάλλοντος στην ανάδειξη της αξίας του λαϊκού πολιτι σμού. ΔΟΜΗ 1 η Ενότητα: «Πρόπερσι που φοιτούσα… να τα διορθώσετε». 2 η Ενότητα: «Πάντως, η δική  μου η θέση… όταν το ξαναπήρε». ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΙ: 1 η Ενότητα: Ο ρόλος του νέου φιλολόγου στην προβολή της αξίας του λαϊκού πολιτι σμού. 2 η Ενότητα: Το πάθημα των δύο ξένων μαθητών. ΤΕΧΝΙΚΗ: - α’ πρόσωπο. - Ο αφηγητής συμμετέχει ως ήρωας στην ιστορία. - Εστιάζει τα γεγονότα  μέσα από την προοπτική του παρελθόντος. - Απευθύνεται νοερά σε β’ πρόσωπο στον παλιό του κα θηγητή και μιλάει με την προοπτική του παρόντος. - Στοχαστική διάθεση, μοιάζει να απευθύνεται σε  έναν υποθετικό συνομιλητή. - Περιγραφή συναισθημάτων. - Αναδρομική αφήγηση.  ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ  ΤΡΟΠΟΙ: Αφήγηση, περιγραφές, σχόλια του αφηγητή, διάλογοι.  ΓΛΩΣΣΑ: Απλή, καθαρή δημοτική με λέξεις της καθημερινότητας. ΥΦΟΣ: Απλό, καθημερινό. ΤΟΝΟΣ: Ειρωνικός και με δόση μελαγχολίας. ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ: Παρομοιώσεις, Μεταφορές, Επαναλήψεις, Ασύνδετα Σχήματα.  ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ: - Προβάλλεται ο σημαντικός ρόλος του εκπαιδευτικού στην ανάδειξη  του  λαϊκού πολιτισμού και κάθε αξίας που συντελεί στην κοινωνικοποίηση των παιδιών και στην αισθη τι κή τους καλλιέργεια. - Ο αστικός τρόπος ζωής, η στροφή από τη συλλογική ζωή στην προβολή  του  ατομικού συμφέροντος και η εισβολή ξένων προτύπων ζωής οδήγησαν στην περιφρόνηση του  λαϊ κού πολιτισμού και στην ισοπέδωση ιδεών και αξιών.  Απαντήσεις στις ερωτήσεις του σχολικού βιβλίου 1. Ποια γνώμη είχαν τα παιδιά για τα λαϊκά ήθη και έθιμα του τόπου τους; Πού οφείλεται και πώς εκδη λώνεται η αλλαγή της στάσης τους; Τα παιδιά αισθάνονταν ντροπή να ασχοληθούν με την παραδοσια κά ήθη και έθιμα του τόπου τους, πίστευαν ότι κάτι τέτοιο θα τους χαρακτήριζε παλαιομοδίτες. Όμως  σύντομα άλλαξαν γνώμη χάρη στην παρέμβαση του δασκάλου τους. Το γεγονός ότι ένας νέος, μορ φωμένος δάσκαλος ο οποίος έδειχνε τόση μεγάλη αγάπη για τα ήθη και έθιμα της περιοχής τους,  τους κίνησε την περιέργεια και στη συνέχεια, ακολουθώντας τις παροτρύνσεις του μέσω της διδακτι κής του μεθόδου, κατάλαβαν ότι είναι τιμή τους να προβάλλουν την παράδοσή τους. Οι συμβουλές  αυτού του δασκάλου έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Ήταν η πρώτη φορά που τα παιδιά άκουγαν με επιχει ρήματα πόσο σημαντική ήταν η παράδοση τους.  2. Με ποιους τρόπους καλλιέργησε ο φιλόλογος στους μαθητές το ενδιαφέρον για το λαϊκό πολιτισμό  και την τοπική τους παράδοση; Τα παιδιά, αρχικά, εξεπλάγησαν από το πάθος που χαρακτήριζε το  δάσκαλο τους για τα ήθη και έθιμα της περιοχής τους και ταυτόχρονα έπαψαν να αισθάνονται ντροπή  για την καταγωγή τους. Ακολούθησαν τις οδηγίες του να μοιραστούν όσες πληροφορίες είχαν, για μέ ρη που επισκέπτονταν σε σχολικές εκδρομές. Η μέθοδος που ακολουθούσε ο φιλόλογος αποδείχθη κε αποτελεσματική, καθώς οι μαθητές ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στη συγκέντρωση λαϊκών πη γών.  3. Στο διήγημα συγκρίνονται δύο μοντέλα σχολικής διδασκαλίας. Ποια είναι αυτά και ποιο προβάλλε ται ως καλύτερο; Το πρώτο μοντέλο διδασκαλίας που προβάλλεται στο κείμενο είναι αυτό που ακολου θεί ο νέος φιλόλογος, ο οποίος προτιμά να φέρει τα παιδιά σε άμεση επαφή με το αντικείμενο διδασκα λίας. Από την άλλη πλευρά υπήρχε το μοντέλο της αυταρχικής διδασκαλίας. Σύμφωνα με αυτό, πρωτ αρχική σημασία είχε η απόλυτη πειθαρχία των μαθητών στο δασκάλου. Ο σεβασμός προς αυτόν ή ταν επιβεβλημένος. Ο συγγραφέας στηρίζει το πρώτο μοντέλο διδασκαλίας, μέσα στο οποίο οι μαθη τές προθυμοποιούνται με χαρά και ενθουσιασμό να φέρουν σε πέρας κάθε μαθησιακό τους καθήκον.  4. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ίδιος δυσκολευόταν να ανταποκριθεί στην προσπάθεια συγκέντρωσης  του λαογραφικού υλικού. Γιατί; Πώς κρίνετε τη «μικρή πονηρία» του; Ο συγγραφέας ήταν ένας μαθη τής καινούργιος στο γυμνάσιο ενός χωριού της ελληνικής επαρχίας. Τα προηγούμενα χρόνια τα έχει  περάσει στην Αθήνα με αποτέλεσμα να μη γνωρίζει τα πατροπαράδοτα έθιμα και παραδόσεις. Όταν  λοιπόν ήρθε αντιμέτωπος με την πρωτοποριακή διδακτική μέθοδο του φιλολόγου, δυσκολεύτηκε αρ κετά να ανταποκριθεί στη συγκέντρωση υλικού γύρω από δημοτικά κείμενα. Η λαχτάρα του να γίνει  μέλος των επαρχιωτών φίλων του, τον σπρώχνει να αντιγράψει τέτοιου είδους τραγούδια από το ανα γνωστικό παλιότερου έτους. Ο δάσκαλος τον παροτρύνει να κάνει τη δική του έρευνα, προκειμένου  να αντιμετωπίσει την αμάθειά του σε αυτόν τον τομέα και έτσι να ενταχθεί ομαλά στην υπόλοιπη ομά δα των ντόπιων μαθητών. www.slideshare.net/christostsatsouris/ss-40434853 Να σαι καλά δάσκαλε!, Γ. Ιωάννου http://pierfilologia.blogspot.gr/2014/11/blog-post.html «Να’ σαι καλά δάσκαλε» ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ (1927-1985) ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ·         Αξία-περιφρόνηση του λαϊκού πολιτισμού ·         Αποκοπή-γνωριµία των μαθητών µε τον λαϊκό πολιτισµό ·         Μαθητική πονηριά ΥΠΟΘΕΣΗ Στο διήγημα αυτό ο αφηγητής, με το βλέμμα ενός έφηβου μαθητή,  περι­γράφει  την εμπειρία του από τη διδασκαλία και την παρουσία του φιλολό­γου του. Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Το διήγημα περιέχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, αφού ο Ιωάννου θήτευσε στη  Μέση Εκπαίδευση και ασχο­λήθηκε με τη συγκέντρωση και μελέτη των δημοτικών τραγουδιών.  Το έργο του Γιώργου Ιωάννου τοποθετείται στη μεταπολεμική ελληνική λογοτεχνία και πηγά ζει από τις προσωπικές εμπειρίες του συγγραφέα από την εποχή της γερμανικής κατοχής,  της εθνικής αντίστασης και του εμφυλίου στην Ελλάδα. Γνωρίσματα των έργων του Ιωάν νου, κατά τον Λ. Πολίτη, είναι ο «εξομολογητικός» τόνος της αφήγησης και παράλληλα η  «ταύτιση του αφηγητή με τα βάσανα και τις λαχτάρες μια ολόκληρης ομάδας ανθρώπων»  ΤΑ ΔΥΟ ΜΟΝΤΕΛΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: Στο κείμενο παρουσιάζονται δύο μοντέλα διδασκαλίας: α. «σχολείο εργασίας», ·  δεν είναι απομονωμένο από τη ζωή και την κοινωνία ·  δεν περιορίζει την απόκτηση γνώσεων στους τοίχους του σχολικού περιβάλλοντος, ·  ενθαρρύνει τους μαθητές σε δραστηριότητες που ξεφεύγουν από τα όρια του τυπικού αναλυτικού προγράμματος ·   τους καλλιεργεί δημιουργικά ενδιαφέροντα, ώστε να εφαρμόζουν στην πράξη τη θεωρητική γνώση. ·  οι μαθητές δε φοβούνται τον δάσκαλο, ·  τον βλέπουν ως συνεργάτη και σύμβουλο και εκδηλώνονται μπροστά του με αυθορμητισμό και ειλικρίνεια, ·   ο δάσκαλος συμπεριφέρεται στους μαθητές με οικειότητα και κατανόηση, ·   δεν παρουσιάζεται ως αυθεντία, ·   σέβεται την προσωπικότητα του μαθητή και παράλληλα δημιουργεί ευχάριστη ατμόσφαιρα, χρησιμοποιώντας τον διάλογο αντί για την αυταρχική επιβολή των απόψε ών του. β. Το δεύτερο μοντέλο δίνεται συνοπτικά με τη φράση: Αλλά ήξεραν πολύ καλά από  κατάλογο, άγριες ή φαρμακερές φωνές και τρεμούλες. ·     έχει δασκάλους με συμπεριφορά αντιπαιδαγωγική ·     ο δάσκαλος καταπιέζει τους μαθητές και επιβάλλεται με την απειλή του βαθμού κα  την άσκηση βίας (ξυλοδαρμός) προβάλλοντας τον εαυτό του ως αυθεντία. ·      οι μαθητές από την πλευρά τους τον τρέμουν από τον φόβο τους ·     τους επιβάλλεται είναι η στείρα απομνημόνευση ξερών και άψυχων γνώσεων μέσα  στο απομονωμένο από τη ζωή και την κοινωνία περιβάλλον του σχολείου. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥ Ζωντανός και αξιαγάπητος, ενθουσιώδης και υπεύθυνος επιστήμονας, γνώστης και λάτρης  της λαϊκής παράδοσης και του πολιτισμόυ, φυσιολάτρης και ονειροπόλος, ευρηματικός και  καινοτόμος, τολμηρός. ΤΕΧΝΙΚΗ: ·       α’ πρόσωπη αφήγηση ·      Ο αφηγητής συμμετέχει ως ήρωας στην ιστορία.(αφηγητής έφηβος, ώριμος αφηγη τής) ·       Εστιάζει τα γεγονότα μέσα από την προοπτική του παρελθόντος. ·   Απευθύνεται νοερά σε β’ πρόσωπο στον παλιό του καθηγητή και μιλάει με την προοπτική του παρόντος. ·        Στοχαστική διάθεση, μοιάζει να απευθύνεται σε έναν υποθετικό συνομιλητή. ·        Περιγραφή συναισθημάτων. ·       Αναδρομική αφήγηση με γραμμική πορεία και αφηγηματικά κενά που επιταχύνουν  την αφήγηση. ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ: αφήγηση, περιγραφές, σχόλια του αφηγητή, διάλογοι. ΓΛΩΣΣΑ: απλή, δημοτική με λέξεις της καθημερινότητας. ΥΦΟΣ: ζωντανό και παραστατικό στην περιγραφή της σχολικής τάξης μελαγχολικό και  στοχαστικό όταν ο αφηγητής εξομολογείται την εμπειρία του. ΤΟΝΟΣ: ειρωνικός και με δόση μελαγχολίας. ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ: παρομοιώσεις, μεταφορές, επαναλήψεις, ασύνδετα σχήματα εικόνες (λιτότητα γενικά στα εκφραστικά μέσα). ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ: ·         Προβάλλεται ο σημαντικός ρόλος του εκπαιδευτικού στην ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού και κάθε αξίας που συντελεί στην κοινωνικοποίηση των παιδιών και στην αισθητική τους καλλιέργεια. ·         Ο αστικός τρόπος ζωής, η στροφή από τη συλλογική ζωή στην προβολή του ατομι κού συμφέροντος και η εισβολή ξένων προτύπων ζωής οδήγησαν στην περιφρόνηση  του λαϊκού πολιτισμού και στην ισοπέδωση ιδεών και αξιών. ΑΦΗΓΗΤΗΣ: ομοδιηγητικός όταν συμμετέχει ο ίδιος στα γεγονότα, ετεροδιηγητικός  όταν αφηγείται την πονηριά του συμμαθητή του. ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ Όλοι οι λαοί με ιστορία έχουν να παρουσιάσουν και δημιουργήματα λαϊκής παράδοσης. Η ελληνική παράδοση (τέχνη) είναι ιδιαίτερα σημαντική και παρουσιάζει δείγματα σε πολλούς τομείς όπως η Αρ χιτεκτονική που περιλαμβάνει και άλλες τέχνες (π.χ. ξυλουργική, ξυλογλυπτική, λιθογλυπτική, σιδηρου ργική, μεταλλοτεχνία, κεραμική, ζωγραφική). Λαϊκή τέχνη επίσης δημιουργήθηκε στους κλάδους της χειροτεχνίας και της διακοσμητικής (υφαντική, κεντητική, αργυροχοΐα –αργυροχρυσοχοΐα). Η ελληνική λαϊκή παράδοση αντλεί τα θέματά της από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων, τα ήθη  και τα έθιμά τους, τη θρησκευτική ζωή και το φυσικό περιβάλλον. Ενδεικτικά θα αναφερθούμε σε μερικά από τα στοιχεία της λαϊκής μας παράδοσης. Συγκεκριμένα στον τομέα της Αρχιτεκτονικής το παραδοσιακό σπίτι συναντάται με πολλές μορφές ανάλογα με την περιοχή (π.χ. Πελοπόννησος, Μακεδονία, νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου), το φυσικό περιβάλλον,  τις κλιματολογικές συνθήκες και την κοινωνικοοικονομική θέση των ανθρώπων. Πέρα από τον τρό πο κατασκευής και τη διαρρύθμιση του σπιτιού, ο,τιδήποτε υπάρχει μέσα σ’ αυτό, όπως έπιπλα,  τζάκι, διακοσμητικά αντικείμενα, ξύλινα και πήλινα σκεύη, χάλκινα και ορειχάλκινα στολίδια, υφάσμα τα οικιακής χρήσης, αποτελούν έργα τέχνης δουλεμένα με αγάπη και μεράκι. Όσον αφορά τον τομέα της ενδυμασίας η ελληνική παραδοσιακή φορεσιά παρουσιάζει μία μεγάλη ποικιλία ανάλογα με την περιοχή (νησιωτική, ηπειρωτική Ελλάδα), τη χρήση (καθημερινή, γιορτινή, κοριτσίστικη, νυφική, γεροντική), το επάγγελμα, την κοινωνική θέση και την οικονομική κατάσταση.  Η φορεσιά επίσης διακρίνεται σε ανδρική και γυναικεία. Και οι δύο τύποι φορεσιών αποτελούνται από πολλά κομμάτια. Εκείνη όμως που παρουσιάζει μεγαλύτερη ποικιλία και ενδιαφέρον είναι η γυνα ικεία φορεσιά. Ξεχωρίζει για την ποικιλία των υφασμάτων, τους συνδυασμούς των χρωμάτων, τις γού νες, τα κεντήματα με σχέδια παρμένα από το ζωικό και το φυτικό βασίλειο. Τέλος τα κοσμήματα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της φορεσιάς. Βασικά υλικά για την κατα σκευή τους ήταν κυρίως το ασήμι, αλλά και ο χρυσός που τον χρησιμοποιούσαν για επιχρύσωση, ο ορείχαλκος ή ο σκέτος χαλκός, οι φυσικές σκληρές πέτρες όπως οι αχάτες και τα κοράλλια και τα σμάλτα. Συμπερασματικά θα λέγαμε η ελληνική παραδοσιακή τέχνη παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον, απο τελεί βασικό στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας και είναι απαραίτητο να τη διατηρήσουμε. Δημιουργική γραφή :Να ΄σαι καλά δάσκαλε! πηγή :http://mefantasiakailogo.blogspot.com/2017/01/blog-post_22.html Μετά την ανάλυση του διγήματος του Γιώργου Ιωάννου,οι μαθητές γράφουν  για  τον ιδανικό δάσκαλο:   Ο ιδανικός δάσκαλος θα ξεκινήσει τη μέρα του αισιόδοξα, περιμένο ντας με ανυπομονησία τη στιγμή να διδάξει - και παράλληλα να διδα χθεί, επειδή το πτυχίο  που έχει κορνιζαρισμένο πάνω από το γραφείο  του είναι απλά ένα χαρτί, και δεν επιβεβαιώνει πως γνωρίζει τα πά ντα-.Θα κάνει ερωτήσεις στους μαθητές του και εξετάζοντας τις διαφο ρετικές απαντήσεις τους, θα θέσει άλλες ερωτήσεις στον εαυτό του. Θα  πειραματισθεί, θα βρει εάν κάπου υπάρχει λάθος και θα δει το πρόβλη μα από άλλες οπτικές γωνίες-αυτές των μαθητών-.Θα μοιρασθεί μαζί  τους τις σκέψεις και τις υποθέσεις του και αν χρειαστεί θα κάνει τις  απαραίτητες διευκρινίσεις. Αφού βεβαιωθεί πως όλες οι απορίες λυ θούν ,θα προχωρήσει μαζί με τους μαθητές του σε νέες απορίες να λύ σουν. Θα κάνει το μάθημα πιο διασκεδαστικό και φιλικό σε αυτούς βά ζοντάς τους να δουλέψουν σε ένα θέμα άλλοτε ατομικά και άλλοτε  ομαδικά. Θα σεβασθεί την προσπάθεια του καθένα από αυτούς και θα  τους παροτρύνει για άλλη μια, καλύτερη τη φορά. Θα αφήσει καμιά  φορά τους μαθητές να πιστέψουν πως ξεχάστηκε και άλλαξε το θέμα  συζήτησης, κάνοντάς το λιγότερο τυπικό και ουδέτερο, κρατώντας  μια  ακόμα πιο φιλική και παρεΐστικη στάση προς αυτούς, έχοντας πάντα  όμως τον έλεγχο και τον κατάλληλο σεβασμό.                                                                              Γιασεμή Κιοσέογλου  Ο ιδανικός καθηγητής ξεχωρίζει από την αγάπη του στους μαθητές  του. Έχει υπομονή και χαμογελάει ειλικρινά προσπαθώντας να κάνει  το μάθημα του ενδιαφέρον. Θα ήθελα να ασχολείται με τους μαθητές  του και να αποδέχεται τα λάθη τους. Επαινει και της πιο μικρές επιτυ χίες τον μαθητών του και κάποιες φορές γελάει με τα αστεία τους. Τέ λος ο ιδανικός καθηγητής πρέπει να συμπεριφερεται ισοτιμα στους μα θητές του δίνοντας ευκαιρίες σε όλους και να τους καθοδηγεί με χρήσι μες συμβουλές.   ΚΕΙΜΕΝΟ 5ο ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ Η μάνα πηγή :http://ebooks.edu.gr/modules/ ebook/show. php/DSGL105/229/1685,5377/ ΠΕΡΛ ΜΠΑΚ Η μάνα           Στο απόσπασμα από το μυθιστόρημα Η μάνα (1934) της Αμερικανίδας Περλ Μπακ περιγράφονται η καθημερινή ζωή και οι ασχολίες μιας μητέρας που συντηρεί με την αδιάκοπη εργασία και τη σταθερή αφοσίωσή της τη φτωχή αγροτική της οικογένεια. Η ιστορία εκτυλίσσεται στην Κίνα των αρχών του εικοστού αιώνα και επικεντρώνεται στη μορφή της μητέρας, η οποία, πρότυπο αγάπης, κατανόησης και προσφοράς, στηρίζει την παραδοσιακή πατριαρχική οικογένεια. Έχει καμιά διαφορά η μια μέρα από την άλλη κάτω από τον ουρανό για μια μάνα; To πρωί η μάνα ξύπνησε και σηκώθηκε πριν ακόμα χαράξει η αυγή, κι ενώ οι άλλοι κοιμόντουσαν ακόμα, άνοιξε την πόρτα, έβγαλε τα πουλερικά* και το γουρούνι, πήγε το νεροβούβαλο μέσα στο μαντρί, και καθάρισε όσες βρομιές είχαν κάνει τη νύχτα, τις μάζεψε και τις έκανε ένα σωρό, σε μια γωνιά του μαντριού. Ενώ οι άλλοι ήταν ακόμη ξαπλωμένοι, πήγε στην κουζίνα, άναψε τη φωτιά και έβρασε το νερό για να πιούνε ο άντρας και η γριά όταν σηκώνονταν, και λίγο από αυτό το έριξε σε μια ξύλινη λεκάνη για να δροσίσει λίγο και να μπορέσει να πλύνει τα μάτια του κοριτσιού.          Κάθε πρωί τα μάτια του κοριτσιού ήταν σφιχτά κλεισμένα και δεν μπορούσε να δει καθόλου ώσπου να του τα πλύνει. Στην αρχή το παιδί φοβόταν, όπως και η μάνα, αλλά η γριά σφύριξε:*          «Έτσι ήμουνα κι εγώ, σαν ήμουνα μικρή, μα δεν πέθανα!».          Τώρα το είχαν συνηθίσει και ήξεραν ότι δε σήμαινε τίποτε έξω από το ότι κάμποσα παιδιά ήταν έτσι κι ότι δεν πέθαναν από αυτό. Μόλις που είχε ρίξει νερό στη λεκάνη, όταν πρόβαλαν τα παιδιά, το αγόρι κρατώντας το κορίτσι από το χέρι. Είχαν βγει συρτά από το κρεβάτι χωρίς να κάνουν θόρυβο, χωρίς να ξυπνήσουν τον άντρα που έτρεμαν το θυμό του, γιατί παρ' όλους τους καλούς και κεφάτους τρόπους που είχε, όταν ήθελε να είναι κεφάτος και καλός, ο άντρας ήταν ικανός να θυμώσει και να ταξυλοφορτώσει* άγρια αν τον ξυπνούσαν πριν από την ώρα του. Τα δυο τους στέκονταν βουβά στην πόρτα κοιτάζοντας τη μάνα και το αγόρι ανοιγόκλεινε τα μάτια του και χασμουριόταν, αλλά το κοριτσάκι καθόταν υπομονετικά περιμένοντας, με τα μάτια σχεδόν κατάκλειστα. Ύστερα η μάνα σηκώθηκε βιαστικά και παίρνοντας την γκρίζα πετσέτα που ήταν κρεμασμένη σ' έναν ξύλινο γάντζο, βούτηξε τη μια της άκρη στη λεκάνη και σιγά σιγά καθάρισε τα μάτια του κοριτσιού. Το παιδί κλαψούρισε, χωρίς να βγάζει ήχο από το στόμα του, μόνο με την ανάσα του, και η μάνα αναλογίστηκε, όπως κάθε πρωί:          «Δεν πρέπει λοιπόν να ξεχάσω την αλοιφή για τα μάτια αυτού του παιδιού. Κάποτε πρέπει να φροντίσω και γι' αυτό. Αν δεν το ξεχάσω όταν πουληθεί το φορτίο με το άχυρο του ρυζιού, την άλλη φορά, θα του πω να πάει σ' ένα μαγαζί με φάρμακα - υπάρχει κάποιο κοντά στην πύλη στα δεξιά, κατηφορίζοντας σ' ένα μικρό δρομάκι». Εμμανουήλ Ζαΐρης, Οι σιδερώστρες (λεπτομέρεια)          Ενώ το σκεφτόταν αυτό, ο άντρας πρόβαλε στην πόρτα φορώντας τα ρούχα του. Χασμουρήθηκε δυνατά κι ύστερα έξυσε το κεφάλι του. Εκείνη είπε φωναχτά τη σκέψη της:          «Όταν θα πας να πουλήσεις αυτό το δεμάτι με το άχυρο του ρυζιού, να πας και σε κείνο το μαγαζί που είναι κοντά στην Πύλη του Νερού και να ζητήσεις καμιά αλοιφή ή κανένα άλλο φάρμακο για πονεμένα μάτια σαν και τούτα».          Όμως ο άντρας ήταν ακόμα βαρύς από τον ύπνο κι απάντησε θυμωμένα:          «Και γιατί να ξοδέψουμε από το λίγο έχει μας για πονεμένα μάτια, αφού δε θα πεθάνει ποτέ από δαύτα.* Είχα κι εγώ πονεμένα μάτια όταν ήμουνα μικρός κι ο πατέρας μου ποτέ του δεν ξόδεψε τα λεφτά του για μένα, μόλο που* ήμουνα ο μοναδικός γιος που του είχε απομείνει».          H μάνα, καταλαβαίνοντας πως δεν ήταν κατάλληλη η στιγμή για να μιλήσει, δεν είπε τίποτε παραπάνω και πήγε να του βάλει το νερό του. Ήταν όμως κάπως θυμωμένη και δεν του το έδωσε στο χέρι, αλλά το άφησε στο τραπέζι για να το πάρει μόνος του, αλλά δεν είπε τίποτα και ξέχασε την υπόθεση, για την ώρα. H αλήθεια ήταν ότι πολλά παιδιά είχαν πονεμένα μάτια, και γίνονταν καλά όταν μεγάλωναν, όπως και ο άντρας, που, μόλο που τα μάτια του είχαν κάτι σημάδια γύρω από τα βλέφαρα, που φαίνονταν, αν τα κοίταζε κανένας κατά πρόσωπο, έβλεπε καλά όταν δεν ήταν πολύ μικρό εκείνο που περιεργαζόταν. Δεν ήταν όμως από κείνους τους μορφωμένους που ζούνε με τα βιβλία και πρέπει να βλέπουνε καλά, κι έτσι αυτό δεν είχε σημασία.          Ξάφνου η γριά αναταράχτηκε και φώναξε αδύναμα, και η μάνα τής έφερε ένα κύπελλο με ζεστό νερό, της το έδωσε να το πιει πριν σηκωθεί, και η γριά το ρούφηξε με θόρυβο και ρεύτηκε όλα τα κακά αέρια που έρχονταν από το άδειο στομάχι της, βόγκηξε λίγο και παραπονέθηκε για την ηλικία της, που την έκανε να νιώθει αδύναμη τα πρωινά.          H μάνα γύρισε στην κουζίνα κι άρχισε να ετοιμάζει το πρωινό, και τα παιδιά κάθισαν κοντά της πάνω στο χώμα περιμένοντας κουβαριασμένα γιατί το πρωί ήταν κρύο. Το αγόρι σηκώθηκε στο τέλος και πήγε κοντά στη μάνα του που τάιζε τη φωτιά, αλλά το κορίτσι έμεινε μόνο του. Ξαφνικά ο ήλιος πρόβαλε πάνω από τους ανατολικούς λόφους και το φως ξεχύθηκε σε μεγάλες φωτεινές αχτίνες, που έπεσαν πάνω στα μάτια του παιδιού κι εκείνο τα έκλεισε αμέσως. Άλλοτε θα έκλαιγε, αλλά τώρα πήρε μόνο μια βαθιά ανάσα, όπως θα έκανε ένας μεγάλος, και κάθισε φρόνιμο με τα βλέφαρα σφιχτά κλεισμένα και δεν κουνήθηκε καθόλου μέχρι που ένιωσε τη μάνα του να του βάζει μπροστά του μια γαβάθα* με φαγητό.          Ναι, είναι αλήθεια ότι όλες οι μέρες ήταν όμοιες για τη μάνα, αλλά ποτέ της δεν τις βρήκε στενόχωρες ή πληκτικές κι ήταν αρκετά ευχαριστημένη με το πέρασμά τους. Αν κανένας τη ρωτούσε, θ' άνοιγε διάπλατα εκείνα τα φωτεινά της μάτια και θα έλεγε: «Μα η γης αλλάζει από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή κι έπειτα είναι και το ωρίμασμα της σοδειάς από τη γη μας, και η πληρωμή των σπόρων στον ιδιοκτήτη για τη γη που νοικιάζουμε, κι είναι και οι γιορτές και οι σχόλες και η Πρωτοχρονιά, ναι, ακόμα και τα παιδιά αλλάζουν και μεγαλώνουν, και βρίσκω απασχόληση φτιάχνοντας κι άλλα, και για μένα δεν υπάρχει τίποτα που να μην αλλάζει και όλα αλλάζουν αρκετά για να με κάνουν να δουλεύω από την αυγή ώσπου να πέσει το σκοτάδι, τ' ορκίζομαι».          Όταν της περίσσευε λίγος χρόνος, υπήρχαν άλλες γυναίκες στο χωριουδάκι, αυτή που ήταν να γεννήσει κι εκείνη που θρηνούσε ένα παιδί που είχε χάσει, ή μια άλλη που είχε κάποιο σχέδιο να κεντήσει ένα λουλούδι πάνω σε παπούτσι ή κανένα καινούριο τρόπο για να κοπεί ένα πανωφόρι. Ήταν και μέρες που πήγαινε στην πόλη για να πουλήσει σπόρο ή λάχανα μαζί με τον άντρα της, κι εκεί στην πόλη μπορούσες να δεις περίεργα πράγματα και να τα σκεφθείς, αν βέβαια περίσσευε χρόνος για σκέψη. Αλλά η αλήθεια ήταν ότι αυτή η γυναίκα ήταν από κείνες που μπορούσαν να ζουν ικανοποιημένες με τον άντρα και τα παιδιά χωρίς να σκέφτονται τίποτε άλλο. Εκείνης της έφτανε να γνωρίζει συχνά όλο τον πόθο του άντρα, να πιάνει παιδί μ' αυτόν, να ξέρει ότι μια ζωή μεγαλώνει μέσα στο ίδιο της το κορμί, να νιώθει αυτή την καινούρια σάρκα να παίρνει μορφή και να μεγαλώνει, να γεννάει και να νιώθει τα μωρουδίστικα χείλια να πίνουν από το στήθος της. Της έφτανε να ξυπνάει με το χάραμα, να ταΐζει την οικογένειά της, να ταΐζει τα ζώα, να σπέρνει τη γης και να μαζεύει τον καρπό της, να τραβάει νερό από το πηγάδι για να πιουν, να περνάει μέρες ολάκερες στους λόφους συνάζοντας αγριόχορτα και να νιώθει τον ήλιο και τον άνεμο πάνω της. Χαιρόταν όλη τη ζωή της, τη γέννα, τη δουλειά στα χωράφια, τον ύπνο, το φαγητό και το νερό που έπινε, το σκούπισμα και το συγύρισμα του σπιτιού, τα καλά λόγια από τις γυναίκες του χωριού που την παίνευαν για την προκοπή και για το ράψιμό της. Ακόμα και ο τσακωμός με τον άντρα της ήταν καλός και δυνάμωνε το πάθος που ένιωθε ο ένας για τον άλλο. Έτσι ξυπνούσε κεφάτη κάθε πρωί.          Αυτή τη μέρα, αφού έφαγε ο άντρας, κι αφού στέναξε, πήρε το σκαλιστήρι* του και ξεκίνησε κάπως άκεφα, όπως το συνήθιζε πάντα, για το χωράφι, κι εκείνη καθάρισε τις γαβάθες, έβαλε τη γριά να καθίσει στον ήλιο, κάτω από τη ζεστασιά του, και πρόσταξε τα παιδιά να μην παίζουν κοντά στη γούρνα.* Ύστερα πήρε το σκαλιστήρι της και ξεκίνησε κι εκείνη σταματώντας μια δυο φορές για να κοιτάξει πίσω της. H αδύναμη φωνή της γριάς μόλις που ακουγόταν και η μάνα χαμογέλασε και συνέχισε το δρόμο της. Το μόνο που μπορούσε να κάνει η γριά ήταν να προσέχει την πόρτα και το έκανε με περηφάνια. Μόλο που ήταν γριά και μισότυφλη, μπορούσε να διακρίνει αν πλησίαζε κανένας που δεν έπρεπε και θα έμπηγε αμέσως τις φωνές. Ήταν ενοχλητική γριά και οι ενοχλητικοί γέροι είναι χειρότεροι κι από τα παιδιά, γιατί δεν μπορείς να τους χαστουκίσεις όπως τα παιδιά. Κι όμως, όταν η γυναίκα του ξαδέρφου είπε κάποτε: «Θα είναι πολύ καλό για σένα να πεθάνει αυτό το γέρικο πράμα, που είναι τόσο γερασμένο και στραβό, κι όλο πόνους και γκρίνια για το φαγητό», η μάνα είχε απαντήσει με τον ήρεμο τρόπο που έπαιρνε όταν ένιωθε κάποτε κρυφή στοργή: «Ναι, αλλά είναι πολύ χρήσιμη ακόμα, για να μας φυλάει την πόρτα, κι ελπίζω ότι θα ζήσει μέχρι που να μεγαλώσει λίγο το κορίτσι».          Ναι, η μάνα ποτέ της δεν μπορούσε να κάνει την καρδιά της να σκληρύνει απέναντι σε μια γριά σαν κι εκείνη. Είχε ακούσει για γυναίκες που περηφανεύονταν ότι είχαν κηρύξει τον πόλεμο στα σπίτια τους ενάντια στις πεθερές τους και πως δεν μπορούσαν να ανεχτούνε τον κακό τους τρόπο. Όμως σ' αυτή τη νεαρή μάνα, η γριά φαινότανε σαν να ήτανε ένα ακόμα παιδί της, ολότελα ξεμωραμένο,* που ήθελε τούτο και το άλλο, όπως τα παιδιά. Έτσι καμιά φορά τής φαινόταν κουραστικό να τρέχει εδώ κι εκεί πάνω στους λόφους την άνοιξη, ψάχνοντας να βρει ένα χόρτο που πολύ το 'χε πεθυμήσει η δύστυχη γριά, όμως, όταν έφτασε κάποιο καλοκαίρι κι έπεσε βαριά διάρροια στο χωριό, τόσο βαριά που πέθαναν δυο ολόγεροι άντρες, μερικές γυναίκες και πολλά μικρά παιδιά, και η γριά ήταν του θανατά, ή τουλάχιστον έτσι τους φαινόταν, αγόρασαν το καλύτερο φέρετρο που μπόρεσαν να βρουν και το ετοίμασαν. Η γριά όμως δεν πέθανε και η νεαρή μάνα ένιωσε αληθινή χαρά όταν την είδε πως γαντζώθηκε στη ζωή και κατάφερε να ζήσει. Ναι, μόλο που η σκληρόπετση* γριά είχε λιώσει δυο νεκρικά φορέματα, η μάνα ήταν ευτυχισμένη που ζούσε ακόμα. Όλο το χωριό το είχε για αστείο το πώς κρεμόταν στη ζωή. Το κόκκινο ρούχο που είχε φτιάξει η μάνα για να τη θάψει, το φορούσε κάτω από το γαλάζιο, όπως ήταν έθιμο σ' εκείνα τα μέρη, μέχρι που να λιώσει και να πεταχτεί και η γριά ανυπομονούσε και δεν αισθανότανε καλά ώσπου η μάνα τής ετοίμασε καινούριο. Και τώρα, φορούσε αυτό το δεύτερο χαρούμενη κι αν κανένας τής φώναζε: «Ακόμα εδώ είσαι, γριούλα;», απαντούσε κεφάτα: «Ναι, εδώ είμαι και φοράω τα καλά μου νεκρικά φορέματα. Εκείνα λιώνουν, εγώ ζω. Τα λιώνω και ούτε που ξέρω πόσα θα λιώσω ακόμα».          Και η γριά γελούσε καθώς σκεφτόταν πόσο όμορφο αστείο ήταν που ζούσε και που δεν έλεγε να πεθάνει.          Τώρα, κοιτάζοντας πίσω, η μάνα χαμογέλασε κι άκουσε τη φωνή της γριάς: «Ησύχασε, καλή μου κόρη — εγώ είμαι εδώ και φυλάω την πόρτα».          Ναι, θα της λείψει πολύ όταν θα πεθάνει αυτή η γέρικη ψυχή. Αλλά τι σημασία έχει που θα της λείψει; Η ζωή ερχόταν κι έφευγε την ορισμένη ώρα και δεν μπορείς να ελπίζεις πως θα ξεφύγεις από την ώρα σου.          Κι έτσι η μάνα συνέχισε ήσυχη το δρόμο της. Π. Μπακ, Η μάνα, μτφρ. Κώστας Κυριαζής, Πάπυρος    * πουλερικά: τα εκτρεφόμενα πτηνά * σφύριξε: σχολίασε (εδώ μεταφορικά) * να τα ξυλοφορτώσει: να τα δείρει * δαύτα: λαϊκή λέξη, αυτά * μόλο που: αν και, μολονότι * γαβάθα: βαθύ πιάτο * σκαλιστήρι: εργαλείο για το σκάλισμα του χωραφιού * γούρνα: λάκκος, όπου μαζεύεται νερό * ξεμωραμένο: αυτό που έχει χάσει τη λογική, έχει επανέλθει στην παιδική ηλικία * σκληρόπετση: ανθεκτική Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής    ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει η οικογένεια και με ποιον τρόπο η μάνα προσπαθεί να τα επιλύσει; 2 Κάθε πρόσωπο της οικογένειας έχει την αγάπη και τη φροντίδα της μάνας. Πώς εκδηλώνει τη στοργή της στο καθένα; 3 Πώς αξιοποιεί η μάνα το λιγοστό ελεύθερο χρόνο της; 4 Πώς αντιμετωπίζει ο κοινωνικός περίγυρος τη γριά; Ποια σχέση υπάρχει ανάμεσα στη γριά και τη μάνα; ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ   ♦  Συγκρίνετε τις συνθήκες ζωής και εργασίας της Κινέζας μάνας με το σύγχρονο τρόπο ζωής της δικής σας μητέρας. Παρατηρήστε με ποιον τρόπο μοιράζονται οι διάφορες εργασίες ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. Συγκρίνετε αυτή την κατανομή με την κατάσταση που υπάρχει σήμερα σε μια οικογένεια που ζει στην πόλη ή στο χωριό.           ♦  Διαβάστε το κείμενο σε ηλικιωμένους ανθρώπους της οικογένειας ή του κοινωνικού σας περίγυρου που έχουν ζήσει ή ζουν σε χωριό και ζητήστε τους να βρουν αντιστοιχίες με εμπειρίες ή αναμνήσεις από τη δική τους οικογένεια.        Περλ Μπακ (1892-1973)   Αμερικανίδα συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1938. Ιδιαίτερα γνωστή έγινε από τα μυθιστορήματά της που περιγράφουν τη ζωή στην Κίνα στις αρχές του εικοστού αιώνα και ιδίως από το βιβλίο της Καλή γη (1931) στο οποίο περιγράφονται οι δυσκολίες μιας φτωχής αγροτικής οικογένειας που αγωνίζεται να αποκτήσει γη και να βελτιώσει την κοινωνική της θέση. Έγραψε επίσης διηγήματα και μυθιστορήματα: Το σπίτι της γης (1935), Δράκου γέννα (1942), Αρχοντική γυναίκα (1936), Το παιδί που ποτέ δεν μεγάλωσε (1950) κ.ά. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΥ http://fliphtml5.com/xpqa/wcpm/basic Περλ Μπακ, Η ΜΑΝΑ ΠΗΓΗ :http://theodwrapappa.blogspot.com/search?q=%CE%9C%CE%91%CE%9 D%CE%91+ Περλ Μπακ, Η ΜΑΝΑ της Ελένης Τσακαλίδου http://wwwmyprecious.blogspot.gr/                                                             Ποια φαίνεται να είναι η θέση του άντρα και ποια της γυναίκας; Να απαντήσετε βασισμένοι  σε κειμενικές αναφορές, εστιάζοντας σε όλες της ηλικιακές φάσεις. Από την αρχή της ιστορίας και λόγω της εποχής, φαίνεται πως η γυναίκα είναι κατώτερη  από τον άντρα. Η γνώμη και η απόφαση του άντρα πάντα υπερισχύει. Μόνο ο ά ντρας έχει το δικαίωμα να βγαίνει από το σπίτι όχι για δουλειά αλλά για διασκέδαση  με τους συγχωριανούς. Η γυναίκα φορτώνεται με όλες τις υποχρεώσεις του σπιτιού, την  φροντίδα των παιδιών και της γριάς…  Ενώ για τον άντρα η μόνη υποχρέωση που αναλαμβάνει είναι οι δουλειές που σχετίζο νται με τα χωράφια και τίποτα παραπάνω. Δεν νοιάζεται ούτε για τα παιδιά ούτε για τα προ βλήματα που απασχολούν το υπόλοιπο σπίτι. Αυτή η συμπεριφορά δείχνει την κατωτερό τητα της γυναίκας και την υποτίμηση της. Επίσης ο προφορικός λόγος ανάμεσα στο συ γκεκριμένο ζευγάρι δείχνει την υποτίμηση της μάνας, αφού ο άντρας σε κάθε καυγά ήταν  αυτός που έλεγε τις πιο ‘‘βαριές’’ κουβέντες. Το γεγονός ότι ξαφνικά μια μέρα ο άντρας  εγκατέλειψε την οικογένεια του, δείχνει την ανώτερη θέση που είχε. Δεν τον ένοιαξε το  μέλλον της γυναίκας του και των παιδιών του παρά ο εαυτός του. Από την άλλη πλευρά  , βλέπουμε το αγόρι και το κορίτσι, τα δύο παιδιά. Διακρίνουμε και σε αυτήν την ηλικιακή  φάση την διαφορά θέσης των δύο φύλλων. Όταν μεγαλώνουν αρκετά τα παιδιά τόσο  ώστε να βρίσκονται σε ηλικία που μπορούν να  φανούν χρήσιμα στην μάνα,  βγαίνει μόνο  το αγόρι στην δουλειά στα χωράφια να βοηθήσει την μάνα, εφόσον το κορίτσι πρέπει να  μένει σπίτι για να μαγειρέψει. Οι μέρες της μάνας φαίνονται να είναι ίδιες. Παρ’ όλα αυτά αυτή όχι μόνο δεν παρ απονιέται, αλλά βρίσκει λόγους ώστε να αποδείξει τη διαφορετικότητα και το ενδιαφέ ρον των ημερών της. Πώς θα μπορούσατε να την χαρακτηρίσετε; Θεωρήτε ότι σή μερα μία μάνα θα μπορούσε να λειτουργήσει έτσι, αν βρισκόταν σε ανάλογη πε ρίπτωση;  Η μάνα που βλέπουμε ότι έχει περάσει πάρα πολλές δύσκολες καταστάσεις, δείχνει  ότι αντέχει και δεν το βάζει κάτω.Αφού την έχει εγκαταλείψει ο σύζυγος της, δεν χάνει  την πίστη και την ελπίδα της πως κάποια μέρα θα γυρίσει. Φαίνεται δυνατή και νικάει  τον πόνο. Μεγαλώνει τα παιδιά της όσο καλύτερα της επιτρέπει η οικονομική της κατά σταση και αντιμετωπίζει τα αναπάντεχα γεγονότα με ψυχραιμία, όσο μπορεί είναι πιο  γλυκιά και ποτέ δεν φέρθηκε με κακία σε κανέναν. Αρχικά, η εγκατάλειψη του άντρα  της, έπειτα τα σκληρά και άσχημα λόγια των συγχωριανών, στη συνέχεια η  απρόσμενη εγκυμοσύνη  και η απαράδεκτη αντιμετώπιση από τον άντρα του παιδιού  που είχε στην κοιλιά της. Ακολούθησαν ο θάνατος της γριάς η ολοκληρωτική τύ φλωση της κόρης της και ο θάνατος του γιού της… Πολλά κακά έχουν βρει την γυναί κα και παρ’ όλα αυτά προσπαθούσε να κρατάει τον χαρακτήρα της και την φήμη  της η οποία ήταν άψογη στο χωριό. Στη σημερινή εποχή μία μάνα εάν είχε όλα αυτά τα δυσβάσταχτα προβλήμα τα, θα τα αντιμετώπιζε με  πολύ χειρότερο τρόπο. Δεν θα είχε μέσα της τόση ψυ χραιμία και ούτε θα μπορούσε να προχωρήσει τόσο εύκολα στην ζωή της. Θα την έ παιρνε από κάτω το παραμικρό στραβό γεγονός και δεν θα είχε την δύναμη να αντι μετωπίσει τόσες καταστάσεις. Η μάνα κάνει πράγματα που δεν είναι συνηθισμένα ούτε για τον δικό της κοινωνι κό περίγυρο. Ποια είναι η στάση του κοινωνικού περίγυρου απέναντι στην πεθερά  της μάνας και ποια της μάνας; Πώς θα την χαρακτηρίζατε και θα δικαιολογούσατε  τη  θέση της; Φαίνεται να υπάρχει κατανόηση μεταξύ των γυναικών; Απαντήστε βασι σμένοι στο κείμενο αλλά προεκτείνεται την απάντηση σας και στο σήμερα.    Η μάνα φαίνεται να είναι συμπαθής στις υπόλοιπες γυναίκες του χωριού αν και με  καμία δεν είχε ιδιαίτερα ανεπτυγμένη φιλία. Η μοίρα της τα έφερε έτσι ώστε να  αναδειχθεί περισσότερο η δύναμη που έχει και η υπομονή που μπορεί να κρύβει  μέσα της. Όλες οι γυναίκες την εκτιμούσαν και την είχαν σαν παράδειγμα για την συ μπεριφορά της. Επίσης όσο αφορά την στάση των γυναικών και των υπόλοιπων συγ χωριανών απέναντι στην γριά, την θεωρούσαν γενναία και δυνατή, γιατί άντεχε στον  χρόνο και είχε την ψυχική ηρεμία και  δύναμη να αντιμετωπίζει με χιούμορ το  θέμα του θανάτου. Αν και όλοι θεωρούσαν για τη γριά ότι έχει έρθει η ώρα να πεθά νει, αυτή κάθε μέρα νικούσε τον χρόνο. Οι αντιδράσεις της μάνας μετά από κάθε γεγο νός που της συνέβαινε ήταν δικαιολογημένες, αφού καμία άλλη δεν θα άντεχε σε τόσο  πόνο. Οι γυναίκες δεν ήταν ιδιαίτερα δεμένες, εξάλλου δεν είχαν και την ελευθερία   από τους συζύγους τους, για να βρίσκονται όσο θα επιθυμούσαν. Η μόνη ‘‘έμπιστη’’  φίλη που είχε η μάνα ήταν η ξαδέλφη του άντρα της, σε αυτό βοήθησε και το  ότι ήταν γειτόνισσες Καλείστε να γράψετε κάτι για το οπισθόφυλλο του βιβλίου της Περλ Μακ (μια  κριτική για αποτίμηση του έργου ή ένα προσωπικό σχόλιο για τα μηνύματα που  πρoσπαθεί να μεταδώσει το βιβλίο) έτσι ώστε να προκαλέσετε το ενδιαφέ ρον του αναγνώστη. Μέσα από την πραγματική ιστορία μιας πονεμένης μάνας, που η τύχη φαίνεται να  μην είναι με το μέρος της, μαθαίνουμε για τις αντιλήψεις που υπήρχαν στην  Κίνα τον 20ο αιώνα. Η μάνα περνάει από αρκετές δυσκολίες και επίπονες κα ταστάσεις, καταφέρνει όμως να μεγαλώσει τα παιδιά της παρά την απουσία του πατέ ρα και να σταθεί στα πόδια της. Όμως η τύχη δεν την βοηθάει και τόσο αφού φαίνεται  ότι θέλει να την πονέσει. ΠΗΓΗ https://www.slideshare.net/stergiouvasiliki/ss-10947093 ΔΕΣ ΚΑΙ https://www.scribd.com/doc/190541135/%CE%97-%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%B1-%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%BB-%CE%9C%CF%80%CE%B1%CE%BA "Η μάνα της Περλ Μπακ και η μάνα των μαθητών του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου" ΠΗΓΗ https://www.agriniopress.gr/i-mana-tis-perl-bak-ke-i-mana-ton-mathiton-tou-2ou-gymnasiou-agriniou/ Γιώργος Ιωάννου Να ‘σαι καλά δάσκαλε πηγή : https://blogs.sch.gr/earkouli/2016/10/23/%CE%B3%CE%B9%CF%8E%CF%81%CE%B3% CE%BF %CF%82-%CE%B9%CF%89%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%BD% CE%B1-%CF%83%CE%B1%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AC-%CE%B4%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B5/ Ανάγνωση του αποσπάσματος από τον ηθοποιό Γρ. Βαλτινό ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ   Η Άννα του Κλήδονα          Το παρακάτω απόσπασμα από το διήγημα «Η Άννα του Κλήδονα» ανήκει στη συλλογή διηγημάτων του Αξιώτη Ξόβεργα με μέλι (1994). O συγγραφέας ανακαλεί στη μνήμη του μακρινά συμβάντα της παιδικής του ηλικίας από την Καβάλα των μεταπολεμικών χρόνων και τις συνήθειες των κατοίκων της, κυρίως Μικρασιατών προσφύγων. Μέσα από το πλήθος των κατοίκων επιλέγει τη νεαρή, «αλαφροΐσκιωτη» Άννα. Η Άννα, όπως όλα τα κορίτσια της εποχής της, ονειρεύεται διαρκώς το γάμο της, πιστεύει λοιπόν κάθε λαϊκή δοξασία και έθιμο που συνδέεται με την ελπίδα εξεύρεσης κάποιου γαμπρού. Με αφορμή τη γιορτή του Κλήδονα, τα γειτονόπουλα την εξαπατούν, κάνοντάς της ένα αθώο αστείο, το οποίο έχει όμως δραματική κατάληξη. Ιούνιος μήνας, του Αϊ-Γιαννιού του Ριζικάρη* και φούντωναν οι νυχτερινές φωτιές, με τραγούδια και χάχανα, μέσα στο μεθυστικό λαχάνιασμα και στη μυρουδιά του καμένου ξύλου ελευθερώνονταν τα όνειρα κι ανέβαιναν ψηλά, πάνω απ' τις στέγες των σπιτιών, εκεί που καρτερούσαν το ταξίδι κι η φυγή των κρυφών πόθων και των φυλακισμένων επιθυμιών, να δροσιστούν στο αεράκι της μαγεμένης νύχτας, της μοίρας και του θαύματος.           Και η Άννα, πρώτη και καλύτερη, εκεί, να μαζέψει ξύλα για τις φωτιές του ξεφαντώματος. Πρώτη να τρέξει σε τρεις βρύσες ή τρία σπίτια που κατοικούσαν μονοστέφανες,* να κουβαλήσει τ' αμίλητο νερό, για να ρίξει μέσα τα ριζικάρια, σκουλαρίκια, σταυρούς, χάντρες ή κουμπιά: Κλειδώσατε τον Κλήδονα στ' Αγιού Γιαννιού τη χάρη κι όποιος είν' καλορίζικος πρωί θα ξενεφάνει.* Για να δει το πρωί, κάθε φορά, στο ξεκλείδωμα, το ριζικό* της το μαύρο και σκοτεινό: Ανοίξατε τον Κλήδονα να βγει χαριτωμένος να βγει ένας αγγούραρος* θεριός θεριακωμένος           Να ρίξει τ' ασπράδι του αυγού στο νερό, να δει η έρμη σχήματα και μορφές της τύχης της. Δε βάζω στο λογαριασμό τα κουφέτα που μάζευε με τις χούφτες, όλο το χρόνο, από νυφιάτικα κρεβάτια και τα 'βαζε στο μαξιλάρι της να ονειρευτεί παλικάρια και καβαλάρηδες. Δεν ξέρω τι ονειρευόταν εκείνα τα βράδια, αλλά συχνά την έβλεπα, κάτι δευτεριάτικα πρωινά, να μασουλάει κουφέτα, με μίσος, θαρρώ. Τα ίδια και χειρότερα τραβούσε με τις φανουρόπιτες και τι να της φανερώσει ο Άγιος, που, στο κάτω κάτω, άντρας ήταν κι αυτός και μάτια είχε και γούστα. Άσε το πόσες φορές έγραψε τ' όνομά της στο γοβάκι της νύφης, για να ψάχνει, κάθε φορά, να δει αν και πόσο καλοσβήστηκε, πράμα που σήμαινε και το γρήγορο του επερχόμενου τυχερού. Θυμάμαι μια φορά, τι καβγάς φούντωσε, τι τσιρίδα και μαλλιοτράβηγμα έπεσε, όταν όλα τα κοριτσόπουλα γράψαν το μικρό τους όνομα στην πολύτιμη νυφιάτικη σόλα και δεν έμεινε χώρος για να χαράξει το δικό της η Άννα κι έπρεπε να το γράψει -γιατί θα το έγραφε οπωσδήποτε- στη μικρή καμάρα που, βέβαια, ήταν σίγουρο πως δε θα σβηνόταν ποτέ. Λες και τις τόσες φορές που το 'γραψε πρώτη αυτή, στο κέντρο του πατούμενου, και σβήστηκε και φαγώθηκε, είδε χαΐρι* και προκοπή. Θεόφιλος, Μέγα αρτοποιείον Γεωργίου Παναγιώτον Κοντοφούρναρη          Είκοσι τρεις Ιουνίου λοιπόν, παραμονή του Αϊ-Γιαννιού και τότε. Ανάψαμε κι εμείς στο δρόμο μας τρεις φωτιές που οι φλόγες τους πήγαν ν' αγκαλιάσουν τη γειτονιά, ανάμεσα σε γέλια, ξεφωνητά και καβγάδες, φυσικά και τις πηδήξαμε πολλές και πολλές φορές, ίσια και σταυρωτά, και λαχανιάσαμε και ιδρώσαμε, καπνιστήκαμε και τσουρουφλιστήκαμε* στο άτσαλο τρεχαλητό μας. Κι αφού καταλάγιασαν τα όμορφα τραγούδια, τα γεμάτα έρωτα και πόθο, προσμονή κι ελπίδα για νύφες και νεράιδες, ομορφονιούς και καβαλάρηδες, τα κορίτσια του δρόμου μας μάζεψαν λίγη απ' τη ζεστή ακόμα στάχτη της φωτιάς στα πιάτα τους, για να τα βάλουν πάνω στα κεραμίδια των σπιτιών τους, να τη δούνε τ' άστρα της εξαίσιας αυτής νύχτας και να κατεβούνε οι Μοίρες να τη μοιράνουνε* για να πάρει μαντική και τελεσματική* δύναμη και να σχηματίσει στην επιφάνειά της όνομα αρσενικό ή να φανερώσει σημάδι από επάγγελμα αντρικό. Να ξέρουν, δηλαδή, τι να περιμένουν στα κρυφά και χνοτιασμένα*τους όνειρα ή στα καλέσματα και τα προξενιά που θα έρχονταν. Μάζεψε κι η Άννα πυρωμένη* στάχτη σ' ένα μεγάλο σινί,* το σταύρωσε, το έφτυσε τρις κι αφού το 'στρωσε στα κεραμίδια του σπιτιού της, αποτραβήχτηκε στην κουρασμένη προσμονή της, σίγουρη κι αυτή τη φορά για το αίσιον* αποτέλεσμα. Εμείς τ' αγόρια μείναμε, φυσικά, κάτι παραπάνω. Να πούμε τα δικά μας. Όνειρα και πόθοι ασχημάτιστοι ακόμα, μπερδεύονταν με σκανδαλιές και κατορθώματα. Ξύλινα σπαθιά και τενεκεδένιες ασπίδες μπλέκονταν με τα άγουρα* στήθια των κοριτσιών που άρχιζαν να σχηματίζονται κι ακόμα, με τα απλωμένα γυναικεία εσώρουχα της μπουγάδας, σχέδια για το μεθαυριανό μας μέστωμα,* για τη φυγή μας στο όμορφο και μεθυστικό άγνωστο, μέσα από φώτα, μουσικές και ιαχές ατέλειωτων λεωφόρων. Πού να 'ξερε ο καθένας μας, τότε, τι δρόμο θα τραβούσε αργότερα, σε ποιους διαδρόμους και μονοπάτια θα χανόταν της ζωής. Πού να 'ξερα τότε ότι, χρόνια μετά, θα γυρνούσα το κεφάλι πίσω, με τόση γλύκα και παράπονο.          Πάντως, εκείνο το βράδυ της έξαψης,* ο Αναστάσης ο φιρφιρής* ήταν που έριξε την ιδέα, όπως έτρωγε το βραδινό του, μια φετάρα ψωμί βουτηγμένη στο λάδι, με ρίγανη κι αλάτι χοντρό μπόλικο από πάνω. Έτσι που τα κεραμίδια της Άννας μπαίναν στο χώμα και τις πέτρες απ' την πάνω μεριά του δρόμου μας, ο κλήδονας της δικής της απλωμένης στάχτης ήταν σχεδόν στα πόδια μας προκλητικός κι ανυπεράσπιστος. Στην αρχή, με προφυλάξεις έτριψε ψίχουλα απ' το ψωμί του, μετά, με θράσος έκοψε κομμάτια λαδωμένα και τα 'ριξε στο νυχτερινό σινί των άστρων και του ριζικού της Άννας της γουρλομάτας.* Κι έτσι η τσογλανοπαρέα,* μέσα σε γέλια και συνωμοτικά σπρωξίματα, ευχαριστημένη για το κατόρθωμά της και τις αυριανές συνέπειες αυτού, διαλύθηκε τη νύχτα εκείνη του Αϊ-Γιαννιού του Κλήδονα, του Ριζικάρη.          Το πρωί, με ξύπνησαν ξεφωνητά κι αλαλαγμοί:* «Ψωμάς. ψωμάς. φούρναρης, καλέ. Να, ολοφάνερο το σημάδι.». Κι η Άννα με την πουκαμίσα και χωρίς τη σκούπα στο χέρι αυτή τη φορά, καταμεσής του απότομου κατήφορου, κρατούσε το σινί, το σήκωνε και το περιέφερε κράζοντας να βγει όλη η γειτονιά, να δει το θαύμα. «Φούρναρης, καλέ. Να, ο Αϊ-Γιάννης το 'δειξε... Ψωμάς... ψωμάς... κοιτάχτε...» επέμενε, να βγουν οι γειτόνισσες και τα γειτονόπουλα να δουν με τα ίδια τους τα μάτια τα κομμάτια του λαδωμένου ψωμιού που της έστειλε ο Άγιος της βραδιάς, να πιστέψουν αυτή τη φορά, για να μην έχουν ν' αμφιβάλλουν μετά και να λένε πίσω απ' την πλάτη της τα μύρια όσα.          Πρόλαβα και είδα την Αγαθή, τη μάνα της, μέσα στο σπίτι τους να σταυροκοπιέται απανωτά. Για το θαύμα άραγες του Αγίου και να βγει αληθινό ή για την αλαφράδα* της κόρης της κι ο Θεός να βάλει το χέρι του από δω και πέρα; Ποτέ δεν έμαθα.          Η μάνα μου μού φάνηκε πως βούρκωσε. Για το σημάδι του κλήδονα αυτή, για τη συμφορά της γειτόνισσας ή για τη μακρινή τύχη των δύο αδερφάδων μου; Πού να 'ξερα τότε.          Πάντως, η Άννα μας από κείνη τη μέρα και κάθε πρωινό, μετά, καλοντυμένη και στολισμένη φρεγάτα* με σκουλαρίκια, γιορντάνια,* μπακίρια* κι ό,τι άλλο είχε ή έβρισκε, ξεκινούσε για ψωμί, παίρνοντας σβάρνα* όλους τους φούρνους, Αγίας Βαρβάρας, Πεντακοσίων, Σούγιολου* και βάλε.          Από Ξάνθη και Δράμα τη συμμάζευαν οι δικοί της, αργότερα.          Όταν άρχισαν να τρέχουν το κατόπι της τα παιδιά. Δ. Αξιώτης, Ξόβεργα με μέλι, Νεφέλη * Αϊ-Γιάννης ο Ριζικάρης: Γιορτή του Κλήδονα στις 24 Ιουνίου, συνδεδεμένη με πολλά λαϊκά έθιμα. Οι νέοι του χωριού ανάβουν και πηδούν φωτιές. Τα κορίτσια πίνουν το αμίλητο νερό, τραγουδούν και επικαλούνται διάφορα μέσα, τα οποία καταγράφονται στο διήγημα, για να μάθουν το ριζικό τους, ποιον άντρα δηλαδή πρόκειται να παντρευτούν * μονοστέφανες: γυναίκες που έχουν παντρευτεί μία φορά και ζει ο σύζυγός τους * θα ξενεφάνει: θα φανερωθεί * ριζικό: μοίρα * αγγούραρος: νέος, παλικάρι (μεγεθυντικό) * χαΐρι: όφελος * τσουρουφλίζομαι: καίγομαι στις άκρες * μοιραίνω: καθορίζω το μέλλον (μοίρα) * τελεσματική: δύναμη που απορρέει από την ιεροτελεστία * χνοτιασμένα: μοναχικά, κρυφά * πυρωμένη: καυτή * σινί: στρογγυλό ταψί *αίσιον: επιθυμητό, προσδοκώμενο * άγουρα: μικρά, μόλις σχηματισμένα * μέστωμα: ωρίμανση * έξαψη: ψυχική ένταση, ενθουσιασμός * φιρφιρής: επιπόλαιος * γουρλομάτα: αυτή που ανοίγει πολύ τα μάτια * τσογλανοπαρέα: αλητοπαρέα *αλαλαγμοί: κραυγές * αλαφράδα: ευπιστία, ανοησία * φρεγάτα: είδος μεγάλου και επιβλητικού πλοίου, εδώ μεταφορικά *γιορντάνια: περιδέραια από χρυσά ή ασημένια νομίσματα * μπακίρια: χάλκινα σκεύη μαγειρικής * παίρνοντας σβάρνα: γυρνώντας * Αγία Βαρβάρα, Πεντακόσια, Σούγιολου: συνοικίες της Καβάλας Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής    ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 Ποια λαϊκά έθιμα και αντιλήψεις που αφορούν το μελλοντικό σύζυγο των κοριτσιών αναφέρονται στο διήγημα; 2 Περιγράψτε το χαρακτήρα και την ψυχοσύνθεση της Άννας, κάνοντας αναφορά σε συγκεκριμένα σημεία του κειμένου. 3 Το περιστατικό με την Άννα παρουσιάζεται από έναν ώριμο σε ηλικία αφηγητή ως εμπειρία την οποία βίωσε στα παιδικά του χρόνια. Βρείτε στο κείμενο τα σημεία που δείχνουν αυτά τα δύο επίπεδα του χρόνου, δηλαδή το «τότε» και το «τώρα» του αφηγητή. 4 Τι υπαινίσσεται ο αφηγητής στην τελευταία φράση του διηγήματος; Συζητήστε στην τάξη σας την κατάληξη αυτής της παιδιάστικης «πλάκας» ή κάποιας άλλης που κάνατε οι ίδιοι σε κάποιο πρόσωπο. ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ♦  Ρωτήστε άτομα του οικογενειακού ή κοινωνικού περιβάλλοντος σας να σας πουν έθιμα ή λαϊκά δίστιχα (μαντινάδες) που σχετίζονται με το έθιμο του Κλήδονα ή τοπικές παραδόσεις, καταγράψτε τα και παρουσιάστε τα στους συμμαθητές σας. Αν συγκεντρώσετε αρκετό υλικό, μπορείτε να το συμπεριλάβατε σε μια σχολική έκδοση ή να το ανακοινώσετε σε μια πολιτιστική εκδήλωση. Ζητήστε και τη βοήθεια της καθηγήτριας της Οικιακής Οικονομίας.      ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ :http://online.fliphtml5.com/xpqa/erpi/ Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ  ΠΗΓΗ :http://alexgger.blogspot.com/2008/06/1942.html ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ Ο Διαμαντής Αξιώτης γεννήθηκε στην Καβάλα το 1942 και είναι ένας από τους πιο  σημαντικούς Καβαλιώτες συγγραφείς. Εμφανίστηκε στα Ελληνικά γράμματα το 1966 με την ποιητική συλλογή Ιχώρ. Έργα του: οι συλλογές διηγημάτων : «Το μισό των Κενταύρων», «Ξόβεργα με μέλι»  (Η ξόβεργα ήταν μια βέργα με κολλώδη ουσία που τη χρησιμοποιούσαν για να παγι δεύουν πουλιά), μυθιστορήματα: «Το ελάχιστον της ζωής του», «Πλωτές γυναίκες»,  «Μοιρασμένα Χιλιόμετρα» Επί σειρά ετών υπήρξε υπεύθυνος των λογοτεχνικών περιοδικών Σκαπτή Ύλη και Υ πόστεγο. Είναι συνεργάτης της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Η ΥΠΟΘΕΣΗ Το διήγημα μας μεταφέρει στην Καβάλα των μεταπολεμικών χρόνων και στην ατμό σφαιρα της γιορτής του Κλήδονα, στις 24 Ιουνίου. Από το πλήθος των κατοίκων  ο Δ. Αξιώτης επιλέγει τη νεαρή Άννα. Η ιδιαίτερα ευαίσθητη Άννα στηρίζει όλη τη ζωή της στην αναζήτηση ενός γαμπρού  σύμφωνα με τα δεδομένα της τοπικής κοινωνίας, όπου ζει. Η Άννα πιστεύει σε κάθε έθιμο που σχετίζεται με την εύρεση γαμπρού. Ένα αθώο  αστείο που κάνουν τα γειτονόπουλα στην Άννα αγγίζει τα όρια της απάτης και έχει  τραγική κατάληξη για την εύθραυστη Άννα. ΕΝΟΤΗΤΕΣ1η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Ιούνιος μήνας..……….είδε χαΐρι και προκοπή». ΠΛΑΓΙΟ ΤΙΤΛΟΣ: Η ατμόσφαιρα των λαϊκών εθίμων του Αι-Γιάννη του Κλήδονα. 2η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Είκοσι τρεις Ιουνίου……και παράπονο». ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΣ: Ο ρόλος  του εθίμου του Κλήδονα στη ζωή της Άννας. 3η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Πάντως, εκείνο………τα παιδιά». ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΣ: Η φάρσα των  παιδιών και η αρνητική επίδραση της στη ζωή της Άννας. ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ Το έθιμο του Κλήδονα και γενικότερα τα λαϊκά έθιμα ήταν αυτά που καθόριζαν τη σκέ ψη και τη ζωή των απλών ανθρώπων σε πολλές επαρχιακές παραδοσιακές κοινω νίες μέχρι σήμερα. Τα έθιμα, οι προλήψεις και οι προκαταλήψεις κυριαρχούσαν τόσο  πολύ στη ζωή των ανθρώπων ώστε μερικές φορές να την κάνουν πολύ δύσκολη. Μια αθώα φάρσα μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να έχει τραγικές συνέπειες στη ζω ή κάποιων ατόμων ιδιαίτερα όταν αυτά τα άτομα είναι άτομα ευαίσθητα και εύθραυ στα, εύκολα θύματα μιας σκληρής και πολλές φορές απάνθρωπης κοινωνίας. ΓΛΩΣΣΑ Απλή Άμεση, προφορική Με αρκετούς ιδιωματισμούς Γλώσσα που μιλούν οι απλοί άνθρωποι και που ταιριάζει στο ύφος των λαϊκών διηγή σεων και του λαϊκού παραμυθιού. Έντονες εικόνες, μεταφορές και προσωποποιήσεις ΥΦΟΣ Προσωπικό, άμεσο Εξομολογητικό Με στοιχεία χιούμορ Βιωματικό καθώς ο συγγραφέας αναπολεί εικόνες και εμπειρίες από την παιδική του ηλικία στην κοινωνία της Καβάλας. ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ  Ομοδιηγητικός αφηγητής: συμμετέχει στα γεγονότα. Το πρώτο χρονικό επίπεδο είναι τα παιδικά χρόνια του συγγραφέα. Σε ένα δεύτερο χρονικό επίπεδο, ο συγγραφέας ως ενήλικας πια εκθέτει τις απόψεις  του και τους προβληματισμούς του. Η Καβάλα των μεταπολεμικών χρόνων και η ατμόσφαιρα της γιορτής του Κλήδονα  είναι ο τόπος και ο χρόνος της αφήγησης. ΟΙ ΗΡΩΕΣ Η κεντρική ηρωίδα του διηγήματος είναι η Άννα. Είναι ένα κορίτσι μεγαλωμένο σε μια παραδοσιακή κοινωνία που θεωρεί σκοπό της  ζωής των γυναικών τη δημιουργία οικογένειας. Είναι ένας εύθραυστος χαρακτήρας που επιβαρύνεται συνεχώς καθώς οι προσδο κίες της δεν εκπληρώνονται. Είναι αθώα και αφελής και εύκολα κερδίζει τη συμπάθεια του αναγνώστη. Μετατρέπεται εύκολα σε θύμα και οδηγείται στη γελοιοποίηση και στην τρέλα. https://www.slideshare.net/mariaroussi/ss-53836221?next_slideshow=1 "Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ"-ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ http://kiriakidoumaria.blogspot.gr/2014/10/blog-post_9.htm ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ» ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ  ΑΞΙΩΤΗΣ Με αφορμή το διήγημα: α)Να γράψετε ποιοι είναι οι βασικοί πρωταγωνιστές του διηγήματος ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… β) Ποιος είναι ο τόπος και ο χρόνος του διηγήματος; ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2)Πώς τα όνειρα, οι ελπίδες και οι προσδοκίες συνδέονται με  τις λαϊκές δοξασίες και τα λαϊκά έθιμα μιας παραδοσιακής κοινωνίας; ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ΟΜΑΔΑ 1 ΑΣ ΓΙΝΟΥΜΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΟΙ 1)Επισκεφτείτε τους  συνδέσμους: http://www.istoria.gr/apr04/content02.htm                                                                           http://piotermilonas.blogspot.gr/2013/07/blog-post_21.html και αναζητείστε πληροφορίες σχετικά με: α)Ήθη και Έθιμα γάμου που υπήρχαν στην αρχαιότητα β)Ομοιότητες με τα αντίστοιχα έθιμα της εποχής μας 2)Επισκεφτείτε τους  συνδέσμους: http://candia.wordpress.com/culture/cretan-traditions/klidonas/                                                                            http://paterikos.blogspot.gr/2012/06/24.html και καταγράψτε πληροφορίες σχετικές με το έθιμο του Αη Γιάννη του Κλήδονα (ιεροτελεστία γιορτής, ετυμολογία και ιστορική προέλευση του εθίμου) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ΟΜΑΔΑ 2 ΑΣ  ΓΙΝΟΥΜΕ ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ 1)Αντλώντας στοιχεία από το κείμενο να περιγράψετε τον χαρακτήρα και την ψυχοσύνθεση της Άννας. Προσπαθήστε να διακρίνετε ποια στοιχεία του χαρακτήρα της την κάνουν ευάλωτη στη φάρσα. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2)Ποια ήταν τα όνειρα και οι προσδοκίες των αγοριών και ποια των κοριτσιών στο διήγημα; Προσπαθήστε να τα εξηγήσετε βάσει της ηλικίας και του φύλου Αγόρια Κορίτσια ΟΜΑΔΑ 3 ΑΣ ΓΙΝΟΥΜΕ ΑΦΗΓΗΜΑΤΟΛΟΓΟΙ α) Αφού επισκεφτείτε το σύνδεσμο :http://kiriakidoumaria.blogspot.gr/  και διαβάσετε τη σχετική ανάρτηση για την «ΑΦΗΓΗΣΗ»,  να εντοπίσετε στο διήγημα του Αξιώτη τα εξής: α)ποιο είναι το είδος του αφηγητή στο διήγημα; β)ποιους αφηγηματικός τρόπους χρησιμοποιεί ο συγγραφέας; γ)με ποιες ιδιαίτερες αφηγηματικές τεχνικές παρουσιάζεται ο χρόνος στην αφήγηση; ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ΟΜΑΔΑ 4 ΑΣ ΓΙΝΟΥΜΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ α)  Ξαναγράψτε την ιστορία της Άννας δίνοντας μια διαφορετική κατάληξη στις περιπέτειές της  β)Το κείμενο είναι πλούσιο σε εικόνες (οπτικές, κινητικές, ακουστικές κ.λπ.). Αναζητήστε τις. Παράλληλο κείμενο Γιώργος Σεφέρης: Φωτιές του Αϊ - Γιάννη Η μοίρα μας, χυμένο μολύβι, δεν μπορεί ν’ αλλάξει δεν μπορεί να γίνει τίποτε; έχυσαν το μολύβι μέσα στο νερό κάτω από τ’ αστέρια κι ας ανάβουν οι φωτιές. Αν μείνεις γυμνή μπροστά στον καθρέπτη τα μεσάνυχτα βλέπεις βλέπεις τον άνθρωπο που περνά στο βάθος του καθρέπτη τον άνθρωπο μέσα στη μοίρα σου που κυβερνά το κορμί σου, μέσα στη μοναξιά και στη σιωπή τον άνθρωπο της μοναξιάς και της σιωπής κι ας ανάβουν οι φωτιές. 3) Το παραπάνω απόσπασμα από το ποίημα «Φωτιές του Αϊ – Γιάννη» ανήκει στην ποιητική συλλογή «Ποιήματα» του Γιώργου Σεφέρη. Αφού το διαβάσετε, να καταγράψετε ομοιότητες και διαφορές με το απόσπασμα του Διαμαντή Αξιώτη. Ομάδα 5 ΑΣ ΓΙΝΟΥΜΕ ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ   1)Επισκεφτείτε τους συνδέσμους:                                                                                              http://axiotisd.gr/ http://pandoxeio.com/2011/01/26/aithrio36aksiotis/ και αναζητείστε πληροφορίες σχετικά με τη ζωή και το έργο του Διαμαντή Αξιώτη. Στη συνέχεια να συντάξετε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για το λογοτέχνη που θα περιλαμβάνει τους βασικούς σταθμούς της ζωής του .Μπορείτε να πάρετε ιδέες για τη σύνταξη βιογραφικού σημειώματος λογοτεχνών από τον σύνδεσμο:  http://1gym-galats.att.sch.gr/ergasies/books/biographies.pdf Εργασίες για το σπίτι 1)      Πώς αξιολογούσε ο συγγραφέας τη φάρσα κατά την παιδική του ηλικία και πώς κατά τα χρόνια της ωριμότητας; Πού, νομίζετε, οφείλεται η διαφορά; Στην ωριμότητα του συγγραφέα ή στην επίγνωση των τραγικών συνεπειών της φάρσας; 2)      Υπάρχουν ή υπήρχαν  στον τόπο σας (διαμονής, καταγωγής) ζωντανές λαϊκές δοξασίες και εθιμικές τεχνικές για την πρόβλεψη του μέλλοντος;  Συγκεντρώστε πληροφορίες και σχετικό υλικό και παρουσιάστε το στην τάξη. Σήμερα οι πρακτικές αυτές έχουν  απήχηση;